Οι τιμές των γραφειακών χώρων στην Κύπρο και δη στη Λεμεσό είναι σε μερικές περιπτώσεις ψηλότερες από το Λονδίνο και το Άμστερνταμ, επεσήμαναν μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας που δραστηριοποιούνται στο νησί, με το ζήτημα αυτό να παρουσιάζεται ως ένα από τα εμπόδια στην περαιτέρω μεγέθυνση του τομέα της πληροφορικής και της τεχνολογίας (ICT), ο οποίος τα τελευταία χρόνια καταγράφει ραγδαία ανάπτυξη.
Κατά τη συζήτηση με τίτλο «Η εδραίωση του Tech Island: Ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής Ψηφιακής Οικονομίας για την Κύπρο» στο πλαίσιο του δεύτερης μέρας του Cyprus Forum, τέθηκαν επί τάπητος οι επιδόσεις του τομέα αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περαιτέρω ανάπτυξή του
«O στόχος όπως η Κύπρος μετατραπεί σε ένα κέντρο τεχνολογίας δεν είναι απόμακρος και απροσέγγιστος στόχος», ανέφερε ο Υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής Νικόδημος Δαμιανού, προσθέτοντας ότι το ICT είναι ο τομέας με την μεγαλύτερη ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία με μέσο ρυθμό περίπου 10%, συνεισφέροντας στη διαφοροποίηση του οικονομικού μοντέλου.
«Πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς θα τον αξιοποιήσουμε, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι διατηρούμε αυτή τη δυναμική», τόνισε.
Σύμφωνα με τον κ. Δαμιανού, τα βασικά συστατικά είναι η ψηφιακή υποδομή, η γρήγορη συνδεσιμότητα υψηλής ταχύτητας, τα κέντρα δεδομένων (data centres), το ψηφιακά επιμορφωμένο εργατικό δυναμικό, ένα περιβάλλον το οποίο να υποστηρίζει το ένα οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, καθώς και ένα νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει και θα υποστηρίζει την ανάπτυξη του τομέα.
«Όλα αυτά τα συστατικά», πρόσθεσε, «μπορούν συλλογικά να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου οι επιχειρήσεις μπορούν να αναπτύσσονται και να καινοτομούν όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο», ανέφερε.
Σωρευτική συνεισφορά €5,6 δισ στην οικονομία
Από την πλευρά του, Χριστόφορος Αναγιωτός επικεφαλής της DEAL, μιας εταιρείας της KPMG για παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, αναφέρθηκε σε μελέτη εκτίμησης του αντικτύπου του τομέα στην οικονομία σε όρους ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (GVA), στην οποία περιλήφθηκαν όχι μόνο εταιρείες ICT αλλά και μέρος του τομέα των επαγγελματικών και επιστημονικών υπηρεσιών.
«Με αυτή την μέτρηση ο τομέας δίνει μια άμεση συνεισφορά στην οικονομία ύψους €3,3 δισεκατομμυρίων, ή περίπου 12% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της χώρας», είπε, προσθέτοντας πως αν περιληφθούν και έμμεσες επιδράσεις προς όλους τομείς τότε η συνεισφορά αυξάνεται κατά €2,2 δισ. φτάνοντας σε €5,6 δισ.
Ο κ. Αναγιωτός σημείωσε δε ότι η εκτίμηση είναι συντηρητική, καθώς δεν περιλήφθηκαν τεχνολογικές εταιρείες, οι οποίες είναι εταιρείες χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (fintech) που ταξινομούνται στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Επεσήμανε ακόμη ότι με βάση τα επίσημα στατιστικά το 60% των εργοδοτουμένων στον τομέα είναι Κύπριοι, κάτι που αντικρούει την αντίληψη ότι οι θέσεις εργασίας του τομέα αφορούν μόνο σε ξένους.
Οι ανάγκες του τομέα
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού αναγνώρισε την πρόοδο του τομέα, για να διερωτηθεί κατά πόσον υπάρχει η πολιτική βούληση για υποστήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης του τομέα.
Σε αυτό το πλαίσιο είπε πως υπάρχει ανάγκη παρακολούθησης της εφαρμογής των νομοθεσιών που θεσπίζει η νομοθετική εξουσία και ζήτησε τη μείωση της γραφειοκρατίας.
Χαρακτήρισε δε ως «εξωφρενικές» τις τιμές των ενοικίων στη Λεμεσό όχι μόνο για γραφειακούς χώρους αλλά και για σκοπούς στέγασης. Είπε εξάλλου ότι είναι «σοκαριστικό να ζητάς από τους επιχειρηματίες να τρέχουν εδώ και κει για να δημιουργήσουν σχολεία, επειδή η οικονομία η ίδια δεν μπορεί να δημιουργήσει τις υποδομές».
Η Έλενα Προτσασκόβα, Διευθύντρια της Jetbrains, ανέδειξε την ανάγκη συνεργασίας με πανεπιστήμια ως μιας γέφυρας με τη βιομηχανία.
«H ζήτηση για καινοτομία συνεχίζει να κλιμακώνεται και απαιτεί όλο και περισσότερες δεξιότητες», είπε, προσθέτοντας πως η συνεργασία των πανεπιστημίων με τις εταιρείες τεχνολογίας θα τους επιτρέψει να προετοιμάσουν τη νέα γενιά ώστε να γίνει πιο ανταγωνιστική στην αγορά εργασίας.
H Έλενα Γκριγκοριάν, Διευθύνων Σύμβουλος της My Games, η οποία διατηρεί ένα από τα κέντρα της στην Κύπρο, αναφέρθηκε στην πρόοδο του τομέα και στα πλεονεκτήματα που προσφέρει η Κύπρος, τα οποία την κατέστησαν ελκυστικό προορισμό, όπως τα φορολογικά κίνητρα, τις συμφωνίες αποφυγής διπλής φορολογίας, το θέμα των συζύγων των εργαζομένων που μετακομίζουν την Κύπρο.
Τόνισε ότι η επικαιροποίηση του πλαισίου της διανοητικής ιδιοκτησίας «μπορεί να φέρει στην Κύπρο το επόμενο κύμα προσέλκυσης γιγάντων τεχνολογίας». Αναφέρθηκε στην έλλειψη σχολείων για τα παιδιά όσων έρχονται στην Κύπρο, λέγοντας χαρατηριστικά πως ενώ η ίδια μένει στο νησί η δεκάχρονη κόρη της δεν έχει την επιλογή να μορφωθεί στην Κύπρο.
Έθεσε και το θέμα της έλλειψης γραφειακών χώρων, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανάγκες επέκτασης της εταιρείας τους.
Σε παρέμβασή της η συντονίστρια, Διευθύνων Σύμβουλος της Payabl Ούνε Μπουρατσίνε, είπε ότι η εταιρεία της παλεύει να επεκτείνει τις δραστηριότητές της. «Γιατί το κόστος των γραφείων είναι κατ’ ακρίβεια υψηλότερο απ’ ότι πληρώνουμε στο Λονδίνο και στην Ολλανδία σε μερικές περιπτώσεις», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Αναγιωτός είπε ότι το θέμα των σχολείων, το θέμα των δημοσίων μεταφορών και της εξεύρεσης προσιτών εργασιακών χώρων περιλαμβάνονται στις ανάγκες του τομέα και ανέδειξε και το θέμα τη σύνδεσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.