Στο απόλυτο σκοτάδι, λίγο πριν τις 5 τα ξημερώματα της 4ης Ιουλίου, το νερό σαρώνει την κοιλάδα του ποταμού Γουαδελούπη στο Τέξας. Μέσα σε λιγότερο από δύο ώρες, η στάθμη του νερού ανεβαίνει περίπου 8 μέτρα καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ιστορικό.
Όταν ο μετρητής σταματά να λειτουργεί, στις 05:10, το ποτάμι έχει φτάσει τα 11,4 μέτρα. Είναι ήδη αργά: η Camp Mystic, χριστιανική κατασκήνωση κοριτσιών, έχει παρασυρθεί. 27 παιδιά και στελέχη της κατασκήνωσης χάνονται στα ορμητικά νερά. Συνολικά πάνω από 100 άνθρωποι πνίγηκαν στις περιοχές που σάρωσαν οι «πλημμύρες – αστραπή», όπως ονομάζουν το φαινόμενο οι ειδικοί.
Είναι η πλέον φονική φυσική καταστροφή στην περιοχή από το 1987, όταν 10 νέοι είχαν πεθάνει σε παρόμοια πλημμύρα.
Η πιο θανατηφόρα πολιτεία
Σύμφωνα με τον Economist το Τέξας είναι η πιο θανατηφόρα πολιτεία των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις πλημμύρες, με πάνω από 1.000 θύματα μεταξύ 1959 και 2019. Η περιοχή της Κομητείας Κερ Kerr και ευρύτερα το λεγόμενο Flash Flood Alley, σχηματίζει ένα γεωλογικό «κανάλι» από το Ντάλας ως το Μεξικό, όπου ο ζεστός και υγρός αέρας του Κόλπου συμπυκνώνεται βίαια πάνω στους βράχους.
Στον σταθμό Ingram, μόλις 6 χλμ. από την κατασκήνωση, έπεσαν πάνω από 13 εκατοστά βροχής σε ένα 24ωρο – σχεδόν τα διπλάσια από τον μηνιαίο μέσο όρο. Σε άλλα σημεία της κομητείας εκτιμάται ότι έπεσαν μέχρι και 25 εκατοστά βροχής σε λίγες μόνο ώρες.
Φυσική παγίδα – Πολιτική αδράνεια
Η μορφολογία της περιοχής λειτουργεί σαν παγίδα θανάτου, εξηγεί ο Economist: ημιάνυδρα εδάφη, που δεν απορροφούν το νερό, απότομοι λόφοι, στενές κοίτες και πυκνό υδρογραφικό δίκτυο.
Όταν ξεσπά η καταιγίδα, το νερό δεν έχει που να πάει – τρέχει, φουσκώνει, σαρώνει. Αυτά τα δεδομένα δεν είναι νέα για τους επιστήμονες, ούτε για τους κατοίκους. Το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Σαν Αντόνιο είχε προειδοποιήσει για την «εκρηκτική» δυναμική του φαινομένου – αλλά οι τοπικές αρχές δεν διέθεταν ούτε καν σύστημα συναγερμού για πλημμύρες. Προσπάθειες να χρηματοδοτηθεί από το 2018 απέτυχαν.
Το χειρότερο; Το χτύπημα ήρθε νύχτα. Οι περισσότεροι κοιμούνταν. Δεν υπήρξε προειδοποίηση. Δεν υπήρξε χρόνος.
Ερωτήματα για την κυβέρνηση Τραμπ και τη NWS
Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (NWS) έχει αποδυναμωθεί. Από τον Ιανουάριο έχει χάσει περίπου 560 εργαζομένους – μέσω απολύσεων, πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και εθελουσιών αποχωρήσεων.
Πρόκειται για 10% του προσωπικού. Στην κεντρική υπηρεσία του Τέξας λείπουν κρίσιμοι επιστήμονες: ένας ανώτερος υδρολόγος και ο συντονιστής προειδοποιήσεων. Το κενό είναι τεράστιο.
Πρώην διευθυντές της NWS –που υπηρέτησαν μεταξύ 1988 και 2022– είχαν δημοσιεύσει ανοιχτή επιστολή τον Μάιο, προειδοποιώντας πως ο εφιάλτης τους είναι να προκαλέσουν οι περικοπές «άσκοπη απώλεια ανθρώπινων ζωών».
Η τραγωδία του Κερ Κάουντι δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Είναι προάγγελος όσων έρχονται. Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη ενισχύει το φαινόμενο: ο ζεστός αέρας συγκρατεί περισσότερο υδρατμό – άρα θα έχουμε εντονότερες και πιο ξαφνικές βροχοπτώσεις. Η φυσική είναι αμείλικτη.
Κάτω από το νερό – Πάνω από τα όριά μας
Ανάμεσα στα βράχια και τα κυπαρίσσια της Hill Country, δεκάδες οικογένειες πενθούν. Το νερό στέγνωσε γρήγορα. Η θλίψη όχι. Η εικόνα του ποταμού να ξεχειλίζει, να καταπίνει κατασκηνώσεις, να παρασέρνει ανθρώπους, μένει. Δεν είναι πια «ακραίο φαινόμενο». Είναι η νέα κανονικότητα. Και οι ΗΠΑ, το Τέξας, η πολιτική τους ηγεσία, δεν είναι έτοιμοι.
