Με αντικείμενο το συντονισμό, την επαγρύπνηση και την ενίσχυση της απάντησης της ΕΕ στην πανδημία, ξεκινάει στις 15:00 σήμερα η τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, υπό τον Πρόεδρο Σαρλ Μισέλ.
Οι ηγέτες θα εξετάσουν την εξέλιξη της πανδημίας COVID-19 και την τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση. Η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στην επιτάχυνση της έγκρισης, της παραγωγής και της διανομής εμβολίων, καθώς και στην ελεύθερη κυκλοφορία και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και την αλληλεγγύη με τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων ζητημάτων. Οι ηγέτες αναμένεται επίσης να συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της ετοιμότητας της ΕΕ για απειλές για την υγεία, να βελτιώσουν τον συντονισμό της ΕΕ και να διασφαλίσουν καλύτερη πρόληψη και ανταπόκριση σε μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στην υγεία.
Όπως εξήγησε ο κοινοτικός αξιωματούχος, η συζήτηση των 27 θα περιστραφεί γύρω από 5 ζητήματα. Το πρώτο ζήτημα είναι η διαδικασία του εμβολιασμού και πως μπορούμε να επιταχύνουμε την παραγωγή – δεδομένης και της ανακοίνωσης της Κομισιόν επί της προσπάθειας αύξηση της παραγωγής. Το δεύτερο θέμα θα είναι οι περιορισμοί μετακινήσεων και η ισχύς των μέτρων γενικώς. Το τρίτο, συνέχισε, είναι οι νέες μεταλλάξεις και οι προκλήσεις που επιφέρουν. Όπως δήλωσε ο αξιωματούχος, ο στόχος είναι η ισορροπία μεταξύ περιορισμών και λειτουργίας της κοινής αγοράς.
Είπε επίσης ότι το τέταρτο θέμα είναι τα πιστοποιητικά εμβολιασμού για ιατρική χρήση, όπου συνεχίζεται η τεχνική διεργασία, αλλά ανοικτό παραμένει το ερώτημα για την πιθανή χρήση τους, δεδομένου του ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα για τη μεταδοτικότητα, όπως εξήγησε. Στο μέλλον μπορεί να υπάρξει ένα σύστημα για διευκολύνσεις σε όσους έχουν εμβολιαστεί, ή έχουν νοσήσει και έχουν αντισώματα, ή έχουν αρνητικό τέστ – αλλά όπως ξεκαθάρισε ο αξιωματούχος, “αυτή η συζήτηση είναι για πολύ αργότερα”. Το πέμπτο ζήτημα θα είναι η διεθνής αλληλεγγύη και η παροχή εμβολίων στον υπόλοιπο πλανήτη.
Αναλυτικά, με αφορμή τις πρόσθετες προκλήσεις που θέτουν οι νέες παραλλαγές του ιού, οι ηγέτες θα συζητήσουν τρόπους επιτάχυνσης της έγκρισης, παραγωγής και διανομής εμβολίων. Θα εξετάσουν επίσης την ανάγκη ενίσχυσης της ικανότητας παρακολούθησης και ανίχνευσης για τον εντοπισμό νέων παραλλαγών το συντομότερο δυνατό.
Οι ηγέτες θα επικεντρωθούν επίσης στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και στην ανάγκη διασφάλισης της ροής αγαθών και υπηρεσιών στην ενιαία αγορά. Το Συμβούλιο ενέκρινε δύο συστάσεις για τα ταξίδια εντός και εντός της ΕΕ. Σύμφωνα με αυτές τις συστάσεις, περιορισμοί μπορούν να εισαχθούν σύμφωνα με τις αρχές της αναλογικότητας και της μη διάκρισης και λαμβάνοντας υπόψη την ειδική κατάσταση των διασυνοριακών κοινοτήτων.
Επιπλέον, οι ηγέτες αναμένεται να επιβεβαιώσουν την αλληλεγγύη τους με τρίτες χώρες και τη δέσμευσή τους να βελτιώσουν την πρόσβαση σε εμβόλια για ομάδες προτεραιότητας στη γειτονιά και πέραν αυτής.
Ακολούθως οι ηγέτες θα συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της ΕΕ σε μελλοντικές απειλές για την υγεία. Αναμένεται να υπογραμμίσουν την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ διαθέτει τα μέσα για να εξασφαλίσει αρκετά εμβόλια και κρίσιμα εφόδια για όλα τα κράτη μέλη, καθώς και να υποστηρίξει ολόκληρη τη διαδικασία ανάπτυξης ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμάκων στο μέλλον. Οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης πώς να αντλήσουν τα διδάγματα από την πανδημία COVID-19 και πώς να υποστηρίξουν την παγκόσμια πολυμερή συνεργασία για την αντιμετώπιση των απειλών για την υγεία.
Κοινοτικός αξιωματούχος ο οποίος ενημέρωσε τον Τύπο ξεκαθάρισε ότι η όλη συζήτηση για τις ταξιδιωτικές διευκολύνσεις είναι “πρόωρη όσο δεν υπάρχει πρόσβαση στα εμβόλια”.
Σε ό,τι αφορά τις χώρες που διαφωνούν με την παραπάνω διαπίστωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η ανησυχία για τον τουρισμό είναι κατανοητή, επεσήμανε, αλλά προς το παρόν είναι σαφές ότι υπάρχει συμφωνία στον τρόπο που θα προχωρήσουμε. Κατέγραψε ότι οι ηγέτες συμφωνούν ότι πρέπει να συμφωνηθούν πρώτα τα τεχνικά ζητήματα, και σε συνεργασία με τον ΠΟΥ και τα άλλα να εξεταστούν αργότερα, όταν θα υπάρχουν στοιχεία.
Εξήγησε ότι το κρίσιμο είναι η μεταδοτικότητα και ισχύει και για όσους έχουν νοσήσει και έχουν αντισώματα.
Τόνισε όμως ότι αν χώρες όπως η Ελλάδα επιθυμούν να προχωρήσουν μονομερώς με συμφωνίες με τρίτες χώρες, “δεν είναι η δουλειά του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να τις σταματήσει, είναι δική της απόφαση, αν και η ιδέα είναι να το προχωρούμε όλοι μαζί”.
Υπενθύμισε όμως ότι “έχουμε δύο συστάσεις του Συμβουλίου για τα ταξίδια από τρίτες χώρες που πρέπει να γίνουν σεβαστές και είναι δουλειά της Κομισιόν να τις επιβάλει ως η αρμόδια για τις Συνθήκες αρχή επιβολής”. Οι συστάσεις του Συμβουλίου δεν περιλαμβάνουν τον εμβολιασμό στα κριτήρια για άδεια πρόσβασης στην ΕΕ από τρίτες χώρες.
Οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων αναμένεται να υιοθετήσουν δήλωση με την οποία θα ζητούν διατήρηση των περιοριστικών μέτρων επαγρύπνηση των κρατών για τις μεταλλάξεις, την επιτάχυνση των εμβολιασμών, την τήρηση των δεσμεύσεων των εταιρειών και την ενίσχυση της “ένωσης για την υγεία” που προτείνει η Κομισιόν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με προσχέδιο της δήλωσης των 27 για την πανδημία που είδε το KΥΠΕ οι 27 δηλώνουν, μεταξύ άλλων, ότι “είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε και να συντονίζουμε τη δράση μας για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνεπειών της”.
Σημειώνουν ότι “η επιδημιολογική κατάσταση παραμένει σοβαρή και οι νέες μεταλλάξεις θέτουν πρόσθετες προκλήσεις”.
“Επομένως, πρέπει να τηρήσουμε αυστηρούς περιορισμούς ενώ εντείνουμε τις προσπάθειες για την επιτάχυνση της παροχής εμβολίων”, προειδοποιούν.
Οι 27 αναφέρουν ακόμη ότι “προς το παρόν, τα μη απαραίτητα ταξίδια πρέπει να περιοριστούν. Χαιρετίζουμε την έγκριση των δύο συστάσεων του Συμβουλίου για τα ταξίδια εντός και εντός της ΕΕ. Η απρόσκοπτη ροή αγαθών και υπηρεσιών στην ενιαία αγορά πρέπει να συνεχίσει να διασφαλίζεται”.
“Ο εμβολιασμός έχει πλέον ξεκινήσει σε όλα τα κράτη μέλη μας και η στρατηγική εμβολίων μας έχει διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη έχουν πρόσβαση σε εμβόλια”, αναφέρουν.
“Ωστόσο, πρέπει να επιταχύνουμε την έγκριση, την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων, καθώς και τον εμβολιασμό, τις επόμενες εβδομάδες και μήνες”, σημειώνουν οι 27 στο προσχέδιο.