Η έξαρση της πανδημίας στην Κύπρο, λόγω της μετάλλαξης Όμικρον και η αυξημένη αβεβαιότητα για τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, οδήγησε σε ξαφνική αυστηροποίηση των κριτηρίων παραχώρησης δανείων προς τις επιχειρήσεις το τέταρτο τρίμηνο το 2021.
Παράλληλα, σύμφωνα με την Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ), τα κριτήρια παρέμειναν αμετάβλητα όσον αφορά την παραχώρηση δανείων προς νοικοκυριά. Πάντως, οι προσδοκίες των τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του 2022, καταδεικνύουν ότι τα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά για όλες τις κατηγορίες δανείων αναμένονταν να παραμείνουν αμετάβλητα.
Η ΚΤΚ σημειώνει πως σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2021, οι κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν στην υιοθέτηση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις ήταν η αντίληψη των τραπεζών για αυξημένο κίνδυνο, σε σχέση με την κατάσταση και προοπτικές που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες και τη γενική οικονομική κατάσταση, η μειωμένη ανοχή τους στον κίνδυνο και το αυξημένο κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή τους θέση.
Σύμφωνα με την ΚΤΚ, τα κριτήρια χορήγησης δανείων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021, έγιναν αυστηρότερα τόσο για δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όσο και προς μεγάλες επιχειρήσεις. Σημειώνει ακόμη πως η διαφοροποίηση από ενδεχόμενα να οφείλεται στην έξαρση που παρατηρήθηκε στη μετάλλαξη Όμικρον και τη ραγδαία εξάπλωσή της στον πληθυσμό, αυξάνοντας την αβεβαιότητα ως προς τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία
«Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις προσδοκίες που είχαν διατυπωθεί από τις τράπεζες στην έρευνα του Οκτωβρίου 2021, οι οποίες ανέμεναν τα κριτήρια χορήγησης των εν λόγω δανείων να παραμείνουν αμετάβλητα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021», αναφέρει η ΚΤΚ.
Στο μεταξύ, η καθαρή ζήτηση δανείων στην Κύπρο από επιχειρήσεις, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021, κατέγραψε αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο λόγω αυξημένης ζήτησης για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης, αλλά και για πάγιες επενδύσεις, οι οποίες επηρεάζουν θετικά τη ζήτηση για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο από την έναρξη της πανδημίας,.
Όπως αναφέρει η ΚΤΚ, ενδεχόμενα η αύξηση των χρηματοδοτικών αναγκών για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης να σχετίζεται με τις αυξήσεις στις τιμές προϊόντων και εμπορευμάτων λόγω διαταραχών ή ελλείψεων στην αλυσίδα εφοδιασμού στο διεθνές εμπόριο και τις σημαντικές αυξήσεις του κόστους μεταφορών.
Αμετάβλητα τα κριτήρια για νοικοκυριά
————-
Εν τω μεταξύ, τα κριτήρια χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά παρέμειναν αμετάβλητα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2021, εξέλιξη σύμφωνη και με τις προσδοκίες, που είχαν καταγραφεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου.
Σύμφωνα με τη ΚΤΚ, οι συμμετέχουσες στην έρευνα τράπεζες δεν κατέγραψαν μεταβολή στην αντίληψη κινδύνου των τραπεζών για δανεισμό προς νοικοκυριά για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο από την έναρξη της πανδημίας. «Ενδεχομένως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα που επιβάλλονται προς αναχαίτισή της έχουν επηρεάσει περισσότερο τον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων και λιγότερο τα νοικοκυριά», εξηγεί η ΚΤΚ.
Αμετάβλητα, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, έμειναν και τα κριτήρια παραχώρησης καταναλωτικών και άλλων δανείων προς τα νοικοκυριά, κάτι που συνάδει με τις προσδοκίες των τραπεζών στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου.
Η έρευνα της ΚΤΚ κατέδειξε εξάλλου σημαντική αύξηση στη ζήτηση στεγαστικών δανείων από νοικοκυριά το τέταρτο τρίμηνο του 2021, μια αύξηση που ξεπέρασε τις προσδοκίες των τραπεζών του προηγούμενου τρίμηνου.
«Η αυξημένη ζήτηση, σύμφωνα με τις συμμετέχουσες στην έρευνα τράπεζες, αποδίδεται κυρίως στην αυξημένη ζήτηση για συμμετοχή σε δύο κυβερνητικά σχέδια, τα οποία έληγαν στο τέλος Δεκεμβρίου 2021», σημειώνει η ΚΤΚ.
Όσον αφορά την ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων, η ΚΤΚ σημειώνει πως αυτή παρέμεινε αμετάβλητη για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, μια εξέλιξη που είναι «αντίθετη με τις προσδοκίες για αύξηση που είχαν διατυπωθεί από τις συμμετέχουσες τράπεζες στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου».
