Η πολιτική βία έγινε κανονικότητα – Πού οδεύει η δημοκρατία των ΗΠΑ

Είναι ένα πολιτικό γεγονός που έρχεται να επισφραγίσει την αίσθηση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε μια επικίνδυνη καμπή, όπου η πολιτική αντιπαράθεση από μία υγιή για κάθε δημοκρατία σύγκρουση ιδεών, εξελίσσεται σε αιματοχυσία.

Ο Κερκ δεν ήταν ένας τυχαίος ακτιβιστής. Ήταν ιδρυτής της Turning Point USA, στενός συνεργάτης και φίλος του Ντόναλντ Τραμπ, και το πρόσωπο που μιλούσε στη γλώσσα των νέων συντηρητικών.

Ο θάνατός του αφήνει πίσω ένα κενό αλλά και μια βαριά σκιά. Αποκαλύπτει ότι η πολιτική βία δεν είναι πια περιθωριακή εξαίρεση. Έχει αρχίσει να διαμορφώνει το ίδιο το τοπίο της αμερικανικής δημοκρατίας. Ο Τραμπ έχει δίκαιο. Είναι μία «σκοτεινή ημέρα». Ή αλλιώς είναι η μέρα που έριξε φως στο σκοτάδι της παράνοιας. Αποκάλυψε με τον πιο τραγικό τρόπο πού οδηγεί η τοξικότητα και η αδυναμία ανοχής της αντίθετης άποψης.

Η βία ως νέα «κανονικότητα»

Η περίπτωση Κερκ προστίθεται σε έναν μακρύ κατάλογο επιθέσεων με πολιτικό χαρακτήρα: από την απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ στο Μπάτλερ της Πενσυλβάνια μέχρι τον εμπρησμό στο σπίτι του κυβερνήτη Τζος Σαπίρο, τη δολοφονία πολιτικών στη Μινεσότα, τις απειλές εναντίον δικαστών.

Ανάμεσα σε αυτά, δεν λείπουν και οι μνήμες από την επίθεση στον Στιβ Σκαλίσε το 2017 ή στην Γκάμπι Γκίφορντς το 2011.

Η συχνότητα τέτοιων περιστατικών δείχνει ότι οι «κόκκινες γραμμές» έχουν καταρρεύσει. Η πολιτική αντιπαλότητα δεν βιώνεται πια μόνο με λόγια, αλλά και με σφαίρες. Το πιο τραγικό; Η κοινωνία μοιάζει να συνηθίζει. Τα ΜΜΕ να αναμεταδίδουν εικόνες ωμής βίας και τα social media μετατρέπουν τον θάνατο σε θέαμα. Όλοι ψάχνουν το πλάνο με τη σφαίρα που σχίζει τον αέρα, φτάνει στον στόχο και προκαλεί το «συντριβάνι αίματος».

Ο ρόλος της ρητορικής

Ο ίδιος ο Κερκ ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσε τον διάλογο και την ελευθερία της έκφρασης. Έγινε γνωστός από τα live debate με φιλελεύθερους φοιτητές, εκπροσώπους του woke κινήματος, όσους πρέσβευαν ιδέες διαφορετικές από τις δικές του. Σε κόσμιο ύφος και συχνά με χαμόγελο και από τις δύο πλευρές – όση ιδεολογική απόσταση και εάν τους χώριζε.

Αλλά αυτά τα debate με τον τίτλο «Prove me wrong» («Απέδειξε ότι έχω άδικο») δεν ήταν ο κανόνας. Η τοξική ρητορική έχει κυριαρχήσει στην αμερικανική δημόσια σφαίρα – από όλες τις πλευρές. Οι πολιτικοί αντίπαλοι δεν παρουσιάζονται απλώς ως άνθρωποι με άλλη άποψη, αφελείς ή εσφαλμένες θέσεις. Περιγράφονται ως εχθροί του έθνους, άνθρωποι που θέλουν να καταστρέψουν τη χώρα ή να επιβάλουν τυραννία.

Η γλώσσα αυτή, που αντλεί δύναμη από τα social media, χάνει τον συμβολικό της χαρακτήρα όταν φτάνει σε ευάλωτα μυαλά. Για κάποιους, η μεταφορά γίνεται κυριολεξία – και το πολιτικό πάθος μετατρέπεται σε πράξη βίας.

Η περίπτωση Κερκ το επιβεβαιώνει. Είτε ο δράστης ήταν ψυχικά διαταραγμένος είτε καθοδηγούμενος από πολιτικό μίσος, η ατμόσφαιρα μίσους και διχασμού είναι το εύφλεκτο υπόβαθρο.

Ολισθηρός δρόμος χωρίς φρένο

Για τους νέους συντηρητικούς που τον ακολουθούσαν, ο Κερκ δεν ήταν μόνο ένας ρήτορας. Ήταν το πρόσωπο που τους έδινε φωνή στα πανεπιστήμια, σε περιβάλλοντα που αισθάνονταν εχθρικά.

Το γεγονός ότι δολοφονήθηκε εν μέσω μιας τέτοιας εκδήλωσης, με το σλόγκαν «prove me wrong» να κυριαρχεί στη σκηνή, έχει ήδη δημιουργήσει ένα αφήγημα μαρτυρίου.

Έρευνες, όπως εκείνες του Ρόμπερτ Πέιπ στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, δείχνουν ότι η αποδοχή της πολιτικής βίας έχει αυξηθεί επικίνδυνα και στα δύο πολιτικά στρατόπεδα. Ποσοστά Δημοκρατικών που θα δικαιολογούσαν βία για να φύγει ο Τραμπ από την εξουσία ή Ρεπουμπλικανών που θα χρησιμοποιούσαν τον στρατό για να καταστείλουν διαδηλώσεις έχουν διπλασιαστεί μέσα σε λίγους μήνες.

Η Αμερική φαίνεται να κινείται σε μια εποχή βίαιου λαϊκισμού, όπου το πάθος μετατρέπεται σε όπλο και οι θεσμοί δυσκολεύονται να λειτουργήσουν ως ανάχωμα.

Η δολοφονία Κερκ δεν μπορεί να ιδωθεί αποκομμένη. Είναι η αντανάκλαση μιας βαθιά διχασμένης κοινωνίας, μιας ολισθηρής πορείας. Μπορεί κάποιος να πατήσει το φρένο; Μπορεί κάποιος να σταματήσει την Αμερική από το να κυλήσει σε έναν «εμφύλιο χαμηλής έντασης»;

Αν οι πολιτικοί ηγέτες – όλου του φάσματος – δεν σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, ο κίνδυνος είναι η χώρα να εισέλθει σε έναν φαύλο κύκλο εκδίκησης, όπου κάθε σφαίρα θα καλεί μια επόμενη. Για όποιν πιστεύει ότι αυτό είναι μία υπερβολή, ο λογαριασμός Libs of TikTok στο X το έθεσε απλά: “THIS IS WAR.”

Πηγή: Ναυτεμπορική, Νατάσα Στασινού • [email protected]