Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν δεν έχει εμφανιστεί δημόσια ούτε έχει κάνει κάποια βιντεοσκοπημένη δήλωση εδώ και σχεδόν μια εβδομάδα. Η τελευταία του ανάρτηση στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης ήταν μετά τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν την Κυριακή.
Όσον ήταν σε εξέλιξη η σύγκρουση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, με το Τελ Αβίβ μάλιστα να προβάλει ως στρατιωτικό του στόχο την αλλαγή καθεστώτος- η ειλικρίνεια ωστόσο του σχετικού στόχου πλέον αμφισβητείται από πολλούς αναλυτές που εκτιμούν πως επρόκειτο για ένα είδος μπλόφας του Ισραήλ για να προκαλέσει πανικό στο καθεστώς επηρεάζοντας τις αποφάσεις της ηγεσίας-, ο Χαμενεΐ θεωρείτο ότι βρισκόταν κρυμμένος σε καταφύγιο, έχοντας περιορίσει σημαντικά τις επαφές του.
Τον προστατεύει μυστική μονάδα
Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα της Telegraph, έχει αναλάβει την προστασία του μια επίλεκτη μονάδα, η ύπαρξη της οποίας δεν ήταν γνωστή, η οποία αποτελείται από προσεκτικά επιλεγμένους σωματοφύλακες. Η μονάδα ήταν μυστική σε βαθμό που ούτε αξιωματούχοι των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης δεν γνώριζαν την ύπαρξή της.
Ο Χαμενεΐ δήλωνε πάντως έτοιμος να πεθάνει ως «μάρτυρας» και είχε προετοιμάσει- σύμφωνα με δημοσιεύματα- μάλιστα λίστα με τρεις υποψήφιους για την διαδοχή του, αλλά η επιβίωσή του είχε συνδεθεί άμεσα με την επιβίωση του καθεστώτος στο Ιράν. Σήμερα με την εκεχειρία σε ισχύ έχει μια ευκαιρία να παραμείνει στην εξουσία, αν και θεωρείται ότι ο πόλεμος με το Ισραήλ αφήνει πολλές δυσκολίες και αναταραχή στην ιρανική κοινωνία, η οποία έχει αρχίσει να αναρωτιέται πού βρίσκεται ο Χαμενεΐ.
Χαμένος από την δημόσια σφαίρα
«Ο κόσμος ανησυχεί πολύ για τον ανώτατο ηγέτη», δήλωσε ο παρουσιαστής τηλεοπτικής εκπομπής στην ιρανική κρατική τηλεόραση, μιλώντας σε αξιωματούχο του γραφείου του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ την Τρίτη. «Μπορείτε να μας πείτε πώς είναι;», ρώτησε χωρίς να πάρει σαφή απάντηση.
Η απουσία του από την δημόσια σφαίρα έχει εκπλήξει και αναστατώσει τους πάντες στο Ιράν, από τους πολιτικούς μέχρι το ευρύ κοινό, αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι New York Times.
Ως ανώτατος ηγέτης, ο Χαμενεΐ έχει τον τελευταίο λόγο σε όλα τα σημαντικά κρατικά ζητήματα. Αντίστοιχα, ως αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων είναι αυτός που εγκρίνει οποιαδήποτε σημαντική στρατιωτική απόφαση, όπως η επίθεση στην αμερικανική βάση ή η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με το Ισραήλ.
Η συμφωνία για την εκεχειρία φαίνεται ότι επετεύχθη αρκετά γρήγορα. Ωστόσο, ανώτεροι στρατιωτικοί διοικητές και κυβερνητικοί αξιωματούχοι στο Ιράν αποφεύγουν να απαντήσουν εάν έχουν συναντηθεί ή μιλήσει με τον Χαμενεΐ τις τελευταίες ημέρες, παρατηρούν οι NYT, αναφέροντας πως η εξαφάνιση του Χαμενεΐ έχει οδηγήσει σε μια σειρά από εικασίες και αμφιβολίες: Πόσο ενεπλάκη ο Χαμενεΐ στις τελευταίες αποφάσεις, δεδομένων των πολλών πιθανών δυσκολιών ή καθυστερήσεων στην επικοινωνία μαζί του; Εξακολουθεί να επιβλέπει τη χώρα σε καθημερινή βάση; Είναι τραυματίας, άρρωστος ή ακόμα και ζωντανός;
«Παραμένει ο κίνδυνος δολοφονίας του»
Σύμφωνα με τον Χαμζέ Σαφάβι (πολιτικός αναλυτής και γιος του στρατηγού Γιαχία Σαφάβι, διοικητή του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης και κορυφαίου στρατιωτικού συμβούλου του Χαμενεΐ), οι αξιωματούχοι ασφαλείας του Ιράν πιστεύουν ότι το Ισραήλ ενδέχεται να προσπαθήσει να δολοφονήσει τον Χαμενεΐ, ακόμη και κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας.
Έτσι, εφαρμόζουν αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας, όπως η περιορισμένη επαφή του με τον έξω κόσμο.
Παρόλα αυτά, ο Σαφάβι πιστεύει ότι ο Χαμενεΐ λαμβάνει μέρος σε όλες τις σημαντικές αποφάσεις εξ αποστάσεως.
Ακόμα κι έτσι, αρκετοί από τους υποστηρικτές του Χαμενεΐ δημοσιεύουν αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τονίζοντας ότι δεν μπορούν να νιώσουν ότι το Ιράν έχει νικήσει στον πόλεμο εναντίον του Ισραήλ αν δεν δουν ή να ακούσουν νέα του ανώτατου ηγέτη.
Χώρος για συμμαχίες και διεκδίκηση της εξουσίας
Παράλληλα, η απουσία του μπορεί να προκαλέσει άλλου είδους προβλήματα. Σύμφωνα με τέσσερις ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους που μίλησαν στους NYT, κατά την απουσία του Χαμενεΐ, πολιτικοί και στρατιωτικοί διοικητές σχηματίζουν συμμαχίες και ανταγωνίζονται μεταξύ του για την εξουσία. Αυτές οι συμμαχίες έχουν διαφορετικά οράματα για το πώς πρέπει να προχωρήσει το Ιράν με το πυρηνικό του πρόγραμμα, τις διαπραγματεύσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την αντιπαράθεση με το Ισραήλ.
Η παράταξη που φαίνεται να έχει το πάνω χέρι αυτή τη στιγμή πιέζει για μετριοπάθεια και διπλωματία, σύμφωνα με τις πηγές των NYT. Σε αυτήν εντάσσεται και ο πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, ο οποίος έχει δηλώσει δημόσια την προθυμία του να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και μετά τον βομβαρδισμό των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Στους συμμάχους του Πεζεσκιάν περιλαμβάνονται ο επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας, Γκολάμ-Χοσεΐν Μοχσενί-Ετζέι, ο οποίος είναι κοντά στον ανώτατο ηγέτη, και ο νέος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων, υποστράτηγος Αμπντολραχίμ Μουσαβί.
Στον αντίποδα έχουμε μια συντηρητική παράταξη, με επικεφαλής τον ισχυρό σκληροπυρηνικό πολιτικό, Σαΐντ Τζαλίλι, ο οποιος έχει επικρίνει δημόσια τον πρόεδρο και τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, αμφισβητώντας τη νομιμότητα της συμφωνίας για την εκεχειρία κάνοντας λόγο για «αιφνιδιαστική» κατάπαυση του πυρός. Επίσης, καταδίκασε οποιαδήποτε επιστροφή στις διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σε αυτή την ομάδα περιλαμβάνονται οι σκληροπυρηνικοί που κατέχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και ορισμένοι ανώτεροι διοικητές των Φρουρών της Επανάστασης.
Πηγή: Ναυτεμπορική, Ιωάννα Βαρδαλαχάκη • [email protected]
