Ευρωβουλευτές καταδίκασαν την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό, άσκησαν κριτική προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη στάση της σε αυτό, και προχώρησαν σε εκκλήσεις για λύση και επανένωση σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες για το Κυπριακό το βράδυ της Τετάρτης, με αφορμή την επέτειο της μονομερούς ανακήρυξης της αποσχιστικής οντότητας που δημιουργήθηκε από την Τουρκία στην Κύπρο και σε σχέση με τη συνεχιζόμενη τουρκική στρατιωτική κατοχή στο νησί.
Η Δανέζα Υπουργός, Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μαρί Μπγιέρ, εκ μέρους του Συμβουλίου της ΕΕ, ανέφερε πως «η Τουρκία θα πρέπει να δεσμευθεί και να συνεισφέρει σοβαρά για μια ειρηνική λύση». Επανέλαβε την «πάγια και βασική θέση» της ΕΕ για συνολική ρύθμιση «στα πλαίσια των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», καλωσορίζοντας ταυτόχρονα «τα βήματα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, προς νέες διαπραγματεύσεις».
«Οι δύο Κύπριοι ηγέτες συναντήθηκαν δύο φορές από την αιγίδα του ΟΗΕ», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «η Τουρκία θα πρέπει να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της Ένωσης». Ωστόσο, δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει ότι «οι μονομερείς δράσεις της Τουρκίας κατά των ψηφισμάτων του ΟΗΕ είναι απαράδεκτες και θα πρέπει να ανατραπούν άμεσα».
Ο Ραφαέλε Φίττο, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, περιέγραψε την de facto διαίρεση της Κύπρου ως «σοβαρή ανησυχία για την Ευρωπαϊκή Ένωση», με «αρνητικές συνέπειες όχι μόνο για τους Κυπρίους, αλλά και για την Ευρώπη στο σύνολό της».
«Αναγνωρίζουμε μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία», τόνισε ο Φίττο, υπογραμμίζοντας ότι «η λύση για την Κύπρο είναι η επανένωση της νήσου». Αναφέρθηκε στο πρόγραμμα βοήθειας της ΕΕ προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα, ύψους €760 εκατ. από το 2006, που στοχεύει «στην οικονομική ανάπτυξη, τη μείωση της απομόνωσης και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης». Ωστόσο, επεσήμανε πως «αυτό δεν σημαίνει αναγνώριση, αλλά μια προσπάθεια να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια διαρκή και μόνιμη διευθέτηση».
Από την πλευρά των Κυπρίων Ευρωβουλευτών, ο Λουκάς Φουρλάς (ΕΛΚ – ΔΗΣΥ) είπε πως «δεν μιλάμε μόνο για μια παράνομη ανακήρυξη (του ψευδοκράτους). Μιλάμε για 51 χρόνια τουρκικής κατοχής». Διερωτήθηκε «η Ευρωπαϊκή Ένωση τι κάνει. Αντί να επιβάλλει κυρώσεις, μοιράζει ρόλους και ανταμοιβές. Αντί να χαράξει κόκκινες γραμμές, υποκλίνεται στον εκβιασμό της Άγκυρας», επεσήμανε. «Σε μια χώρα που με τη βία των όπλων κατέχει ευρωπαϊκό έδαφος, εσείς της πουλάτε όπλα; Την κάνετε εταίρο ασφάλειας; Αυτό λέγεται ηθική χρεοκοπία, λέγεται συνενοχή», κατέληξε.
Ο Μιχάλης Χατζηπαντέλα (ΔΗΣΥ – ΕΛΚ) τόνισε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία δεν χρειάζεται συμπόνια ή ευχολόγια, αλλά την άμεση αποκατάσταση της δικαιοσύνης», ενώ καταδίκασε «με απόλυτη σαφήνεια την παράνομη και μονομερή ανακήρυξη του κατοχικού, αποσχιστικού μορφώματος και τη συνεχιζόμενη παράνομη στρατιωτική κατοχή από την Τουρκία». Πρόσθεσε ακόμη ότι «οι πρόσφατες προκλητικές δηλώσεις από τουρκικής πλευράς, που υποβιβάζουν την εισβολή σε νόμιμη και ειρηνική επέμβαση, αποτελούν προσβολή στη μνήμη και απόπειρα παραχάραξης της ιστορίας», ενώ περιέγραψε ότι του στερήθηκε το δικαίωμα να μεγαλώσει στην πόλη όπου γεννήθηκε».
Ο Γιώργος Γεωργίου (ΑΚΕΛ – The Left) τόνισε ότι «στην Κύπρο δεν υπάρχουν δύο κράτη ούτε δύο λαοί, αλλά άνθρωποι που υποφέρουν από τον τουρκικό στρατό κατοχής». «Απαιτούμε να καταργηθεί η κατοχή και το status quo», είπε, και πρόσθεσε: «Το ψευδοκράτος θα καταργηθεί μόνο με τη λύση, όχι με φωνασκίες και άγονους ρητορισμούς».
Ο Κώστας Μαυρίδης (ΔΗΚΟ – S&D) ανέφερε ότι «το αποσχιστικό μόρφωμα στην κατεχόμενη Κύπρο είναι δημιούργημα της Τουρκίας, η οποία το διατηρεί, χρηματοδοτεί και ελέγχει με τα κατοχικά της στρατεύματα». Ο Ευρωβουλευτής διερωτήθηκε «πόσα εγκλήματα πρέπει να διαπράξει η Τουρκία για να επιβάλουμε μέτρα», προσθέτοντας ότι «το δίκαιο μια μέρα θα επικρατήσει. Αλλά εκείνη τη μέρα θα θυμόμαστε όχι μόνο τα εγκλήματα, αλλά και τους εταίρους μας που σιώπησαν».
Ο Γεάδης Γεάδη (ΕΛΑΜ – ECR), τόνισε ότι «καμία ανακήρυξη δήθεν ανεξαρτησίας, καμία ψεύτικη σημαία ή δήθεν Κυβέρνηση δεν μπορεί να νομιμοποιήσει την κατοχή», ενώ αναρωτήθηκε «πώς είναι δυνατόν η Ευρώπη να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά η Τουρκία αντί για κυρώσεις να λαμβάνει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και συμμετοχή σε αμυντικές συμφωνίες. Αυτό δεν είναι πολιτική αλληλεγγύης, αλλά πολιτική υποκρισίας», είπε.
Ο Φειδίας Παναγιώτου (Ανεξάρτητος) αναρωτήθηκε: «Νοιάζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση για το Κυπριακό; Όχι βέβαια. Αντί να μιλάμε για κατοχή της Κύπρου, συζητάμε για την Ουκρανία. Αντί να επιβάλουμε κυρώσεις στην Τουρκία, το κάνουμε για τη Ρωσία», είπε και σημείωσε πως«έχει σπάσει η πυξίδα μας, ας τη φτιάξουμε».
Ο Γάλλος Σάντρο Γκότζι (Renew Europe) υπογράμμισε ότι «υπάρχει μόνο ένα νόμιμο κράτος στο νησί: η Κυπριακή Δημοκρατία», και ζήτησε από την Τουρκία να «σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ» και να «αποσύρει τις δυνάμεις της από το νησί».
Πρόσθεσε ότι «η Τουρκία παραμένει κωφή, ιδιαίτερα απέναντι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», το οποίο έχει χαρακτηρίσει το καθεστώς στα κατεχόμενα εδάφη ως καθεστώς-μαριονέτα, κάτι που δεν μπορούμε να αποδεχθούμε μέσα στην ΕΕ. Σημείωσε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε στην ΕΕ το 2004 με όλη την επικράτειά της» και ότι «σήμερα στεκόμαστε δίπλα στους Ευρωπαίους πολίτες της Κύπρου, και θα το κάνουμε πάντα στο μέλλον».
Η Ελληνίδα Ευρωβουλευτής Αφροδίτη Λατινοπούλου (Πατριώτες) έκανε λόγο για «μισό αιώνα γεμάτο δάκρυα, οργή και πόνος για κάθε Έλληνα, για κάθε Κύπριο. Η Τουρκία εισέβαλε, σκότωσε, βίασε, λεηλάτησε, ξέριζωσε χιλιάδες Ελληνοκύπριους από τα σπίτια τους. Και εμείς εδώ, τι κάνουμε; Μόνο λόγια, λόγια, λόγια», είπε, και πρόσθεσε πως «η τουρκική εισβολή στην Κύπρο δεν διαφέρει σε τίποτα από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Όμως, η αντιμετώπιση είναι διαφορετική», κατηγορώντας την ΕΕ για «πολιτική υποκρισίας».
Ο Λιθουανός Βιτένις Αντριουκαίτις (S&D) ανέφερε ότι η ΕΕ οφείλει να δείξει ενεργό δράση για την επίλυση του Κυπριακού, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ και επεσήμανε πως «μέχρι στιγμής ακούγονται μόνο λόγια, με ελάχιστη ενεργό δράση» και ότι η ΕΕ πρέπει να δείξει την ίδια αποφασιστικότητα που επιδεικνύει για την αντιμετώπιση της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, προκειμένου να επιλυθεί το Κυπριακό, καλώντας «για άμεση ενεργοποίηση όλων των προσπάθειών», όπως στη συνέχεια και ο Ισπανός Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκιλάρ (S&D). Αυτός τόνισε ότι «το Κυπριακό δεν είναι θέμα μόνο των Κυπρίων, αλλά όλων των Ευρωπαίων,» μιλώντας για την εμπειρία του ως εισηγητής στο φάκελο των αγνοουμένων κατά τις προηγούμενές του θητείες .
Ο Φινλανδός Σεμπάστιαν Τίκκυνεν (ECR) καταδίκασε τις πρόσφατες προκλήσεις της Τουρκίας στη νεκρή ζώνη.«Χωρίς καμία δικαιολογία προσπάθησαν να διώξουν τους ελληνοκύπριους γεωργούς από τη γη τους, όταν καλλιεργούσαν τα χωράφια τους ειρηνικά. Οι κυανόκρανοι του ΟΗΕ έπρεπε να παρέμβουν δύο φορές πριν να λάβουν το μήνυμα οι Τούρκοι στρατιώτες ότι πρέπει να απομακρυνθούν. Μία τέτοια συμπεριφορά είναι εντελώς απαράδεκτη και θα πρέπει να λογοδοτήσει η Τουρκία”, ανέφερε.
“Δεν μπορούμε να σιωπήσουμε απέναντι στον επιτιθέμενο. Οι Τούρκοι στρατιώτες δεν έχουν δουλειά στην νεκρή ζώνη, αλλά ούτε και στη νήσο. Ο Πρόεδρος Ερντογάν θα πρέπει να ξέρει ότι οι προκλήσεις του δεν θα αλλάξουν αυτό το γεγονός. Οι Κύπρος δεν θα είναι μέρος της Τουρκίας ούτε σήμερα ούτε ποτέ», τόνισε.
Ο Ολλανδός Ράινερ φαν Λάνσχοτ (Volt – Greens/EFA) ανέφερε ότι «η Ευρώπη ποτέ δεν θα είναι πραγματικά ενωμένη αν παραμείνει διχοτομημένη η Κύπρος», κάνοντας λόγο για «μικρό παράθυρο ευκαιρίας με την θεαματική νίκη του Ερχουρμάν» έπειτα από χρόνια σε ένα τέλμα.
«Οι Τουρκοκύπριοι έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα θέλουν ειρήνη, ενότητα και ένα κοινό μέλλον σε μία ομοσπονδιακή Κύπρο. Σας ακούει η Ευρώπη και είναι δίπλα σας όλοι εξωτερικοί φορείς, κυρίως η Τουρκία θα πρέπει να αναγνωρίσουν και να σεβαστούν τη βούληση του κυπριακού λαού. Πρέπει να δοθεί μία ευκαιρία στη δημοκρατία και στη συμφιλίωση», ανέφερε.
Είπε πως ότι το Volt δουλεύει και στις δύο πλευρές “για ένα κοινό ευρωπαϊκό όνειρο. Θα πρέπει οι ηγέτες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων να αρχίσουν να οικοδομούν το μέλλον που αξίζει σε όλους τους Κυπρίους», ενώ η Τσέχα Κατερίνα Κονέτσνα (Ανεξάρτητοι) υπογράμμισε πως «τα κράτη-μέλη θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στο Κυπριακό στις διπλωματικές τους επαφές με την Τουρκία».
Κλείνοντας, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Φίττο επανέλαβε ότι «χρειαζόμαστε μια λύση για τον λαό της Κύπρου, μια λύση που θα είναι προς όφελός του και των σχέσεων μας με την Τουρκία. Η διαδικασία επίλυσης θα πρέπει να προχωρήσει», κατέληξε.
