Η ευόδωση των προσπαθειών που καταβάλλονται για ολοκλήρωση του τερματικού εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό είναι στις άμεσες προτεραιότητες του Υπουργείου τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δήλωσε την Πέμπτη ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, σε χαιρετισμό του στην Ετήσια Γενική και Εκλογική Συνέλευση του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού (ΣΑΗ) που διεξήχθη σε εστιατόριο της πρωτεύουσας.
Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι ο ενεργειακός τομέας στην Κύπρο παρουσιάζει πολλές προκλήσεις, με κυριότερες την απομόνωση και το πολύ υψηλό κόστος σημειώνοντας ότι «ως Κυβέρνηση διαπιστώσαμε από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων μας την ανάγκη για επίσπευση του μετασχηματισμού του τομέα της ενέργειας».
Υπέδειξε ότι τον τελευταίο χρόνο έγινε επανακαθορισμός της ενεργειακής στρατηγικής, με στόχο τη μείωση του κόστους του ηλεκτρισμού προς όφελος νοικοκυριών και επιχειρήσεων και, παράλληλα, την ταχεία πράσινη μετάβαση της χώρας, την άρση της ενεργειακής μας απομόνωσης, την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, τη βέλτιστη αξιοποίηση του φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη λειτουργία τόσο της ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς ηλεκτρισμού όσο και της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου.
«Μία από τις άμεσες προτεραιότητές μας τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, είναι και η ευόδωση των προσπαθειών που καταβάλλουμε για ολοκλήρωση του τερματικού εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό», είπε ο κ. Παπαναστασίου υπογραμμίζοντας ότι το έργο είναι εξαιρετικής σημασίας για την Κύπρο, αφού, όπως είπε, η έλευση του φυσικού αερίου θα οδηγήσει στην αύξηση του ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρισμού και στη μείωση των ρύπων από τη χρήση του στην ηλεκτροπαραγωγή. Κατ’ επέκταση, συνέχισε, αναμένεται να οδηγήσει και σε μείωση στην τιμή του ηλεκτρισμού.
Ο Υπουργός Ενέργειας ανέφερε ότι συζητούνται με ΔΕΦΑ και ΡΑΕΚ εναλλακτικές λύσεις για τη γρηγορότερη διασύνδεση με το δίκτυο φυσικού αερίου των ανεξάρτητων παραγωγών ηλεκτρισμού, οι οποίοι βρίσκονται στο στάδιο των κατασκευαστικών εργασιών του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού τους.
Δήλωσε ακόμη ότι ψηλά στους σχεδιασμούς του Υπουργείου βρίσκεται, επίσης, η αξιοποίηση των εγχώριων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας λέγοντας ότι τα βελτιωμένα Σχέδια Χορηγιών του Υπουργείου για παραγωγή από ΑΠΕ για ιδίαν κατανάλωση, μέσω net-metering και net-billing, καθώς και virtual net-metering και net-billing, ωθούν όλο και περισσότερους καταναλωτές να προχωρήσουν με εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος στις οροφές των υποστατικών τους.
Υπέδειξε ότι ως εκ τούτου, έως το τέλος του 2023 η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ιδιοκατανάλωσης έφτασε στο 47% περίπου της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος, με το υπόλοιπο 53% να προέρχεται από εμπορικά φωτοβολταϊκά συστήματα.
Ο κ. Παπαναστασίου σημείωσε ότι από τη συνεχόμενη αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ προκύπτουν δύο σημαντικά ζητήματα. Πρώτον, ανέφερε, παρατηρείται κορεσμός υποσταθμών και γραμμών μεταφοράς, με αποτέλεσμα στις περιοχές αυτές να είναι αδύνατη η περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ χωρίς την πρότερη αναβάθμιση του δικτύου και, δεύτερον, οι διαχειριστές αναγκάζονται να προβαίνουν σε όλο και μεγαλύτερες περικοπές της ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές σε περιόδους πολύ χαμηλής ζήτησης ηλεκτρισμού, αλλά μεγάλης παραγωγής από ΑΠΕ.
Ως εκ τούτου, συνέχισε, στην παρούσα φάση επείγει η υλοποίηση των έργων εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης του δικτύου, ώστε να αρθούν τα τεχνικά εμπόδια που σχετίζονται με την περαιτέρω διείσδυση της διεσπαρμένης παραγωγής από ΑΠΕ, καθώς επίσης και η προώθηση της εγκατάστασης συστημάτων αποθήκευσης, για περιορισμό των περικοπών.
Σε σχέση με την αναβάθμιση και ψηφιοποίηση του δικτύου, ο Υπουργός Ενέργειας ανέφερε ότι εξασφαλίστηκε, στο πλαίσιο του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, χρηματοδότηση 49 εκατομμυρίων ευρώ για 4 ομάδες έργων, καθώς επίσης και χρηματοδότηση 69,3 εκατομμυρίων ευρώ, μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου, για ακόμα 2 ομάδες έργων. Όπως εξήγησε, από αυτές τις 6 ομάδες έργων, οι 5 είναι ήδη σε τροχιά υλοποίησης και αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί. «Το μοναδικό έργο που δεν έχει ακόμα ξεκινήσει είναι αυτό της εγκατάστασης των έξυπνων μετρητών, για το οποίο αναμένεται η απόφαση του δικαστηρίου αναφορικά με την έφεση της ΑΗΚ για την ακύρωση της απόφασης για κατακύρωση του διαγωνισμού στη CYTA», πρόσθεσε.
Ο Υπουργός δήλωσε επίσης ότι εκτός από το θέμα της εξασφάλισης ευρωπαϊκών πόρων, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας προώθησε και στήριξε τα αιτήματα της ΑΗΚ για πρόσληψη προσωπικού, ακριβώς για την επίσπευση των έργων του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης του δικτύου.
Αναφέρθηκε ακόμη στα σχέδια του Υπουργείου για εξοικονόμηση ενέργειας ενώ δήλωσε ότι τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και το σχέδιο παροχής ενίσχυσης για υβριδικές εγκαταστάσεις, δηλαδή για συστήματα αποθήκευσης σε συνδυασμό με συστήματα ΑΠΕ, και εξετάζονται όλες οι εναλλακτικές σχετικά με την εγκατάσταση και λειτουργία κεντρικών συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας.
Τέλος, ο κ. Παπαναστασίου ευχαρίστησε το Διοικητικό Συμβούλιο και τα μέλη του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού και ζήτησε όπως «ο Σύνδεσμός σας σταθεί αρωγός στην προσπάθεια που καταβάλλει το Υπουργείο Ενέργειας για λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού και τη μετάβαση προς μία πράσινη οικονομία».
