Οι διεθνείς αναταράξεις στην αγορά ενέργειας, στην επάρκεια γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων και στον πληθωρισμό δείχνουν ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ένα ρευστό τοπίο.
Ανεξάρτητα από τους λόγους και τα αίτια που οδηγούν σ’ αυτές τις αναταράξεις, το θέμα είναι ότι παρατηρείται ένας αποσυντονισμός στη διεθνή οικονομία.
Αν αυτά τα φαινόμενα εκδηλώνονταν πριν την πανδημία, ίσως η αντιμετώπιση τους να ήταν πιο εύκολη, πιο γρήγορη και πιο αποτελεσματική. Τώρα, όμως, με τις πληγές που έχουν όλα τα κράτη και ειδικά την αύξηση των χρεών τους, ο έλεγχος αυτών των φαινομένων δυσκολεύει. Οι ακραίες αυτές αναταράξεις σημειώνονται σε μια συγκυρία που η παγκόσμια οικονομία είναι πιο αδύνατη και πιο ευάλωτη.
Το ίδιο δυστυχώς, συμβαίνει και με την Κύπρο, η οποία παρουσιάζει υψηλό δημόσιο χρέος, ελλειμματικά κρατικά ταμεία και τραυματισμένες επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε τις εφεδρείες εκείνες για να αντιμετωπίσουμε ένα ενδεχόμενα παρατεταμένο υψηλό πληθωρισμό και μια έλλειψη γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων.
Οι εξελίξεις αυτές δείχνουν για ακόμα μια φορά πόσο εκτεθειμένη είναι η μικρή οικονομία μας σε αρνητικές εξωγενείς αναταράξεις και πόσο αναγκαίο είναι να έχουμε πάντοτε καλή δημοσιονομική κατάσταση. Δυστυχώς, λόγω της πανδημίας αυτή τη φορά είμαστε εκτεθειμένοι και θα υποστούμε επιπτώσεις απ’ αυτές τις εν πολλοίς απρόβλεπτες εξελίξεις.
Μπορεί η κυβέρνηση να προχώρησε στη μείωση κατά 10% στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά δεν μπορεί να συγκρατήσει και τις τιμές στα υπόλοιπα προϊόντα και υπηρεσίες που άρχισαν να παίρνουν την ανιούσα. Αλλά και η μείωση στους λογαριασμούς ρεύματος δεν μπορεί να ισχύσει για πολύ χρόνο, αφού μετά θ’ αρχίσουν τα οικονομικά προβλήματα στην ΑΗΚ που βασικά ανέλαβε την επιδότηση του ρεύματος.
Επίσης, μπορεί ακόμα να μην παρατηρήθηκαν ελλείψεις σε γεωργοκτηνοτροφικά προϊόντα, όμως ο κίνδυνος παραμονεύει.
Δεν γνωρίζουμε τι θα γίνει το επόμενο διάστημα, όμως ως χώρα οφείλουμε να πάρουμε τα μέτρα μας. Η μετά την πανδημία εποχή κρύβει πολλές παγίδες, διότι μετακινήθηκαν πολλές σταθερές που απορροφούσαν τις αποκλίσεις και κάποια απερίσκεπτα ανοίγματα.
Τώρα, η κατάσταση είναι διαφορετική, τα διεθνή παιχνίδια οικονομικής επικράτησης είναι πολλά και οι άγνωστοι παράγοντες επικίνδυνοι. Γι’ αυτό, χρειάζεται προγραμματισμός, σωστή διαχείριση και κυρίως ετοιμότητα για δράση. Χωρίς αυτά τα συνθετικά στοιχεία θα βρεθούμε απροστάτευτοι στη μέση του ωκεανού.
Ήδη, την πολιτική αυτή άρχισαν να την ακολουθούν όλες οι καταναλώτριες χώρες φυσικού αερίου, πετρελαίου και γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων.
Το πρόβλημα μας, λοιπόν, δεν είναι μόνο ο έλεγχος των ανατιμήσεων, αλλά η αντιμετώπιση των κινδύνων που ελλοχεύουν από τις διεθνείς αναταράξεις. Ελπίζουμε να έχει δίκαιο ο Υπουργός Οικονομικών που δήλωσε ότι ο πληθωρισμός θα είναι παροδικός. Αν, όμως, δεν έχει δίκαιο, πρέπει να κινηθούμε πιο δραστικά…
Ιωσήφ Ιωσήφ
