Η ενέργεια, ο τουρισμός, η τεχνολογία και η αγορά ακινήτων είναι μεταξύ των τομέων στους οποίους η κυβέρνηση επιθυμεί να δει περισσότερες Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στο μέλλον, όπως ανέφεραν Υπουργοί κατά τη διάρκεια Διεθνούς Συνεδρίου του Invest Cyprus, με τίτλο «Απελευθερώνοντας επενδύσεις μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ)», το οποίο πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία την Τετάρτη.
Ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Αλέξης Βαφειάδης, ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω, Ειρήνη Πική, και ο Υφυπουργός Τουρισμού, Κώστας Κουμής, συμμετείχαν σε συζήτηση με τίτλο «Αξιοποιώντας τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για την απελευθέρωση επενδύσεων», με συντονιστή τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Invest Cyprus, Μάριο Ταννούση.
Η οικονομική κατάσταση και οι προϋποθέσεις για επιτυχημένες ΣΔΙΤ
Η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω, Ειρήνη Πική, παρουσίασε τη θετική οικονομική πορεία της Κύπρου, επισημαίνοντας ότι η χώρα καταγράφει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη, με χαμηλή ανεργία και σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους. Υπογράμμισε τη δημοσιονομική υπευθυνότητα της κυβέρνησης και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμοστεί, αναφέροντας ότι όλα αυτά ενισχύουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Αναφορικά με τις ΣΔΙΤ, τόνισε τη σημασία ύπαρξης ενός ικανού δημόσιου τομέα, ενός ισχυρού νομικού πλαισίου και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την αποτελεσματική αξιοποίηση αυτού του εργαλείου. Πρόσθεσε ότι είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα σαφές αφήγημα όταν προσεγγίζονται επενδυτές και ότι η κυβέρνηση πρέπει να είναι πιο ευέλικτη στις συνεργασίες της με τον ιδιωτικό τομέα, πάντα εντός του νομοθετικού πλαισίου.
Όταν ρωτήθηκε για τις κυβερνητικές επενδυτικές προτεραιότητες που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν ΣΔΙΤ, ανέφερε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο συζήτησε το πρωί της Τετάρτης για τους υδάτινους πόρους και το γεγονός ότι οι παλιές υποδομές αγωγών οδηγούν σε απώλεια νερού 35-40%. Σημείωσε ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό έργο μέσω ΣΔΙΤ, καθώς καλύπτει μια βασική ανάγκη της χώρας. Αναφέρθηκε επίσης στη σημασία του τεχνολογικού τομέα και του τεχνολογικού πάρκου στο Πεντάκωμο, χαρακτηρίζοντάς το ως «στρατηγικό» έργο.
«Όταν μιλάμε για ΣΔΙΤ, πρέπει να έχουμε έναν στρατηγικό σχεδιασμό στο μυαλό μας», είπε, προσθέτοντας ότι η Κυβέρνηση χρειάζεται ένα καλά οργανωμένο σχέδιο έργων. Κάλεσε το Invest Cyprus να εργαστεί για τον εντοπισμό έργων που να είναι επιλέξιμα και να ταυτίζονται με τις κυβερνητικές προτεραιότητες, αναφέροντας ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσει την προσέλκυση επενδύσεων.
Ανάγκη για ευελιξία και εμπιστοσύνη στις ΣΔΙΤ
Ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, ανέφερε ότι μέσω των ΣΔΙΤ αξιοποιούνται τα δυνατά σημεία τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, με στόχο την καλύτερη παράδοση αποτελεσμάτων. Επεσήμανε ότι ο δημόσιος τομέας συμβάλλει στη διαδικασία μέσω της γνώσης του ρυθμιστικού πλαισίου και της έκδοσης αδειών, ενώ ο ιδιωτικός τομέας διαθέτει την ταχύτητα, την αποτελεσματικότητα και τη χρηματοδότηση που απαιτούνται.
Υπογράμμισε τη σημασία της οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο τομέων, καθώς και την ανάγκη για διαφάνεια στις διαδικασίες. Παράλληλα, σημείωσε ότι η ευελιξία στις διαδικασίες είναι κρίσιμη. «Πρέπει να σκεφτούμε έξω από τα συνηθισμένα πλαίσια, να είμαστε δημιουργικοί και να επανεξετάσουμε τις διαδικασίες», δήλωσε.
Αναφέρθηκε επίσης στη Μονάδα Διευκόλυνσης Επιχειρήσεων του Υπουργείου Ενέργειας, που λειτουργεί ως «one-stop shop» για τους επενδυτές, παρέχοντας καθοδήγηση σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο και ως σημείο επαφής. Τόνισε ότι ο συνδυασμός των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (FDI) με τις ΣΔΙΤ έχει λογική και μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη.
Όσον αφορά τον ενεργειακό τομέα, επεσήμανε ότι απαιτούνται νέες τεχνολογίες και υποδομές, οι οποίες χρειάζονται επενδύσεις και χρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα. Σημείωσε ότι μετά τις επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το επόμενο βήμα είναι η αποθήκευση ενέργειας και η δημιουργία «έξυπνων» δικτύων, με τελικό στόχο τη μείωση του κόστους για τον καταναλωτή. Υπογράμμισε επίσης ότι η Κύπρος προσφέρει πολλές επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα της ενέργειας, ειδικά, όπως είπε, μετά την ηλεκτρική διασύνδεση με Ευρώπη και Ισραήλ.
Τέλος, χαρακτήρισε τις εξορύξεις φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ ως τη μεγαλύτερη επένδυση ΣΔΙΤ που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Κύπρο και εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι η χώρα θα έχει φυσικό αέριο μέχρι το 2027, περιγράφοντας τη συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στο θέμα ως «τη μεγαλύτερη ΣΔΙΤ που έχουμε».
Ο ρόλος των ΣΔΙΤ στις υποδομές και τα ακίνητα
Ο Υπουργός Μεταφορών, Αλέξης Βαφειάδης, δήλωσε ότι οι ΣΔΙΤ έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε έργα όπως τα αεροδρόμια και τα λιμάνια. Σημείωσε ότι όταν η κυβέρνηση επιλέγει μια ΣΔΙΤ, αναζητά τεχνογνωσία, χρηματοδότηση και ανθρώπινους πόρους. «Ο κρατικός μας προϋπολογισμός είναι περιορισμένος και θέλουμε να κάνουμε περισσότερα», είπε, προβλέποντας ότι η κυβέρνηση θα επιδιώξει περισσότερες ΣΔΙΤ στο μέλλον.
«Αντιμετωπίζουμε τις ΣΔΙΤ ως ένα εργαλείο για να παρέχουμε περισσότερες διευκολύνσεις στους πολίτες», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η αγορά ακινήτων αποτελεί επίσης σημαντικό τομέα για τις ΣΔΙΤ. Ανέφερε ότι στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου το πρωί της Τετάρτης συζητήθηκε η προοπτική ανακαίνισης των κυβερνητικών κτηρίων στο Τρόοδος μέσω ΣΔΙΤ, με στόχο τη μείωση των κρατικών δαπανών κατά την ανακαίνιση και την τόνωση της εμπορικής δραστηριότητας στην περιοχή.
Αναφορικά με την αγορά ακινήτων, ανέφερε ότι ήδη εξελίσσονται ΣΔΙΤ σε 40 κτίρια και αναμένει ακόμα περισσότερα, λόγω της αυξημένης ανάγκης για χώρους κυβερνητικών γραφείων.
Αναφέρθηκε επίσης στο έργο της μαρίνας και του λιμανιού της Λάρνακας, σημειώνοντας ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη για το μέλλον του έργου, μετά τη λήξη της συμφωνίας με την εταιρεία Kition. Ανέφερε ότι θα ακολουθήσει πρόταση ενδιαφέροντος προς τον ιδιωτικό τομέα για τη χρηματοδότηση και διαχείριση του έργου.
«Πρέπει να βρούμε την καλύτερη λύση για την κυβέρνηση. Για εμάς, οι ΣΔΙΤ είναι ένα σημαντικό εργαλείο για το μέλλον, αλλά όχι το μοναδικό», είπε, προσθέτοντας ότι, για παράδειγμα, τα έργα οδικών υποδομών δεν βρίσκονται προς το παρόν στα σχέδια της κυβέρνησης για ΣΔΙΤ. «Για ό,τι έχει εμπορική αξία και μπορεί να ενδιαφέρει τον ιδιωτικό τομέα, οι ΣΔΙΤ μπορεί να είναι μια επιλογή», πρόσθεσε.
Ο ρόλος των ΣΔΙΤ στον τουρισμό
Ο Υφυπουργός Τουρισμού, Κώστας Κουμής, ανέφερε ότι οι μαρίνες της Λεμεσού και της Αγίας Νάπας ήδη λειτουργούν μέσω ΣΔΙΤ, ενώ η μαρίνα του Πρωταρά βρίσκεται υπό κατασκευή και αναμένεται να ολοκληρωθεί το φετινό καλοκαίρι. Επιπλέον, δήλωσε ότι μέχρι τα τέλη Ιουνίου, το Υφυπουργείο θα προχωρήσει στη διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τη μαρίνα της Πάφου.
Ανέφερε επίσης ότι το Υφυπουργείο Τουρισμού εργάζεται σε μια νέα πολιτική για τη συνεργασία του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σε μεγάλα θεματικά πάρκα στην Κύπρο, με στόχο την ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος της χώρας. Χαρακτήρισε την ιδέα ως «υποσχόμενη» και σημείωσε ότι μπορεί να συμβάλει στην προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών στο νησί.
Τέλος, τόνισε ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις στον τουρισμό δεν περιορίζονται αποκλειστικά στις υποδομές. Έφερε ως παράδειγμα τα κίνητρα που μπορεί να δώσει η Κυβέρνηση στον ιδιωτικό τομέα για επενδύσεις σε εξειδικευμένους τομείς του τουρισμού, όπως ο αθλητικός τουρισμός, χαρακτηρίζοντάς το ως «μια άλλη μορφή ΣΔΙΤ».
