Τα αποτελέσματα της 13ης ετήσιας έρευνας της EY και του Institute of International Finance (IIF) για τη διαχείριση τραπεζικών κινδύνων από τους Επικεφαλής Διαχείρισης Κινδύνων (CROs) αναδεικνύουν το ευρύ φάσμα κινδύνων για τους οποίους θα πρέπει προβληματιστούν και να προετοιμαστούν οι CROs. Ενώ στην κορυφή της ατζέντας των CROs παραμένουν πολλοί γνωστοί κίνδυνοι, οι απειλές για τις τράπεζες μεταβάλλονται συνεχώς και προσλαμβάνουν νέες μορφές. Η έρευνα μεταξύ CROs τραπεζών παγκοσμίως, που παρουσιάστηκε στη διάρκεια εκδήλωσης που διοργανώθηκε από το IIF στην Ουάσιγκτον την Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2024, υπογραμμίζει επίσης ότι ο ρόλος του CRO επεκτείνεται και εξελίσσεται. Για να διαχειριστούν τους τρέχοντες και μελλοντικούς κινδύνους, οι CROs θα χρειαστούν περισσότερες δεξιότητες κριτικής σκέψης, ισχυρότερα αναλυτικά στοιχεία (analytics) και αυξημένη οργανωτική ευελιξία.
Καθώς οι κίνδυνοι για τον τραπεζικό τομέα – εξαιρετικά ασταθείς, πολύπλοκοι, αλληλένδετοι και προερχόμενοι από παντού – πολλαπλασιάζονται και εξελίσσονται διαρκώς, δημιουργούν μια αγορά που παρουσιάζει πρωτοφανείς προκλήσεις για τους CROs. Η κατάταξη των κορυφαίων κινδύνων στην ετήσια έρευνά μας επιβεβαιώνει τον μόνιμο και κυρίαρχο χαρακτήρα ορισμένων διαρκών απειλών, ενώ αναδεικνύει, παράλληλα, το πολυδιάστατο σημερινό προφίλ κινδύνου των τραπεζών.
Η κυβερνοασφάλεια εξακολουθεί να κυριαρχεί στην ατζέντα και παραμένει ο κίνδυνος πρώτης προτεραιότητας για τους CROs για τους επόμενους 12 μήνες, σύμφωνα με το 73% των ερωτηθέντων. Αποτελεί έναν διαχρονικό κινούμενο στόχο, καθώς οι επιθέσεις γίνονται συνεχώς πιο εξελιγμένες και προέρχονται από νέους παράγοντες.
Οι ανησυχίες για την τήρηση των ρυθμιστικών κανόνων και των προσδοκιών των εποπτικών αρχών, και η λειτουργική ανθεκτικότητα αναδεικνύονται ως ο δεύτερος πιο επείγων κίνδυνος (36%) για τον επόμενο χρόνο. Συγχρόνως, οι σημαντικότεροι αναδυόμενοι κίνδυνοι για τα επόμενα πέντε χρόνια περιλαμβάνουν τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα και τη φύση (56%), καθώς και τη χρήση της μηχανικής μάθησης και τεχνητής νοημοσύνης (53%).
Οι γεωπολιτικές εντάσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένο πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου για ιδρύματα που δραστηριοποιούνται σε περιοχές που επηρεάζονται. Η γεωπολιτικές εξελίξεις θα μπορούσε επίσης να θέσουν υπό δοκιμασία τη λειτουργική ανθεκτικότητα εάν οι τράπεζες αναγκαστούν να αποσυρθούν από ορισμένες αγορές.
Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας υποδηλώνουν ότι η σημερινή ασταθής αγορά και οι συνεχώς εξελισσόμενοι κίνδυνοι επιβάλλουν την άμεση ευθυγράμμιση του λειτουργικού μοντέλου διαχείρισης κινδύνου, σε όλα τα επίπεδα από τα διοικητικά συμβούλια μέχρι την πρώτη γραμμή.
Συγκεκριμένα, τα ευρήματα τονίζουν την ανάγκη για:
- Έμφαση στις δεξιότητες κριτικής σκέψης: πρόσληψη και εκπαίδευση επαγγελματιών κινδύνου που μπορούν να δουν πέρα από τους παραδοσιακούς κινδύνους, να συνθέσουν πληροφορίες από διαφορετικά σύνολα δεδομένων και να προσφέρουν λεπτομερή καθοδήγηση χωρίς να χάνουν τη μεγάλη εικόνα.
- Αυξημένη οργανωτική ευελιξία: εμπέδωση της ευελιξίας μέσω προσαρμοστικών ικανοτήτων και διαδικασιών, ανάπτυξης ταλέντων και ανάληψης δράσης για την αντιμετώπιση των αλλαγών στην προτεραιοποίηση των κινδύνων.
- Περαιτέρω υιοθέτηση προηγμένης τεχνολογίας: αυτοματοποίηση βασικών διαδικασιών (όπως η παρακολούθηση της απάτης, οι έλεγχοι και η αναφορά) για ταχύτερη αναγνώριση και παρακολούθηση κινδύνων και απελευθέρωση ταλέντων για εργασίες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
- Ισχυρότερες δυνατότητες διαχείρισης δεδομένων και αναλυτικών στοιχείων: ενίσχυση της ορατότητας των κινδύνων, με έμφαση στο μέλλον και δυνατότητα αναγνώρισης προτύπων μέσω προγνωστικής μοντελοποίησης, σχεδιασμού σεναρίων και οπτικοποίησης δεδομένων.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο Σάββας Πεντάρης, Συνέταιρος, Επικεφαλής του τομέα Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, EY Κύπρου, δήλωσε: «Τα ευρήματα της 13ης ετήσιας έρευνας της EY/IIF Global Bank Risk survey 2023 υπογραμμίζουν το ευρύ φάσμα κινδύνων που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι CROs. Καθώς αυτές οι προκλήσεις είναι πιθανό να συνεχιστούν στο μέλλον, οι τράπεζες θα πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω την ευελιξία και την ανθεκτικότητά τους, συνεχίζοντας να χτίζουν τις απαραίτητες δυνατότητες και υποδομές, που θα τους επιτρέψουν να εντοπίζουν, να διαχειρίζονται και να αναφέρουν τους κινδύνους. Για τους CROs, αυτό μεταφράζεται σε ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της τεχνολογίας».