Η ΕΕ κλείνει τη στρόφιγγα των εισαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία. Ως τα τέλη του 2027 θα σταματήσουν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου, όπως αποφάσισαν οι υπουργοί Eνέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τον «ξέφρενο» ρυθμό δίνει πρωτίστως η Δανία που ασκεί την προεδρία της ΕΕ. «Οι Δανοί θέλουν μάλιστα να σφραγίσουν την εγκατάλειψη της ρωσικής ενέργειας πριν από το τέλος της τρέχουσας Προεδρίας του Συμβουλίου, δηλαδή το αργότερο μέχρι το τέλος του 2025», λένε Ευρωπαίοι διπλωμάτες. Ο Δανός Επίτροπος Ενέργειας Νταν είπε πώς η Κοπεγχάγη, «δεν θέλει πλέον να εισάγει ούτε ένα λίτρο ρωσικού αερίου».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας. Θέλει να αυξήσει την πίεση στη Μόσχα, γι’ αυτό και έχει ήδη προτείνει την επίσπευση της απαγόρευσης εισαγωγής ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) κατά ένα έτος.
Η Εσθονή Κάγια Κάλας θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι μεμονωμένα κράτη της ΕΕ εξακολουθούν να εισάγουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία, γεμίζοντας έτσι το πολεμικό σεντούκι του Πούτιν με δισεκατομμύρια. «Στόχος μας είναι να επιταχύνουμε τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου », εξήγησε η Κάλλας.
Μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει 19 πακέτα κυρώσεων στη Μόσχα, με εκτεταμένες απαγορεύσεις εισαγωγών σε ρωσικές πηγές ενέργειας, όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο. Ωστόσο, δεν έχουν ακόμη επιβληθεί αντίστοιχες κυρώσεις κατά των εισαγωγών φυσικού αερίου λόγω ορισμένων σοβαρών εξαρτήσεων σε μεμονωμένα κράτη μέλη της ΕΕ.
Δεν υπάρχει πλειοψηφία
Σε κάθε περίπτωση θα είναι αρκετά δύσκολο να βρεθεί μια ευρεία πλειοψηφία εντός των 27 κρατών μελών της ΕΕ για τις αυστηρότερες ενεργειακές κυρώσεις κατά της Ρωσίας στο πλαίσιο του πλέον 19ου πακέτου.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, πέρυσι, περίπου το 19% όλων των εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ προήλθε από τη Ρωσία. Η αξία αυτών των εισαγωγών ξεπέρασε τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ. Παρόλο που οι ροές φυσικού αερίου μειώνονται, το 14% των εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ εξακολουθούσε να προέρχεται από τη Ρωσία κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Οι κύριοι καταναλωτές του ρωσικού φυσικού αερίου, το οποίο παραδίδεται απευθείας μέσω αγωγών, εντός της ΕΕ είναι η Βουλγαρία, η Σλοβακία, η Τσεχία και η Ουγγαρία. Ρωσικό LNG μεταφέρεται επίσης στην Ευρώπη με δεξαμενόπλοια στα ισπανικά, γαλλικά, βελγικά και ολλανδικά λιμάνια. Συνεπώς, οι ειδικοί υποθέτουν ότι το ρωσικό LNG ρέει επίσης ακόμη και στη Γερμανία, που έχει διακόψει τις εισαγωγές, μέσω της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου της ΕΕ, αν και σε μικρές ποσότητες.
Αμερικανικές πιέσεις
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ πιέζει επίσης εδώ και καιρό την Ευρώπη να εισάγει περισσότερο LNG και πετρέλαιο από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεδομένου όμως ότι το αμερικανικό LNG είναι σημαντικά πιο ακριβό από το ρωσικό φυσικό αέριο, ορισμένες χώρες της ΕΕ είναι εξαιρετικά απρόθυμες να αλλάξουν προμηθευτή.
Την ίδια ώρα, οι τιμές του πετρελαίου καταγράφουν πτώση σήμερα με το αμερικανικό αργό να διαπραγματεύεται λίγο πάνω από τα 57 δολάρια το βαρέλι και το Brent κάτω από τα 61 δολάρια. Παράγοντες της αγοράς αναμένουν μια σχετική σταθεροποίηση των τιμών γύρω από αυτά τα όρια, εν αναμονή νέων μακροοικονομικών εξελίξεων που είναι πιθανό να επηρεάσουν τη δυναμική της ζήτησης.
«Οι επενδυτές παρακολουθούν στενά τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις σημαντικές οικονομικές ανακοινώσεις. Η παραμικρή δήλωση από τις χώρες παραγωγής ή ένα διπλωματικό περιστατικό μπορεί να επηρεάσει γρήγορα τις τιμές του πετρελαίου, ιδιαίτερα σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο που εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από εντάσεις στη Μέση Ανατολή, αβεβαιότητες στην Κίνα και την ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ», τονίζουν στη Ναυτεμπορική παράγοντες της αγοράς ενέργειας.
Θα ωφεληθεί η Ευρώπη
Η Ευρώπη ελπίζει πάντως να ωφεληθεί από την υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου. Το Brent έχει υποχωρήσει από την αρχή του χρόνου σχεδόν κατά 20%. «Η απόφαση που υιοθέτησε ο ΟΠΕΚ+ να αυξάνει ανά τρίμηνο την παραγωγή σχεδόν κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα, έχει συμβάλει στην υποχώρηση των τιμών», εξηγούν παράγοντες της αγοράς. Προσθέτουν όμως ότι ένας από τους λόγους της πτώσης των τιμών είναι και «η ανακοίνωση της επικείμενης συνάντησης στη Βουδαπέστη μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για να συζητήσουν τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία».
Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, τα 55 δολάρια το βαρέλι αντιπροσωπεύουν τον χαμηλό στόχο για φέτος, κάτι που δικαιολογείται από έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η ασθενής ζήτηση λόγω της μακροοικονομικής επιβράδυνσης, η μείωση των γεωπολιτικών εντάσεων με την εκεχειρία στη Γάζα και ο πιθανός διάλογος Ρωσίας-Ουκρανίας, ο οποίος θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του καθεστώτος κυρώσεων..
Δεν είναι πάντως λίγοι οι «απαισιόδοξοι» που εξακολουθούν να διαβλέπουν γεωπολιτικούς κινδύνους. Μια κρίση θα μπορούσε να προκαλέσει ανάκαμψη των τιμών όπως το ενδεχόμενο μιας νέας σύγκρουσης Ισραήλ- Ιράν.
Πηγή: Ναυτεμπορική