Η Χαμάς εξέφρασε τη βούλησή της να προχωρήσει σε συμφωνία που θα βάλει τέλος στον πόλεμο δύο ετών στη Λωρίδα της Γάζας, ζητώντας άμεση ανταλλαγή ομήρων με ισραηλινούς αιχμαλώτους.
Οι συνομιλίες ξεκινούν σήμερα στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ και του Καΐρου.
Σχεδόν μία εβδομάδα μετά την παρουσίαση του αμερικανικού σχεδίου ειρήνης, ο Ντόναλντ Τραμπ επανήλθε ασκώντας πίεση και στις δύο πλευρές να «προχωρήσουν γρήγορα». «Η πρώτη φάση μπορεί να ολοκληρωθεί αυτή την εβδομάδα», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, που έχει στείλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον ειδικό απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρεντ Κούσνερ.
«Είχαμε πολύ θετικές συνομιλίες με τη Χαμάς και πολλές χώρες από όλο τον κόσμο για να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα και να υπάρξει ειρήνη στη Μέση Ανατολή», είπε ο Τραμπ. Προειδοποίησε, ωστόσο, πως αν δεν υπάρξει συμφωνία, θα ακολουθήσει «μαζική αιματοχυσία» — μια ανάρτηση που έκανε με κεφαλαία γράμματα στο Truth Social, όπως συνηθίζει.
Το σχέδιο Τραμπ
Το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει πλήρη κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση όλων των ομήρων μέσα σε 72 ώρες, σταδιακή απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα και αφοπλισμό της Χαμάς.
Η απάντηση της οργάνωσης ήταν θετική, αλλά με όρους. Δεν έκανε καμία αναφορά στον αφοπλισμό της — ένα από τα σημεία-κλειδιά της πρότασης — και ζήτησε «πλήρη ισραηλινή αποχώρηση» από τον θύλακο, καθώς και συμμετοχή σε οποιαδήποτε διαδικασία για το μέλλον της Γάζας.
Το σχέδιο αποκλείει κάθε ρόλο της Χαμάς στη μελλοντική διακυβέρνηση του παλαιστινιακού εδάφους και προβλέπει την εξορία των μαχητών της.
Η «γραμμή απόσυρσης» και οι πρώτες συνομιλίες
Σύμφωνα με τον επικεφαλής διαπραγματευτή της Χαμάς, Χαλίλ αλ Χάγια, που έφτασε το βράδυ της Κυριακής στην Αίγυπτο, στόχος είναι να συμφωνηθούν οι «μηχανισμοί κατάπαυσης του πυρός, αποχώρησης των δυνάμεων κατοχής και ανταλλαγής αιχμαλώτων».
Η αντιπροσωπεία του Ισραήλ αναμένεται να αναχωρήσει για το Σαρμ ελ Σέιχ αργότερα σήμερα. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δηλώνει ότι υποστηρίζει το σχέδιο Τραμπ, αλλά επιμένει ότι ο στρατός θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Λωρίδας της Γάζας, το 75% της οποίας ελέγχεται αυτή τη στιγμή από τις ισραηλινές δυνάμεις.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, υποστηρίζει ότι το Ισραήλ έχει δεχθεί ήδη μία πρώτη «γραμμή απόσυρσης» 1,5 έως 3,5 χιλιομέτρων από το εσωτερικό της Γάζας. Αν η Χαμάς την αποδεχθεί, η κατάπαυση του πυρός «θα τεθεί αμέσως σε εφαρμογή».
«Να τερματιστούν οι επιχειρήσεις»
Παρά τη διπλωματική κινητικότητα, οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται. Ο επικεφαλής του ισραηλινού γενικού επιτελείου, Εγιάλ Ζαμίρ, διεμήνυσε πως «αν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, θα ξαναρχίσουμε τη μάχη». Τουλάχιστον 20 άνθρωποι σκοτώθηκαν στη Γάζα μέσα σε ένα 24ωρο, σύμφωνα με την τοπική πολιτική προστασία.
Η Χαμάς ζητεί από τους μεσολαβητές να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ «θα σταματήσει κάθε στρατιωτική επιχείρηση, θα αποσύρει τις δυνάμεις του από το εσωτερικό της πόλης της Γάζας και θα τερματίσει τις πτήσεις drones και τις επιχειρήσεις αναγνώρισης». Σε αντάλλαγμα, δηλώνει έτοιμη να σταματήσει κάθε στρατιωτική δράση.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τόνισε ότι, σε περίπτωση συμφωνίας, «οι ισραηλινές επιχειρήσεις θα σταματήσουν αμέσως».
Ο απολογισμός του πολέμου
Η σύγκρουση ξεκίνησε με την έφοδο της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, που στοίχισε τη ζωή σε 1.219 ανθρώπους στο Ισραήλ, στην πλειονότητά τους αμάχους. Από τους 251 ομήρους που απήχθησαν τότε, παραμένουν 47 στα χέρια της Χαμάς, εκ των οποίων οι 25 θεωρούνται νεκροί.
Στη Γάζα, οι ισραηλινές επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει τουλάχιστον 67.139 θανάτους, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς — αριθμό που ο ΟΗΕ θεωρεί αξιόπιστο. Ο Οργανισμός έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε περιοχές του θύλακου, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία — κατηγορία που το Τελ Αβίβ απορρίπτει.
Η επόμενη μέρα
Οι συνομιλίες στο Σαρμ ελ Σέιχ θα δείξουν αν υπάρχει πραγματικά «παράθυρο ειρήνης» μετά από δύο χρόνια αίματος και καταστροφής. Ο Τραμπ διαμηνύει ότι «τώρα είναι η ώρα» για συμφωνία.
Αλλά στην καρδιά της Μέσης Ανατολής, όπου οι εκεχειρίες είναι πάντα εύθραυστες, ακόμη και μια λέξη μπορεί να ανατρέψει την ειρήνη πριν καν υπογραφεί.
Πηγές: ΑΠΕ – ΜΠΕ, AFP
