Οι κυπριακές επιχειρήσεις επενδύουν, καινοτομούν και παραμένουν ανθεκτικέςσύμφωνα με την Έρευνα Επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Όπως σημειώνεται, η επενδυτική δραστηριότητα στην Κύπρο παραμένει ισχυρή, με σχεδόν όλες τις επιχειρήσεις να πραγματοποιούν επενδύσεις με έμφαση στην καινοτομία, αν και το συνολικό κλίμα είναι πιο επιφυλακτικό σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ. Οι επιχειρήσεις υιοθετούν προηγμένα ψηφιακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, και προσαρμόζουν τις εφοδιαστικές τους αλυσίδες για ενίσχυση της ανθεκτικότητας. Αυξάνεται η δράση των επιχειρήσεων για το κλίμα, κυρίως μέσω μείωσης αποβλήτων και ανακύκλωσης, ενώ η μετάβασή τους σε αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα αντιμετωπίζεται περισσότερο ως πρόκληση παρά ως ευκαιρία.
Στην έρευνα της ΕΤΕπ για την Κύπρο τονίζεται ότι οι κυπριακές επιχειρήσεις παραμένουν αισιόδοξες για το μέλλον τους, παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις παγκόσμιες διαταραχές στο εμπόριο. Οι πιέσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν υποχωρήσει σημαντικά, καθώς οι επιχειρήσεις αύξησαν τα αποθέματά τους και διαφοροποίησαν τις πηγές εισαγωγών τους, εξασφαλίζοντας πολύ ευκολότερη πρόσβαση σε πρώτες ύλες και βασικά αγαθά σε σχέση με πέρυσι, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρουν δυσκολίες να μειώνεται από 41% σε 20%.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 94% των κυπριακών επιχειρήσεων πραγματοποίησε επενδύσεις το περασμένο οικονομικό έτος, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 2024 και υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (86%). Περισσότερες επιχειρήσεις αναμένουν επίσης να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στο τρέχον οικονομικό έτος (10%), ξεπερνώντας τον μέσο όρο της ΕΕ (4%). Τα επίπεδα επενδύσεων παραμένουν υψηλά σε όλους τους τομείς, με τουλάχιστον το 92% των επιχειρήσεων να επενδύουν, ενώ η πλειονότητα των επενδύσεων αφορά αντικατάσταση υφιστάμενου εξοπλισμού (54%), με λιγότερες επιχειρήσεις να επενδύουν σε επέκταση παραγωγικής ικανότητας σε σχέση με την ΕΕ.
«Οι κυπριακές επιχειρήσεις συνεχίζουν να επενδύουν, να ψηφιοποιούνται και να ενισχύουν την ανθεκτικότητά τους, ακόμη και σε αυτό το δύσκολο παγκόσμιο περιβάλλον. Η αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και η σταθερή δέσμευση στην καινοτομία αποτελούν σαφή σημάδια ενός ιδιωτικού τομέα με προσανατολισμό στο μέλλον. Η ΕΤΕπ είναι έτοιμη να στηρίξει τις κυπριακές εταιρείες καθώς καινοτομούν, αναβαθμίζονται και συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Μάρεκ Μόρα.
Η έρευνα δείχνει ότι οι κυπριακές επιχειρήσεις βρίσκονται ανάμεσα στους πιο ενεργούς διεθνείς εμπορικούς παίκτες στην ΕΕ, με το 81% να δραστηριοποιείται σε διασυνοριακό εμπόριο και με τις επιχειρήσεις υπηρεσιών να εμφανίζουν το υψηλότερο ποσοστό διεθνούς εμπορικής δραστηριότητας (95%). Παρότι οι εφοδιαστικές πιέσεις έχουν μειωθεί, οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να ανησυχούν για τις αλλαγές στους δασμούς και τη συμμόρφωση με νέους κανονισμούς, καθώς και για τις διακυμάνσεις στα μεταφορικά κόστη.
Η ψηφιοποίηση και η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης συνεχίζουν να επεκτείνονται: το 23% των επιχειρήσεων κάνουν συστηματική χρήση των εργαλείων γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, κυρίως για εσωτερικές διαδικασίες (75%), ανάπτυξη προϊόντων (41%) και εξυπηρέτηση πελατών (39%). Ωστόσο, η χρήση πολλαπλών ψηφιακών τεχνολογιών παραμένει χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ (32% έναντι 51%). Παρά ταύτα, η Κύπρος ξεχωρίζει στην καινοτομία, καθώς μία στις δύο επιχειρήσεις επενδύει σε νέα προϊόντα, διαδικασίες ή υπηρεσίες — ποσοστό που υπερβαίνει κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (32%).
«Η Έρευνα Επενδύσεων προσφέρει μια σαφή εικόνα του πώς οι επιχειρήσεις στην Κύπρο και σε όλη την Ευρώπη προσαρμόζονται στις τεχνολογικές, γεωπολιτικές και κλιματικές πιέσεις. Για την Κύπρο, η πρόκληση τώρα είναι να μετατρέψει την πράσινη μετάβαση από αντιλαμβανόμενο κίνδυνο σε μακροπρόθεσμη ευκαιρία για καινοτομία και ανταγωνιστικότητα. Η έρευνα βοηθά τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να κατανοήσουν πού μπορεί η στήριξη να έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο», δήλωσε η επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΤΕπ, Ντέμπορα Ρεβολτέλα.
Σε θέματα κλίματος, οι κυπριακές επιχειρήσεις ανησυχούν λιγότερο για τους φυσικούς κινδύνους σε σχέση με τις επιχειρήσεις της ΕΕ (60% έναντι 68%), ενώ πάνω από τους μισούς (52%) εκτιμούν ότι δεν θα επηρεαστούν σημαντικά από αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Παρότι το 69% έχουν λάβει κάποια μέτρα για τη μείωση εκπομπών, κυρίως μέσω μείωσης αποβλήτων και ανακύκλωσης, μόνο λίγες επιχειρήσεις έχουν πραγματοποιήσει ενεργειακούς ελέγχους (44%) ή έχουν αναπτύξει στρατηγικές προσαρμογής (10%). Η υιοθέτηση στόχων για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου παραμένει περιορισμένη (20%, έναντι 47% στην ΕΕ).
Εμπόδια στις επενδύσεις παραμένουν, ιδίως, οι ελλείψεις εξειδικευμένου προσωπικού (89%), το υψηλό ενεργειακό κόστος (87%), η αβεβαιότητα για το μέλλον (84%) και οι ρυθμίσεις για την εργασία (82%). Οι υποδομές αποτελούν μεγαλύτερη πρόκληση στην Κύπρο σε σχέση με την ΕΕ, ιδιαίτερα στους τομείς των μεταφορών (74% έναντι 45%) και των ψηφιακών δικτύων (70% έναντι 44%). Παρά τις προκλήσεις, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση έχει βελτιωθεί σημαντικά, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν χρηματοδοτικούς περιορισμούς να μειώνεται σε 6,8%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2019, και με τις επιχειρήσεις να δηλώνουν βελτίωση στη διαθεσιμότητα εξωτερικής χρηματοδότησης σε σχέση με την ΕΕ.
Όσον αφορά την ισότητα των φύλων 42% των επιχειρήσεων έχουν τουλάχιστον 40% γυναίκες σε θέσεις ανώτερης διοίκησης, ενώ 22% έχουν γυναίκες ως πλειοψηφία στην ιδιοκτησία, ποσοστά σημαντικά υψηλότερα από τους μέσους όρους της ΕΕ. Συνολικά, η εικόνα δείχνει έναν επιχειρηματικό τομέα που παραμένει δυναμικός, ευέλικτος και με έντονη διάθεση για καινοτομία, παρά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις.
