Αναστασιάδης: 6 μέτρα για κατοχύρωση δικαιωμάτων εργαζομένων

Με έξι μέτρα, τα οποία βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης, θέλει να προστατέψει τα δικαιώματα των εργαζομένων και να εμβαθύνει τη θεσμοθετημένη κοινωνική προστασία η κυβέρνηση, σύμφωνα με ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, την οποία εκφώνησε ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, στο 29ο Παγκύπριο Συνέδριο της ΣΕΚ.

Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση του κοινωνικού διαλόγου για την καθιέρωση κατώτατου μισθού, στη βάση των αναλύσεων και μελετών που έχουν ήδη ετοιμαστεί από το ΥΠΟΙΚ, με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, την αναθεώρηση του Συστήματος Κοινωνικών  Ασφαλίσεων και της σχετικής νομοθεσίας σε συνεργασία με Διεθνές Γραφείο Εργασίας, με σκοπό μεταξύ άλλων την απλοποίηση της νομοθεσίας προς όφελος των πολιτών και την ενίσχυση της κάλυψης αυτοαπασχολούμενων και εργαζόμενων με νέες μορφές απασχόλησης, τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση για δίκαιες συντάξεις για όλους, την αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε σχέση με την οργάνωση και τις διαδικασίες και τη μελέτη καλών πρακτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τον ανασχεδιασμό και την απλοποίηση των διαδικασιών των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων και την κατάρτιση των στελεχών και τέλος, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων με ανάπτυξη ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος και διασύνδεση με άλλα πληροφοριακά συστήματα για ηλεκτρονική υποβολή και επεξεργασία των αιτήσεων για παροχές και σύντμηση του χρόνου εξέτασής τους.

ΠτΔ: Μακρόχρονη η προσφορά της ΣΕΚ 

Στην ομιλία του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι οι ραγδαίες αλλαγές που σημειώνονται στην οικονομία και στην αγορά εργασίας, τόσο από τις οικονομικές διακυμάνσεις όσο και από τις ψηφιακές, οικολογικές και δημογραφικές μεταβολές, προκαλούν βαθιές αλλαγές για τους εργαζόμενους, τους εργοδότες και τις μεταξύ τους σχέσεις υπαγορεύοντας την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

«Η προσφορά της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου στον αγώνα για επίτευξη καλύτερων και αξιοπρεπέστερων συνθηκών εργασίας, τη βελτίωση των μισθών, την κοινωνική ασφάλιση και τα διάφορα ωφελήματα που απορρέουν από αυτές, όπως η ανάπτυξη θεσμών και διαδικασιών που προωθούν και διευκολύνουν την επίλυση των διαφορών μεταξύ εργοδοτών και εργοδοτουμένων, είναι αδιαμφισβήτητη και μακρόχρονη.

Λαμπρό παράδειγμα συνεργασίας και θετικής συμβολής ήταν και η στάση της ΣΕΚ κατά τη διαχείριση της πανδημικής κρίσης. Είναι πραγματικότητα ότι η κατάσταση στην αγορά εργασίας επιδεινώθηκε προσωρινά λόγω της πανδημίας Covid-19 και των μέτρων που έπρεπε να ληφθούν για την προστασία της υγείας και της ζωής όλων. Οι συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία σταμάτησαν προσωρινά μια πενταετή πορεία εξαιρετικά θετικής προόδου στον τομέα της απασχόλησης. Μεταξύ των ετών 2015 και 2019, είχαν δημιουργηθεί 72.118 νέες θέσεις εργασίας, μια καθαρή αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων της τάξης του 20,9%.

Μέσα από τη συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους έγινε κατορθωτό να μετριαστούν σημαντικά οι επιπτώσεις, με την παροχή στήριξης στην πλειοψηφία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και τους αυτοτελώς εργαζομένους, αλλά και στους άνεργους με επέκταση της παροχής ανεργιακού για 18 επιπρόσθετους μήνες, πέραν των 6 μηνών του ανεργιακού από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η στήριξη προς τους εργαζόμενους, αυτοτελώς εργαζομένους και ανέργους για τη διατήρηση των εισοδημάτων τους και των θέσεων εργασίας επεκτάθηκε σε πέραν των 210.000 προσώπων και ήταν της τάξης των 760 και πλέον εκατομμυρίων ευρώ από τον Μάρτιο 2020 μέχρι σήμερα, στήριξη η οποία σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φέρνει την Κυπριακή Δημοκρατία στη δεύτερη θέση από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ποσοστό εργαζομένων που στηρίχθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επιπρόσθετα, έχουν στηριχθεί από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και οι επιχειρήσεις που έχουν επηρεαστεί με εφάπαξ χορηγίες για τα λειτουργικά τους έξοδα με ποσά που υπερβαίνουν τα 160 εκατομμύρια ευρώ, επιπλέον των οποιωνδήποτε άλλων χορηγιών και στήριξης έχουν λάβει από το κράτος.

Ως αποτέλεσμα των προσπαθειών όλων, αλλά και των στοχευμένων κινήσεων της Κυβέρνησης, από το δεύτερο τρίμηνο του 2021 η οικονομία καταγράφει και πάλι θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ενώ η ανεργία ακολουθεί σημαντική καθοδική πορεία φτάνοντας σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία στο 5,2% που είναι το χαμηλότερο επίπεδο της ανεργίας από το 2009. Τα δεδομένα αυτά δημιουργούν ένα αισιόδοξο κλίμα για μεθοδικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, που προωθούνται μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το οποίο η Κύπρος υπέβαλε και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», σημείωσε περαιτέρω.

Κοινωνικός διάλογος

Αναφερόμενος στην σημαντικότητα του κοινωνικού διαλόγου ανέφερε ότι, αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την εξεύρεση αποτελεσματικών λύσεων στα εργασιακά δρώμενα της Κύπρου.

«Απόδειξη της αξίας και της αποτελεσματικότητας του κοινωνικού διαλόγου αποτελούν, μεταξύ άλλων, η νομοθεσία περί Εργοδοτουμένων στην Οικοδομική Βιομηχανία (Βασικοί Όροι Υπηρεσίας) που θέσαμε σε εφαρμογή από το 2020 και που θεσμοθετεί βασικά δικαιώματα των εργαζομένων, ο καθορισμός των ελάχιστων μισθών πρόσληψης στην Ξενοδοχειακή Βιομηχανία με σχετική νομοθετική πράξη, ως επίσης και η συμφωνία ανανέωσης δύο άκρως σημαντικών Συλλογικών Συμβάσεων οι οποίες καλύπτουν νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας του τόπου, της Οικοδομικής Βιομηχανίας αφενός και της Ξενοδοχειακής Βιομηχανίας αφετέρου. Επί τούτου, δράττομαι της ευκαιρίας να σας συγχαρώ για το πνεύμα αλληλοσεβασμού και δημόσιας ευθύνης ως επίσης και την υπεύθυνη στάση που έχετε επιδείξει κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη των πιο πάνω».

Πέραν των 9.000 επιθεωρήσεων για τα δικαιώματα των εργαζομένων

Όπως αναφέρθηκε, η προστασία των εργαζομένων αποτελούσε ανέκαθεν προτεραιότητα της Κυβέρνησης. «Ως εκ τούτου συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς, έλεγχοι και επιθεωρήσεις για διασφάλιση της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, πραγματοποιήθηκαν πέραν των  9.000 επιθεωρήσεων για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και για την αδήλωτη εργασία.

Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη μου να μην τονίσω το γεγονός ότι η προάσπιση της ισότητας ανδρών και γυναικών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αποστολής μας ως Κυβέρνηση. Οι ενέργειες που γίνονται προς αυτό τον πυλώνα πολιτικής του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων δεν περιορίζονται μόνο στην καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου αλλά και στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών που δημιουργούν την ανισότητα αυτή. Ο Εθνικός Φορέας Πιστοποίησης Επιχειρήσεων – στον οποίο συμμετέχει και η ΣΕΚ ως ενεργό μέλος, από το 2014 που  συστάθηκε διενεργεί σε ετήσια βάση αξιολογήσεις σε επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν πιστοποίηση ως εργοδότες ισότητας ή εργοδότες που εφαρμόζουν πολιτικές οι οποίες διασφαλίζουν συνθήκες ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στο εργασιακό περιβάλλον και συμφιλίωσης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.

Εκ των διαχρονικών στόχων μας είναι και η πάταξη της παράνομης και αδήλωτης εργασίας, για την επίτευξη του οποίου εργαζόμαστε μεθοδικά μέσω στοχευμένων επιθεωρήσεων και πιο αυστηρού ελέγχου της αγοράς εργασίας με αποτρεπτικές ποινές και διοικητικά πρόστιμα για όσους δεν συμμορφώνονται με τις εργατικές νομοθεσίες. Η Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης, η οποία συστάθηκε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τον Ιούνιο 2017, διενεργεί ετησίως πέραν των 6.000 στοχευμένων επιθεωρήσεων για την αδήλωτη εργασία αλλά και για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αξιοσημείωτη είναι εξάλλου η μείωση στο ποσοστό της αδήλωτης απασχόλησης, η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία των επιθεωρήσεων, το 2009 υπολογιζόταν στο 27% ενώ το 2020 πετύχαμε μείωση του ποσοστού αυτού στο 10%.

Σημαντικότατο εργαλείο στην προσπάθεια πάταξης της αδήλωτης απασχόλησης αποτελεί  από τις 13 Σεπτεμβρίου 2021, κατόπιν σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, η έναρξη λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, μέσω του οποίου δηλώνονται πλέον ηλεκτρονικά όλες οι προσλήψεις νέων εργοδοτουμένων. Μέσα στους μεσοπρόθεσμους στόχους του Υπουργείου, είναι η εφαρμογή σύγχρονου πληροφοριακού συστήματος, στα πρότυπα του ΕΡΓΑΝΗ, το οποίο θα προσφέρει, μέσω συγκεκριμένων εφαρμογών, σε εργοδότες και εργαζόμενους, τη δυνατότητα ηλεκτρονικής πληροφόρησης για θέματα όπως όροι εργοδότησης, ωράριο εργασίας και περίοδοι ανάπαυσης».