Θετική ήταν η ανταπόκριση του Γερμανού Καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς σε συγκεκριμένη πρόταση που υπέβαλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης για συμβολή της Γερμανίας σε μια προσπάθεια που θα αφορά το Κυπριακό κατά την Κυπριακή Προεδρία ΕΕ.
Αυτό δήλωσε ο κ. Μερτς, απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ, κατά τη διάρκεια κοινής διάσκεψης Τύπου, που παραχώρησαν οι δύο ηγέτες μετά από συνάντηση που είχαν στην Καγκελαρία, στο Βερολίνο.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξέφρασε τις ευχαριστίες του στη Γερμανία για την ετοιμότητά της να διαδραματίσει έναν πιο ουσιαστικό ρόλο στο Κυπριακό.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έτυχε υποδοχής από τον Καγκελάριο νωρίς το απόγευμα, στην Καγκελαρία, στο πλαίσιο επίσκεψης εργασίας του ενόψει της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο, ενώ στρατιωτικό άγημα απέδιδε τιμές.
Έγινε ανάκρουση των Εθνικών Ύμνων των δύο χωρών και ακολούθως οι δύο ηγέτες είχαν κατ΄ιδίαν συνάντηση, την οποίαν ακολούθησαν διευρυμένες συνομιλίες ανάμεσα στις αντιπροσωπείες των δύο Κυβερνήσεων.
Στις δηλώσεις του στα ΜΜΕ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι «η Γερμανία είναι μια χώρα με την οποία μας συνδέουν πολύ στενοί δεσμοί, κοινές αξίες και αρχές, η συνεργασία μας σε διμερές επίπεδο είναι εξαιρετική, από τη ναυτιλία, την εκπαίδευση, τη μετανάστευση».
Σημείωσε πως «ο τομέας της Άμυνας και της Ασφάλειας είναι ένας τομέας που τα τελευταία χρόνια έχει ενδυναμωθεί ουσιαστικά και μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Να αναφέρω ενδεικτικά το αμυντικό πρόγραμμα συνεργασίας της Κύπρου με τη Γερμανία αλλά και τις κοινές ασκήσεις των δύο χωρών στον τομέα της έρευνας και της διάσωσης. Η Κύπρος παρέχει διευκολύνσεις για στάθμευση γερμανικών στρατιωτικών αεροσκαφών στο έδαφός της, για σκοπούς ανεφοδιασμού, ενώ τα τελευταία χρόνια η Κύπρος προσφέρει φιλοξενία στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις που είναι επιφορτισμένες με την εκκένωση πληθυσμού από τη Μέση Ανατολή». Παράλληλα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης σημείωσε πως «όλες αυτές οι δράσεις ενισχύουν ουσιαστικά τη διμερή συνεργασία μας και προσβλέπουμε σε περαιτέρω ενίσχυση της τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και εντός της ΕΕ».
Στη συνέχεια αναφερόμενος στον τομέα της Μετανάστευσης, ο κ. Χριστοδουλίδης επισήμανε πως είναι «ένα θέμα που απασχολεί και τις δύο χώρες, υπάρχει μια πολύ καλή συνεργασία και συμφωνήσαμε να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Θέλω να αναφερθώ και στην απόφαση της Κυπριακής Κυβέρνησης για ένταξη της γερμανικής γλώσσας στα δημόσια σχολεία της Κύπρου για να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τους δεσμούς μεταξύ των λαών μας. Μάλιστα, εδώ στη Γερμανία, συγκεκριμένα στη Φρανκφούρτη, λειτουργεί Κυπριακό Πανεπιστήμιο».
Σε σχέση με τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, ο Πρόεδρος σημείωσε πως «θέλω επίσης να ευχαριστήσω τη Γερμανία γιατί ήταν από τις πρώτες χώρες που ανταποκρίθηκαν θετικά στο θέμα της πλήρους ένταξης της Κύπρου στο Schengen. Μάλιστα, η Γερμανία αποδέχθηκε να εκπροσωπήσει την Κυπριακή Δημοκρατία σε έξι χώρες όπου δεν έχουμε διπλωματική αποστολή, μετά φυσικά από την πλήρη ένταξή μας στη Ζώνη Schengen. Σήμερα είχα επίσης την ευκαιρία να ενημερώσω τον Καγκελάριο για την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ξεκινά σε 47 μέρες».
Στόχος, όπως είπε, «είναι να προωθήσουμε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, συμβάλλοντας παράλληλα στην ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας, της Ασφάλειας και της Στρατηγικής Αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, ο ρόλος της Γερμανίας είναι καθοριστικός. Μεταξύ των βασικών μας προτεραιοτήτων θα είναι φυσικά και η συνέχιση της στήριξης της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, αλλά και στο πλαίσιο μιας προσέγγισης 360 μοιρών που πρέπει να μας χαρακτηρίζει ως ΕΕ, θα εργαστούμε για την ουσιαστική ενδυνάμωση των σχέσεων της Ένωσης με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου, μιας περιοχής ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας και που ως Κυπριακή Δημοκρατία γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά».
Σε ό,τι αφορά στο θέμα της Ανταγωνιστικότητας, το οποίο απασχολεί όλα τα κράτη μέλη, σημείωσε πως «θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ως Κυπριακή Προεδρία για να προωθήσουμε δύο σημαντικούς φακέλους που αφορούν την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ένωσης. Ο πρώτος είναι η απλοποίηση της νομοθεσίας και η μείωση της γραφειοκρατίας. Έχω υπογράψει μαζί με τον Καγκελάριο, συνολικά 22 Ευρωπαίοι ηγέτες, μια σχετική επιστολή και στη βάση αυτής αποφασίστηκε η σύγκληση έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες τον Φεβρουάριου, ειδικά για να συζητήσουμε το θέμα της Ανταγωνιστικότητας».
«Το δεύτερο είναι το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Πρέπει οι συζητήσεις να ολοκληρωθούν το συντομότερο, πρέπει μέχρι το τέλος του 2026 να ολοκληρώσουμε τις συζητήσεις και να αποφασίσουμε για το θέμα, που πρέπει από τη μια να αντικατοπτρίζει τις νέες προτεραιότητες της ΕΕ, όπως η Ανταγωνιστικότητα, τα θέματα Ασφάλειας, χωρίς από την άλλη να παραγνωρίζονται και παραδοσιακές πολιτικές, όπως η συνοχή», είπε.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι ενημέρωσε τον Καγκελάριο ότι «καταβάλλουμε εντατικές προσπάθειες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, πάντα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, των αρχών και αξιών της ΕΕ. Συζητήσαμε για την ανάγκη ανάληψης πρωταγωνιστικού ρόλου από πλευράς της ΕΕ μετά και τον διορισμό του πρώην Επιτρόπου, κ. Γιοχάνες Χαν. Η ΕΕ έχει τα εργαλεία και τα κίνητρα για να οδηγηθούμε σε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων για το σύνολο του κυπριακού λαού, για την Τουρκία, για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή και εδώ, σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, η Γερμανία έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει έτσι ώστε να βοηθήσει να φτάσουμε σε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων».
Τέλος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι προσβλέπει να καλωσορίσει σύντομα στην Κύπρο τον Καγκελάριο της Γερμανίας.
Από την πλευρά του ο Καγκελάριος της Γερμανίας είπε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι η Κύπρος έχει προετοιμαστεί εντατικά για την ανάληψη της επικείμενης Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Πρόσθεσε ότι την ΕΕ θα απασχολήσει το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο έτσι ώστε να υπάρξουν γρήγορα αποτελέσματα και είναι ένα ζήτημα που θα απασχολήσει την Κυπριακή Προεδρία, σημειώνοντας πως είναι καθοριστικής σημασίας ότι η Κυπριακή Προεδρία θα αξιοποιήσει το επίπεδο διαπραγματεύσεων το οποίο έχει επιτευχθεί.
Αναφέρθηκε, επίσης, στις κοινές θέσεις για το θέμα της Ανταγωνιστικότητας ως κορυφαίαςς προτεραιότητας της ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά το Ουκρανικό είπε ότι είναι ένα ζήτημα που αφορά την ασφάλεια όλων και συνεπώς πρόκειται για κοινή ευθύνη.
Αναφορικά με το θέμα των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ο Καγκελάριος είπε ότι ενημέρωσε τον Πρόεδρο για το επίπεδο των συνομιλιών για το θέμα.
Όπως είπε αντάλλαξαν, επίσης, απόψεις για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας με φόντο τη γεωπολιτική κατάσταση, τονίζοντας την ανάγκη για στενότερη συνεργασία με την Τουρκία.
Κατά τις συνομιλίες με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη «αναφέρθηκα στην επίσκεψη μου στην Τουρκία και στα αποτελέσματα της καθώς και για το πώς θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε σε μια προσέγγιση μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας», είπε ο Καγκελάριος.
«Γνωρίζω φυσικά τα συμφέροντα και τις ανησυχίες της Κύπρου σε σχέση με αυτά τα ζητήματα», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι «γνωρίζω και την εξαιρετικά εποικοδομητική προσέγγιση της Κυπριακής Προεδρίας».
Τέλος, ανέφερε ότι οι ανταλλαγές επισκέψεων ηγετών χωρών μελών της ΕΕ βοηθούν στην εμβάθυνση των διμερών σχέσεων και αποτελεί ένδειξη των καλών σχέσεων ανάμεσα στις χώρες, ενώ επεσήμανε ότι κατά τη σημερινή συνάντηση διαπιστώθηκε μεγάλη σύμπνοια σε πάρα πολλά θέματα.
Σε ερώτηση αν με δεδομένη την ανάγκη για ασφάλεια και σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί η Γερμανία να βοηθήσει να καμφθεί η τουρκική αδιαλλαξία σε σχέση με το Κυπριακό, ο Καγκελάριος είπε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι με τον Πρόεδρο μίλησαν διεξοδικά για την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Κύπρο.
Ανέφερε ότι «ο Πρόεδρος έκανε έκκληση προς την πλευρά μου να τον στηρίξω ώστε βήμα βήμα να ξεπεραστούν τα προβλήματα και η διχοτόμηση του νησιού και με την καλή σχέση που διατηρούμε με την Τουρκία να προβούμε σε πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Συζητήσαμε για διαφορετικές εκδοχές ως προς το πώς θα μπορούσε αυτό να επιτευχθεί και έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη πρόταση την οποία συζητήσαμε, την οποία άκουσα από τον Κύπριο Πρόεδρο με μεγάλο ενδιαφέρον, ότι δηλαδή, κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας θα μπορούσαμε να κάνουμε πραγματικά κάποια βήματα εδώ και εξέφρασα τη διάθεση της Γερμανίας να συμμετάσχουμε ενεργά σε αυτή τη διαδικασία.
Επίσης, προσωπικά θεωρώ μεγάλη μου τιμή ότι ο Πρόεδρος δίνει τέτοια έμφαση στον ρόλο της Γερμανίας και στον προσωπικό μου ρόλο. Αναφέρθηκα από πλευράς μου στην επίσκεψη μου στην Άγκυρα και θα προσπαθήσουμε τις επόμενες βδομάδες να πετύχουμε πρώτα βήματα προόδου. Είμαι διατεθειμένος να αναλάβω αυτό το καθήκον και να το στηρίξω με τους συνεργάτες μου με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο, ώστε η διχοτόμηση τουλάχιστον σε κάποιους τομείς να μπορέσει να ξεπεραστεί, βήμα βήμα».
Ερωτηθείς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για το τι θα επιθυμούσε η Κυπριακή Δημοκρατία από τη Γερμανία σε σχέση με το Κυπριακό, είπε ότι «θέλω δημόσια να ευχαριστήσω τον Καγκελάριο για την ανταπόκριση και την ετοιμότητα του στην πρόσκληση μας η Γερμανία να διαδραματίσει ένα πιο ουσιαστικό ρόλο στις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού και για πρόοδο στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Και, όπως πολύ ορθά έχει αναφέρει, ΄συζητήσαμε πολύ συγκεκριμένες ιδέες για το πώς η Γερμανία μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχει και μια θετική συγκυρία αυτή τη στιγμή που είναι η ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ και εμείς όπως πάντα μέσα από μια θετική προσέγγιση είμαστε έτοιμοι να πετύχουμε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων για το Κυπριακό και τις ευρωτουρκικές σχέσεις και ευελπιστώ η προσπάθεια που θα γίνει να φέρει θετικά αποτελέσματα».
Σε ερώτηση για το θέμα των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι εναντίον της αξιοποίησης των ρωσικών frozen assets. Πρόσθεσε ότι αυτό που υποστηρίζει η Κύπρος μαζί με όλες τις χώρες είναι να βρεθεί η σωστή νομική οδός ώστε να προχωρήσει η διαδικασία αυτή.
Πρόσθεσε ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των κυρώσεων που επιβάλλει και αυτό πρέπει να γίνεται όχι μόνο από τα κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και από όλα τα κράτη που επιθυμούν να έχουν θεσμικές σχέσεις με την ΕΕ. Σημείωσε ότι στον τομέα αυτό μπορούν να γίνουν σαφώς περισσότερο.
Σε ερώτηση αν η Κύπρος θα μπορούσε να αποτελέσει τη λύση ή μέρος της λύσης σε ό,τι αφορά τις ενεργειακές ανάγκες της Ένωσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «φυσικά και η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να αναπτυχθεί ως ένας εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη. Η Κύπρος, σε στενή συνεργασία με τα γειτονικά κράτη, κυρίως με την Αίγυπτο και με το Ισραήλ συνεργαζόμαστε σε αυτό τον τομέα και ο στόχος μας, έχουμε προχωρήσει και στην υπογραφή σχετικών συμφωνιών, είναι το 2027 να μπορεί να εξαχθεί στην Ευρώπη το πρώτο κυπριακό φυσικό αέριο».
Σε ερώτηση για τη συστηματική από την Τουρκία παράκαμψη των κυρώσεων που επέβαλε η ΕΕ για το Ουκρανικό και ερωτηθείς ποια η άποψη του για αυτό με δεδομένο ότι ζητείται η ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, ο Καγκελάριος είπε ότι «η στάση μας είναι ξεκάθαρη. Εμείς καταδικάζουμε την παράκαμψη των κυρώσεων και θέλουμε να διασφαλίσουμε να μην υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις ή τουλάχιστον να περιορίσουμε αυτές τις δυνατότητες παράκαμψης. Το συζητούμε συνεχώς με την Τουρκική Κυβέρνηση και στο πλαίσιο της ΕΕ θα συζητήσουμε και θα προετοιμάσουμε ένα επιπλέον πακέτο, οπότε δεν θα κάμψουμε την πίεσή που ασκούμε στη Ρωσία. Επίσης, συζητήσαμε το ότι γνωρίζουμε πως έχουν επίδραση οι κυρώσεις αυτές, έχουν άμεση επίδραση στην οικονομία της Ρωσίας, στο καθεστώς στη Μόσχα και μην ξεχνάτε το παράδειγμα των δύο μεγάλων εταιρειών εξαγωγής πετρελαίου που συζητούνται τώρα στην Ευρώπη. Όλα αυτά είναι αποτελέσματα των κυρώσεων που επιβάλλουμε».
Πρόσθεσε ότι αυτό το γνωρίζει η Τουρκική Κυβέρνηση, και αυτό αναμένουμε από την Τουρκική Κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι «για μας η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος στο ΝΑΤΟ παίζει σημαντικό ρόλο σε ό,τι αφορά την αντιπαράθεση στη Γάζα αλλά εάν θέλει η Τουρκία την επαφή της (με την ΕΕ) και την εντατικοποίηση αυτής της σχέσης θα πρέπει να τηρεί τα κριτήρια της Κοπεγχάγης τα οποία είναι ξεκάθαρα όσον αφορά το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία».
Ερωτηθείς για το θέμα της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE και κληθείς επίσης να σχολιάσει τις αναφορές του Προέδρου της Τουρκίας περί δύο κρατών στην Κύπρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «αν ο κ. Ερντογάν επιμένει σε θέσεις περί λύσης δύο κρατών στην Κύπρο, σίγουρα η Τουρκία δεν θα έρθει κοντά στην ΕΕ. Άρα, από την Τουρκία εξαρτάται αν θα έρθει κοντά στην ΕΕ. Το σημαντικό είναι ότι και η ΕΕ και η διεθνής κοινότητα, ό,τι και αν λέει ο κ. Ερντογάν, σε σχέση με τη λύση του Κυπριακού είναι η λύση στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, των αρχών και αξιών της ΕΕ.
Για το θέμα του SAFE, όπως γνωρίζετε μια τρίτη χώρα για να μπορεί να συμμετάσχει στο SAFE θα πρέπει να έχει αμυντική συμφωνία, συμφωνία ασφάλειας με την ΕΕ. Και αυτή τη στιγμή που μιλάμε η Τουρκία δεν έχει μια τέτοια συμφωνία με την ΕΕ».
Μετά τις δηλώσεις ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος συνοδευόταν από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο κ. Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη, την Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Θεμάτων κα Μαριλένα Ραουνά και τον Διευθυντή του Διπλωματικού του Γραφείου κ. Δώρο Βενέζη, αναχώρησε για την Κύπρο.
