Η διεθνής κρίση της ενέργειας και οι προεκτάσεις της στην αύξηση των τιμών σε μια σειρά από καταναλωτικά προϊόντα, άρχισε να «δείχνει τα δόντια της» και στην Κύπρο.
Ως μικρή και ευάλωτη σε έξωθεν παρενέργειες η οικονομία, αλλά και η αγορά μας, δεν θα μπορούσαν παρά να «εναρμονιστούν» με το χορό των ανατιμήσεων της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου.
Ήδη, τα καύσιμα, ο ηλεκτρισμός και αρκετά είδη διατροφής διατίθενται και στην κυπριακή αγορά σε αυξημένες τιμές, ενώ αναμένονται παρεπόμενες επιπτώσεις και σε άλλα προϊόντα.
Οι αρνητικές αυτές εξελίξεις επηρεάζουν την οικονομία και τα εισοδήματα των πολιτών σε μια περίοδο που η χώρα προσπαθεί να βρει τους βηματισμούς της και να ανασυντάξει τις δυνάμεις της, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας. Αυτό θα δυσκολέψει το έργο τόσο της κυβέρνησης, όσο και των επιχειρήσεων που θα επιθυμούσαν μια ομαλή επιστροφή στην κανονικότητα.
Δυστυχώς, όμως, διεθνή παιχνίδια ανταγωνισμού με την ενέργεια και άλλες εμπορικές σκοπιμότητες προκαλούν νέες αναταράξεις που σίγουρα θα επιβραδύνουν την πορεία προς την υγιή ανάπτυξη.
Η κυβέρνηση για αντιμετώπιση του νέου κύματος ανατιμήσεων, αλλά και για να περιορίσει τις επιπτώσεις στο βαλάντιο των νοικοκυριών αποφάσισε ως πρώτο μέτρο να επιδοτήσει η ΑΗΚ το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 10% για τους επόμενους μήνες. Το μέτρο κρίνεται ορθό, αλλά φαίνεται μη αρκετό και κυρίως μη διαχρονικό, δηλαδή δεν μπορεί να διαρκέσει για πολύ χρόνο.
Το ζήτημα, λοιπόν, είναι για πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή η αναπουμπούλα με τις πληθωριστικές τάσεις. Αυτή τη στιγμή κανένας δεν μπορεί να το προβλέψει. Μπορεί η Ρωσία να άνοιξε (;) τις κάνουλες του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, όμως ο πανικός του πληθωρισμού μεταδόθηκε παντού και οι τιμές όπως απέδειξε η οικονομική ιστορία, εύκολα ανεβαίνουν και δύσκολα κατεβαίνουν!
Αν γίνει ότι έγινε σε άλλες περιόδους της ιστορίας με υψηλούς πληθωρισμούς, μάλλον δύσκολα θα επανέλθουμε στους προηγούμενους τιμοκαταλόγους, τουλάχιστον για αρκετά προϊόντα.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι και η Κύπρος θα πρέπει ν’ αρχίσει να σκέφτεται διάφορες εναλλακτικές επιλογές, προκειμένου να στηρίξει τα εισοδήματα των πολιτών της και το κόστος ζωής στη χώρα.
Σίγουρα, οι επιλογές αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένες, όμως δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια στη νέα πρόκληση που λέγεται ανατίμηση προϊόντων.
Η Κύπρος θα μπορούσε να είναι πιο έτοιμη για αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, εάν προωθούσε εγκαιρότερα την εισαγωγή φυσικού αερίου για την ηλεκτροπαραγωγή, εάν είχε στα χέρια της για χρήση το φυσικό αέριο της ΑΟΖ μας, εάν αξιοποιούσε καλύτερα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά και άλλα συστήματα. Εάν στη φαρέτρα μας είχαμε αυτά τα όπλα, σήμερα θα είμαστε σε πιο πλεονεκτική θέση.
Όμως, τώρα, μόνο διαχείριση της κατάστασης μπορούμε να κάνουμε κι όχι παρέμβαση. Έτσι, για ακόμα μια φορά αποδεικνύεται ότι η αναποφασιστικότητα μας και οι καθυστερήσεις μας, έχουν κόστος και μάλιστα μεγάλο.
Τώρα, είμαστε υποχρεωμένοι να χορέψουμε το χορό που επιβάλλουν οι αγορές ενέργειας, οι διεθνείς έμποροι και ίσως οι κερδοσκόποι. Ας ελπίσουμε ότι τα μέτρα που λαμβάνουν οι ΗΠΑ και η Ε. Ένωση για εκτόνωση της πληθωριστικής λαίλαπας θα αποδώσουν σύντομα καρπούς και έτσι θα αποπυροδοτηθεί η βόμβα που λέγεται πληθωρισμός.
Μόνο σ’ αυτό μπορεί να ελπίζει η Κύπρος, αφού το οπλοστάσιο μας περιέχει μόνο άσφαιρα κατά του πληθωρισμού και των ανατιμήσεων…
Ιωσήφ Ιωσήφ
