Με €3,84 δισεκατομμύρια ρευστά διαθέσιμα, που αντιστοιχούν περίπου στο 20% του ΑΕΠ, ολοκλήρωσε το 2020 η κυβέρνηση, παρά την ιδιαίτερη πίεση που δέχθηκαν η οικονομία και τα δημόσια οικονομικά λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, με τον Υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη να λέει στο ΚΥΠΕ πως η στρατηγική διατήρησης υψηλών αποθεμάτων θα τερματιστεί σταδιακά με την ομαλοποίηση της κατάστασης, οδηγώντας και στη μείωση του δημοσίου χρέους.
Η τήρηση του υψηλού αποθεματικού ρευστών διαθεσίμων αποδίδεται στις αυξημένες εξόδους της κυβέρνησης στις αγορές το 2020, με στόχο να κτίσει τα πολεμοφόδια που κρίθηκαν αναγκαία, προκειμένου οι κυπριακές Αρχές να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες της οικονομίας λόγω της πανδημίας, η οποία οδήγησε σε τρεις σχεδόν γεμάτους μήνες lockdown, την υπολειτουργία πολλών τομέων της οικονομίας, την ώρα μάλιστα που ο τουρισμός είχε δεχθεί συντριπτικό πλήγμα (τουριστικές αφίξεις -84% για όλο το 2020).
«Ο στρατηγικός μας στόχος ήταν από την αρχή να διπλασιάσουμε περίπου τα ρευστά διαθέσιμα μας λόγω πανδημίας, χωρίς να διακινδυνεύσουμε είτε υποβαθμίσεις είτε τη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών», τόνισε μιλώντας στο ΚΥΠΕ ο κ. Πετρίδης, προσθέτοντας πως αυτό έγινε δίνοντας στην κυβέρνηση τη δυνατότητα παροχής στήριξης της οικονομίας με άμεσες παρεμβάσεις όταν χρειαζόταν και με άνεση, ενώ παράλληλα επιτυγχάνονταν και τρεις στοχεύσεις. Η αντικατάσταση ακριβότερου δανεισμού με φθηνότερο, η συχνή παρουσία της Κύπρου στις αγορές και η άντληση μικρού μέρους της κάλυψης, κάτι που ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας, όπως είπε.
«Αν όλα παν καλά και με τα εμβόλια, σταδιακά θα μειώσουμε τα διαθέσιμα μειώνοντας παράλληλα και το χρέος», είπε.
Βάσει των στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας τα ρευστά διαθέσιμα τον Δεκέμβριο υποχώρησαν στα €3,84 δις από σχεδόν €5 τον προηγούμενο μήνα, λόγω της αποπληρωμής εγχώριου ομολόγου ύψους €750 εκατ προς την Ελληνική Τράπεζα (στο πλαίσιο της συναλλαγής πώλησης της ΣΚΤ). Συνεπώς προκύπτει πως οι δημοσιονομικές ανάγκες του Δεκεμβρίου, (έλλειμμα) ανήλθαν στα €387 εκατ. σε σύγκριση με έλλειμμα €240 εκατ. τον Δεκ. του 2019. Σημειώνεται παραδοσιακά τον τελευταίο μήνα του έτους η γενική κυβέρνηση παρουσιάζει ελλειμματικό ισοζύγιο κυρίως λόγω μεγάλων πληρωμών (όπως ο 13ος μισθός).
Αν ληφθεί υπόψη η πρώτη έξοδος στις αγορές το 2021 με την άντληση €1 δισεκατομμυρίου μέσω της έκδοσης 5ετους μεσοπρόθεσμου ομολόγου (με μηδενικό επιτόκιο), τότε τα ρευστά διαθέσιμα ανήλθαν στα €4,8 δισεκ. (χωρίς να υπολογίζονται οι δημοσιονομικές ανάγκες του Ιανουαρίου 2021). Όπως είχε δηλώσει ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης, οι εκδόσεις στις αγορές έχουν και ως στόχο την ανανέωση της ρευστότητας, προκειμένου να υπάρξει το απόθεμα για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της συνεχιζόμενης πανδημίας.
Η έκδοση, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του χρέους στα €25,9 δισ, μια αύξηση που είναι ωστόσο προσωρινή, καθώς τον ερχόμενο Απρίλιο θα αποπληρωθεί το Γραμμάτιο Δημοσίου 52 εβδομάδων ύψους €1,25 δις (εγχώριο ομόλογο), με το χρέος να υποχωρεί στα €24,6 δισ, διατηρώντας τα ρευστά αποθέματα περίπου στα ίδια επίπεδα.
Όπως αναφέρεται σε εκθέσεις του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΓΔΔΧ) οι συνολικές ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της κεντρικής κυβέρνησης για όλο το 2021 ανέρχονται σε €2,3 δις, εκ των οποίων τα €2,1 σε λήξεις χρέους (το €1,25 δις αποπληρώνεται τον Απρίλιο), και το έλλειμμα του έτους που έχει προϋπολογιστεί στα €200 εκατ.