Η φορολογική μεταρρύθμιση είναι σχεδόν έτοιμη και θα κατατεθεί στη Βουλή «εντός του μήνα ή, το αργότερο, τον επόμενο», δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός κατά την παρουσίαση του κρατικού προϋπολογισμού στην Επιτροπή Οικονομικών.
Ο κ. Κεραυνός ανέφερε ότι τα νομοσχέδια βρίσκονται στη Νομική Υπηρεσία, εκφράζοντας την ελπίδα να συζητηθούν το συντομότερο.
Ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι στόχος είναι «να διατηρήσουμε τα συνολικά εισοδήματα του κράτους, αλλά και να επιτύχουμε μια πιο δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους, με πολλαπλές θετικές επιπτώσεις και στην κατανάλωση». Όπως εξήγησε, η κυπριακή οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην κατανάλωση, «εισάγουμε και καταναλώνουμε» είπε και γι’ αυτό η κυβέρνηση επιδιώκει τον εμπλουτισμό και τη διαφοροποίηση του οικονομικού μοντέλου. Παραδέχθηκε, πάντως, ότι αυτό παίρνει χρόνο αφού υπάρχει και αντίσταση από ομάδες και συμφέροντα.
Πρωτοβουλίες όπως η φορολογική μεταρρύθμιση, πρόσθεσε θα βοηθήσουν να διατηρηθεί η αξιολόγηση της κυπριακής οικονομίας στο Α από τους οίκους αξιολόγησης. Όπως εξήγησε, η μεταρρύθμιση έχει στόχο τη διατήρηση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και τη συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας, με βασικό άξονα την πιο δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους, που θα επιφέρει πρόσθετα οφέλη για την οικονομία. Ανέφερε επίσης ότι, παρότι δεν αποτελεί κοινωνική πολιτική, περιλαμβάνει πρόνοιες για παιδιά, στέγαση και πράσινη μετάβαση.
Συμφώνησε ότι υπάρχει ανάγκη για δικαιότερη κατανομή εισοδημάτων και φορολογικών βαρών. Σημείωσε ότι η Κυβέρνηση ήδη επιχορηγεί 100,000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις για την ηλεκτρική ενέργειας, διατηρούνται χαμηλοί συντελεστές ΦΠΑ, ενώ η Κύπρος έχει το πιο ψηλό αφορολόγητο εισόδημα από όλες τις χώρες της ΕΕ που κάτι που αυξάνεται με τη φορολογική μεταρρύθμιση ενώ η Κύπρος είναι από τις χώρες με τον ψηλότερο κατώτατο μισθό.
Σημείωσε ότι στη φορολογική μεταρρύθμιση για τους πολύτεκνους το όριο εισοδήματος αυξάνεται στις €100.000 για να επωφελούνται εκπτώσεων, ενώ το αφορολόγητο για άτομα που βγαίνουν εθελουσίως με διάφορα σχέδια από οργανισμούς το όριο αφορολόγητου θα ανεβεί από 20.000 στις 100.000 για διευκόλυνση των ατόμων αυτών που βγαίνουν εκτός εργασίας.
Ερωτηθείς για την πράσινη φορολογία, είπε ότι βρίσκεται σε τελικό στάδιο η εξέτασή τους, μετά από δύο χρόνια αναβολής τους. Όπως είπε στην περίπτωση που θα επιβληθούν αυτές οι φορολογίες, θα επιστραφούν τα έσοδα μέσω αντισταθμιστικών μέτρων.
Υπό εξέταση οι παράγοντες αύξησης του κρατικού μισθολογίου
Αναφορικά με τη συγκράτηση του κρατικού μισθολογίου είπε ότι η Κυβέρνηση έχει αναθέσει εξειδικευμένες μελέτες ώστε να εντοπιστούν τα πραγματικά προβλήματα. Σύμφωνα με τον Υπουργό, η διόγκωση του μισθολογίου δεν συνδέεται άμεσα με τον αριθμό προσωπικού, αλλά με τις δομές, τις πολλές κλίμακες και τις αυτόματες προσαυξήσεις που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο μικροσκόπιο. Τόνισε ότι δεκαετίες το μισθολογικό κόστος βρισκόταν γύρω στο 30%-35% των δαπανών και σήμερα υπάρχει συγκράτηση και στον προϋπολογισμό του 2026 βρίσκεται στο 27,5% κάτι που θα συνεχιστεί.
Σε δηλώσεις στους δημοσιογράφους είπε περαιτέρω ότι ενεργούν για την ΑΤΑ πάντοτε προληπτικά και λαμβάνονται μέτρα ώστε να μην υπάρχει αρνητική επίπτωση στα δημόσια οικονομικά.
Σημείωσε ακόμα παρότι οι αριθμοί προσωπικού μειώνονται –ιδίως στην κεντρική κυβέρνηση– οι δαπάνες για μισθούς συνεχίζουν να αυξάνονται.
Όπως είπε, «υπάρχουν πάρα πολλές μισθολογικές κλίμακες, που αν δεν κάνω λάθος έχουν φτάσει τις 54. Αυτό είναι κάτι που μελετούμε, ώστε να το διορθώσουμε σταδιακά», ανέφερε.
Απαντώντας σε ερώτηση για ενδεχόμενο εκσυγχρονισμό του συστήματος μισθολογικών αυξήσεων, ο κ. Κεραυνός ανέφερε ότι «ο εκσυγχρονισμός είναι μια σταδιακή διαδικασία». Είπε ότι ήδη εφαρμόζεται η τηλεργασία, η οποία συμβάλλει στη μείωση κόστους, ενώ συνολικά «το σύστημα βρίσκεται κάτω από το μικροσκόπιο μας για να εντοπίσουμε τους παράγοντες που οδηγούν στις αυξήσεις και να τις συγκρατήσουμε».
Παράλληλα, επισήμανε ότι η Κύπρος οφείλει να ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες υποχρεώσεις της έναντι της ΕΕ, η οποία δημιουργεί συνεχώς νέους θεσμούς και επιτροπές, αυξάνοντας τις ανάγκες σε προσωπικό.
«Γι’ αυτό στον νέο προϋπολογισμό προβλέπονται νέες θέσεις, αλλά έχουμε καταργήσει περισσότερες που κρίθηκε ότι δεν εξυπηρετούν πλέον το δημόσιο», είπε.
Ο Υπουργός σημείωσε ότι εξετάζεται και το θέμα των αποσπάσεων και μεταθέσεων, «ώστε να γίνονται με πιο ορθολογικό τρόπο και με κριτήριο το πραγματικό όφελος της Δημόσιας Υπηρεσίας».
Άμυνα, στέγαση, άτομα με αναπηρίες
Αναφερόμενος στην άμυνα, υπογράμμισε ότι κανένα κράτος, ιδιαίτερα ένα υπό κατοχή κράτος, δεν μπορεί να μην δαπανά για την άμυνα. Είπε ότι στόχος είναι η μείωση του δημόσιου χρέους, ώστε να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρει η ΕΕ και το πρόγραμμα SAFE, το οποίο προβλέπει δάνειο με ακόμη μη καθορισμένα επιτόκια.
Για το στεγαστικό είπε ότι έχουν ανακοινωθεί πολύ συγκεκραμένα σχέδια από το Υπ. Εσωτερικών και περιλαμβάνονται περίπου 100 εκ. για το στεγαστικό στον προϋπολογισμό του 2026.
Ο Υπουργός αναφέρθηκε επίσης στις αυξημένες κοινωνικές παροχές, τονίζοντας ότι η Κυβέρνηση αναγνωρίζει τις διαχρονικά συσσωρευμένες ανάγκες των ατόμων με αναπηρία.
«Γίνεται το πρώτο μεγάλο βήμα για να ανταποκριθούμε στις ανάγκες αυτές, με πέραν των €100 εκατομμυρίων να προβλέπονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο 2026–2028. Είναι ένα τεράστιο βήμα και μια ισχυρή απόδειξη ότι η Κυβέρνηση αναγνωρίζει τα προβλήματά τους», σημείωσε.
Για το κόστος της λειψυδρίας ανέφερε ότι είναι μεγάλο πρόβλημα, και είπε ότι γίνονται προεργασίες για να αντιμετωπιστεί το θέμα και ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης στις λειτουργικές δαπάνες στον προϋπολογισμό αφορά τις αυξημένες δαπάνες για αγορά νερού από τις αφαλατώσεις.
