Η Τράπεζα Κύπρου φαίνεται αποφασισμένη να συνεχίσει την πειθαρχημένη στρατηγική της και στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς, όπως αποκάλυψε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Συγκροτήματος, κ. Πανίκος Νικολάου, η Τράπεζα θα συνεχίσει την πολιτική προσφοράς μικρών, στοχευμένων σχεδίων εθελούσιας εξόδου και εντός του 2026, ακολουθώντας την πρακτική των τελευταίων ετών.
Η αναφορά αυτή ήρθε στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε την παρουσίαση των ισχυρών οικονομικών αποτελεσμάτων για το εννεάμηνο του 2025, όπου ο κ. Νικολάου απάντησε σε πληθώρα ερωτημάτων για ζητήματα στρατηγικής, κεφαλαιακής διαχείρισης, διεθνούς επέκτασης, πολιτικών και οικονομικών ρίσκων, καθώς και για τον ρόλο της Τράπεζας στη νέα ψηφιακή εποχή.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο επικεφαλής του Συγκροτήματος αναφέρθηκε επίσης στη σταθερότητα των εσόδων από τόκους παρά τη μείωση των επιτοκίων, στην αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών και την ενσωμάτωση τεχνητής νοημοσύνης, στην ισχυρή κεφαλαιακή θέση της Τράπεζας, αλλά και στις μακροοικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία.
Από την πλευρά της, η Τράπεζα υπογραμμίζει πως παραμένει προσηλωμένη στη σταθερότητα, την προβλεψιμότητα και τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας, διατηρώντας παράλληλα ισχυρή ανάπτυξη τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου.
Η διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και το σχέδιο εθελούσιας εξόδου
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, τέθηκε το ζήτημα ενδεχόμενου νέου σχεδίου εθελούσιας εξόδου.
Ο κ. Νικολάου επιβεβαίωσε ότι η προσέγγιση της Τράπεζας παραμένει σταθερή: η Τράπεζα Κύπρου προχωρά και το 2025 με ένα μικρό, στοχευμένο σχέδιο εθελούσιας εξόδου, ακολουθώντας την πρακτική των προηγούμενων ετών, πρακτική που κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να ακολουθεί και εντός του 2026.
Σχετικά με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, διευκρίνισε ότι το τι θα πράξει η Τράπεζα δεν ήταν ούτως ή άλλως γνωστό στη συντεχνία, πέραν των διαβουλεύσεων, και ότι η Τράπεζα συνεχίζει να λειτουργεί όπως και τα προηγούμενα χρόνια στην εφαρμογή τέτοιων σχεδίων.
Παράλληλα, τέθηκε το θέμα της συλλογικής σύμβασης στον τραπεζικό τομέα.
Ο κ. Νικολάου ενημέρωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία με το Υπουργείο Εργασίας και την ένωση των καθηκόντων του ως πρώτος των τραπεζών και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Τραπεζών.
Στόχος είναι λύση λογική και ρεαλιστική που δεν θα υποθηκεύει το μέλλον των μελλοντικών τραπεζικών υπαλλήλων.
Υπογράμμισε ότι το εργατικό κόστος είναι σημαντικό ζήτημα και απαιτείται προσοχή ώστε να μη παρασυρθεί η διαδικασία σε μη ρεαλιστικά αιτήματα.
Στρατηγική αξιοποίηση κεφαλαίων και σχέδια εξαγορών
Οι αναλυτές κατέγραψαν πλεόνασμα κεφαλαίου, οδηγώντας σε ερωτήματα για επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους και ενδεχόμενες εξαγορές.
Ο κ. Νικολάου επιβεβαίωσε ότι, πέραν του στόχου για 70% διανομή κερδών φέτος, θα υπάρξουν περισσότερες πληροφορίες για τη χρήση των ιδίων κεφαλαίων στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Για M&A δήλωσε ότι δεν γίνονται εξαγορές απλώς για το «φαίνεσθαι».
Κάθε κίνηση πρέπει να έχει οικονομικό νόημα και να βοηθά στην ταχύτερη επίτευξη στρατηγικών στόχων ή στο κάλυμμα κενών σε προϊόντα ή υπηρεσίες.
Τόνισε την ισχυρή κεφαλαιακή θέση, αναφέροντας ότι η Τράπεζα έχει 38 μονάδες βάσης κανονιστικού κεφαλαίου, σε σύγκριση με 15% ή 16% που είναι ο μέσος όρος για άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες, ενώ ο δείκτης Total Capital ανέρχεται στο 26%.
Αυτή η κεφαλαιακή δύναμη αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα.
Ανάπτυξη δανεισμού και εστίαση στις διεθνείς δραστηριότητες
Σημαντικό μέρος της συζήτησης αφιερώθηκε στη στρατηγική δανεισμού, με συνολικό νέο δανεισμό €2.2 δισ. για το εννεάμηνο. Σχετικά με την Ινδία, όπου ο ανταγωνισμός έχει στραφεί δυναμικά, ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι η παρουσία γίνεται με χαμηλό κόστος και, αν το εγχείρημα είναι επιτυχημένο, μπορεί να αποδώσει εισόδημα.
Υπογράμμισε ότι η Τράπεζα έχει παρουσία και αλλού και λειτουργεί με ομάδες πιο επικεντρωμένες στην Κύπρο, εξειδικευμένες στην εξυπηρέτηση πελατών στον τεχνολογικό τομέα στην Ελλάδα και στο κομμάτι της Ινδίας, ώστε «να μπορούν να μιλούν κοινή γλώσσα».
Για περαιτέρω παρουσία, ανέφερε ότι βρίσκεται σε πολύ αρχικό στάδιο η προεργασία για λήψη άδειας για Rep Office σε άλλες περιοχές, πέρα από αυτά που ήδη υπάρχουν.
Διευκρινίστηκε ότι μεγάλο μέρος του νέου δανεισμού στηρίχτηκε στο εξωτερικό, αλλά αποφεύχθηκαν λάθος ερμηνείες: τα δάνεια εξωτερικού βοήθησαν, όμως η αύξηση των δανείων εντός Κύπρου ήταν 4% στο εννεάμηνο και αντιστοιχεί στο 90% των συνολικών δανείων.
Τα εταιρικά δάνεια στην Κύπρο αυξήθηκαν 5% στο εννεάμηνο.
Τα δάνεια εκτός Κύπρου αφορούν την Ελλάδα, αλλά και διεθνή κοινοπρακτικά δάνεια.
Το βιβλίο είναι καθαρό και διαφοροποιημένο: 45% Retail, 45% Corporate και 10% International, με τον διεθνή τομέα να επιμερίζεται σε Ελλάδα και άλλες χώρες. Δεν υπάρχει σχέδιο φυσικής παρουσίας στην Ελλάδα με καταστήματα· οι συνεργασίες με πελάτες στην Ελλάδα θα γίνονται μέσω Κύπρου.
Σταθερότητα εσόδων και διαχείριση επιτοκίων
Τέθηκε το ζήτημα στασιμότητας των εσόδων από τόκους παρά τη μείωση επιτοκίων. Ο κ. Νικολάου σημείωσε ότι η διατήρηση των εσόδων σταθερών ενώ τα επιτόκια πέφτουν ίσως καταρρίπτει τον μύθο ότι τα έσοδα είναι υψηλά μόνο λόγω ψηλών επιτοκίων.
Η κα Λειβαδιώτου διευκρίνισε ότι ο μέσος όρος επιτοκίων της ΕΚΤ μειώθηκε από 2.3% το δεύτερο τρίμηνο σε 2.1% το τρίτο τρίμηνο. Η διαχείριση επιτοκίων, σε συνδυασμό με αύξηση όγκων δανείων και καταθέσεων, εξουδετέρωσε σε μεγάλο βαθμό την επίδραση της μείωσης.
Αν τα επιτόκια παραμείνουν στο 2%, αυξήσεις σε όγκους ισολογισμού στα επόμενα τρίμηνα θα βοηθήσουν θετικά τα καθαρά έσοδα από τόκους (NII).
Για την περίοδο υψηλών επιτοκίων, ανέφερε ότι η Τράπεζα είχε προετοιμαστεί και είχε προβλέψει πως το μοντέλο της θα μπορούσε να πετύχει ROTE σε “high teens” με επιτόκια γύρω στο 2%.
Σήμερα, με υψηλότερο ROTE (18.5%), διαχειρίζεται καλά την ομαλοποίηση, με περίπου 30% των εσόδων να είναι μη επιτοκιακά.
Το μίγμα περιλαμβάνει έσοδα από τίτλους (securities), ρευστά διαθέσιμα (liquids) και δάνεια, και η εκτίμηση είναι ότι η κερδοφορία θα συνεχιστεί με επιτόκια κοντά στα σημερινά επίπεδα.
Το Ψηφιακό Ευρώ
Στο ζήτημα του Ψηφιακού Ευρώ, ο κ. Νικολάου επιβεβαίωσε ότι η Τράπεζα διαθέτει working group σχεδόν δύο χρόνια.
Ανέφερε ότι ήταν αρχικά προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως απάντηση σε αμερικανικούς κολοσσούς όπως Visa και Mastercard. Αν και περισσότερο σύστημα πληρωμών, ο κόσμος αλλάζει γρήγορα με μεταφορές, κρυπτονομίσματα και stable coins.
Η Τράπεζα θα το εφαρμόσει, καθώς πρέπει να είναι επιλογή για τους πελάτες της.
Ο στόχος μείωσης χρήσης μετρητών κρίνεται θετικός για την οικονομία, με την τελική επιτυχία να κρίνεται στην πορεία.
Ανταγωνιστικό περιβάλλον, Fintech και εποπτεία
Για τον εντεινόμενο ανταγωνισμό από Fintech και παρόχους όπως Revolut και Forex, ο κ. Νικολάου σημείωσε ότι η Forex δεν είναι άμεσος ανταγωνιστής των τραπεζών, καθώς δραστηριοποιείται σε τομέα που οι τράπεζες αποφεύγουν.
Ωστόσο, αυτές οι εταιρείες οφείλουν να εποπτεύονται.
Οι τράπεζες λειτουργούν σε διαφορετικό εποπτικό πλαίσιο και η έλλειψη ισονομίας σε κεφαλαιακές απαιτήσεις και εποπτεία αποτελεί ζήτημα. Ο Σύνδεσμος Τραπεζών θα αναλάβει δράση για θέματα των τραπεζών και θα ενημερώσει αρμόδιους φορείς.
Πιθανές εξαγορές της BOCH
Σχετικά με ενδιαφέρον εξαγοράς από τραπεζικό γίγαντα και τον ρόλο αρχών και κυβέρνησης, ο κ. Νικολάου ξεκαθάρισε ότι ρόλος της Τράπεζας είναι να παράγει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τους μετόχους.
Σε περίπτωση προσφοράς, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογήσει και θα εκφράσει άποψη.
Η Εποπτική Αρχή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Κυβέρνηση (λόγω πρόσφατου νόμου) έχουν ρόλο. Δεν έχει ειπωθεί ότι «πρέπει να προστατευθεί κανείς». Όταν υπάρχει πρόταση, ο καθένας έχει ρόλο και ο επίδοξος αγοραστής οφείλει να λάβει τις απαραίτητες εγκρίσεις.
Η Τράπεζα έχει καθήκοντα προς τους μετόχους της και αυτά θα ασκηθούν εφόσον προκύψει κάτι.
Γενικότερα, ενώ ο ανταγωνισμός από άλλες τράπεζες απασχολεί, ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός τα επόμενα χρόνια θα προέρχεται κυρίως από την τεχνολογία.
Μακροοικονομικές προκλήσεις και ο ρόλος της Τράπεζας
Για το «ταβάνι» στον δανεισμό και τον ρόλο ξένων εταιρειών, ο κ. Νικολάου απάντησε ότι η αύξηση της οικονομίας πρέπει να συνοδεύεται από αύξηση δανεισμού.
Η κυπριακή οικονομία είναι μικρή και υπάρχει όριο στον δανεισμό αν διατηρηθούν ψηλά πρότυπα, γι’ αυτό ενισχύεται ο δανεισμός μέσω εξωτερικού. Ακόμη και οι εταιρείες τεχνολογίας, που δεν είναι «landing heavy», εργοδοτούν κόσμο που χρειάζεται σπίτι και έχουν κτίρια, συνεισφέροντας στην οικονομία και δημιουργώντας έμμεσα ανάγκη για δανεισμό.
Έδωσε έμφαση στο ρίσκο λαϊκισμού και πολιτικής αστάθειας, ειδικά όταν στοχοποιείται ο τραπεζικός τομέας, χαρακτηρίζοντάς το «πολύ σοβαρό ρίσκο». Υπογράμμισε ότι σταθερότητα και προβλεψιμότητα είναι τα δύο πιο σημαντικά στοιχεία που πρέπει να προστατευθούν.
Οι τράπεζες είναι οι μεγαλύτεροι πιστωτές, φορολογούνται και χρηματοδοτούν σχεδόν μόνες την πραγματική οικονομία, όμως η ευθύνη βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου όλων δεν ανήκει στις τράπεζες αλλά στην πολιτική ηγεσία και στο συντεταγμένο κράτος.
Δεν είναι εφικτό να συντηρηθεί το ποιοτικό επίπεδο της Κύπρου μόνο από εγχώρια κατανάλωση και επενδύσεις· χρειάζονται ξένες επενδύσεις που πρέπει να προστατεύσουμε, με τις τράπεζες να αποτελούν τις μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις στη χώρα.
Δίκτυο καταστημάτων και λοιπά θέματα
Για το δίκτυο καταστημάτων, δεν υπάρχουν σχέδια για σημαντικές διαφοροποιήσεις στον αριθμό. Ενδεχομένως να αλλάξει το μείγμα.
Ένας αριθμός κοντά στα 50–55 καταστήματα είναι το μήνυμα που πρέπει να έχει μια τράπεζα στην Κύπρο. Τα καταστήματα έχουν ήδη χωριστεί σε τρεις τύπους: «Talent» (επικέντρωση σε δάνεια/basket), «Combo» (συνδυαστικές υπηρεσίες) και «Branches».
Τέλος, ζητήθηκαν σχόλια για το χρόνιο αίτημα παλαιών μετόχων που θυσιάστηκαν στο bail-in του 2013 και αναφορές για απόσυρση αγωγών στην Ελλάδα.
Ο κ. Νικολάου απέφυγε να σχολιάσει νομικά θέματα και αγωγές, τονίζοντας ότι το θέμα είναι πολύ παλιό, αφορά αποφάσεις του 2013 και η Τράπεζα έχει πλέον καινούργιους μετόχους. Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει καθήκον μόνο απέναντι στους σημερινούς μετόχους.
