Του Μάριου Ηλία *
Τις τελευταίες μέρες η Κύπρος έζησε μία από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων δεκαετιών. Χάθηκαν ανθρώπινες ζωές. Καταστράφηκαν σπίτια, περιουσίες, δάση, κοινότητες. Και το ερώτημα που αιωρείται σαν καπνός πάνω από τα βουνά της Λεμεσού είναι ένα: πού ήταν το κράτος το οποίο μας διαφήμιζαν πως είναι “πιο έτοιμο από ποτέ”;
Εδώ και μήνες, πολύ περισσότερο τις τελευταίες εβδομάδες, η κυβέρνηση διαβεβαίωνε τους πολίτες ότι έχει σχέδιο, είναι σε ετοιμότητα, υπάρχει συντονισμός για να αντιμετωπίσουν τις… αναμενομένες πυρκαγιές. Ότι είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε κάθε κρίση. Αυτα στη θεωρία. Στην πράξη, ζήσαμε την απόλυτη αποδιοργάνωση: καθυστερημένες αντιδράσεις, έλλειψη επαρκών μέσων, ανύπαρκτο σχέδιο πρόληψης, ένα αλαλούμ επικίνδυνο και τραγικό.
Σε κάθε καλοπροαίρετο παρατηρητή είναι ξεκάθαρο ότι η πολιτική διαχείριση της πύρινης κρίσης υπήρξε ελλιπής και αναποτελεσματική. Δεν υπήρχε προληπτικός καθαρισμός, δεν υπήρχε τοπική επιχειρησιακή παρουσία, δεν υπήρχε ετοιμότητα σε κρίσιμες δομές. Ακόμα και η ενημέρωση των πολιτών ήταν αποσπασματική και αποσυντονισμένη. Οι (δασο)πυροσβέστες μας, οι εθελοντές και οι κάτοικοι των πυρόπληκτων κοινοτήτων δεν έδωσαν μια άνιση μάχη με τα στοιχεία της φύσης. Έδωσαν μια μάχη η οποία ήταν καταδικασμένη λόγω κρατικής αδυναμίας και κυβερνητικής ανεπάρκειας.
Το αυτονόητο μετά από τέτοια τραγωδία θα ήταν να αναληφθεί άμεσα η πολιτική ευθύνη.
Καμία ευθύνη δεν αναλήφθηκε. Κανείς δεν παραιτήθηκε. Κανείς δεν είπε ξεκάθαρα και ειλικρινά: “αποτύχαμε”.
Γιατί, φαίνεται πως στην εποχή της επικοινωνίας, η ευθύνη είναι απλώς μια λέξη στα δελτία Τύπου. Η κυβερνητική ηγεσία παρέμεινε μακριά από το πεδίο, δίνοντας την εντύπωση ότι το μόνο που την απασχολεί είναι να σώσει την εικόνα της – όχι τους ανθρώπους που δοκιμάζονται.
Η πραγματικότητα είναι σκληρή αλλά αδιάψευστη: δεν ήταν έτοιμοι. Κι αν πράγματι πίστευαν πως ήταν, τότε το πρόβλημα είναι ακόμα χειρότερο. Δεν μιλάμε απλώς για επιχειρησιακή αποτυχία, αλλά για αυταπάτη διακυβέρνησης.
Η χώρα δεν αντέχει άλλη διαχείριση με όρους “εντυπώσεων”. Χρειάζεται διοίκηση, όχι δηλώσεις. Προετοιμασία, όχι πρόχειρα “πακέτα στήριξης” μετά την καταστροφή. Χρειάζεται πολιτική γενναιότητα και υπευθυνότητα, όχι κρυφτούλι και σόου.
Αν δεν αλλάξει κάτι ουσιαστικά, η επόμενη κρίση δεν θα είναι απλώς καταστροφή, θα είναι επανάληψη με ακόμη χειρότερο τίμημα. Και τότε, καμία επικοινωνιακή γραμμή δεν θα μπορέσει να κρύψει τη γυμνή αλήθεια: ότι αυτή η κυβέρνηση απέτυχε να προστατεύσει τη χώρα, όταν την είχε περισσότερο ανάγκη από ποτέ.
* Οικονομολόγος, Μέλος Πολιτικού Γραφείου ΔΗΣΥ
