Η διπλωματία παραπαίει, το ενδεχόμενο ένοπλης σύγκρουσης φουντώνει και οι traders τρέχουν να καλυφθούν. Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άλμα άνω του 4% την Τετάρτη, καθώς εντείνονται οι γεωπολιτικές εντάσεις μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ιράν, με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να εκφράζει ανοιχτά πλέον αμφιβολίες για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Η τιμή του Brent ενισχύθηκε κατά 2,90 δολάρια ή 4,34%, κλείνοντας στα 69,77 δολάρια ανά βαρέλι – το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές Απριλίου. Αντίστοιχα, το αμερικανικό αργό WTI έκλεισε με άνοδο 3,17 δολαρίων ή 4,88%, στα 68,15 δολάρια.

Σκηνικό αποχώρησης και απειλών

Η απότομη άνοδος ήρθε στον απόηχο της απόφασης των ΗΠΑ να απομακρύνουν μη απαραίτητο προσωπικό από την πρεσβεία τους στη Βαγδάτη, όπως και συγγενείς στρατιωτικών από βάσεις στο Μπαχρέιν. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επιβεβαίωσε τις κινήσεις, επικαλούμενο «επικαιροποιημένη ανάλυση κινδύνου» και προειδοποίησε για πιθανή «επικίνδυνη κατάσταση τις επόμενες ημέρες».

Παράλληλα, ο Ιρανός υπουργός Άμυνας Αζίζ Νασιρζαντέ διεμήνυσε ότι οι αμερικανικές βάσεις στην περιοχή βρίσκονται εντός του βεληνεκούς των ιρανικών πυραύλων. «Αν μας επιβληθεί σύρραξη, η άλλη πλευρά θα υποστεί περισσότερες απώλειες από εμάς», δήλωσε μέσω του κρατικού πρακτορείου IRNA, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο άμεσης στοχοποίησης στρατιωτικών εγκαταστάσεων των ΗΠΑ.

Τραμπ: «Λιγότερο αισιόδοξος για συμφωνία»

Σε συνέντευξή του στη New York Post, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως «είναι πλέον πολύ λιγότερο βέβαιος» για την επίτευξη συμφωνίας με το Ιράν, καθώς – όπως είπε – «δείχνουν να καθυστερούν και να υπεκφεύγουν». Αν και τόνισε ότι επιθυμεί να αποφύγει πόλεμο, επανέλαβε πως «το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικό όπλο», αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν αποκλείει στρατιωτική λύση.

Παράλληλα, η υπηρεσία UKMTO του βρετανικού πολεμικού ναυτικού εξέδωσε προειδοποίηση για αυξημένες εντάσεις που ενδέχεται να προκαλέσουν «κλιμάκωση στρατιωτικών δραστηριοτήτων» στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή, με «άμεσο αντίκτυπο στους ναυτικούς».

Σκληρή στάση της Τεχεράνης – Στο τραπέζι κυρώσεις

Οι συνομιλίες Ουάσιγκτον – Τεχεράνης με φόντο το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας, με μεσολάβηση του Ομάν, βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο. Η Τεχεράνη απέρριψε προσχέδιο συμφωνίας που της υποβλήθηκε από τις ΗΠΑ, με τον ανώτατο ηγέτη αγιατολά Αλί Χαμενεΐ να το χαρακτηρίζει «100% αντίθετο στα εθνικά συμφέροντα».

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές του AFP, οι ΗΠΑ και ευρωπαϊκές χώρες προωθούν ψήφισμα στον ΔΟΑΕ που θα καταδικάζει «τη μη συμμόρφωση» του Ιράν. Εάν εγκριθεί, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για επαναφορά κυρώσεων (μηχανισμός “snapback”), εντείνοντας περαιτέρω την απομόνωση της Τεχεράνης.

Η αγορά δεν ήταν έτοιμη για «τόσο μεγάλο ρίσκο»

Όπως σημειώνει ο αναλυτής Phil Flynn της Price Futures Group στο Reuters, «η αγορά δεν περίμενε τόσο μεγάλο γεωπολιτικό ρίσκο», εξηγώντας το έντονο αγοραστικό ενδιαφέρον που πυροδότησε την απότομη άνοδο των τιμών. Η αυξημένη γεωπολιτική αστάθεια λειτουργεί ως καταλύτης, καθώς οι επενδυτές στρέφονται στα προθεσμιακά συμβόλαια πετρελαίου, εκτιμώντας ότι η προσφορά από το Ιράν θα παραμείνει περιορισμένη λόγω κυρώσεων.

Η δυναμική της προσφοράς – ζήτησης

Πέραν των γεωπολιτικών παραμέτρων, η προσδοκία για ενίσχυση της παγκόσμιας ζήτησης – ιδίως μετά την προκαταρκτική εμπορική συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας – στηρίζει επίσης τις τιμές. Σύμφωνα με τον Hamad Hussain της Capital Economics, η αύξηση της ζήτησης σε μεγάλες οικονομίες του OPEC+, όπως η Σαουδική Αραβία, θα μπορούσε να αντισταθμίσει την πρόσθετη προσφορά από την προγραμματισμένη αύξηση παραγωγής του καρτέλ κατά 411.000 βαρέλια ημερησίως τον Ιούλιο.

Την ίδια ώρα, το ενδεχόμενο επιστροφής του Ιράν στην πλήρη διεθνή απομόνωση φαίνεται να ενισχύει την πεποίθηση πως η παγκόσμια προσφορά δεν θα αυξηθεί άμεσα, διατηρώντας έτσι τις τιμές σε υψηλά επίπεδα.

Πηγή: Ναυτεμπορική, Νατάσα Στασινού • [email protected]