Είναι απρόβλεπτος, αλλάζει συχνά άποψη και δεν κρύβει την επιχειρηματική του προσέγγιση σε ζητήματα βαρύνουσας γεωπολιτικής σημασίας. Μέχρι στιγμής όμως ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τηρούσε αρκετά συνεπή στάση όσον αφορά το ουκρανικό, «γέρνοντας» περισσότερο προς την πλευρά της Μόσχας και θεωρώντας απίθανο το ενδεχόμενο να μπορέσει να κερδίσει τον πόλεμο το Κίεβο.
Σε άλλη μία αλλαγή στάσης από την πλευρά του και ξεπερνώντας τον δίο του τον εαυτό, χθες είδαμε τον Ντόναλντ Τραμπ να δηλώνει πως πιστεύει ότι το Κίεβο θα μπορούσε να ανακτήσει ολόκληρη την Ουκρανία «στην αρχική της μορφή».
«Χάρτινη τίγρης» η Ρωσία
Η δήλωση αυτή έγινε μετά από συνάντηση που είχε με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη και σίγουρα φαίνεται να «σβήνει» την πεποίθηση που εξέφραζε μέχρι τώρα ο Αμερικανός πόλεμος ότι ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μπορεί να τελειώσει μόνο με την παραχώρηση εδαφών από το Κίεβο- αν και δεν ξέρουμε για πόσο θα την τηρήσει.
«Νομίζω ότι η Ουκρανία, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι σε θέση να αγωνιστεί και να ΚΕΡΔΙΣΕΙ ολόκληρη την Ουκρανία πίσω στην αρχική της μορφή», έγραψε ο Τραμπ σε ανάρτηση στην πλατφόρμα του Truth Social.
Ο Τραμπ φάνηκε επίσης να υπονοεί ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να καταλάβει ρωσικά εδάφη, όπως συνέβη όταν εισέβαλε τον Αύγουστο του 2024 στην περιφέρεια Κουρσκ της Ρωσίας: «Η Ουκρανία θα μπορούσε να πάρει πίσω τη χώρα της στην αρχική της μορφή και, ποιος ξέρει, ίσως να προχωρήσει ακόμη περισσότερο!», όπως είπε.
Δεν είναι βέβαια σαφές από τη δήλωσή του αν ο Τραμπ εννοεί τα σύνορα της Ουκρανίας όπως ήταν πριν από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, ή τα σύνορα την χώρας όπως ήταν πριν από την εισβολή της Ρωσίας το 2022. Τα ρωσικά στρατεύματα κατέχουν επί του παρόντος περίπου το ένα πέμπτο του ουκρανικού εδάφους, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου καταλήφθηκε κατά τους πρώτους μήνες της εισβολής.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε επίσης ανίκανο τον ρωσικό στρατό. «Η Ρωσία πολεμά άσκοπα εδώ και τρεισήμισι χρόνια έναν πόλεμο που μια πραγματική στρατιωτική δύναμη θα έπρεπε να είχε κερδίσει σε λιγότερο από μία εβδομάδα», ανέφερε προσθέτοντας πως η Ρωσία «φαίνεται σαν χάρτινη τίγρη».
Πάντως δεν προσέφερε άμεση στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ. «Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε όπλα στο ΝΑΤΟ για να κάνει το ΝΑΤΟ ό,τι θέλει με αυτά», είπε, αναφερόμενος σε ένα νέο σχέδιο βάσει του οποίου τα μέλη της στρατιωτικής συμμαχίας αγοράζουν όπλα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα στέλνουν στην Ουκρανία.
Πού οφείλεται η στροφή
Η δήλωση του Τραμπ είναι «θετική», κατά τον Τζον Χερμπστ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Κίεβο και διευθυντής του Κέντρου Ευρασίας του Atlantic Council. «Ο Τραμπ έχει καταλάβει ότι δεν είναι αναπόφευκτη η νίκη της Ρωσίας σε αυτόν τον πόλεμο και η Ουκρανία δεν τα πάει άσχημα στο πεδίο της μάχης», δήλωσε στο Foreign Policy.
Τα σχόλια του Τραμπ μπορεί να αντικατοπτρίζουν την συσσωρευμένη δυσαρέσκειά του για την στάση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος, παρά το γεγονός ότι συμμετείχε στη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας τον περασμένο Αύγουστο, κατόπιν πρόσκλησης του Τραμπ, συνέχισε να επιτίθεται στην Ουκρανία με μεγάλο αριθμό πυραύλων και drones.
Μετά τη συνάντηση του Τραμπ με τον Πολωνό πρόεδρο Κάρολ Ναβρότσκι στις αρχές Σεπτεμβρίου, ρωσικά drones εισήλθαν σε πολωνικό έδαφος και την περασμένη εβδομάδα, η Εσθονία ανέφερε ότι τρία ρωσικά αεροσκάφη εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της.
Ταυτόχρονα, η δήλωση μπορεί επίσης να είναι το αποτέλεσμα μιας ολοένα και πιο θετικής σχέσης με τον Ζελένσκι, με τον οποίο ο Τραμπ- και κυρίως ο αντιπρόεδρός του Τζέι Ντι Βανς- συγκρούστηκε κατά τη διάρκεια συνάντησής τους στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Φεβρουάριο.
Mixed signals
Σύμφωνα με τον Χερμπστ, ωστόσο, η αμερικανική κυβέρνηση στέλνει ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με το πόσο πρόθυμη είναι να έρθει σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Ο Τραμπ αντέδρασε στις παραβιάσεις του πολωνικού εναέριου χώρου, για παράδειγμα, λέγοντας ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα μπορούσαν να βρίσκονταν εκεί κατά «λάθος», σημείωσε ο Χερμπστ. «Είναι ένας τρόπος να πεις, “Δεν χρειάζεται να κάνω τίποτα γι’ αυτό”», όπως είπε. «Και αυτό δεν είναι ένδειξη ισχύος».
