«Οι αγορές αυτές από τον ασιατικό γίγαντα είναι ασυνήθιστα υψηλές, σε μια περίοδο μάλιστα, που η κινεζική οικονομία χάνει σε δυναμική και ο τομέας των ακινήτων, που είναι και ο μεγάλος καταναλωτής μετάλλων, πρακτικά έχει παγώσει», τονίζουν παράγοντες στην αγορά πρώτων υλών.

Η απάντηση είναι ότι «η Κίνα προετοιμάζεται να αντέξει σε ένα μόνιμο εξωτερικό σοκ. Δεν χρειάζεται να είναι πόλεμος με όπλα, μπορεί απλώς να είναι μια δραστική αύξηση των δασμών από τη Δύση ή ένας νομισματικός πόλεμος με  μεγαλύτερη παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών στην οικονομία», εξηγούν οι ίδιες πηγές. Δεν διστάζουν επίσης να αναφέρουν και το χειρότερο σενάριο: Έναν πόλεμο με την Ταϊβάν ή  μια άλλη σύγκρουση που θα προκαλέσει αύξηση των τιμών των πρώτων υλών.

Με τη μαζική συσσώρευση πρώτων υλών, η Κίνα θα μπορούσε να αντέξει και, πιθανώς, να βγει νικήτρια από οποιαδήποτε από αυτές τις συγκρούσεις.

Τεράστια αποθέματα

Οι εκτιμήσεις για τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου της Κίνας κυμαίνονται από 280 έως 400 εκατομμύρια βαρέλια. Υπερβαίνουν δηλαδή τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ, που σήμερα υπολογίζεται σε περίπου 364 εκατομμύρια βαρέλια.

«Οι αγορές χρυσού στην Κίνα έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και τα αποθέματα χαλκού έχουν αυξηθεί απότομα», τονίζει ο  αναλυτής Σάιμον Γουάιτ, στο Bloomberg.

Η Κίνα, αν και ο μεγαλύτερος παραγωγός χρυσού στον κόσμο, αγοράζει μεγάλες ποσότητες του πολύτιμου μετάλλου στις παγκόσμιες αγορές, για 16 συνεχείς μήνες . «Οι οικονομολόγοι που αποδίδουν αυτές τις οικονομικές κινήσεις αποκλειστικά στην προσπάθεια αποδολαριοποίησης ή την άνοδο της αξίας του γουάν, μπορεί να βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος. Αυτά τα μέτρα θα βοηθούσαν επίσης στην προστασία της Κίνας από πιθανές κυρώσεις μετά από μια σύγκρουση με την  Ταϊβάν», προσθέτει.

Όσον αφορά το λίθιο, ένα ζωτικό συστατικό σε πολλούς τύπους μπαταριών, το Πεκίνο έχει συσσωρεύσει όχι μόνο τεράστια αποθέματα αλλά αυξάνει τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας και τα ορυχεία, και στο εξωτερικό.

Τον Μάρτιο, η επενδυτική τράπεζα UBS εκτίμησε ότι η Κίνα θα μπορούσε να ελέγξει το ένα τρίτο της παγκόσμιας προσφοράς λιθίου ήδη από το 2025, εκμεταλλευόμενη και πάλι την πτώση των τιμών για να αυξήσει περαιτέρω τα αποθέματά της.

Εκθεση της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ έδειξε μάλιστα ότι τα κοιτάσματα ορυκτών της Κίνας περιέχουν αλουμίνιο, κάδμιο, κοβάλτιο, χαλκό, γάλλιο, γερμάνιο, ιρίδιο, ταντάλιο, κασσίτερο, βολφράμιο, ψευδάργυρο και ζιρκόνιο, καθώς και άλλες σπάνιες γαίες, που θεωρούνται κρίσιμες για την πράσινη μετάβαση. Γενικότερα, ωστόσο, αυτά τα αποθέματα συνέχισαν να αυξάνονται.

Ένα άλλο εμπόρευμα που συσσωρεύει μαζικά η Κίνα είναι το ασήμι. Το Bloomberg ανέφερε ότι οι κινεζικές εισαγωγές αργύρου θα μπορούσαν να αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες. Το ασήμι έχει διπλή χρήση ως βιομηχανικό μέταλλο και οικονομικό περιουσιακό στοιχείο. Είναι ένα σημαντικό υλικό στα ηλιακά πάνελ , τα οποία η Κίνα συνεχίζει να κατασκευάζει σε μεγάλες ποσότητες, και είναι επίσης μια φθηνότερη εναλλακτική λύση στον χρυσό.

Αν και οι τιμές του ασημιού έχουν φτάσει σε υψηλά 11 ετών, η διαφορά μεταξύ των κινεζικών και παγκόσμιων τιμών έχει διευρυνθεί περαιτέρω. Αυτό ενθαρρύνει την αποστολή περισσότερου μετάλλου στην Κίνα, κάτι που θα μπορούσε να μειώσει την προσφορά σε άλλες χώρες.

Έμαθε από τη Ρωσία

Το Πεκίνο έχει μάθει άλλωστε από τα λάθη αλλά και τις επιτυχίες της Μόσχας: η Ρωσία μπορεί να είδε να παγώνουν οι καταθέσεις της σε ευρωπαϊκές τράπεζες μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά αντιμετωπίζει τις  κυρώσεις της Δύσης καλύτερα από ό,τι αναμενόταν, επειδή η Μόσχα είχε ένα σχέδιο που βρισκόταν σε εξέλιξη. από την εισβολή στην Κριμαία το 2015: Η Μόσχα τριπλασίασε τα αποθέματά της σε χρυσό από το 2015 μέχρι το 2022. Ο χρυσός, σε αντίθεση με το δολάριο, συνήθως «αποθηκεύεται φυσικά στη χώρα που τον κατέχει» και αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει, εν μέρει, τον πυρετό του χρυσού που βιώνει η Κίνα.

«Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ φαίνεται να έχει μελετήσει το πρόγραμμα κυρώσεων που εφάρμοσε η Δύση κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία και τώρα εφαρμόζει μακροπρόθεσμα προστατευτικά μέτρα για να θωρακίσει την κινεζική οικονομία και να αντισταθεί σε παρόμοιες πιέσεις», λέει ο Μάικλ Στούντεμαν, διοικητής του Γραφείου Ναυτικών Πληροφοριών των ΗΠΑ και διευθυντής Πληροφοριών της Διοίκησης Ινδο-Ειρηνικού.

Εμπορικός πόλεμος

Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η Κίνα προετοιμάζεται για ένα αβέβαιο οικονομικό μέλλον στο οποίο η υποτίμηση του γουάν γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή. «Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις εκλογές στις ΗΠΑ και η Ευρώπη σκληρύνει τα προστατευτικά μέτρα έναντι της Κίνας και των βιομηχανιών που σχετίζονται με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το Πεκίνο θα μπορούσε να επιλέξει να υποτιμήσει το γουάν σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσει όλες αυτές τις «επιθέσεις δασμών», τονίζει ο Σούντεμαν.

Στις χρηματοπιστωτικές αγορές λέγεται μάλιστα ότι η Κίνα θα χρειαστεί να λάβει ένα ακραίο και άκρως αμφιλεγόμενο μέτρο για να στηρίξει την οικονομία: να υποτιμήσει το γουάν. «Οι υποστηρικτές μιας απότομης νομισματικής υποτίμησης λένε ότι θα επιτρέψει στο Πεκίνο να ενισχύσει τις εξαγωγές και να δώσει στην κεντρική τράπεζα περιθώριο να μειώσει τα επιτόκια. Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι αυτό θα οδηγούσε μόνο σε έναν κύκλο ανατροφοδότησης εκροών κεφαλαίων και περαιτέρω πτώση του γουάν με πιθανότητα αποσταθεροποίησης της παγκόσμιας αγοράς συναλλάγματος», γράφει το  Bloomberg.

Δίκοπο μαχαίρι

Η υποτίμηση του γουάν  θεωρείται πάντως πώς είναι δίκοπο μαχαίρι:Θα μπορούσε να βοηθήσει εάν τα κινεζικά προϊόντα συνεχίσουν να ανταγωνίζονται σε ένα πλαίσιο υψηλών δασμών, αλλά θα μειώσει τη διεθνή εμπιστοσύνη στο κινεζικό νόμισμα.

Ταυτόχρονα, οι πρώτες ύλες εκφράζονται σε δολάρια και θα ήταν πολύ πιο ακριβές σε γουάν μετά από μια ενδεχόμενη την υποτίμηση.

Τους τελευταίους 18 μήνες, λέει ο Στούντεμαν , το Πεκίνο  κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για να απομονώσει την κινεζική οικονομία από πιθανές εξωτερικές ευπάθειες , δίνοντας έμφαση στην αυτάρκεια σε βάρος της ανάπτυξης. Αυτή η στρατηγική αλλαγή δεν σχετίζεται μόνο με εμπορικούς πολέμους ή τη δυναμική μείωσης κινδύνου. «Ο Σι Τζινπίνγκ θέλει να κάνει τη χώρα του να μπορεί να επιβιώσει αυτόνομα. Προετοιμάζει την Κίνα να τους αντέξει από οποιονδήποτε πόλεμο και μελλοντικές  διεθνείς κυρώσεις, που θα μπορούσαν να προκληθούν από μια πιθανή κινεζική εισβολή στην Ταϊβάν», λέει ο ο αμυντικός εμπειρογνώμονας Πήτερ Απς. «Σε μια κλιμάκωση γύρω από την Ταϊβάν, η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την κεντρική της θέση στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού για να ασκήσει πίεση σε άλλες χώρες».

Μιχάλης Ψύλος • [email protected]