Από την ικανότητα των Ευρωπαίων να συνεχίζουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία θα εξαρτηθεί η επίτευξη συμφωνίας για τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, δήλωσε την Παρασκευή στο ΚΥΠΕ ο διεθνολόγος Δημοσθένης Δημόπουλος, κληθείς να σχολιάσει τις προοπτικές επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας έπειτα και από τις τελευταίες επαφές Αμερικανών απεσταλμένων στη Μόσχα.
Τόνισε επίσης ότι η Ευρώπη δεν έχει επιδείξει τα τελευταία χρόνια ότι είχε κάνει όλα τα απαραίτητα βήματα ώστε να βρεθεί σε θέση ισχύος και να μπορεί να έχει έναν ουσιαστικό ρόλο και λόγο στις εξελίξεις.
Σημείωσε ακόμη ότι πιθανή αναγνώριση της χρήση βίας για αλλαγή των συνόρων σαν φυσιολογική πρακτική «είναι κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό και επικίνδυνο για την Κύπρο και την Ελλάδα», αναδεικνύοντας παράλληλα τη σημασία των συνεργειών με συμμαχικές χώρες και της διατήρησης ισχυρών ενόπλων δυνάμεων για την ασφάλεια και των δύο χωρών.
Σε ερώτηση αν εκτιμά πως βρισκόμαστε κοντά σε μια συμφωνία που θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο, ο κ. Δημόπουλος εξέφρασε την άποψη ότι δεν είμαστε πολύ κοντά, καθώς και οι δύο πλευρές, Ρωσία και Ουκρανία, έχουν σημαντικές διαφορές, οι οποίες δεν είναι πολύ εύκολο να γεφυρωθούν, εκτός αν υπάρξει τεράστια πίεση από την Αμερική και η Ευρώπη σταματήσει να στηρίζει τους Ουκρανούς.
«Γιατί οι διαφορές που υπάρχουν και στο εδαφικό είναι τεράστιες. Η Ρωσία δεν πρόκειται να δεχτεί κάτι λιγότερο από αυτά που έχει ζητήσει, δηλαδή το σύνολο του Ντονμπάς και τα κομμάτια που κατέχει στη Ζαπορίζια και την Χερσώνα, ενώ οι Ουκρανοί δεν είναι διατεθειμένοι να απωλέσουν περίπου το 14-15% του Ντονμπάς που ακόμα κατέχουν», είπε.
Το θέμα επίσης της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, πρόσθεσε, «είναι για τους Ρώσους κάτι το αδιαπραγμάτευτο».
«Οι Ουκρανοί με τους Ευρωπαίους προσπαθούν να αφήσουν ανοιχτή την “πίσω πόρτα” για μια μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, παρόλο που αναγνωρίζεται αυτή τη στιγμή ότι αυτό είναι αδύνατο γιατί δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των χωρών, ενώ το θέμα της νομικής αναγνώρισης είναι και αυτό σημαντικό», επεσήμανε.
«Ακόμη ένα πολύ σημαντικό σημείο είναι ότι οι Ρώσοι θέλουν να δοθεί και αμνηστία σε όλους όσους πιθανώς να έχουν διαπράξει, να είναι υπεύθυνοι για εγκλήματα πολέμου, το οποίο υπήρχε στην αμερικανική-ρωσική πρόταση των 28 σημείων, αλλά δεν υπάρχει στην αντίστοιχη ευρωπαϊκή-ουκρανική», είπε.
«Άρα υπάρχουν πολύ σημαντικές διαφορές, ως προς τις οποίες καμία από τις δύο πλευρές δεν είναι, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, διατεθειμένη να κάνει πίσω», σημείωσε.
Ο κ. Δημόπουλος αναφέρθηκε επίσης στις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στην Ευρώπη και την αποτυχία των Ευρωπαίων να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την χρήση των «παγωμένων» κρατικών κεφαλαίων ως εξασφάλιση για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας την επόμενη χρονιά. Αυτό, είπε, επέφερε ένα μεγάλο πλήγμα στη στρατηγική των Ευρωπαίων, «καθώς αν θέλουν να χρηματοδοτήσουν την Ουκρανία θα πρέπει να βρουν αυτά τα χρήματα από αλλού, ένα τεράστιο ποσό που ξεπερνάει τα 140-150 δισεκατομμύρια ευρώ». Παράλληλα στάθηκε και στα πρόσφατα σκάνδαλα διαφθοράς τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και στην Ουκρανία, με παραιτήσεις στενών συνεργατών του Ουκρανού Πρόεδρου.
«Άρα βλέπουμε ότι υπάρχουν και σημεία που είναι δύσκολα να τεθούν υπό διαπραγμάτευση, αλλά και πιέσεις άμεσες και έμμεσες προς τις δύο κατευθύνσεις», ανέφερε.
Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, σίγουρα οι Αμερικανοί και οι Ρώσοι θέλουν να κάνουν μια συμφωνία μεταξύ τους που δεν θα λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη τις θέσεις της Ουκρανίας και της Ευρώπης, τους ενδιαφέρει να ικανοποιήσουν τα δικά τους αιτήματα, οι Αμερικανοί δηλαδή να μοιραστούν τον οικονομικό έλεγχο της μεταπολεμικής Ουκρανίας με τη Ρωσία και επίσης να αποκτήσουν μια προνομιακή πρόσβαση στη ρωσική οικονομία μετά τον πόλεμο και μετά την άρση των κυρώσεων.
Οι Ρώσοι, πρόσθεσε, «ενδιαφέρονται να επιτύχουν τις δικές τους μαξιμαλιστικές θέσεις, δεδομένου ότι έχουν δαπανήσει και έχουν θυσιάσει τα τέσσερα αυτά χρόνια ένα εκατομμύριο περίπου έμψυχο δυναμικό και τεράστια ποσά σε υποδομές και πολεμικό υλικό, οπότε είναι αυτή η προτεραιότητά τους».
«Οι Ευρωπαίοι προσπαθούν, χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα μέχρι στιγμής, να έχουν κάποιο ρόλο και λόγο στις διαπραγματεύσεις, γιατί όντως τους αφορά το μέλλον της Ουκρανίας και της ευρωπαϊκής ασφάλειας, αλλά δυστυχώς η Ευρώπη όλα αυτά τα χρόνια δεν είχε επιδείξει τη δέουσα προσοχή, ότι είχε κάνει όλα τα απαραίτητα βήματα, ώστε να είναι σε μια θέση ισχύος και να μπορεί να έχει έναν ουσιαστικό ρόλο και λόγο στις εξελίξεις», συμπλήρωσε.
Ανέφερε επιπλέον ότι αυτή τη στιγμή η Κίνα στηρίζει πλήρως τη Ρωσία, προσθέτοντας ότι πριν μεταβεί η αμερικανική αποστολή για διαπραγματεύσεις στη Μόσχα, βρέθηκε στην ρωσική πρωτεύουσα ο Κινέζος Υπουργός Εξωτερικών και συναντήθηκε με τον πρώην Υπουργό Άμυνας και νυν Γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Σεργκέι Σόιγκου.
«Φυσικά δεν πήγε τυχαία εκεί ο Κινέζος Υπουργός λίγο πριν φτάσουν οι Αμερικανοί, ενώ γνωρίζουμε κιόλας ότι η Κίνα είναι η χώρα που ουσιαστικά κρατάει τόσο τη ρωσική οικονομία όσο και την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας σε μεγάλο βαθμό ζωντανή, όχι μόνο με οικονομική βοήθεια και την πώληση τεχνολογικών συστημάτων, αλλά και μέσω της επιρροής της σε άλλες χώρες», ανέφερε.
Ένα δεύτερο στοιχείο, πρόσθεσε, «είναι ότι λόγω της επιστράτευσης για να στελεχωθούν οι ένοπλες δυνάμεις και να συνεχιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει τεράστιες ελλείψεις σε εργάτες και γίνεται αυτή τη στιγμή εισαγωγή εργατικού δυναμικού και από την Κίνα και από τη Βόρεια Κορέα, ένας ακόμα τρόπος στήριξης της ρωσικής οικονομίας και της πολεμικής προσπάθειας».
Ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος μέσω αυτού του πόλεμου να ξανανοίξει η συζήτηση για αλλαγή συνόρων με τη χρήση βίας και να δημιουργηθούν αρνητικά νομικά προηγούμενα, ο κ. Δημόπουλος ανέφερε ότι υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ αυτού που συμβαίνει τώρα στην Ουκρανία και την κατάσταση που επικρατεί στην Κύπρο.
«Στην Κύπρο δεν έγινε ένας κανονικός, συμβατικός πόλεμος, έγινε μια εισβολή που διήρκεσε πολύ λίγο. Υπάρχουν σαφώς τα τετελεσμένα, απλώς αυτή τη στιγμή έχουμε έναν πόλεμο εν εξελίξει και θα πρέπει να επέλθει μια συνθήκη ειρήνης, μια κατάπαυση του πυρός, η οποία ενδεχομένως θα επιφέρει μια αλλαγή συνόρων και ενδεχομένως μια αλλαγή συνόρων πέραν από αυτή που είναι διαμορφωμένη στην κατάσταση στο έδαφος», εξήγησε στη συνέχεια.
«Αυτό ευτυχώς δεν συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Κύπρο, δεν υπάρχει ουσιαστικά ενεργός πόλεμος μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Τουρκίας. Σίγουρα όμως το να αποδεχόμαστε και να επανέρχεται στο τραπέζι σαν φυσιολογική πρακτική η χρήση βίας για αλλαγή των συνόρων είναι κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό και επικίνδυνο για το σύνολο του Ελληνισμού, γιατί αυτό μπορεί να ανοίξει ενδεχομένως τις ορέξεις της Τουρκίας, η οποία ναι μεν τώρα δεν έχει την στρατιωτική υπεροχή στην περιοχή, αλλά διαθέτει πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό και οικονομία, αλλά και μια δική της αμυντική βιομηχανία που της δίνει μια ανεξαρτησία κινήσεων σε μεγάλο βαθμό», σημείωσε περαιτέρω.
«Δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός γενικότερα στον Ελληνισμό, τόσο στην Ελλάδα και στην Κύπρο, και θα πρέπει κι εμείς, και μέσα από τις συνέργειες που μπορούμε να κάνουμε με τρίτες χώρες, όπως είναι το Ισραήλ και οι ΗΠΑ, και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και από μόνοι μας, να φροντίζουμε οι ένοπλες δυνάμεις μας να είναι ισχυρές και καλά εξοπλισμένες ώστε να μπορούν να αποτρέπουν τις όποιες βλέψεις της Τουρκίας», συμπλήρωσε.
Σε ερώτηση τέλος αν είναι πιθανή μια συμφωνία, έστω και για κατάπαυση του πυρός αρχικά, στην Ουκρανία το προσεχές διάστημα, ο κ. Δημόπουλος είπε ότι η ρωσική πλευρά εκτιμά πως οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός θα βοηθήσει περισσότερο την Ουκρανία, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση.
«Οι Ρώσοι πιστεύουν ότι αργά ή γρήγορα νομοτελειακά θα κερδίσουν στο έδαφος, με ό,τι θυσίες αυτό μπορεί να συνεπάγεται, άρα θέλουν μια πλήρη επίλυση του ζητήματος, δεν θα αρκεστούν σε ημίμετρα. Σίγουρα οι Αμερικανοί θα πιέσουν για να υπάρξει μια λύση αλλά αν θα επιτευχθεί κάτι γρήγορα ή όχι εξαρτάται και από την ικανότητα των Ευρωπαίων να συνεχίζουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία και να μπορούν να πείθουν τον Πρόεδρο Ζελένσκι ότι μπορεί να συνεχίζει να πολεμά», κατέληξε.
