Την έναρξη ενός διπλωματικού μαραθωνίου σηματοδοτεί η άφιξη του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Νέα Υόρκη για την εβδομάδα υψηλού επιπέδου της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, με το τετ α τετ με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αποτελεί γεγονός με μεγάλη βαρύτητα.
Η συνάντηση είναι προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί σήμερα, Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου, στις 14:00 ώρα Νέας Υόρκης (21:00 ώρα Κύπρου), στο «Σπίτι της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη. Πρόκειται για τον ίδιο χώρο που επέλεξε φέτος η τουρκική πλευρά, σε αντίθεση με την περσινή συνάντηση, η οποία είχε γίνει σε αίθουσα του ΟΗΕ που είχε υποδείξει η Αθήνα.
Η ατζέντα της συζήτησης περιλαμβάνει διμερή και περιφερειακά ζητήματα, ενώ από ελληνικής πλευράς θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και ο διπλωματικός σύμβουλος Μίλτος Νικολαΐδης. Από την τουρκική αντιπροσωπεία θα είναι παρόντες ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου Τσαγκατάι Κιλίτς.
Λίγες ώρες πριν από το ραντεβού με τον Τούρκο πρόεδρο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, σε μια επαφή που θεωρείται προπαρασκευαστική ενόψει της συνάντησης με τον Ερντογάν.
Τα σημεία αιχμής μεταξύ των δύο ηγετών είναι η στάση της Ελλάδας στο πρόγραμμα SAFE, το casus belli, η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης και το πεδίο της Λιβύης.
Το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις χαρακτηρίζεται πιο επιβαρυμένο σε σχέση με πέρυσι, με την Άγκυρα να αντιδρά στις κινήσεις της Αθήνας για την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση τονίζει ότι στηρίζει τον διάλογο, χωρίς όμως να θέτει σε αμφισβήτηση ζητήματα κυριαρχίας. «Η κυβέρνηση αυτή έχει επιλέξει να μεγαλώσει ουσιαστικά την Ελλάδα. Έχει επιλέξει τον διάλογο και όχι μία συγκρουσιακή λογική ψευτοπατριωτισμού», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, επισημαίνοντας ότι «η Ελλάδα προστατεύει τα σύνορά της, διευρύνει τις στρατηγικές της συμμαχίες και αναδεικνύεται ως δύναμη σταθερότητας».
Σειρά επαφών Μητσοτάκη
Παράλληλα με το κρίσιμο ραντεβού της Τρίτης, ο πρωθυπουργός θα έχει σειρά επαφών με ξένους ηγέτες, επενδυτές και εκπροσώπους εταιρειών ενέργειας, άμυνας και φαρμακοβιομηχανίας. Την Παρασκευή θα εκφωνήσει την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ενώ νωρίτερα την ίδια ημέρα θα συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες.
Την Τετάρτη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα απευθύνει χαιρετισμό σε γεύμα που συνδιοργανώνουν 28 ομογενειακές οργανώσεις και θα παραστεί στην τελετή βράβευσης του Οικουμενικού Πατριάρχη με το βραβείο Templeton.
Στο παράλληλο διπλωματικό πεδίο, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συμμετείχε ήδη σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μετά από αίτημα της Εσθονίας για τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου της από ρωσικά αεροσκάφη. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ καταδίκασε «κάθε παραβίαση συνόρων κράτους είτε στον αέρα, είτε στο έδαφος, είτε στη θάλασσα» και κάλεσε τη Ρωσία να σταματήσει την αποσταθεροποιητική της πολιτική.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται και στη συνεδρίαση για το Παλαιστινιακό, με 150 χώρες να έχουν ήδη αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, γεγονός που εντείνει την απομόνωση του Ισραήλ και περιπλέκει τις ισορροπίες στη διεθνή σκηνή.
Παρά το πυκνό διπλωματικό πρόγραμμα, το βλέμμα Αθήνας και Άγκυρας παραμένει στραμμένο στην κρίσιμη συνάντηση της Τρίτης, η οποία θα δείξει αν μπορεί να υπάρξει πρόοδος στους ελληνοτουρκικούς διαλόγους ή αν οι διαφορές θα συνεχίσουν να βαραίνουν τις σχέσεις των δύο χωρών.
