Αδικημένοι αισθάνονται οι άνθρωποι της Λάρνακας που αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα από την αντιμετώπιση που έτυχαν μέχρι σήμερα από τις διάφορες κυβερνήσεις, ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Βλαδίμηρος Χαραλάμπους, Αντιπρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Δημοκρατικών Αντιστασιακών.
Ο κ. Χαραλάμπους που πιάστηκε αιχμάλωτος κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974 αναφέρθηκε στα γεγονότα πριν την συγκεκριμένη περίοδο αυτή και επεσήμανε πως «όταν το 1971 κατέβηκε στην Κύπρο ο Γεώργιος Γρίβας και αφού ίδρυσε την ΕΟΚΑ Β’, άρχισε μαζί με τους υποστηρικτές του, το παράνομο έργο τους».
Πρόσθεσε ότι πριν το πραξικόπημα έγιναν τρεις απόπειρες δολοφονίας εναντίον του, η πρώτη τον Μάιο του 1973 στη περιοχή του νέου σήμερα Νοσοκομείου Λάρνακας, η δεύτερη το βράδυ της 29ης Δεκεμβρίου του 1973 ενώ εργαζόταν στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό της ΑΗΚ στη Δεκέλεια και η τρίτη τον Μάρτιο του 1974 στο προαύλιο του κτιρίου της ΕΔΟΝ στη Λάρνακα.
Ο κ. Χαραλάμπους είπε ακόμα ότι «τότε έγινε έκκληση προς τον κόσμο να βγει στους δρόμους για να αντιμετωπίσει τους πραξικοπηματίες, ενώ έκανε αναφορά και στην σθεναρή αντίσταση των κατοίκων του Αη Γιάννη, μερικοί από τους οποίους, την ημέρα του πραξικοπήματος, φώναζαν διάφορα συνθήματα μέσα από δύο διπλοκάμπινα αυτοκίνητα, υπέρ της Δημοκρατίας και του Μακαρίου».
Δυστυχώς όμως, συνέχισε «στη περιοχή της πλατείας Ακροπόλεως, οι πραξικοπηματίες άρχισαν να ρίχνουν με τα όπλα τους στον κόσμο με αποτέλεσμα τέσσερις άοπλοι νέοι άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και πέντε να τραυματιστούν. Από τους τέσσερις νεκρούς οι δύο ήταν ανήλικοι, δηλαδή ηλικίας 14 και 17 ετών, οι οποίοι προτού προλάβουν να φοιτήσουν, να ερωτευθούν και να ζήσουν τη ζωή τους, δολοφονήθηκαν άνανδρα».
Ανέφερε ακόμα ότι «μετά τη δολοφονία των τεσσάρων του Αη Γιάννη και αφού έπεσε η Λάρνακα, μαζί με άλλα 5 άλλα πρόσωπα, κρυφτήκαμε σε σπηλιές για αρκετές μέρες. Μάλιστα όταν έγινε η τουρκική εισβολή στις 20 Ιουλίου ακούσαμε από το τρανζίστορ που είχαμε μαζί μας που καλούσαν τους άνδρες να πάνε για να πολεμήσουν τον Τούρκο εισβολέα» είπε και σημείωσε πως «όταν πήγα στο Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (ΚΕΝ) Λάρνακας, οι πραξικοπηματίες λοχαγοί δεν με δέχθηκαν γιατί ήμουν γνωστός για την αντίσταση μου».
Ο κ. Χαραλάμπους αναφέρθηκε και στην εκεχειρία που έγινε στις 22 Ιουλίου μετά την τουρκική εισβολή, «όταν μαζί με τον Χριστόφορο Χριστοφίδη, πήγαμε στην πλατεία του Αγίου Ιωάννη και από δύο στρατιωτικά οχήματα land rover, κατέβηκαν γύρω στα 20 οπλισμένα πρόσωπα τα οποία μας απήγαγαν».
Εμένα, συνέχισε με «μετέφεραν στον Κεντρικό Αστυνομικό Σταθμό Λάρνακας όπου έμεινα για 5-6 μέρες και στη συνέχεια μεταφέρθηκα σε σταθμό χωροφυλακής όπου μέχρι τις 30 Αυγούστου ήμουν κρατούμενος και με υπέβαλλαν σε βασανιστήρια. Στο ίδιο κελί μαζί μου βρίσκονταν επίσης για κάποιο διάστημα, 4 νεαροί Τουρκοκύπριοι στρατιώτες, που συνελήφθησαν ενώ ήταν στον τουρκοκυπριακό μαχαλά της Σκάλας».
Οι νεαροί Τουρκοκύπριοι, συνέχισε ο κ. Χαραλάμπους «μου έπλεναν τις πληγές που προκαλούνταν από τα βασανιστήρια και για μένα αυτή τους η πράξη είχε ιδιαίτερη σημασία γιατί δεν υπήρχε κανένας άλλος να με περιποιηθεί. Μέχρι την επιστροφή του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στην Κύπρο εγώ κρυβόμουν γιατί οι πραξικοπηματίες είχαν αρκετή δύναμη ακόμα» είπε και πρόσθεσε πως «ακολούθως το ΑΚΕΛ με έστειλε στην Ανατολική τότε Γερμανία για θεραπεία όπου και παρέμεινα για τέσσερις μήνες».
Ο Βλαδίμηρος Χαραλάμπους έκανε αναφορά στο κλίμα που υπήρχε την ημέρα του πραξικοπήματος και μέχρι την ημέρα της τουρκικής εισβολής στη Λάρνακα, όταν οι πολίτες μετά το θάνατο των τεσσάρων του Αη Γιάννη, ξεσηκώθηκαν και βγήκαν από τα σπίτια τους, διαδηλώνοντας για την άνανδρη δολοφονία τους.
Παρά το γεγονός, σημείωσε πως «αρκετός κόσμος βγήκε στους δρόμους και ζητούσε όπλα για να αντισταθεί εν τούτοις δεν υπήρχαν, με αποτέλεσμα οι άνδρες να χρησιμοποιήσουν τα κυνηγετικά τους. Κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος μεταξύ των ατόμων που συνελήφθησαν ήταν ο πατέρας και τα δύο αδέλφια μου» είπε.
Σημείωσε ακόμα πως «51 χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα του πραξικοπήματος νιώθουμε ότι είμαστε αδικημένοι, γιατί δυστυχώς τόσο η προηγούμενη όσο και η σημερινή κυβέρνηση, τιμούν τον Γεώργιο Γρίβα και τους άλλους πραξικοπηματίες, οι οποίοι με τις πράξεις τους, οδήγησαν στην τουρκική εισβολή, ενώ όλους όσοι αντιστάθηκαν σε όλο αυτό το κακό, είμαστε παραμελημένοι».
Παρά το γεγονός, ανέφερε «ότι οι αντιστασιακοί δεν τιμώνται όπως πρέπει από την πολιτεία, εν τούτοις ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Δημοκρατικών Αντιστασιακών μαζί με το ΑΚΕΛ, τιμούν κάθε χρόνο τους νεκρούς μας με μνημόσυνα και άλλες εκδηλώσεις που διοργανώνουμε».
Από την πλευρά του ο Ξένιος Σωτηρίου, συνταξιούχος σήμερα καθηγητής/επιθεωρητής στο Υπουργείο Παιδείας, ανέφερε πως όταν έγινε το πραξικόπημα ήταν ένα χρόνο στρατιώτης στην Πόλη Χρυσοχούς και πρόσθεσε πως «ένα χρόνο πριν την μαύρη επέτειο της 15ης Ιουλίου, η κατάσταση στην Λάρνακα ήταν τοξική. Τότε όλοι όσοι λαμβάναμε μέρος σε διαδηλώσεις υπέρ του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, μας θεωρούσαν «ανθέλληνες» γιατί δεν θέλαμε την ένωση με την Ελλάδα» .
Αυτό το στοιχείο, συνέχισε «έμεινε πολύ καλά χαραγμένο στο μυαλό μου και μάλιστα το συγκεκριμένο κλίμα δεν υπήρχε μόνο έξω στην κοινωνία αλλά και στα σχολεία. Μάλιστα μια καθηγήτρια στο σχολείο μου, με αφορμή μια έκθεση μου, μου είχε αναφέρει πως «είσαι κομμουνιστής», λέξη που ήταν τότε πολύ άσχημος χαρακτηρισμός».
Ουσιαστικά συνέχισε «η συγκεκριμένη λέξη σήμαινε τότε πως είσαι προδότης, ενώ ακόμα και οι δεξιοί Μακαριακοί θεωρούνταν προδότες».
Τότε ανέφερε ο κ. Σωτηρίου «νιώθαμε πως είμασταν κατατρεγμένοι, ενώ έπρεπε να είμαστε ευνοούμενοι, αφού υποστηρίζαμε την πλευρά του Μακαρίου. Αυτό που γνωρίζαμε ήταν πως όσοι υποστήριζαν τον Γρίβα ήθελαν να κάνουν την ένωση με την Ελλάδα που εμείς, δηλαδή της πλευράς του Μακαρίου, θεωρούσαμε πως ήταν αντιδημοκρατικό».
Αναφερόμενος στις διαδηλώσεις και στις εκδηλώσεις που γίνονταν πριν το πραξικόπημα είπε πως «υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να έρθουμε σε αντιπαράθεση οι ενωτικοί και οι αντι-ενωτικοί, οι Μακαριακοί και οι Γριβικοί. Ο κίνδυνος αυτός ήταν αισθητός τόσο στις γειτονιές όσο και στα σχολεία με τους μαθητές» είπε.
Εμείς, σημείωσε «δεν είμασταν τότε εναντίον της Ελλάδας αλλά εναντίον της ένωσης, αφού η Κύπρος ήταν μία ανεξάρτητη χώρα με δική της σημαία και Σύνταγμα. Για πολλούς από εμάς ήταν αδιανόητο να θεωρούμαστε ανθέλληνες, από τους ίδιους τους συμπατριώτες μας».
Όσον αφορά τις γειτονιές της Λάρνακας τότε, ο κ. Σωτηρίου είπε πως «τα βράδια άρχισαν να γράφονται και από τις δύο παρατάξεις διάφορα συνθήματα. Παντού σε όλες τις γειτονιές έβλεπε κάποιος τα ίδια συνθήματα, ενώ δυστυχώς το τοξικό κλίμα που επικρατούσε τότε, το καλλιεργούσαν και οι καθηγητές τόσο εντός όσο και εκτός του σχολείου, ενώ δίχαζε και ολόκληρες οικογένειες».
Καταλήγοντας ανέφερε πως «όπως τότε έτσι και σήμερα, παρατηρούμε ότι είναι πολύ πιο εύκολο πράγμα να περάσει κάποιος στη νεολαία το φανατισμό».
Πηγή: ΚΥΠΕ
