Μπορεί η αγορά να βιώνει εξαιρετικά ταραγμένους μήνες λόγω των πολέμων στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, αλλά οι εξελίξεις αυτές δεν φαίνεται να οδηγούν σε δραματική αύξηση των τιμών του μαύρου χρυσού.
Το Brent υποχωρεί σήμερα κοντά στα 73 δολάρια το βαρέλι και το αργό στα 70 δολάρια. «Η αγορά δεν ανησυχεί για τρεις λόγους» λένε στην Ναυτεμπορική, αναλυτές στον τομέα των εμπορευμάτων, στο Λονδίνο: Πρώτον, η αγορά είναι καλά εφοδιασμένη. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι ο ΟΠΕΚ+ έχει πλεονάζουσα δυναμικότητα, περισσότερα από 5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Η ισχύς της προσφοράς πετρελαίου εκτός ΟΠΕΚ, από ΗΠΑ, Καναδά, Βραζιλία και Γουιάνα είναι άλλωστε, πολύ μεγάλη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες με 13,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, είναι άλλωστε ο μεγαλύτερος παραγωγός αργού πετρελαίου στον κόσμο.
Δεύτερον, η αγορά πετρελαίου δεν αντιδρά πλέον υπερβολικά στους κινδύνους προσφοράς. Χάρη στα σύγχρονα εργαλεία, όπως η δορυφορική επιτήρηση των δεξαμενόπλοιων, υπάρχουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για τα φορτία και τα αποθέματα πετρελαίου μειώνοντας τις αντιδράσεις πανικού σε πιθανές διακοπές της τροφοδοσίας.
Τρίτον, το γεωπολιτικό κλίμα στον Κόλπο έχει αλλάξει. Η συμφωνία μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας το 2023 με τη μεσολάβηση της Κίνας, μείωσε τις εντάσεις.
Το Ιράν είναι μάλλον απίθανο να απαντήσει σε μια ισραηλινή επίθεση, πλήττοντας γειτονικές χώρες του Κόλπου ή κλείνοντας τα στενά του Ορμούζ.
Ταυτόχρονα, η Σαουδική Αραβία έχει την ικανότητα να παράγει έναν «χείμαρρο πετρελαίου», αναπληρώνοντας και το ενδεχόμενο να σταματήσουν οι εξαγωγές από το Ιράν, που ανέρχονται σε 1,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Μισή τιμή σε σχέση με σήμερα
«Αυτός ο συνδυασμός παραγόντων θα ήταν άνευ προηγουμένου, δημιουργώντας μεγάλο αντίκτυπο που θα βύθιζε την τιμή του πετρελαίου ακόμη και στα 30 δολάρια το βαρέλι, λιγότερο από το μισό της τρέχουσας τιμής», σύμφωνα με ειδικούς της Capital Economics. H Σαουδική Αραβία έχει τα μέσα, τα κίνητρα και την ευκαιρία να αλλάξει την πετρελαϊκή της πολιτική και ν` ανοίξει τις κάνουλες, όπως έκανε το 1985 και το 2015. Υπάρχει πιθανότητα 30% να το κάνει τον επόμενο χρόνο, σύμφωνα με την Capital Economics.
Η Σαουδική Αραβία παράγει σήμερα περίπου 9 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα, αλλά θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγή κατά 3 έως 3,5 εκατομμύρια. Μέχρι στιγμής, το Ριάντ ηγείται μιας στρατηγικής περικοπών παραγωγής στους κόλπους του ΟΠΕΚ, με στόχο να διατηρήσει σχετικά ψηλά την τιμή του αργού, έστω και με κόστος απώλειας μεριδίου αγοράς.
Η Σαουδική Αραβία μπορεί να αλλάξει όμως γνώμη και να ρίξει πρόσθετο πετρέλαιο στην αγορά, αντιδρώντας σε άλλες χώρες μέλη του καρτέλ, που παρακάμπτουν τη συμφωνία και παράγουν περισσότερα από όσα υποσχέθηκαν.
«Αποδυνάμωση» του πετρελαίου
Οι ειδικοί της BCA Research σχολιάζουν μάλιστα ότι το πετρέλαιο είναι καταδικασμένο να «αποδυναμωθεί» τους επόμενους έξι μήνες. Ιστορικά έχει φανεί ότι αν η Σαουδική Αραβία αυξήσει την παραγωγή της και ο υπόλοιπος ΟΠΕΚ θα ακολουθήσει το παράδειγμα του Ριάντ. Αυτό σημαίνει ότι εάν η Σαουδική Αραβία ανοίξει τις κάνουλες, θα το κάνουν και οι υπόλοιπες χώρες του καρτέλ.
Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, η παραγωγική ικανότητα του ΟΠΕΚ αυτή τη στιγμή είναι 33,49 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, αλλά παράγονται μόνο 26,6 εκατομμύρια.
