Ο αμερικανός πρόεδρος επιθυμεί απεγνωσμένα να απαλλαγεί από τον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας. Αλλά ο Πάουελ παραμένει ακλόνητος-ένας από τους τελευταίους του είδους του, στην Ουάσινγκτον.

«Θέλω η Fed να μειώσει τα επιτόκια», είναι το μήνυμα που επαναλαμβάνει επανειλημμένα τις τελευταίες εβδομάδες ο πρόεδρος Τραμπ, κατηγορώντας τον Πάουελ ότι ενεργεί «ενάντια» στην αμερικανική οικονομία.

Θα μπορέσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών να αντισταθεί  και τώρα στις πιέσεις του αμερικανού προέδρου να μειώσει τα επιτόκιά της;

Η απόφαση της Fed αναμένεται να ανακοινωθεί την Τετάρτη το βράδυ, μετά τη συνεδρίαση της επιτροπής νομισματικής πολιτικής (FOMC).

Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν πάντως ότι ο Πάουελ θα αντισταθεί και πάλι στις πιέσεις Τραμπ. Οι επενδυτές δεν αναμένουν μείωση πριν από την επόμενη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου ή την επόμενη, χωρίς ακόμη καμία βεβαιότητα.

«Η FOMC θα αφήσει τα επιτόκια αμετάβλητα στην επόμενη συνεδρίασή της. Αλλά θα είναι ενδιαφέρον να δούμε αν ο Πάουελ θα υπαινιχθεί  μια πιθανή χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής μέχρι το τέλος του έτους ή, αντίθετα, προσπαθεί να αποφύγει να δώσει οποιαδήποτε ένδειξη», δήλωσε σε σημείωμα ο Γκρέγκορι Ντέικο, επικεφαλής οικονομολόγος της EY-Parthenon.

Οι οικονομικοί κίνδυνοι

Τα μηνύματα που στέλνουν ήδη οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της Fed υποδεικνύουν ότι θα διατηρήσουν τα επιτόκια στο τρέχον επίπεδό τους, σε ένα εύρος μεταξύ 4,25% και 4,50%. Και αυτό γιατί ο πληθωρισμός εξακολουθεί να παραμένει πάνω από το 2% που προβλέπεται από την εντολή της Fed.

Οι οικονομικοί κίνδυνοι είναι επίσης ο κύριος λόγος για την επιφυλακτικότητα της Fed. Η κεντρική τράπεζα προειδοποιεί εδώ και μήνες για την τροφοδότηση του πληθωρισμού και την αύξηση της ανεργίας λόγω της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ.

Κατά την άποψη του αμερικανού προέδρου, όμως, η μείωση των επιτοκίων της Fed πρέπει να είναι μαζική- τουλάχιστον κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, η οποία θα τα έφερνε σε ποσοστό μεταξύ 1,25% και 1,50%. Σύμφωνα με τον Τραμπ, αυτό και μόνο θα «εξοικονομούσε 1.000 δισεκατομμύρια δολάρια» από τους τόκους του δημόσιου χρέους.

Ο αμερικανός πρόεδρος απείλησε μάλιστα στα μέσα Ιουλίου να απολύσει τον Πάουελ, κατηγορώντας τον για το υψηλό κόστος της ανακαίνισης των κεντρικών γραφείων της Fed, το οποίο εκτιμάται σε 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Τελικά, υποχώρησε μετά από συνομιλία με τον υπουργό Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, σύμφωνα με την Wall Street Journal.

Ουσιαστική ανεξαρτησία

Η πίεση που ασκείται στον Τζερόμ Πάουελ έχει αντιμετωπιστεί με ανάμεικτα συναισθήματα από τους επενδυτές, οι οποίοι πιστεύουν ότι η ανεξαρτησία της Fed από την πολιτική εξουσία παραμένει απαραίτητη.

Και ο κίνδυνος απόλυσης του Πάουελ θα επηρέαζε τις αγορές. Ο ίδιος ο Τραμπ είχε χαρακτηρίσει την απόλυση  του Πάουελ «εξαιρετικά απίθανη» στα μέσα Ιουλίου, αλλά πρόσθεσε, «εκτός αν πρέπει να κατηγορηθεί για απάτη». Ο Τραμπ αναφερόταν στο κόστος ανακαίνισης της Fed, ωστόσο δεν παρείχε κανένα στοιχείο για παράβαση καθήκοντος από τον Πάουελ κατά την επίσκεψή του στο εργοτάξιο.

«Ο Τζερόμ Πάουελ είδε ότι η κυβέρνηση εκτόξευε ένα δοκιμαστικό μπαλόνι, αλλά αυτό έδειξε ότι οι αγορές εκτιμούν την ανεξαρτησία της Fed», δήλωσε ο Ράιαν Σουίτ, επικεφαλής οικονομολόγος της Oxford Economics.

Για την ιστορία, ο  ίδιος ο Τραμπ διόρισε τον Πάουελ στην αρχή της πρώτης του θητείας το 2017. Ωστόσο, από τότε που ανέλαβε ξανά τα καθήκοντά του τον περασμένο Ιανουάριο, τον έχει προσβάλει, αποκαλώντας τον Πάουελ «ανόητο» και «ηττοπαθή».

Την ίδια ώρα, υποστηρικτές του προέδρου διαδίδουν ψεύτικες επιστολές ή βίντεο παραίτησης του Πάουελ σε διαδικτυακές πλατφόρμες.

Ο Μπράιαν Γκάρντνερ , στέλεχος του ομίλου χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών Stifel, θεωρεί όλα αυτά «θέατρο». Όπως λέει ο αμερικανός οικονομολόγος,  ο Τραμπ προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τις επιθέσεις στον Πάουελ για να αποσπάσει την προσοχή από μια πιθανή οικονομική ύφεση.

Οι πιθανοί διάδοχοι και το «σκυλάκι»

Ο Πάουελ σκοπεύει να παραμείνει στο τιμόνι της Fed μέχρι το τέλος της δεύτερης θητείας του στις 15 Μαΐου 2026.

Τα ονόματα των πιθανών διαδόχων κυκλοφορούν πάντως εδώ και καιρό στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Μεταξύ των πιθανών διαδόχων του Πάουελ, συζητείται ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, όπως και το πρώην μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Fed, Κέβιν Γουόρς. Ο Γουόρς, ένας 55χρονος Ρεπουμπλικάνος, ζήτησε πρόσφατα «αλλαγή καθεστώτος» στη Fed σύμφωνα με το όραμα του Τραμπ.

Ο Αμερικανός, Νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, επικρίνει τον Γουόρς ως το «σκυλάκι» του προέδρου. Κατ’ αρχήν, ωστόσο, δεν έχει σημασία ποιος θα κερδίσει την κούρσα για να διαδεχθεί τον Πάουελ. «Ο επόμενος πρόεδρος της Fed θα είναι ένας υπάκουος κομματικός», προβλέπει ο Κρούγκμαν. Αυτό πιθανότατα θα ήταν το τέλος της ανεξαρτησίας της Fed από την πολιτική, για την οποία την επαινούν εδώ και δεκαετίες.

Πηγή: Ναυτεμπορική, Μιχάλης Ψύλος • [email protected]