Στην ακύρωση της απόφασης της Κομισιόν με την οποία είχε επιβληθεί πρόστιμο 1,5 δισ. ευρώ στην Google για τον τρόπο λειτουργίας της διαφημιστικής πλατφόρμας AdSense, επικυρώνοντας ωστόσο τα περισσότερα από τα πορίσματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προχώρησε την Τετάρτη το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΓΔΕΕ, που έχει την έδρα του στο Λουξεμβούργο, η Κομισιόν μεταξύ άλλων «δεν έλαβε υπόψη όλες τις σχετικές περιστάσεις κατά την εκτίμηση της διάρκειας των συμβατικών ρητρών που η Επιτροπή έκρινε καταχρηστικές».
Ειδικότερα, η απόφαση του ΓΔΕΕ στην υπόθεση T-334/19 («Google και Alphabet κατά Επιτροπής») αφορά τη διαφημιστική πλατφόρμα Google AdSense η οποία λειτουργεί από το 2003, στο πλαίσιο της οποίας η Google παρέχει μια σειρά από υπηρεσίες όπως υπηρεσία διαμεσολάβησης διαδικτυακής διαφήμισης με την ονομασία AdSense for Search (AFS).
Η εν λόγω υπηρεσία επιτρέπει σε ιστοσελίδες που περιέχουν ενσωματωμένες μηχανές αναζήτησης να προβάλλουν διαφημίσεις συνδεδεμένες με την αναζήτηση που πραγματοποιεί ο χρήστης των ιστοσελίδων. Έτσι, οι ιδιοκτήτες των ιστοσελίδων μπορούν να λαμβάνουν μέρος των εσόδων από τις διαφημίσεις.
Οι ιδιοκτήτες ιστοσελίδων με αρκετά μεγάλο κύκλο εργασιών μπορούν μεταξύ άλλων να προχωρήσουν σε μια «συμφωνία υπηρεσιών Google» με την εταιρία («GSA»). Οι συμφωνίες αυτές περιείχαν ρήτρες που περιόριζαν ή απαγόρευαν την προβολή διαφημίσεων από υπηρεσίες που ανταγωνίζονται την AFS.
Μετά από καταγγελίες, αρχικά το 2010 από γερμανική εταιρία στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Καρτέλ της χώρας που μεταφέρθηκε μετά στην Κομισιόν, και στη συνέχεια μεταξύ από επιχειρήσεις μεταξύ των οποίων η Microsoft, η Expedia και η Deutsche Telekom, η Επιτροπή κίνησε διαδικασία κατά της Google σε σχέση με τρεις ρήτρες που περιέχονται στις συμφωνίες υπηρεσιών.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι ρήτρες αυτές, που αναφέρονται στην απόφαση ως «ρήτρα αποκλειστικότητας», «ρήτρα τοποθέτησης» και «ρήτρα προηγούμενης έγκρισης», θα μπορούσαν να αποκλείσουν υπηρεσίες που ανταγωνίζονται την AFS. Τον Σεπτέμβριο του 2016, η Google αφαίρεσε ή τροποποίησε τις εν λόγω ρήτρες.
Τον Μάρτιο του 2019, η Επιτροπή έκρινε ότι η Google διέπραξε τρεις χωριστές παραβάσεις που συνιστούν, από κοινού, ενιαία και συνεχή παράβαση, από τον Ιανουάριο του 2006 έως τον Σεπτέμβριο του 2016, και επέβαλε πρόστιμο ύψους 1,494 εκατομμυρίων στην Google, εκ των οποίων 130.135.475 ευρώ από κοινού και εις ολόκληρον με τη μητρική της εταιρεία Alphabet.
Με την απόφαση της Τετάρτης, το ΓΔΕΕ επικύρωσε μεν τα περισσότερα από τα πορίσματα της Επιτροπής, καταλήγει όμως στο συμπέρασμα ότι η Επιτροπή υπέπεσε σε σφάλματα κατά την εκτίμηση της διάρκειας των επίμαχων ρητρών, καθώς και της αγοράς που κάλυπταν το 2016.
Σύμφωνα με το Γενικό Δικαστήριο, η Επιτροπή δεν απέδειξε ότι η κάθε μια από τις τρεις ρήτρες που είχε εντοπίσει συνιστούσαν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσεως και ότι συνιστούσαν από κοινού ενιαία και διαρκή παράβαση του άρθρου 102 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ. Το Γενικό Δικαστήριο ακύρωσε ως εκ τούτου την απόφαση της Επιτροπής.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το ΓΔΕΕ θεωρεί ότι η Κομισιόν δεν απέδειξε ότι οι επίμαχες ρήτρες ήταν ικανές να αποτρέψουν τους ιδιοκτήτες από το να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες ανταγωνιστών της Google, ή ότι οι ρήτρες μπορούσαν να εμποδίσουν τους ανταγωνιστές από το να έχουν πρόσβαση σε σημαντικό τμήμα της αγοράς διαμεσολάβησης διαδικτυακών διαφημίσεων αναζήτησης στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ). Για αυτό, προστίθεται, οι ρήτρες δεν ήταν ικανές να προκαλέσουν τον αποκλεισμό στον οποίο αναφέρεται η αρχική απόφαση της Κομισιόν.
Το ΓΔΕΕ θεωρεί πως η Κομισιόν παρέλειψε να λάβει υπόψη όλες τις περιστάσεις, όταν υπολόγιζε τη χρονική διάρκεια κατά την οποία οι ιστοσελίδες επηρεάζονταν από τέτοιες ρήτρες. Όπως σημειώνεται, πολλές από τις συμφωνίες στις οποίες υπάγονταν οι εν λόγω εκδότες είχαν μεμονωμένα, διάρκεια μόνο μερικών ετών, έστω και αν είχαν ανανεωθεί ή παραταθεί στη συνέχεια, ενίοτε αρκετές φορές.
Το ΓΔΕΕ επικρίνει την Επιτροπή ότι στην απόφασή της περιορίστηκε στο να συνεκτιμήσει σωρευτικά τη διάρκεια των συμφωνιών αυτών χωρίς να εξακριβώσει αν οι ιδιοκτήτες είχαν ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν ανταγωνιστικές υπηρεσίες κατά τη διαπραγμάτευση ανανεώσεων ή παρατάσεων, ή αν οι εκδότες είχαν το δικαίωμα μονομερούς διακοπής της συμφωνίας.
Επίσης, αφού επικύρωσε την πλειονότητα των πορισμάτων της Κομισιόν όσον αφορά το μέρος της αγοράς που καλύπτουν οι ρήτρες αυτές, το ΓΔΕΕ σημειώνει πως η Επιτροπή δεν απέδειξε πως οι ρήτρες μπορούσαν να αποκλείσουν εταιρίες από τον ανταγωνισμό το 2016, ελλείψει στοιχείων για το συγκεκριμένο έτος.
Με αυτά τα δεδομένα, το ΓΔΕΕ έκρινε ακόμα ότι η Επιτροπή δεν απέδειξε ότι οι επίμαχες ρήτρες έπληξαν την καινοτομία ή βοήθησαν την Google να διατηρήσει και να ενισχύσει τη δεσπόζουσα θέση της στις επίμαχες εθνικές αγορές διαφήμισης αναζήτησης στο διαδίκτυο, ή ότι οι ρήτρες ενδεχομένως έβλαψαν τους καταναλωτές.
Κατά της απόφασης του ΓΔΕΕ μπορεί να ασκηθεί έφεση ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ εντός δύο μηνών και δέκα ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης, μόνο για νομικά ζητήματα, σημειώνεται.
