Ολοκληρώνεται σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής η τριήμερη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2026 που θα ολοκληρωθεί με τη διαδικασία για την ψήφισή του. Η σημερινή συζήτηση θα ξεκινήσει στις 10.00 το πρωί.
Ο προϋπολογισμός για το 2026 προβλέπει μεταξύ άλλων πρωτογενείς δαπάνες ύψους €10,7 δισεκατομμυρίων, δηλαδή αύξηση περίπου 508 εκ. ευρώ ή ποσοστό 5,0% σε σχέση με την περσινή χρονιά, αναπτυξιακές δαπάνες οι οποίες προϋπολογίζονται να αυξηθούν κατά 4,7% το 2026 σε σχέση με το 2025 και αύξηση της τάξης του 6,7% στις κοινωνικές παροχές, συμπεριλαμβανομένων και των δαπανών στις παροχές Παιδείας, Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας.
Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο προϋπολογισμός θα εγκριθεί σήμερα από τη Βουλή ώστε να ξεκινήσει να υλοποιείται με τη νέα χρονιά.
Ανέφερε ότι είναι ένας προϋπολογισμός ισορροπημένος, αναπτυξιακός και ένας προϋπολογισμός, ο οποίος προνοεί για οποιαδήποτε κρίση προκύψει σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον».
Σε σχέση με τις κύριες προτεραιότητες του Προϋπολογισμού για το 2026, ο κ. Κεραυνός είπε ότι αυτές είναι η διατήρηση ενός πλεονασματικού δημοσιονομικού ισοζυγίου, η συγκράτηση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, η συνέχιση της πτωτικής πορείας του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα, η προώθηση της πράσινης μετάβασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, με έμφαση στην ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και υλοποίηση χρηματοδοτούμενων έργων από άλλα Ευρωπαϊκά Ταμεία.
Ικανοποίηση για υιοθέτηση θέσεων ΔΗΠΑ από Κυβέρνηση εξέφρασε ο Α. Τρυφωνίδης
Ικανοποίηση για υιοθέτηση αρκετών από τις θέσεις της ΔΗΠΑ από την Κυβέρνηση, εξέφρασε ο Βουλευτής Αλέκος Τρυφωνίδης, στην ομιλία του για τον κρατικό προϋπολογισμό 2026 στην Ολομέλεια της Βουλής την Τετάρτη.
Σημείωσε ότι οι θέσεις και οι πολιτικές της ΔΗΠΑ είναι ταυτισμένες με τη φιλοσοφία της «για αυθεντικό κέντρο, που πολιτεύεται δημιουργικά και συναινετικά και βρίσκεται έμπρακτα κοντά στον πολίτη», μιλώντας για προστασία των μεσαίων και χαμηλών στρωμάτων των πολιτών και για «ανθρωποκεντρικό σύστημα μεικτής οικονομίας».
Ο κ. Τρυφωνίδης ανέφερε ότι η κυπριακή οικονομία διατηρεί ισχυρή τη δυναμική και ανθεκτικότητά της. «Η ΔΗΠΑ στηρίζει τη συνετή και υπεύθυνη οικονομική πολιτική που ακολουθείται από την κυβέρνηση, που προσφέρει δυνατότητα αντιμετώπισης των δημοσιονομικών κινδύνων και ενδεχόμενων προκλήσεων», είπε.
Αναφέρθηκε στους ρυθμούς ανάπτυξης, τη χαμηλή ανεργία σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης, στον χαμηλό πληθωρισμό, στο πλεονασματικό δημοσιονομικό ισοζύγιο για το 2026 και στη συνεχιζόμενη πτώση του δημόσιου χρέους, κοντά στο 51% το 2026. «Αυτό θωρακίζει και ενισχύει τη δημοσιονομική και μακροοικονομική ανθεκτικότητα της κυπριακής οικονομίας, δίνοντας ευκαιρία για αναπτυξιακές και αυξημένες κοινωνικές δαπάνες, καθώς και για δαπάνες σε υγεία, παιδεία, κοινωνικές παροχές και αμυντική θωράκιση», σημείωσε.
Ο κ. Τρυφωνίδης επισήμανε ότι το μεγάλο στοίχημα είναι αυτή η πρόοδος και ανάπτυξη να μετακυλιστούν προς όφελος των μικρομεσαίων στρωμάτων και των ευπαθών ομάδων για αντιμετώπιση της ακρίβειας. Εξέφρασε ικανοποίηση που υιοθετήθηκαν πολλές εισηγήσεις της ΔΗΠΑ από την κυβέρνηση, όπως η μείωση ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα, η κάλυψη κόστους θέρμανσης σε ορεινές περιοχές, η έναρξη αποπληρωμής των κουρεμένων καταθετών και κατόχων αξιογράφων και η υιοθέτηση των απόψεων της ΔΗΠΑ στη φορολογική μεταρρύθμιση.
Αναφέρθηκε ακόμα, στη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, στη νέα νομοθεσία για ΑμεΑ που θα τους απεγκλωβίζει από τους κανονισμούς του ΕΕΕ και στις μεταρρυθμίσεις στη Νομική και Ελεγκτική Υπηρεσία, σημειώνοντας ότι πρόκειται για νομοσχέδια «που αναμένουμε να συμβάλουμε δημιουργικά».
Χαρακτήρισε το στεγαστικό ως «κορυφαίο ζήτημα» και εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνεχή βελτίωση των σχεδίων της κυβέρνησης. Το στεγαστικό, είπε, αναγάγεται από την κυβέρνηση, ως η εισήγηση της ΔΗΠΑ, σε ευρωπαϊκό θέμα, προκειμένου να αντλήσουμε κονδύλια για αντιμετώπιση του. Χαιρέτισε σε αυτό το πλαίσιο, τις εξαγγελίες της περασμένης εβδομάδας για 500 νέες προσιτές κατοικίες, αναφέροντας ότι η εισήγηση της ΔΗΠΑ αφορούσε 2000 κατοικίες, όπως και την ανέγερση μονάδων συλλογικής στέγασης για επιχειρήσεις. «Αναμένουμε την επαναφορά του σχεδίου ενοίκιο έναντι δόσης», καθώς και υλοποίηση της πρότασης για Ενιαίο Φορέα Στεγαστικής Πολιτικής από ΚΕΔΙΠΕΣ, ΚΟΑΓ και ΟΧΣ, επισήμανε.
Ο κ. Τρυφωνίδης ανέφερε περαιτέρω ότι η Επιτροπή Παιδείας πέτυχε πολλά την πενταετία με αναφορά στο νέο σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, στην αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στην προσέλκυση ξένων ιδρυμάτων και στα ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα, που «δημιουργούν ένα περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης».
Επισήμανε, ακόμα, τη σημασία της μεταρρύθμισης της ειδικής εκπαίδευσης, λέγοντας ότι αναμένεται το νομοσχέδιο και ότι η μεταρρύθμιση πρέπει να περιλαμβάνει και αναβάθμιση των σχολικών συνοδών, ποιοτικά και μισθολογικά.
Όσον αφορά το θέμα των φοιτητικών εστιών, είπε ότι «αναμένουμε μετά από τόσα χρόνια και ζητούμε επιτακτικά στους προϋπολογισμούς του Πανεπιστημίου Κύπρου να υπάρχει σοβαρό κονδύλι γι’ αυτό το θέμα», ενώ χαιρέτισε την αποπεράτωση των 600 εστιών στο ΤΕΠΑΚ.
Χαρακτήρισε τον πολιτισμό ως τον «φτωχό συγγενή» του προϋπολογισμού, αφού συγκεντρώνει μόλις το 0,45%, όπως είπε, σημειώνοντας ότι θα επιδιώξουν αύξηση κονδυλίων και εκτός από τη στελέχωση του Υφυπουργείου, αναμένει και το νομοσχέδιο για την κατοχύρωση του επαγγέλματος των καλλιτεχνών.
Το δημογραφικό αποτελεί κορυφαίο εθνικό ζήτημα για τη ΔΗΠΑ, είπε, το οποίο πρέπει να αναχθεί σε ευρωπαϊκό, προκειμένου να δοθούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να αντιμετωπιστεί. «Σε 25 χρόνια η Κύπρος θα είναι η μισή», αν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, είπε.
Για το μεταναστευτικό, ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι η ΔΗΠΑ συνεχίζει να ζητά από την Κυβέρνηση αξιοποίηση των συμβασιούχων ειδικών αστυνομικών, που πρόσφεραν πολλά στην αντιμετώπιση του.
Κορυφαίο θέμα χαρακτήρισε την αμυντική θωράκιση, σημειώνοντας ότι αναβαθμίζεται συνεχώς το αξιόμαχο και η επιχειρησιακή ικανότητα της Εθνικής Φρουράς. «Η αξιοποίηση του προγράμματος SAFE και του €1,2 δισ. και η πρόσφατη συμφωνία με τη Γαλλία, θέτουν τις βάσεις για να αναβαθμιστεί και να εξοπλιστεί σωστά η ΕΦ», επισήμανε, προσθέτοντας ότι το 15% συμμετοχής των κυπριακών εταιρειών στα προγράμματα αυτά θα βοηθήσει την κυπριακή αμυντική βιομηχανία.
Αναφέρθηκε, επίσης, στην ένταξη των ΣΥΠ στο συνταξιοδοτικό, προσθέτοντας ότι συνεργάζονται με την κυβέρνηση και το Υπουργείο Άμυνας για να παρουσιαστεί ολοκληρωμένο σχέδιο για τους ΣΥΟΠ, για μονιμοποίηση τους και παραμονή μέχρι τα 57 έτη. «Συνεχίζουμε τη συνεργασία με την κυβέρνηση ώστε να δικαιωθούν οι γυναίκες υπαξιωματικοί, να παρουσιαστεί σχέδιο στη Βουλή για ίση αμοιβή, και αύξηση και αποσυμφόρηση των αξιωματικών και υπαξιωματικών στις θέσεις προαγωγών», ανέφερε. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι έχουν συγκεκριμένες εισηγήσεις για την αναδιοργάνωση των σωμάτων ασφαλείας, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και των Φυλακών.
Όσον αφορά την Επιτροπή Μεταφορών, είπε ότι είναι κορυφαίας σημασίας η ενίσχυση του έργου του τέως βουλευτή της ΔΗΠΑ και νυν Υπουργού Εργασίας, Μαρίνου Μουσιούττα και ζήτησε να δοθεί προτεραιότητα στα χρονοδιαγράμματα και τις συμβάσεις που υπάρχουν, να μη διακόπτονται και να επιταχύνεται η υλοποίησή τους.
Οικονομία, μεταναστευτικό, στεγαστικό και δημογραφικό στο επίκεντρο ομιλίας Σ. Ιωάννου
Στην οικονομική πίεση που βιώνουν τα κυπριακά νοικοκυριά, στο στεγαστικό και το δημογραφικό πρόβλημα, στη στήριξη της εγχώριας οικονομίας και του πρωτογενούς τομέα, καθώς και στη διαχείριση του μεταναστευτικού, επικεντρώθηκε ο Bουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, κατά την ομιλία του στη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Αναφερόμενος αρχικά στην επαρχία Λάρνακας, την οποία εκπροσωπεί, ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι η πόλη βρίσκεται σε μια περίοδο αυξημένης διεκδικητικότητας, επισημαίνοντας ως ιδιαίτερα θετική εξέλιξη τις πρόσφατες αποφάσεις που, όπως είπε, ανοίγουν τον δρόμο για τη δημιουργία δημόσιας πανεπιστημιακής σχολής. Σύμφωνα με τον Bουλευτή, η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με τις αναγκαίες υποδομές, μπορεί να φέρει νέα δυναμική στην πόλη και να συμβάλει στην αναζωογόνηση του εμπορικού της κέντρου, το οποίο, όπως ανέφερε, έχει μαραζώσει τα τελευταία χρόνια.
Ο κ. Ιωάννου κατέθεσε σειρά αιτημάτων που αφορούν τη Λάρνακα, μεταξύ των οποίων η ανάγκη για δημιουργία νέου ειδικού σχολείου και νέων σχολικών μονάδων λόγω υπερπληρότητας, η βελτίωση και επιδιόρθωση υφιστάμενων σχολικών και άλλων δημόσιων κτιριακών εγκαταστάσεων, καθώς και η ενίσχυση των υποδομών των σωμάτων ασφαλείας, τόσο της Αστυνομίας όσο και της Πυροσβεστικής.
Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι, πέραν του μεταναστευτικού, η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η οικονομική ασφυξία των πολιτών. Όπως σημείωσε, οι αυξήσεις στο κόστος ηλεκτρισμού, τροφίμων, ενοικίων, καυσίμων και τραπεζικών χρεώσεων έχουν περιορίσει σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, δημιουργώντας συνθήκες κοινωνικής πίεσης. Τόνισε ότι οι θετικές αξιολογήσεις της οικονομίας από διεθνείς οίκους δεν αρκούν, εφόσον δεν αντανακλώνται στην καθημερινότητα των πολιτών.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο στεγαστικό ζήτημα, το οποίο χαρακτήρισε ως ένα από τα σοβαρότερα κοινωνικά προβλήματα. Όπως ανέφερε, η απόκτηση ή ακόμη και η ενοικίαση κατοικίας έχει μετατραπεί σε πολυτέλεια για μεγάλο μέρος του πληθυσμού, κυρίως για τους νέους και τις νέες οικογένειες. Υποστήριξε ότι το ΕΛΑΜ έχει καταθέσει συγκεκριμένες εισηγήσεις για να αναδειχθεί το στεγαστικό σε εθνική προτεραιότητα, με στόχο την αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων και την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών μέσω κινήτρων τόσο από το κράτος όσο και από τον ιδιωτικό τομέα.
Αναφερόμενος στο δημογραφικό, ο Bουλευτής του ΕΛΑΜ το χαρακτήρισε ως ζήτημα ύψιστης εθνικής σημασίας, επισημαίνοντας ότι χωρίς τους νέους δεν υπάρχει μέλλον για την πατρίδα. Όπως είπε, η παραμονή και η επιστροφή των νέων στην Κύπρο αποτελεί κορυφαία εθνική αναγκαιότητα και μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη δημιουργία πραγματικών ευκαιριών απασχόλησης, επιχειρηματικότητας και επιστημονικής εξέλιξης. Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη παροχής στοχευμένων κινήτρων, ώστε οι Κύπριοι νέοι να αποτελέσουν τον βασικό παραγωγικό και επιστημονικό κορμό της χώρας.
Στο ίδιο πλαίσιο, ανέφερε ότι πρέπει να σταλεί ξεκάθαρο μήνυμα προς την εργοδοσία, με επιβράβευση της εγχώριας απασχόλησης. Όπως σημείωσε, η πρόσληψη Κυπρίων εργαζομένων θα πρέπει να συνδέεται με μειωμένες φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις, ως μέτρο στήριξης της κυπριακής εργασίας και της κοινωνικής συνοχής.
Ο κ. Ιωάννου άσκησε κριτική στα υφιστάμενα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που περιορίζουν, όπως είπε, την πρόσβαση των οικογενειών σε επιδόματα και κοινωνικές παροχές. Ανέφερε ότι το ΕΛΑΜ έχει προτείνει αύξηση του επιδόματος τέκνου και διεύρυνση των δικαιούχων, καθώς και παρεμβάσεις στη φορολογική μεταρρύθμιση υπέρ των οικογενειών με παιδιά. Υποστήριξε ότι η κρατική στήριξη της οικογένειας αποτελεί επένδυση στο μέλλον και δεν μπορεί να υπόκειται σε πολιτικές λιτότητας.
Σε οικονομικό επίπεδο, ο Bουλευτής του ΕΛΑΜ έκανε λόγο για συνεχή και ασύμμετρη πίεση που δέχονται οι κυπριακές επιχειρήσεις, αναφερόμενος σε αθέμιτο ανταγωνισμό από τα κατεχόμενα, σε παράνομο εμπόριο και σε κατάχρηση του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής. Όπως είπε, οι νόμιμες επιχειρήσεις που καταβάλλουν φόρους, ΦΠΑ και εισφορές καλούνται να ανταγωνιστούν προϊόντα και υπηρεσίες που διακινούνται χωρίς κόστος συμμόρφωσης, γεγονός που οδηγεί σε απώλεια σημαντικών κρατικών εσόδων.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στον πρωτογενή τομέα, σημειώνοντας ότι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται αντιμέτωποι με αυξημένο κόστος παραγωγής, παγκόσμιο ανταγωνισμό και το παρεμπόριο από τα κατεχόμενα. Προειδοποίησε ότι η συρρίκνωση της εγχώριας παραγωγής θα έχει επιπτώσεις τόσο στην ακρίβεια όσο και στην επισιτιστική επάρκεια της χώρας.
Ο κ. Ιωάννου άσκησε κριτική στις ευρωπαϊκές «πράσινες» πολιτικές, υποστηρίζοντας ότι έχουν συμβάλει στην εκτόξευση του κόστους ενέργειας. Όπως ανέφερε, η υψηλή τιμή του ηλεκτρισμού αποτελεί βασικό παράγοντα ακρίβειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ενώ χαρακτήρισε τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας μη ρεαλιστικούς για τις οικονομικές δυνατότητες της Κύπρου.
Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ υποστήριξε ότι η διαχείριση του ζητήματος έχει σημαντικό δημοσιονομικό κόστος, το οποίο, όπως είπε, επιβαρύνει άμεσα τους φορολογούμενους πολίτες. Τόνισε ότι αρκετές από τις πολιτικές που εφαρμόζονται σήμερα είχαν προηγουμένως προταθεί από το ΕΛΑΜ, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας, της κοινωνικής συνοχής και της λειτουργικότητας των κοινοτήτων.
Κλείνοντας, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε σε ευρύτερες πολιτικές και ιδεολογικές εξελίξεις, υποστηρίζοντας ότι οι κοινωνίες στρέφονται προς επιλογές με έμφαση στην εθνική ταυτότητα, την κοινωνική ευαισθησία και την κοινή λογική. Επανέλαβε ότι για το ΕΛΑΜ το σύνθημα «Πρώτα η Κύπρος» αποτελεί κεντρικό πολιτικό άξονα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη χάραξης πολιτικών που θέτουν στο επίκεντρο τον Κύπριο πολίτη και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Προβλήματα με απόβλητα-ενέργεια ανέδειξε ο Χ. Θεοπέμπτου στη συζήτηση για προϋπολογισμό
Αδυναμίες και έλλειψη προόδου σε ζητήματα διαχείρισης αποβλήτων, ενεργειακής απόδοσης και ευημερίας των ζώων, ανέδειξε ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, στην ομιλία του την Πέμπτη στην ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων για τον προϋπολογισμό 2026.
Ο κ. Θεοπέμπτου αναφέρθηκε στη συλλογή αποβλήτων, λέγοντας ότι οκτώ χρόνια μετά την αλλαγή της οδηγίας και την πρόνοια για χωριστή συλλογή των οργανικών αποβλήτων από τον Ιανουάριο του 2024 δεν έχει γίνει τίποτα σημαντικό.
Η χωριστή συλλογή οργανικών αποβλήτων, τα οποία αφορούν το 40% των συνολικών αποβλήτων, είναι εξαιρετικά σημαντική, είπε, σημειώνοντας πως ήρθε η επόμενη φάση όπου οι εταιρείες εστίασης θα πρέπει να αναλάβουν δικές τους ευθύνες με ετοιμασία πλάνων διαχείρισης οργανικών αποβλήτων, μετρήσεις και άλλες δράσεις.
Ανέφερε ότι μεγάλα προβλήματα καταγράφονται αναφορικά με την ανακύκλωση, η οποία δεν καλύπτει όλη την Κύπρο, ενώ μεγάλο ποσοστό θάβεται και πολλές εταιρείες λειτουργούν παράνομα δίχως να διώκονται, με αποτέλεσμα να αμφισβητούνται τα στατιστικά στοιχεία της χώρας.
Επίσης, είπε ο κ. Θεοπέμπτου, δεν ελέγχονται επαρκώς οι μονάδες διαχείρισης αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων αν είναι νόμιμες και πόσα υλικά ξαναμπαίνουν στην αγορά, ενώ δεν υπάρχει συνεχής ενημέρωση ποια υλικά ανακυκλώνονται και ποια όχι, με αποτέλεσμα μεγάλο ποσοστό υλικών που καταλήγουν σε ανακυκλωτές να μην ανακυκλώνονται.
Αναφέρθηκε σε τεράστια προβλήματα με τα υπολείμματα που καταλήγουν για καύση, ενώ δεν διώκονται παράνομοι με υγρά απόβλητα που “καταλήγουν παντού, με τα πιο πολλά στο φράγμα Πολεμιδιών”.
Ένα μεγάλο πρόβλημα, ανέφερε, είναι και οι αλλαγές στις συσκευασίες και ιδιαίτερα η εισαγωγή εγγυοδοτικού συστήματος για τις μίας χρήσης συσκευασίες ποτών, καθώς έως την 1η Ιανουαρίου 2029 τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, για να εξασφαλίσουν τη χωριστή συλλογή τουλάχιστον 90% ετησίως κατά βάρος πλαστικών φιαλών αναψυκτικών μίας χρήσης χωρητικότητας έως τρία λίτρα και μεταλλικά δοχεία ποτών μιας χρήσης με χωρητικότητα έως τρία λίτρα.
Επίσης, ο κ. Θεοπέμπτου είπε ότι η ενεργειακή φτώχεια παραμένει ένας από τους πιο πιεστικούς κοινωνικούς δείκτες για την Κύπρο, προσθέτοντας ότι παρότι τα στοιχεία του 2024 δείχνουν βελτίωση στον δείκτη «αδυναμία διατήρησης επαρκούς θέρμανσης» σε περίπου 14,6%, η Κύπρος εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ η δυσχέρεια εξόφλησης λογαριασμών ενέργειας παραμένει πρόβλημα για χιλιάδες νοικοκυριά.
Χαρακτήρισε ως κλειδί για τη χρηματοδότηση λύσεων το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (2026–2032), για πρόσβαση στο οποίο απαιτείται Εθνικό Κοινωνικό Σχέδιο έως 30 Ιουνίου 2025, που η Κύπρος δεν έχει ακόμη υποβάλει, προσθέτοντας ότι για να μειωθεί μόνιμα η ενεργειακή επιβάρυνση, η Κύπρος χρειάζεται «στοχευμένες ανακαινίσεις πρώτα στους ευάλωτους», αυτόματη απονομή του κοινωνικού τιμολογίου και ενεργειακές κοινότητες που να μοιράζουν παραγόμενη ενέργεια και οφέλη σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Ένα άλλο θέμα που χρειάζεται προετοιμασία είναι τα Κτίρια Μηδενικών Εκπομπών, συνέχισε ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων, σημειώνοντας ότι από 1η Ιανουαρίου 2028 όλα τα νέα κτίρια που ανήκουν σε δημόσιους φορείς πρέπει να είναι Κτίρια Μηδενικών Εκπομπών, ενώ από 1η Ιανουαρίου 2030 όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι Κτίρια Μηδενικών Εκπομπών.
«Κανένας στην Κύπρο δεν γνωρίζει πώς γίνονται αυτά τα κτίρια μηδενικών εκπομπών στην πράξη, με τα υλικά που έχουμε στη διάθεσή μας. Για αυτό είναι απαραίτητο να γίνουν έστω και μικρής έκτασης κτίρια δοκιμαστικά, σε συνεργασία με πανεπιστήμια και ειδικούς, για να αποκτήσουμε εμπειρίες αλλά και η διάδοση της γνώσης μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εφόσον θα πρέπει κάθε χρόνο να μετατρέπουμε περίπου 16.000 κτήρια σε κτήρια μηδενικών εκπομπών, αν είναι να φτάσουμε τον στόχο του 2050», εξήγησε περαιτέρω.
Συμπλήρωσε ότι το Εθνικό Σχέδιο Ανακαίνισης Κτιρίων πρέπει να ανανεώνεται κάθε πέντε χρόνια, ενώ μέχρι τώρα η σύνταξη του πιο πάνω σχεδίου γινόταν παράτυπα, αφού δεν γινόταν ποτέ δημόσια διαβούλευση για το περιεχόμενο του.
Για το θέμα της ευημερίας των ζώων, ο κ. Θεοπέμπτου είπε ότι οι μεγάλοι αριθμοί αδέσποτων γάτων δημιουργούν σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, ζητήματα δημόσιας υγείας, μεγάλη ζημιά στη βιοποικιλότητα, αλλά και κοινωνικές συνέπειες και για τον λόγο αυτό ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός, μαζί με πολιτική βούληση, τη συνεργασία κρατικών φορέων, δημοτικών αρχών, φιλοζωικών οργανώσεων και της τοπικής κοινωνίας.
Όπως ανέφερε, η διεθνής επιστημονική κοινότητα και οι ευρωπαϊκοί φορείς αναγνωρίζουν τη μέθοδο Σύλληψη-Στείρωση-Εμβολιασμός-Επαναφορά (TNR ή TNVR) ως τη μοναδική αποτελεσματική και ηθικά αποδεκτή μέθοδο για τη μείωση του πληθυσμού των γάτων, όπως έχει αποδειχθεί σε πολλές αστικές περιοχές παγκοσμίως.
«Για να είναι επιτυχές το πρόγραμμα στην Κύπρο, απαιτείται ένα πολυετές σχέδιο με στόχο τη στείρωση τουλάχιστον του 70% του πληθυσμού-στόχου. Αυτό σημαίνει ότι ο ετήσιος ρυθμός στειρώσεων πρέπει να αυξηθεί δραστικά, ξεπερνώντας τις 100.000 γάτες ετησίως, κάτι που απέχει πολύ από τις 1.500-2.000 στειρώσεις που γίνονταν ετησίως μέχρι τώρα», επεσήμανε.
Για τον σκοπό αυτό συνέστησε την υιοθέτηση νομοθεσίας που να ρυθμίζει την τοποθέτηση microchip σε όλες τις δεσποζόμενες γάτες και την καταγραφή σε Εθνικό Μητρώο, εξασφαλίζοντας πλήρη ιχνηλασιμότητα, την υποχρέωση του ιδιοκτήτη να στειρώσει τη γάτα του εντός συγκεκριμένης προθεσμίας και την επιβολή υψηλών διοικητικών προστίμων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση στείρωσης ή καταγραφής DNA.
Υπό γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις η συζήτηση του προϋπολογισμού, είπε ο Η. Μυριάνθους
Η συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού 2026 συνεχίζει και φέτος να γίνεται κάτω από το βάρος ρευστών γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων, είπε ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ηλίας Μυριάνθους, προσθέτοντας ότι παρόλα αυτά και το 2025 όπως και το 2024 συνεχίστηκε η θετική ανάπτυξη στην οικονομία με τα δημόσια οικονομικά και τους δημοσιονομικούς δείκτες να βελτιώνοντας ακόμα περισσότερο.
Μιλώντας ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής κατά τη σημερινή τελευταία μέρα συζήτησης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2026, ο κ. Μυριάνθους είπε ότι οι αναβαθμίσεις από όλους τους οίκους αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της κυπριακής οικονομίας συνεχίστηκαν και το 2025, και καταγράφονται ως ψήφος εμπιστοσύνης για τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών του κράτους.
Ο πληθωρισμός το 2025, συνέχισε, παρουσιάζει περαιτέρω μείωση σε σχέση με το 2024, φτάνοντας ακόμα και στο 0% τον περασμένο Σεπτέμβριο.
«Παρόλα αυτά αναμένεται ότι το 2025 θα κλείσει με ποσοστό κάτω από το 2%. Η ανεργία συνεχίστηκε να μειώνεται και το 2025 και να κινείται πλέον κάτω από το 5% που θεωρείται ως το σημείο για την πλήρη απασχόληση και σε απόλυτους αριθμούς οι άνεργοι να ανέρχονται με βάση τα στοιχεία του περασμένου Σεπτεμβρίου στις εννιάμιση χιλιάδες που συνεπακόλουθα δημιουργεί θετικές συνθήκες για την ευημερία των πολιτών”, ανέφερε.
Ο ρυθμός ανάπτυξης του 2025 κινήθηκε σε 3,4% και αποτελεί έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς στην ευρωζώνη και συνεχίζει να συνηγορεί στο γεγονός ότι αυξάνονται οι παραγωγικές δραστηριότητες στη χώρα μας και συνεπακόλουθα τα εισοδήματα», πρόσθεσε.
Το γεγονός αυτό, είπε ο κ. Μυριάνθους, είχε ως αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος να καταγράψει μια σημαντική μείωση που αντίστοιχα οδηγεί και σε μείωση των τόκων που καταβάλλει το κράτος για δάνεια της Δημοκρατίας και συνεπακόλουθα δίνει την ευχέρεια στην Κυβέρνηση για μεγαλύτερο κοινωνικό μέρισμα.
Ανέφερε, επίσης, ότι ο τουριστικός τομέας το 2025 παρουσιάζει σημαντική άνοδο σε σχέση με το 2024 και με βάση τα στοιχεία για το πρώτο δεκάμηνο, οι αφίξεις από τον τουρισμό σημειώνουν αύξηση 10,3% από το 2024 και σε σύγκριση με την προηγούμενη τριετία, μία αύξηση της τάξης του 41%, ενώ η συνεισφορά του στο ΑΕΠ έφθασε το 2025 στο 14%.
Πρόσθεσε ότι ο κατασκευαστικός τομέας το 2025 συνεχίζει να διανύει ακόμα μία δυναμική χρονιά με έντονη δραστηριότητα.
Σημειώνοντας πως σήμερα είναι η τελευταία φορά που λαμβάνει μέρος της συζήτησης στη Βουλή για τους προϋπολογισμούς του κράτους, ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ είπε ότι «αναμφίβολα όπως για όλους μας η αγωνία για το αύριο είναι μεγάλη».
«Δυστυχώς, παρόλες τις κατά καιρούς δηλώσεις των πολιτικών κομμάτων ότι έχουν πάρει τα μηνύματα από προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, εντούτοις αυτές παραμένουν κενού περιεχομένου, αφού η έλλειψη πολιτικής συνεννόησης για επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες τους οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές”, επεσήμανε.
Πρόσθεσε πως “η έξαρση των ακραίων και λαϊκίστικων κινημάτων αποτελεί ένα από τα πλέον ανησυχητικά φαινόμενα της σύγχρονης πολιτικής πραγματικότητας, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο και συνδέεται άρρηκτα με βαθιές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές μεταβολές».
Καθοριστικό ρόλο, είπε ο κ. Μυριάνθους, διαδραματίζουν αναμφίβολα οι οικονομικές ανισότητες και η γενικευμένη ανασφάλεια που βιώνουν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.
«Η οικονομική κρίση, η ανεργία και η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου που έχουν βιώσει οι πολίτες μας καλλιεργούν συναισθήματα απογοήτευσης και ματαίωσης, τα οποία τα λαϊκίστικα κινήματα αξιοποιούν, προβάλλοντας υπεραπλουστευμένες και ακραίες λύσεις. Παράλληλα, η κρίση εμπιστοσύνης προς τους δημοκρατικούς θεσμούς και τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα, ενισχύει την πολιτική αποστασιοποίηση των πολιτών”, συμπλήρωσε.
Επιπλέον, είπε ο κ. Μυριάνθους, το μεταναστευτικό σύνθημα και οι ραγδαίες πολιτισμικές αλλαγές προκαλούν αυτό το φόβο και την ανασφάλεια.
Σημείωσε, παράλληλα, ότι «η ενδεχόμενη άνοδος στις επερχόμενες εκλογές, όπως καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, των ακραίων και λαϊκίστικων κινημάτων, δεν αποτελεί απλώς πολιτική εκτροπή, αλλά σύμπτωμα μιας ευρύτερης χρήσης αξιών και θεσμών που δυστυχώς από μόνοι μας δημιουργήσαμε είτε με την πολιτική μας ατολμία είτε με την πολιτική μας αδράνεια είτε με την πολιτική μας ανοχή, γιατί μας εξυπηρετούσε προσωπικά σαν άτομα ή σαν κόμμα είτε τέλος, λόγω της πολιτικής μας ανικανότητας».
«Η λύση και η απάντηση θα πρέπει να δοθεί από όλους εσάς που θα είσαστε ξανά και του χρόνου σε αυτά τα έδρανα. Με τη σοφία και τον παραδειγματισμό από την ιστορία, αλλά και με το όραμα μιας καλύτερης και δίκαιης κοινωνίας», σημείωσε.
Ως εκ τούτου, κατέληξε ο κ. Μυριάνθους, «ως εκπρόσωποι αυτού του λαού ας συνεννοηθούμε μεταξύ μας μακριά από λαϊκισμούς, σύνδρομα και ακρότητες, ας αφήσουμε επιτέλους τον Μακάριο και τον Γρίβα να αναπαυτούν εν ειρήνη, γιατί δεν προσφέρουν πλέον τίποτε σε ένα παραγωγικό δημοκρατικό διάλογο και ας παραδειγματιστούμε από τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος και ας μην τα επαναλάβουμε».
