Να αξιοποιήσουν επειγόντως κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την εργαλειοθήκη με τις εισηγήσεις για την ανακούφιση των ευάλωτων νοικοκυριών και για τη στήριξη των επιχειρήσεων καλεί τα κράτη μέλη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματα που εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών.
Κατά την πρώτη ημέρα της συνόδου, το δείπνο των ηγετών ξεκίνησε με καθυστέρηση γύρω στις 11 το βράδυ ώρα Κύπρου (10 ώρα Βρυξελλών) και ολοκληρώθηκε στις 1 μετά τα μεσάνυχτα, λόγω της μακράς διάρκειας της απογευματινής συζήτησης για τα θέματα της ενέργειας και του κράτους δικαίου.
Κατά το σύντομο δείπνο συζητήθηκαν θέματα εμπορίου και εξωτερικών σχέσεων, ενώ αργότερα το βράδυ εγκρίθηκαν σειρά συμπερασμάτων για τις τιμές ενέργειας, την πορεία της πανδημίας, το εμπόριο και τις εξωτερικές σχέσεις. Η πρώτη ημέρα της συνόδου έληξε χωρίς συνέντευξη Τύπου.
Σε ανάρτησή του στο Twitter το πρωί της Παρασκευής ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρει πως η πρώτη ημέρα της Συνόδου έληξε αργά το προηγούμενο βράδυ. «Μακρά αλλά χρήσιμη ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των ηγετών της ΕΕ για το πώς μπορούμε με πρακτικό τρόπο να αντιμετωπίσουμε την αύξηση των τιμών της ενέργειας και τις επιπτώσεις στους Ευρωπαίους πολίτες και επιχειρήσεις, ειδικά τους ευάλωτους ανθρώπους και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
«Εξετάσαμε επίσης την τρέχουσα κατάσταση με τον COVID-19, συμπεριλαμβανομένου του πως να διασφαλίσουμε πρόσβαση σε φάρμακα σε όλα τα κράτη μέλη, συζητήσαμε το θέμα του κράτους δικαίου και συμφωνήσαμε στη σημασία του, εξετάσαμε τον ρόλο του εμπορίου ως σημαντικού εργαλείου που μπορεί να βοηθήσει στην εξάπλωση των αξιών μας (π.χ. κοινωνικές και κλιματικές)» πρόσθεσε ο Πρόεδρος σε δεύτερη ανάρτηση.
Με την ανάρτησή του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέβασε και την αναμνηστική οικογενειακή φωτογραφία των ηγετών η οποία λήφθηκε πριν το δείπνο, με αφορμή το γεγονός πως πρόκειται για την τελευταία σύνοδο της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ μετά από 16 χρόνια και 107 συναντήσεις.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την ενέργεια, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παρουσίασε τα μέτρα που λαμβάνει η Κύπρος για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ανόδου των τιμών της ενέργειας και εξέφρασε τη στήριξη της χώρας στις προσπάθειες που γίνονται για την μετάβαση της ΕΕ σε πράσινες μορφές ενέργειας.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στον ρόλο που μπορεί να παίξει η συνεργασία με την Αίγυπτο, μέσω και της Τριμερούς Συνεργασίας Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου, για την μεταφορά πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη αλλά και για την προμήθεια φυσικού αερίου.
Αν και για την συζήτηση για το κράτος δικαίου δεν εκδόθηκαν συμπεράσματα, κοινοτική πηγή αναφέρει πως η συζήτηση ήταν ένα βήμα που μπορεί να βοηθήσει να υπάρξουν λύσεις, και πως οδήγησε στο συμπέρασμα πως είναι απαραίτητος ο πολιτικός διάλογος. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι ηγέτες επανέλαβαν την πεποίθησή τους για τη σημασία του κράτους δικαίου και της ανεξαρτησίας των δικαστηρίων, ενώ διαπιστώθηκαν με ακρίβεια τα σημεία διαφωνίας, αλλά και τα νομικά και θεσμικά εργαλεία που έχουν ήδη ενεργοποιηθεί ή δύναται να ενεργοποιηθούν.
Κατά τη δεύτερη ημέρα της συνόδου, η οποία ξεκινά στις 11 το πρωί ώρα Κύπρου (10 το πρωί ώρα Βρυξελλών), σύμφωνα με ανακοίνωση του εκπρόσωπου του Προέδρου του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, Μπάρεντ Λέιτς, θα συζητηθούν η εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, θέμα που περιλαμβάνει και την χρηματική και άλλη στήριξη χωρών εκτός της ΕΕ που φιλοξενούν πρόσφυγες (Τουρκία, Ιορδανία, Λίβανος), καθώς και η ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ.
Στο πλαίσιο της συζήτησης για την μετανάστευση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναμένεται να ενημερώσει για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές που δέχεται η Κύπρος και να υπογραμμίσει τον ρόλο της Τουρκίας στην προώθηση αυτών των ροών μέσω της Πράσινης Γραμμής.
Καθώς δεν κατέστη δυνατόν την Πέμπτη λόγω της βεβαρημένης ατζέντας της συζήτησης, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναμένεται πως θα ενημερώσει σήμερα τους ομολόγους του για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, την κατάσταση στην περίκλειστη πόλη των Βαρωσίων, την παρενόχληση του Nautical Geo από την Τουρκία και την απόφαση της τ/κ ηγεσίας για παραχώρηση γης στον Απόστολο Ανδρέα στον κατοχικό στρατό.
Τα συμπεράσματα της πρώτης μέρας της Συνόδου
Στο κεφάλαιο της ενέργειας, τα συμπεράσματα σημειώνουν πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε την πρόσφατη άνοδο των τιμών της ενέργειας και τον αντίκτυπο των αυξήσεων των τιμών στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, καθώς και την εργαλειοθήκη βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων που παρουσίασε η Κομισιόν.
Στα συμπεράσματα του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί:
– την Κομισιόν να μελετήσει τη λειτουργία των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και την αγορά στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS), με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και να αξιολογήσει εάν ορισμένες εμπορικές συμπεριφορές απαιτούν περαιτέρω ρυθμιστικά μέτρα,
– τα κράτη μέλη και την Κομισιόν να να κάνουν επειγόντως την καλύτερη δυνατή χρήση της εργαλειοθήκης για την παροχή βραχυπρόθεσμης ανακούφισης στους πιο ευάλωτους καταναλωτές και την υποστήριξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλομορφία και την ιδιαιτερότητα των καταστάσεων των κρατών μελών.
– την Κομισιόν και το Συμβούλιο να εξετάσουν γρήγορα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα που θα συμβάλουν σε προσιτές τιμές ενέργειας, θα καθιστούν πιο ανθεκτικό το ενεργειακό σύστημα της ΕΕ και την εσωτερική αγορά ενέργειας, θα παρέχουν ασφάλεια παροχής και στηρίξουν τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες,
– την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να εξετάσει πώς να επιταχύνει τις επενδύσεις στην ενεργειακή μετάβαση, εντός του τρέχοντος κεφαλαίου της, με σκοπό τη μείωση των μελλοντικών κινδύνων διακοπής παροχής και την ικανοποίηση των φιλοδοξιών της Ευρώπης για παγκόσμια συνδεσιμότητα.
Ακόμα, οι ηγέτες παραπέμπουν στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας στις 26 Οκτωβρίου 2021, η οποία και θα προωθήσει αυτές τις ενέργειες χωρίς καθυστέρηση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθεί την κατάσταση και θα επανέλθει στο θέμα τον Δεκέμβριο.
Σε σχέση με την αντιμετώπιση της πανδημίας, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου τονίζουν την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες για να αντιμετωπιστεί η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια. Αυτό μπορεί να γίνει μεταξύ άλλων με την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, ιδίως στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, προστίθεται.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά επίσης περαιτέρω συντονισμό για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός και των ταξιδιών εντός της ΕΕ, καθώς και την αναθεώρηση των δύο συστάσεων του Συμβουλίου και ενθαρρύνει την Επιτροπή να επιταχύνει τις εργασίες για αμοιβαία αναγνώριση πιστοποιητικών με τρίτες χώρες.
Σε σχέση την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της οριζόντιας ετοιμότητας της ΕΕ για υγειονομικές κρίσεις, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη νομοθετική δέσμη προτάσεων για την Ένωση για την Υγεία και για να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη συμμετέχουν επαρκώς στη διαχείριση της Αρχής Ετοιμότητας και Διαχείρισης Έκτακτων Καταστάεσων στην Υγεία (HERA).
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει τη συνεχιζόμενη δέσμευση της ΕΕ να συμβάλει στη διεθνή αντίδραση για την πανδημία και να διασφαλίσει την πρόσβαση σε εμβόλια για όλους, και ζητεί την ταχεία άρση των εμποδίων που δεν επιτρέπουν την παγκόσμια διάδοση των εμβολίων και καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί περαιτέρω απευθείας με τους παρασκευαστές στο ζήτημα αυτό.
Τέλος σε σχέση με τις εξωτερικές σχέσεις, οι ηγέτες συζήτησαν τις προετοιμασίες για τη Σύνοδο με τις χώρες της Ανατολικής Γειτονίας στις 15 Δεκεμβρίου και για τη Σύνοδο με τις χώρες της Ασίας στις 25 με 26 Νοεμβρίου. Συζήτησαν ακόμα τους στόχους της ΕΕ κατά την προσεχή κλιματική σύνοδο COP26.
