«Σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει εύρημα ιδιάζουσας σχέσης» απάντησε η Νομική Υπηρεσία στο αίτημα του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης για νομική συμβουλή, μετά τη δημοσίευση, την Τρίτη, της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, δήλωσε στο ΚΥΠΕ, ο Γενικός Λογιστής και Ταμίας του Φορέα, Ανδρέας Αντωνιάδης.
Από την πλευρά της, η Εκπρόσωπος Τύπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, είπε στο ΚΥΠΕ ότι το στοιχείο της διαφάνειας αποτελεί μέρος του ελέγχου συμμόρφωσης, σημειώνοντας ότι δεν ευθύνεται η ΕΥ αν οι εκθέσεις της τυγχάνουν εργαλειοποίησης στον δημόσιο βίο.
Ο κ. Αντωνιάδης επανέλαβε τη θέση ότι τα ελεγκτικά κριτήρια του συγκεκριμένου ελέγχου συμμόρφωσης αναφέρονται συγκεκριμένα στην έκθεση. «Αν είχαν οτιδήποτε άλλα ευρήματα, έπρεπε να τα παρουσιάσουν ξεχωριστά, είτε μέσω επιστολής είτε άλλως πως. Ο έλεγχος συμμόρφωσης είναι αν συμμορφώνεται ο Φορέας με το ρυθμιστικό του πλαίσιο, όσον αφορά τις δωρεές και την οικονομική στήριξη», είπε, κληθείς να σχολιάσει τη θέση του Φορέα ότι ο έλεγχος της ΕΥ ξέφυγε από το πλαίσιο του ελέγχου συμμόρφωσης.
Όσον αφορά το ζήτημα του κατά πόσο προκύπτει ζήτημα «ιδιάζουσας σχέσης» από το γεγονός ότι του Φορέα προΐσταται ο/η εκάστοτε σύζυγος του/της Προέδρου, ο κ. Αντωνιάδης είπε ότι αυτό δεν είναι στο νομικό πλαίσιο που διέπει τα κριτήρια ελέγχου που καταγράφονται στην έκθεση. «Είναι ξεκάθαρα ο δημοσιονομικός κανονισμός που εφαρμόζεται για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και οι κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου της Ευρώπης, που είναι για άλλο σκοπό», ανέφερε.
«Έχουμε και απάντηση από τη Νομική Υπηρεσία, που είχα ζητήσει γνωμάτευση για να μου ξεκαθαρίσουν αν πράγματι, οι υποψίες, οι προβληματισμοί, οι ενδείξεις, οι εντυπώσεις που αποκόμισε η ΕΥ εμπεριστατώνουν νομικά, με βάση το ρυθμιστικό πλαίσιο, οποιαδήποτε υποψία νομικά», είπε.
Σημείωσε ότι «ήταν ξεκάθαρη η ΝΥ, ότι το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στη γνωμάτευσή του πέρσι για τον νόμο λειτουργίας του Φορέα, υπό το πρίσμα του ενωσιακού δικαίου, σε καμία περίπτωση δεν προέβηκε σε εύρημα ιδιάζουσας σχέσης».
Ερωτηθείς αν ο Φορέας προτίθεται να υιοθετήσει τη σύσταση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για εξασφάλιση συγκατάθεσης για δημοσιοποίηση της εισφοράς, στο πλαίσιο της διαφάνειας, ο κ. Αντωνιάδης είπε στο ΚΥΠΕ ότι «έχουμε κάνει πολλές δράσεις προς την κατεύθυνση της διαφάνειας από το 2023 που αναλάβαμε». Για παράδειγμα, είπε, βρίσκονται δημοσιευμένα τα στοιχεία στην ιστοσελίδα του Φορέα για τους αιτητές, τα εισοδηματικά/περιουσιακά στοιχεία, καθώς και οι δικαιούχοι χωρίς εισοδηματικά/περιουσιακά στοιχεία.
«Έχουμε προχωρήσει με έλεγχο από ιδιωτικό οίκο των οικονομικών καταστάσεων και έχουμε εκδώσει μέχρι το 2024 τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις του Φορέα. Η γνώμη του Ελεγκτικού Οίκου είναι ότι παρουσιάζουν ‘αληθινή και δίκαιη εικόνα της κατάστασης του Φορέα’», ανέφερε.
Επιπλέον, σημείωσε ότι ο Φορέας έχει προχωρήσει σε προτροπή, μέσω εξουσιοδοτήσεων των δωρητών, για να εξασφαλίσει τα λογότυπα τους, «τα οποία έχουμε παρουσιάσει στο πλαίσιο του απολογισμού που προβαίνουμε, με νομική υποχρέωση που έχουμε, κάθε έτος. Η πλειοψηφία των δωρητών έχει δώσει αυτή τη συγκατάθεση και έχουν συμπεριληφθεί τα λογότυπα τους στην παρουσίαση».
Ερωτηθείς αν αυτό ικανοποιεί τη σύσταση της ΕΥ, είπε ότι η σύσταση της ΕΥ αφορά τη δημοσιοποίηση πλήρων στοιχείων από ένα ποσό και πάνω. «Όμως, πρέπει να λάβουμε υπόψη τη γνωμάτευση του ΑΣΔ, το οποίο προβάλλει τις αρχές της αναλογικότητας, της σκοπιμότητας, της προστασίας της ιδιωτικότητας και την πρόταση νόμου που είχαν ψηφίσει οι Βουλευτές για να αλλάξει η νομοθεσία και να δημοσιεύονται αυτά τα στοιχεία, το ΑΣΔ την έκρινε αντισυνταγματική», σημείωσε.
Ωστόσο, είπε, ότι «εμείς έπρεπε να ισορροπήσουμε ανάμεσα στην απόφαση του ΑΣΔ, της νομικής γνωμάτευσης, αλλά και στην πρόθεση που έχουμε για περαιτέρω ενίσχυση της διαφάνειας». Σημείωσε ότι ο Φορέας θα αξιολογήσει τη σύσταση της ΕΥ «και θα δούμε πώς προχωρούμε για περαιτέρω ενίσχυση όπου δει».
Ο ίδιος, πάντως, δήλωσε ότι έχει «πλήρη σεβασμό προς την ΕΥ. Είμαι επαγγελματίας ελεγκτής. Σε κάποια ζητήματα συμπεριφέρομαι καθαρά επαγγελματικά και όπου διαπιστώσω ότι κάτι δεν είναι σύμφωνο με τα λογιστικά πρότυπα και τις αρχές που διέπουν τον έλεγχο, ειδικά του ελέγχου συμμόρφωσης, οφείλω, ως Ταμίας του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, να προασπίσω το έργο και τις ενέργειες που λαμβάνει προς πλήρη συμμόρφωση».
Παρεμπιπτόντως, επανέλαβε, «το συμπέρασμα είναι ότι δεν βρέθηκε οτιδήποτε μεμπτό, είναι ξεκάθαρο, μετά από ενδελεχή και πολύμηνο έλεγχο. Ουσιωδώς, ουδεμία παρατυπία και ουδέν μεμπτό έχει προκύψει ως προς τις εισφορές και την παροχή της οικονομικής στήριξης», ανέφερε καταληκτικά.
Η διαφάνεια μέρος του ελέγχου συμμόρφωσης λέει η ΕΥ
Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, Γιώτα Μιχαήλ, είπε στο ΚΥΠΕ ότι το στοιχείο της διαφάνειας και της λογοδοσίας αποτελεί κομμάτι του ελέγχου συμμόρφωσης, ενώ σημείωσε ότι δεν ευθύνεται η ΕΥ, αν οι εκθέσεις της τυγχάνουν εργαλειοποίησης.
Η κ. Μιχαήλ ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία είχε λάβει καταγγελία που αφορούσε τις εισφορές προς τον Φορέα. Ωστόσο, σημείωσε ότι ο έλεγχος συμμόρφωσης είχε ήδη προγραμματιστεί, πριν ληφθεί η καταγγελία, καθώς η τελευταία φορά που είχε γίνει ήταν το 2017.
«Πιστεύουμε ότι στο Ταμείο που εδρεύει ο/η εκάστοτε σύζυγος του/της Προέδρου της Δημοκρατίας, δημιουργεί συνθήκες ιδιάζουσας σχέσης, εφόσον φυσικά ή νομικά πρόσωπα που συνεισφέρουν στο Ταμείο έχουν νόμιμες συναλλαγές με το κράτος και τα συμφέροντα τους επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από πολιτικές αποφάσεις», ανέφερε η κ. Μιχαήλ.
Σημείωσε ότι τα γεγονότα δεν υποδηλώνουν από μόνα τους κάποια παρανομία ή παρατυπία. «Παρ’ όλα αυτά, αποτελούν πεπραγμένα και δημιουργούν προβληματισμούς στην Υπηρεσία μας, κατά πόσο μπορεί να υπάρχει κάποια αθέμιτη επιρροή, ακόμη κι αν δεν υπάρχει παράβαση. Δημιουργείται εύλογη υποψία αθέμιτης επιρροής, ακόμα κι αν δεν υπάρχει οποιαδήποτε παράβαση», είπε.
Μέσα από τον έλεγχο, αναδεικνύεται η ανάγκη ενίσχυσης της διαφάνειας του Φορέα, επισήμανε η κ. Μιχαήλ. «Προχωρήσαμε σε μία σύσταση προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι άποψή μας ότι η σύσταση αυτή δεν προσκρούει στην απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου», είπε, αλλά είναι ένα μέτρο που «πιστεύουμε ότι θα μπορούσε να βοηθήσει σημαντικά στο μέτρο της διαφάνειας. Θα μπορούσε ο Φορέας να θεσπίσει εσωτερική διαδικασία που να δέχεται εισφορές μόνο από εισφορείς οι οποίοι ταυτόχρονα με την καταβολή της εισφοράς θα δίνουν και την κατάθεσή τους για δημοσιοποίηση της», είπε.
Για σκοπούς πρακτικότητας, συνέχισε, η σύσταση μπορεί να εφαρμόζεται για εισφορές μεγαλύτερες των €20.000. «Θα κρίνει ο ίδιος ο Φορέας κατά πόσο θα προχωρήσει με τη σύστασή μας ή όχι, ή ενδεχομένως να έχει κάποιες άλλες εναλλακτικές προς αυτή την κατεύθυνση.
Η κ. Μιχαήλ επισήμανε ότι δεν παραγνωρίζεται το έργο του Φορέα, αφού υπάρχει και στον προλογισμό του Γενικού Ελεγκτή ότι τα αυξημένα έσοδα για τα έτη 2023-2024 έδωσαν τη δυνατότητα να βοηθηθούν περισσότεροι δυσπραγούντες φοιτητές, κυρίως κατά το 2024. «Είναι κάτι ιδιαίτερα θετικό, αναφέρει και ο Γενικός Ελεγκτής στον προλογισμό του. Παρ’ όλα αυτά, ο τελικός στόχος θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της διαφάνειας, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος τα οφέλη λειτουργίας του Φορέα να επισκιάζονται από δημόσια αμφισβήτηση».
Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός ότι η σύσταση ενισχύει μεν τη διαφάνεια, αλλά δεν αναιρεί την «ιδιάζουσα σχέση» που η ΕΥ υποστηρίζει ότι προκύπτει από το γεγονός ότι του Φορέα προΐσταται ο/η εκάστοτε σύζυγος του/της Προέδρου, η κ. Μιχαήλ είπε ότι «δεν αναιρείται. Παρ’ όλα αυτά θεωρούμε ότι είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση».
Απαντώντας στη θέση του Φορέα ότι η ΕΥ ξέφυγε του ελέγχου συμμόρφωσης με την έκθεσή της, είπε ότι ο έλεγχος συμμόρφωσης μεταξύ άλλων διαδραματίζει και σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση ότι πληρούνται οι αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας. «Θεωρούμε ότι είναι ένας έλεγχος ο οποίος δεν παρουσιάζει θέματα κακής διαχείρισης ή σπατάλης δημοσίου χρήματος ή παρανομίες. Παρ’ όλα αυτά, έρχεται να αναδείξει ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, αυτό της διαφάνειας και είναι πολύ σημαντικό σε περιπτώσεις που η φιλανθρωπία διασταυρώνεται με την πολιτειακή εξουσία», είπε.
Υπογράμμισε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία ακολουθεί πιστά τα πρότυπα, «το έχουμε αποδείξει πολλές φορές. Στόχος μας είναι οι εκθέσεις μας να αξιοποιούνται από τους ελεγχόμενούς μας, να αποτελούν χρήσιμο εργαλείο για αυτούς, για βελτίωση των διαδικασιών τους και ενίσχυση της διαφάνειας».
Εξάλλου, είπε, «αν οι εκθέσεις μας μπορεί να εργαλειοποιούνται ή να ερμηνεύονται επιλεκτικά από διάφορους παράγοντες του δημοσίου βίου για οποιεσδήποτε σκοπιμότητες, αυτό δεν είναι ευθύνη της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Ευθύνη της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είναι να διασφαλίζει ότι τα πορίσματα, όπως εμφανίζονται στις εκθέσεις, βασίζονται σε γεγονότα, αρχές και αξίες».
Πηγή: ΚΥΠΕ
