Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να ξεκινήσει την κοινή αεράμυνα με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και συστήματα αεράμυνας μέσα στους επόμενους μήνες, στο πλαίσιο του φιλόδοξου πενταετούς σχεδίου για επανεξοπλισμό της Ηπείρου και ανάσχεση της ρωσικής επιθετικότητας, σύμφωνα με έγγραφο που δημοσιεύει το Bloomberg.
Μέχρι το τέλος του 2027, βάσει του σχεδίου, η η ΕΕ θα πρέπει να πραγματοποιεί το 40% των αμυντικών της προμηθειών από κοινού, ποσοστό περισσότερο από το διπλάσιο του σημερινού.
Το έγγραφο αναφέρει εν είδει αιτιολογικής παρατήρησης τα εξής: «Οι αυταρχικές χώρες παρεμβαίνουν όλο και περισσότερο στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας» και προσθέτει:
«Μόνιμη απειλή η Ρωσία»
«Η στρατιωτικοποιημένη Ρωσία αποτελεί μια μόνιμη απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο προβλέψιμο μέλλον»
Η πρόταση, που έχει ετοιμαστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προβλέπει πλήρη αναμόρφωση του τρόπου στρατιωτικού σχεδιασμού και προμηθειών της Ένωσης.
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συντονίσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να δημιουργήσουν τάχιστα συμμαχίες για από κοινού ανάπτυξη νέων αμυντικών προγραμμάτων. Οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να ξεκινήσουν εντός του επόμενου έτους, εάν η ήπειρος «θέλει να είναι έτοιμη για μάχη έως το 2030».
Στόχος για 40% κοινές προμήθειες
Το σχέδιο, το οποίο υπόκειται ακόμη σε αλλαγές, θα παρουσιαστεί την Πέμπτη, πριν συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα.
Το έγγραφο επισημαίνει ότι, παρότι ο συλλογικός αμυντικός προϋπολογισμός της ΕΕ έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2021, οι δαπάνες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ασυντόνιστες μεταξύ των χωρών. Αυτό, προσθέτει, περιορίζει την ικανότητα της Ευρώπης να επανεξοπλιστεί γρήγορα.
Το σχέδιο εντοπίζει τομείς όπου οι κοινές προσπάθειες μπορούν να αποδώσουν, όπως τα συστήματα αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας, καθώς και τα συστήματα drones και αντι-drones.
Ο στόχος του 40% για κοινές προμήθειες θα βοηθήσει στην προώθηση αυτών των πρωτοβουλιών, σημειώνει το έγγραφο.
Επί του παρόντος, το ποσοστό αυτό είναι κάτω από 20%.
«Φρουρά ανατολικού μετώπου»
Για να επιτευχθεί η τελική προθεσμία του 2030, το σχέδιο υπογραμμίζει ότι όλα τα έργα, τα συμβόλαια και οι χρηματοδοτήσεις πρέπει να τεθούν σε ισχύ έως το τέλος του 2028.
Το σχέδιο επιδιώκει τη δημιουργία ενός νέου προγράμματος – ναυαρχίδας που θα περιλαμβάνει drones, αεράμυνα και μια «ασπίδα διαστήματος».
Οι πρωτοβουλίες θα φέρουν ονομασίες όπως «European Drone Defence» (Ευρωπαϊκή Άμυνα Drones), που θα αντλεί τεχνογνωσία από την Ουκρανία και «Eastern Flank Watch» (Φρουρά Ανατολικoύ Μετώπου).
Η έναρξη των έργων προβλέπεται μέσα το 2026.
Η πρωτοβουλία ουσιαστικά αναβαθμίζει την ιδέα ενός «τείχους από drones», που είχε προτείνει η Επιτροπή μετά από πολλαπλές παραβιάσεις του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ που αποδόθηκαν στη Ρωσία.
Και στα νότια σύνορα
Η ιδέα είχε διχάσει αρχικά τους ηγέτες της ΕΕ όταν πρωτοσυζητήθηκε πριν από λίγες εβδομάδες, καθώς «οι νότιες χώρες ζήτησαν τα drones να μην εστιάζουν μόνο στα ανατολικά σύνορα της ηπείρου», σημειώνει το Bloomberg αναφερόμενο εμμέσως στο σχετικό ελληνικό αίτημα.
Το νέο σχέδιο επεκτείνει την κάλυψη σε ολόκληρη την Ευρώπη και θέτει ως στόχο ένα πλήρως λειτουργικό σύστημα drones έως το 2027.
Το έγγραφο προβλέπει επίσης ότι το σύστημα αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας θα πρέπει να είναι σε λειτουργία το 2026.
