Έρευνα για ποινικές ευθύνες για τρία πρόσωπα και πειθαρχικές ευθύνες για γύρω στα πέντε άτομα εισηγείται η Ερευνητική Επιτροπή για τους αερόσακους Τακάτα, δήλωσε την Παρασκευή ο Πρόεδρός της Μιχαλάκης Χριστοδούλου, πρώην Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ο οποίος παρέδωσε το πόρισμά της Επιτροπής στον Γενικό Εισαγγελέα, Γιώργο Σαββίδη.
Η Επιτροπή εισηγείται τόσο πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες για έξι ή επτά από αυτά τα άτομα, είπε ο κ. Χριστοδούλου.
Σημείωσε ακόμη ότι διαφωνούν με την έκθεση Κοτζάμπαση ο οποίος κλήθηκε να ερευνήσει κατά πόσον η αλλαγή στην εγκύκλιο του 2017, με την οποία το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) απάλλαξε τους Διανομείς των Κατασκευαστών (ΔτΚ) αυτοκινήτων από την ευθύνη για τα μεταχειρισμένα αλλά δεν κάλυψε τι γίνεται σε περίπτωση που παρουσιάσουν πρόβλημα και που κατέληξε ότι δεν εντόπισε πειθαρχικά αδικήματα. Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδούλου, η Επιτροπή θεωρεί ότι όχι μόνο υπήρχαν ενδεχομένως πειθαρχικά παραπτώματα, αλλά και το αδίκημα κατάχρησης εξουσίας από δημόσιο υπάλληλο. Σημείωσε ότι το ΤΟΜ δεν είχε αρμοδιότητα να αποδομήσει από τις ευθύνες τους ΔτΚ και ότι μόνη αρμόδια ήταν η Βουλή.
Ο Γενικός Εισαγγελέας είπε ότι το πόρισμα θα μελετηθεί από ομάδα νομικών λειτουργών της Νομικής Υπηρεσίας και ότι θα δοθεί στη δημοσιότητα με τις ελάχιστες δυνατές παρεμβάσεις σε ότι αφορά σε προσωπικά δεδομένα η και σε περιπτώσεις που ενδεχομένως υπάρχει ανάγκη ποινικής διερεύνησης.
Ειδικότερα:
Τα μέλη της Ερευνητικής Επιτροπής, σαράντα μέρες μετά το τέλος των ερευνών τους, ολοκληρωσαν τη συγγραφή του πορίσματος, στο οποίο κατέγραψαν τα συμπεράσματά τους και το παρέδωσαν στον Γενικό Εισαγγελέα, δίδοντας τις δικές τους εισηγήσεις για το θέμα, οι οποίες δεν είναι δεσμευτικές για το Γιώργο Σαββίδη.
Ο Γενικός Εισαγγελέας, μελετώντας το πόρισμα, θα καταλήξει στο κατά πόσον προκύπτουν ή όχι οποιαδήποτε ποινικά ή πειθαρχικά αδικήματα, σε βάρος οποιουδήποτε προσώπου, ως επίσης και ποιες από τις εισηγήσεις της Επιτροπής για θωράκιση της εποπτείας ελέγχου πρέπει να εφαρμοστούν, για να μην υπάρξουν στο μέλλον παρόμοια προβλήματα.
Στην προκαταρκτική του δήλωση, ο Γενικός Εισαγγελέας ανέφερε ότι «παραλαμβάνω σήμερα την έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής, που διόρισα για να διεξάγει ενδελεχή έρευνα για τις συνθήκες, γεγονότα, ενέργειες και ευθύνες, σε σχέση με τη διάθεση οχημάτων από τρίτες χώρες».
Οι όροι εντολής, είπε ο Γενικός Εισαγγελέας, ήταν διευρυμένη και κάλυπτε από το 2004 μέχρι το 2025. «Πρόθεσή μας είναι το πόρισμα να δοθεί στη δημοσιότητα με τις ελάχιστες αφαιρέσεις για προσωπικά δεδομένα. Θα πρέπει να δούμε αν θα πρέπει να γίνουν διαφοροποιήσεις ή ανωνυμοποιήσεις, εκεί που ενδεχόμενα η αποκάλυψη ονομάτων μπορεί να προκαλέσει ζημιά».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Ερευνητικής Επιτροπής, Μιχαλάκης Χριστοδούλου ευχαρίστησε τον Γενικό Εισαγγελέα, αλλά και όλους όσους έδωσαν μαρτυρία ενώπιον της Επιτροπής. «Οι συνεδρίες ήταν δημόσιες και διεξήχθησαν χωρίς προβλήματα».
Σημείωσε επίσης πως, το κείμενο καλύπτεται από εισαγωγή και εννιά κεφάλαια. Στην εισαγωγή τοποθετείται το παγκόσμιο σκηνικό που αφορούσε τις ανακλήσεις, ενσωματώνοντας την κυπριακή πραγματικότητα. «Στο παγκόσμιο σκηνικό ξεκίνησαν το 2010 στις ΗΠΑ, που έγιναν εκατοντάδες χιλιάδες ανακλήσεις και επεκτάθηκαν παγκόσμια με πάνω από 100 εκατομμύρια ανακλήσεις».
Στο ίδιο κεφάλαιο, είπε, «κάνουμε αναφορά στα δύο δυστυχήματα και στο ένα ατύχημα, με αποτέλεσμα ένας 19χρονος να παραμορφωθεί το 2017 και να υποβληθεί σε 23 επεμβάσεις. Τα άλλα δύο δυστυχήματα αφορούσαν θανάσιμους τραυματισμούς ενός 24χρονου και μιας 19χρονης και στην Κύπρο δεν έγινε τίποτα. Το πρόβλημα άρχισε να γνωστοποιείται μετά το θάνατο του Κυριάκου Όξινου και με τις εμφανίσεις της μητέρας του. Το 2024 διορίστηκε ο κ. Κοτζιάμπασιης από τον υπουργό Μεταφορών για να κάνει διοικητική έρευνα, ενώ μετά διορίστηκε Επιτροπή από το Υπουργικό που δεν άρχισε έρευνα και καταλήξαμε να διοριστούμε εμείς από τον Πρόεδρο της Ερευνητικής».
Τόνισε πως «το πρώτο που μας απασχόλησε ήταν ποια πρόσωπα μπορούσαν να απασχολήσουν την Ερευνητική. Με τον τρόπο που δουλέψαμε, έχουμε την εντύπωση ότι αποκομίσαμε σφαιρική αντίληψη για το τι συνέβαινε στην περίοδο που μας αφορά, δηλαδή από το 2013 μέχρι το 2023. Γιατί αυτό; Διότι το 2013 στάλθηκε η πρώτη προειδοποίηση από την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή για ατύχημα που έγινε στην Πορτογαλία. Στάλθηκαν συνολικά 73 προειδοποιήσεις και άλλες δύο από πολίτες προς το ΤΟΜ για την παγκόσμια εκστρατεία για λύση του προβλήματος. Πάντοτε, ουδέν έπραξε, εκτός από το να δίνει στοιχεία στους διανομείς».
Το δεύτερο κεφάλαιο, είπε, δίνει στοιχεία για τις εξετάσεις της Αστυνομίας και της Ηλεκτρομηχανολογικής, αλλά και τις παραλείψεις να ληφθούν μέτρα, αλλά και να οδηγηθούν αυτές στον υπουργό ή στον Γενικό Διευθυντή. Όλες αυτές οι παραλήψεις οδήγησαν στο να μείνουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας».
Στο τρίτο κεφάλαιο διευκρίνισε ότι εξετάζεται το Ενωσιακό Δίκαιο και τις υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων, μεταξύ των οποίων και το κράτος. «Όπως ανέφερε ο νυν διευθυντής του ΤΟΜ και ο νυν υπουργός, θεωρούν το πρόβλημα των ανακλήσεων για τα γκρίζα οχήματα δυσεπίλυτο. Αν δει κάποιος τις εισηγήσεις της Ευρώπης, δεν είναι και τόσο δυσεπίλυτο. Μπορούσε να λυθεί με κανονιστικές πράξεις και διατάγματα».
Σε ότι αφορά στο κεφάλαιο 4, ασχολούμαστε με τη διοικητική έρευνα του κ. Κοτζιάπασιη που αφορούσε την εγκύκλιο του 2017. «Με την εγκύκλιο του 2017 το ΤΟΜ απάλλαξε τους διανομείς από την ευθύνη για τα μεταχειρισμένα οχήματα, αλλά δεν έλεγε πως θα επιλυόταν το πρόβλημα αν παρουσιαζόταν ανάκληση. Κατέληξε ότι από την έρευνα δεν εντόπισε πειθαρχικά αδικήματα. Εμείς διαφωνούμε με το εύρημά του. Συμφωνούμε με τις διαπιστώσεις, αλλά διαφωνούμε με το αποτέλεσμα. Όχι μόνο υπήρχαν πειθαρχικά, αλλά ενδεχομένως να υπήρχε κατάχρηση εξουσίας. Οι αρμοδιότητες του ΤΟΜ καθορίζονται από το Νόμο και θεωρούμε ότι δεν είχε αρμοδιότητα να αποδομήσει τους Δ.Τ.Κ.. Μόνος αρμόδιος για αυτό ήταν ο Νομοθέτης».
Είπε επίσης ότι «προχωρούμε στο κεφάλαιο 5 που ακούσαμε τις θέσεις του ΣΕΜΗΟ, του ΠΑΣΕΑ και του ΤΟΜ. Δεν θα σας κουράσω με τις θέσεις που καθένας από τους τρεις φορείς ανέφερε ενώπιόν μας. Παρά μόνο να τονίσω ότι ο νυν διευθυντής του ΤΟΜ, παρουσίασε μια καθόλα αξιόπιστη έκθεση με το τί συνέβαινε στο ΤΟΜ στο παρελθόν και τι ενέργειες έγιναν από την ανάληψη των καθηκόντων του».
Σε σχέση με το κεφάλαιο 6, σημείωσε ότι αφορά αφορά τη Γενική Διεύθυνση του Υπουργείου Μεταφορών. Γενική παρατήρηση για όλους, «ουδείς γνώριζε και ουδείς είδε για οτιδήποτε συνέβαινε στο ΤΟΜ και ότι δεν είχαν τη δυνατότητα εποπτείας του Τμήματος. Εποπτεία θα σήμαινε και επί τόπου παρουσία λειτουργών του Τμήματος του ΤΟΜ».
Σε άλλο σημείο, είπε πως στο κεφάλαιο 7 αναφέρονται στους υπουργούς, ενώ στο κεφάλαιο 8 καταγράφονται οι παρατηρήσεις της Επιτροπής. «Εξηγούμε πως αντιμετώπιζε η Κυπριακή Δημοκρατία την εισαγωγή καινούργιων και μεταχειρισμένων οχημάτων με αναφορά στο Ενωσιακό Δίκαιο. Ακολούθως αναφερόμαστε στην εποπτεία, με την εξής παρατήρηση ότι θεωρούσε το ΤΟΜ πως η εποπτεία εξαντλείτο με το να εξετάζουν ένα όχημα κάθε 40 χιλιάδες οχήματα. Σύγκριση αυτού του στοιχείου με το Ενωσιακό δίκαιο, θα δούμε τις διαφορές. Γίνονται αρκετές παρατηρήσεις σε σχέση με τα καθήκοντα του ΤΟΜ, της Αστυνομίας, του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας, της ΗΜΥ και εντοπίζονται παραλείψεις από όλα αυτά τα τμήματα».
Στο κεφάλαιο 9 αποδίδονται ευθύνες, είπε ο κ. Χριστοδούλου. «Για αυτό το κεφάλαιο διαβάζω κατά λέξη. «Έχοντας υπόψιν το σύνολο του μαρτυρικού υλικού, είναι εισήγηση της Επιτροπής όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο να έχουν διαπραχθεί πειθαρχικά αδικήματα από δημόσιους υπαλλήλους, που με τις πράξεις και ιδίως τις παραλείψεις τους, επέδειξαν αδράνεια και/ή αδιαφορία και/ή αμέλεια στην ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων αντιμετώπισης των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, με αποτέλεσμα να χαθούν δύο ζωές, ενώ η σωματική ακεραιότητα τρίτου προσώπου, του Αλέξανδρου Λούγκου να πληγεί μόνιμα για το υπόλοιπο της ζωής του. Πειθαρχικά αδικήματα που έχουν στο επίκεντρό τους ότι ενώ γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν την επικινδυνότητα των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, εντούτοις επέδειξαν:
- Αμέλεια και/ή αδιαφορία να δώσουν σημασία στις δέουσες προειδοποιήσεις της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή, η οποία από το 2013 και εντεύθεν τους ειδοποιούσε το Τμήμα με 73 προειδοποιήσεις για την επικινδυνότητα των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ
- Αμέλεια και/ή αδιαφορία να εξετάσουν και να δώσουν τη δέουσα βαρύτητα στο περιεχόμενο των δύο επιστολών των πολιτών το 2015 και 2016
- Αμέλεια και/ή αδιαφορία και/ή αδράνεια να προβούν σε διαπίστωση του κινδύνου όπως προβλέπεται από το Νόμο
- Έλλειψη ευθικρισίας σε ότι αφορά την ανάγκη κοινοποίησης από τις διεύθυνσης της ΗΜΥ και της Αστυνομίας, των εκθέσεων που λειτουργοί αυτών των δύο υπηρεσιών ετοίμασαν
Τόνισε επίσης «εξήγηση που έδωσε ο διευθυντής ΗΜΥ, γιατί δεν κοινοποίησε την έκθεσή του. Μας είπε ότι αν κοινοποιούσε την έκθεσή του, δηλαδή την πληροφόρηση που έτυχε μέσω διαδικτύου, ότι εκατομμύρια ανακλήσεις γίνονταν λόγω επικινδυνότητας αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, αυτό θα επηρέαζε το ανακριτικό έργο της Αστυνομίας. Όπως εμείς με ένα απλό σερφάρισμα αποκτήσαμε αυτή την πληροφορία, το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και ο οποιοσδήποτε».
Επισήμανε ακόμα ότι «περαιτέρω είναι εισήγηση της Επιτροπής, όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο πειθαρχικών αδικημάτων από τους Γενικούς Διευθυντές του Υπουργείου Μεταφορών που κατά τον κρίσιμο χρόνο αμέλησαν να εξασφαλίσουν τον απαραίτητο συντονισμό και να ασκήσουν την κατάλληλη εποπτεία του Υπουργείου στο ΤΟΜ και στην ΗΜΥ, ως όφειλαν ώστε ανάλογα να ενημερώσουν και τον υπουργό».
Αναφερόμαστε, συνέχισε, «γιατί πρέπει να γίνει αυτό, χωρίς να παραβλέπουμε και το γεγονός ότι οποιαδήποτε πειθαρχική διερεύνηση ενδεχομένως να στερείται αντικειμένου λόγω του ότι σχεδόν όλοι έχουν αφυπηρετήσει».
Για την ποινική ευθύνη, είπε ότι «η Επιτροπή έχει την άποψη ότι έχει παραθέσει γεγονότα, πράξεις και/ή παραλείψεις τα οποία δυνατόν να καταδεικνύουν ευθύνες στο οποιοδήποτε εμπλεκόμενο πρόσωπο. Για σκοπούς του σοβαρού αυτού ζητήματος, η Επιτροπή θεωρεί πως θα πρέπει να αποκρυσταλλώσει το πλαίσιο, επαναλαμβάνοντας τα κύρια σημεία που προέκυψαν από την έρευνά της και σχετίζονται με το θέμα της ποινικής ευθύνης.
Κατά την άποψή μας τα κύρια σημεία έχουν ως ακολούθως:
- Κύρια αποστολή του ΤΟΜ η οποία είναι αρμόδια Αρχή έγκρισης Τύπου από το 2009 και η Αρχή Εποπτείας της Αγοράς, είναι η οδική ασφάλεια.
- Στο πλαίσιο της αποστολής του το ΤΟΜ, όταν διαπιστώσει ότι όχημα, κατασκευαστικό στοιχείο, σύστημα ενέχει κίνδυνο για την οδική ασφάλεια ή για την ασφάλεια του χρήστη, οφείλει να εκτελέσει το καθήκον ενέργειας που του επιβάλλει ο Νόμος.
- Από το 2011 μέχρι το Μάρτη του 2017 ίσχυε σε σχέση με τις ανακλήσεις η εγκύκλιος του 2011 που οι Δ.Τ.Κ. ήταν υπεύθυνοι για όλες τις ανακλήσεις. Μετά το 2017 απαλλάχθηκαν οι Δ.Τ.Κ. από την ευθύνη για τα γκρίζα οχήματα, με αποτέλεσμα σε ότι αφορά γκρίζα οχήματα να μην υπάρχει καμία απολύτως ασφάλεια για σκοπούς ανακλήσεων.
- 21 Μαρτίου 2017, ο διευθυντής του ΤΟΜ εξαίρεσε τους Δ.Τ.Κ. από την ευθύνη ανάκλησης γκρίζων οχημάτων. Το κατά πόσον αυτή η ενέργεια έγινε με την εμπλοκή ή και με υποδείξεις του υπουργού του Υπουργείου Μεταφορών, είναι θέμα για το οποίο υπάρχουν αντικρουόμενες μαρτυρίες και ενδεχομένως να είναι και αυτό ένα θέμα ποινικής διερεύνησης.
- Από το 2013 και έκτοτε το ΤΟΜ λάμβανε συνεχείς προειδοποιήσεις για την επικινδυνότητα των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ. Έλαβε και τις επιστολές και 2015 και 2016, αλλά και από τους Δ.Τ.Κ. , άρα οτιδήποτε δεν έπραξε για να μειώσει τον κίνδυνο.
- Δεν άσκησε το καθήκον ενέργειας που το επέβαλλε ο νόμος, προειδοποιώντας το κοινό για τους κινδύνους για τους αερόσακους και λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα για μείωση ή εξάλειψη του κινδύνου.
Για τα δύο δυστυχήματα και στο ένα ατύχημα, βάζουμε στη βάση του πραγματικού πλαισίου κατά πόσον διαπιστώνονται ποινικά αδικήματα. Η απάντηση της Επιτροπής, επιπροσθέτως των πειθαρχικών είναι θετική. Παραθέσαμε τα ευρήματα της έρευνάς μας που αιτιολογούν τη θετική απάντηση. Αρμόδιος κατά πόσον θα υιοθετήσει την εισηγήσεις είναι ο Γενικός Εισαγγελέας και τελικός κριτής είναι τα Δικαστήρια».
«Διαπιστώνουμε το ενδεχόμενο διάπραξης κατάχρησης εξουσίας, ανθρωποκτονία, πρόκληση θανάτου λόγω αλόγιστης απερίσκεπτης πράξης και στην περίπτωση του Αλέξανδρου Λούγκου σοβαρό τραυματισμό», είπε ο κ. Χριστοδούλου.
Τόνισε επίσης «εξήγηση που έδωσε ο διευθυντής ΗΜΥ, ότι εάν κοινοποιούσε την έκθεσή του, δηλαδή ότι αναφερόταν διαδικτυακά, αυτό θα επηρέαζε το έργο της Αστυνομίας. Περαιτέρω είναι εισήγηση για εξέταση πειθαρχικών αδικημάτων από τους Γενικούς Διευθυντές του Υπουργείου που κατά τον κρίσιμο χρόνο ενδέχεται να μην άσκησαν την ανάλογη εποπτεία.
Για την ποινική ευθύνη, είπε ότι «έχει παραθέσει γεγονότα που ενδεχομένως να καταδεικνύουν ευθύνες στο οποιοδήποτε πρόσωπο. Η Επιτροπή πρέπει να αποκρυσταλλώσει το πλαίσιο. Κατά την άποψή μας, κύρια αποστολή του ΤΟΜ η οποία είναι αρμόδια Αρχή από το 2009 είναι η οδική ασφάλεια. Στο πλαίσιο της αποστολής του το ΤΟΜ, όταν διαπιστώσει ότι οποιοδήποτε σύστημα ενέχει κίνδυνο, οφείλει να εκτελέσει το καθήκον του». Από το 2011 μέχρι το 2017 ίσχυε η εγκύκλιος του 2011 που οι Δ.Τ.Κ. ήταν αρμόδιοι για την εποπτεία όλων των οχημάτων. Μετά το 2017 απαλλάχθηκαν από τα γκρίζα οχήματα».
Ακολούθως, ο κ. Χριστοδούλου αναφέρθηκε στα συμπεράσματά της Ερευνητικής, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως ενώπιον της Επιτροπής κατέθεσαν οκτώ πρώην και νυν υπουργοί του Υπουργείου Μεταφορών. «Αποτελεί εύρημα της Επιτροπής ότι οι υπουργοί της περιόδου 2013 με 2023 έχουν βαριά πολιτική ευθύνη, την οποία ουδείς εξ’ αυτών αναγνώρισε και ανέλαβε. Κι αυτό με το πρόσχημα ότι ουδείς τους ενημέρωσε για το πρόβλημα των ΤΑΚΑΤΑ και τον τρόπο με τον οποίο το ΤΟΜ αντιμετώπιζε το πρόβλημα. Αν το γνώριζαν, ασφαλώς και θα το αντιμετώπιζαν, όπως και άλλα θέματα. Πρόκειται κατά την άποψή μας για αιτιάσεις που παραβλέπουν ότι η ευθύνη των υπουργών είναι αντικειμενική και δεν χρειάζεται ένας υπουργός να έχει άμεσα και προσωπική εμπλοκή σε ένα ζήτημα για να του καταλογιστεί ευθύνη. Εάν τα πρόσωπα στην κορυφή της πολιτικής πυραμίδας δεν αναλαμβάνουν ευθύνη για τις πράξεις και παραλείψεις τους, ενθαρρύνουν και την εδραίωση γενικής και πολιτικής ασυδοσίας. Με τη μη ανάληψη ευθύνης δεν καλλιεργείται η πραγματική ευθύνη του πολίτη προς το κράτος και τους πολιτειακούς θεσμούς».
Κατέθεσαν επίσης η νυν και οι πρώην Γενικοί Διευθυντές, είπε «με τη θλιβερή διαπίστωση της Επιτροπής είναι η ευκολία με την οποία προέβαλαν την αφοπλιστική δικαιολογία ότι ούτε αυτοί γνώριζαν για το πρόβλημα με τους αερόσακους και τις ανακλήσεις και τον τρόπο αντιμετώπισής τους από το ΤΟΜ και την ΗΜΥ, καθότι δεν τους κοινοποιήθηκαν οι σχετικές εκθέσεις. Παραβλέπουν ότι με τις δικαιολογίες αυτές, ανέδειξαν ανεπάρκεια στην εκτέλεση των καθηκόντων τους ως Γ.Δ. Ανέλαβαν ευθύνη για την άρτια οργάνωση και εποπτεία του Υπουργείου και τον απαραίτητο συντονισμό, ευθύνη την οποία αναγνώρισαν ότι απέτυχαν να εκπληρώσουν».
«Ο νυν και τέσσερις πρώην διευθυντές του ΤΟΜ, όπως έχουμε ήδη επισημάνει για την κρίσιμη περίοδο 2013 με 2023, είχε παγιωθεί η αντίληψη ότι την ευθύνη την είχε ο κατασκευαστής και το Τμήμα είχε μόνο την ευθύνη να κοινοποιεί επικαιροποιημένα στοιχεία των ιδιοκτητών.Χαρακτηρίσαμε την αντίληψη αυτή είναι στρεβλωμένη και επικίνδυνη, γιατί στην πραγματικότητα το ΤΟΜ μετέθεσε τις ευθύνες του σε τρίτα μη κρατικά πρόσωπα και μετέτρεψε την αποστολή του Τμήματος από φύλακα της οδικής ασφάλειας σε διαβιβαστή πληροφοριών προς τρίτους. Με αποτέλεσμα να επιδείξει ασύγγνωστη αδιαφορία και απραξία στις συνεχείς προειδοποιήσεις για την επικινδυνότητα των αερόσακων και να μην προβεί ως όφειλε σε διαπίστωση κινδύνου στη συνέχεια, για εκπλήρωση του καθήκοντως ενέργειας που είχε δυνάμει του Νόμου και των Κανονισμών», σημείωσε ο κ. Χριστοδούλου.
Για το ΣΕΜΗΟ και τον ΠΑΣΕΑ, είπε πως σχημάτισαν την άποψη πως η έντονη διαφωνία τους έχει να κάνει με οικονομικά συμφέροντα. «Αντιλαμβανόμαστε τους όρους της διαφωνίας τους, όμως αποστολή του κράτους είναι η ασφάλεια των πολιτών κι όταν εγείρεται τέτοιο θέματα οικονομικά συμφέροντα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα», τόνισε ο κ. Χριστοδούλου, επισημαίνοντας ότι «εάν οι αρμόδιοι δεν καταφέρουν να εξισορροπήσουν τα συγκρουόμενα συμφέροντα των εμπλεκόμενων οικονομικών φορέων, δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να επιβάλουν με Κανονισμούς ή Διατάγματα λύσεις που εξυπηρετούν την ασφάλεια των πολιτών ανεξαρτήτως πολιτικού ή άλλου κόστους κι αυτό μέσα στο πλαίσιο που καθορίζεται από τον Κανονισμό του 2018».
Σε σχέση με τις καταθέσεις της Αστυνομίας και της ΗΜΥ, διαπίστωσαν ότι «η μαρτυρία των δύο αυτών προσώπων έδειξε ότι μεταξύ των διαφόρων κρατικών υπηρεσιών δεν υπάρχει η απαιτούμενη συνεργασία και αλληλοενημέρωση στα θέματα οδικής ασφάλειας. Το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας, περί πολλά τυρβάζει, αλλά υστερεί στην ουσία της αποστολής του που είναι η οδική ασφάλεια. «Το παιχνίδι αλληλοεπίρριψης ευθυνών είναι ευρέως διαδεδομένο και να έχουν διαμορφωθεί και παγιωθεί λανθασμένες και επικίνδυνες νοοτροπίες που πρέπει να εκριζωθούν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον».
Για να συμβεί αυτό, τόνισε, πως πρέπει «στα διάφορα πόστα να τοποθετηθούν πρόσωπα τα οποία επιπρόσθετα από οποιαδήποτε προσόντα, πρέπει να συναισθάνονται ότι οι ψηλές θέσεις έχουν πολλά προνόμια, αλλά συνδέονται κι από πολλές ευθύνες, τις οποίες πρέπει να είναι έτοιμοι να αναλάβουν και να υποστούν τις συνέπειες σε περίπτωση αποτυχίας».
Μετά την αποπεράτωση των εργασιών, υπέδειξε, «ενημερωθήκαμε και για άλλα ατυχήματα, αλλά αποφασίσαμε να μην τους καλέσαμε για μαρτυρία, αφού κρίναμε ότι ενόψει της ουσίας του πορίσματός μας δεν θα προσέθεταν οτιδήποτε στην έκθεσή μας. Διαπιστώσαμε επίσης ότι σε κάποιες περιπτώσεις, οι πολίτες δεν ανταποκρίνονται στις εκκλήσεις και θέτουν τους εαυτούς τους σε κίνδυνο και μόνο αυτοί θα έχουν από τώρα και στο εξής την ευθύνη. Να συνειδητοποιήσουν οι συμπολίτες μας ότι πρέπει να πάρουν μέτρα αυτοπροστασίας. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να κλάψουμε και άλλα θύματα ή τραυματισμούς. Ο καθένας ας αναλάβει τις ευθύνες του. Είμαι στη διάθεση του Γενικού Εισαγγελέα να δώσω οποιεσδήποτε διευκρινίσεις για να αντιμετωπιστεί το μπάχαλο που περιγράψαμε. Σκοπός μας δεν ήταν η επίρριψη ευθυνών. Σκοπός μας ήταν να ληφθούν κάποια μέτρα και να αλλάξουν νοοτροπίες».
Κληθείς να σχολιάσει τις ενδεχόμενες πολιτικές ευθύνες, είπε ότι δεν μπορούν να αποδώσουν στον νυν υπουργό, ωστόσο καταλογίζονται πολιτικές ευθύνες σε πρώην υπουργούς. «Δίνεται ενημέρωση στο τι εννοούμε πολιτικές ευθύνες, δίδονται αποσπάσματα από καθηγητές δημοσίου δικαίου. Κάνω αυτούσιες αναφορές από το πόρισμα που έκανε ο κ. Πολυβίου για το Μαρί. Δεν μπορούμε να αποδώσουμε πολιτικές ευθύνες στον νυν υπουργό, διότι από τις πρώτες εβδομάδες που ανέλαβε, έριξε όλο το βάρος να αντιμετωπίσει μια χαωτική κατάσταση που ανέλαβε ως αποτέλεσμα της αδιαφορίας, της απραξίας που είχαν επιδείξη όχι οι προκάτοχοί του, αλλά η αρμόδια Αρχή».
Σε ότι αφορά στις πειθαρχικές ευθύνες, είπε πως εντοπίζουν σε πέντε πρόσωπα νυν λειτουργούς. «Οι πειθαρχικές ευθύνες δεν πρέπει να αγγίζουν δημόσιους υπαλλήλους, αλλά διευθύνσεις» και τρία πρόσωπα με ποινικές ευθύνες, διευκρινίζοντας ότι κάποιοι ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν και ποινικά και πειθαρχικά αδικήματα ταυτόχρονα.
Η Επιτροπή εισηγείται τόσο πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες για έξι ή επτά από αυτά τα άτομα, είπε ο κ. Χριστοδούλου. Όπως γράφω στο πόρισμα πλήρως σχετικές είναι οι αποφάσεις του Ανωτάτου για το Μαρί. Τα ίδια συστατικά στοιχεία, οι ίδιες Αρχές. Ήμουν μέλος του Ανωτάτου όταν εκδώσαμε αυτές τις Αρχές. Υπάρχει εξαιρετική ομοιότητα. Από την αδιαφορία πράξεων και παραλείψεων χάσαμε δεκατρία άτομα, άρα και εδώ ενδεχόμενα να υπάρχουν οι ίδιες παραλείψεις. Ο αριθμός 6 ή 7 συμπεριλαμβάνει τόσο τις πειθαρχικές, όσο και τις ποινικές ευθύνες».
Ερωτηθείς εάν θα τεθεί χρονοδιάγραμμα ο Γενικός Εισαγγελέας είπε ότι, «πρέπει να ληφθεί κάποιος χρόνος. Σε πρώτο στάδιο θα δουλέψουμε για να μπορέσουμε να το δώσουμε σύντομα στη δημοσιότητα. Θα το δουλέψουμε σύντομα. Έρχεται και ο Αύγουστος αντιλαμβάνεται».
Ως προς το κατά πόσον εάν αποφασιστούν ποινικές διώξεις εάν θα βρίσκονται στο ίδιο κατηγορητήριο, ξεκαθάρισε πως αυτό αναμένεται να διαφανεί από τα αδικήματα που θα στοιχειοθετούνται.
