Αποκλίσεις πολλών χιλιάδων ευρώ μεταξύ των καταλόγων εισφορών των κομμάτων, αλλά και πρόσωπα με εισφορές πέραν του ετήσιου επιτρεπόμενου ορίου διαπιστώνονται στον έλεγχο των κομμάτων για τα έτη 2016 – 2021.
Σε σχετική έκθεση που προχώρησε η Ελεγκτική Υπηρεσία στην «Συγκεντρωτική Αναφορά Ευρημάτων Ελέγχου Συμμόρφωσης Κοινοβουλευτικών Πολιτικών Κομμάτων για τα έτη 2016 έως 2021», διαπιστώθηκαν αποκλίσεις μεταξύ των καταλόγων εισφορών, άνω των €500, που είχαν αναρτηθεί στις ιστοσελίδες πέντε κομμάτων (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, Ε.ΛΑ.Μ., ΔΗΠΑ) και των αντίστοιχων καταχωρίσεων στα ειδικά μητρώα εισφορών που υποβλήθηκαν στην Ελεγκτική.
Συγκεκριμένα στο ΔΗΣΥ παρατηρήθηκαν διαφορές για όλα τα υπό εξέταση έτη, συνολικού ύψους €114.487, στο ΔΗΚΟ για τα έτη 2020 και 2021 παρατηρήθηκαν διαφορές συνολικού ύψους €10.360, στο Ε.ΛΑ.Μ. για το έτος 2021 παρατηρήθηκαν διαφορές ύψους €1.500 και στην ΔΗΠΑ για το έτος 2021 παρατηρήθηκαν διαφορές ύψους €2.500.
Σημειώνεται πως, δεν κατέστη δυνατόν να ποσοτικοποιηθούν οι διαφορές που αφορούν το ΑΚΕΛ, λόγω μη πληρότητας των μητρώων εισφορών του Κόμματος.
Η Ελεγκτική επισημαίνει δε, ότι για δύο από τα Κόμματα αυτά (ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ), αν και είχαν ιδιωτικές εισφορές άνω των €500, δεν εντοπίστηκαν αναρτήσεις των αντίστοιχων καταλόγων, για τα έτη 2016-2019 στην περίπτωση του ΔΗΚΟ και για τα έτη 2018-2020 στην περίπτωση της ΔΗΠΑ.
Ξανά και ξανά
Την ίδια ώρα, παρατηρήθηκε στον σχετικό έλεγχο και υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου των ιδιωτικών εισφορών. Στα μητρώα εισφορών δύο Κομμάτων (ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ) εντοπίστηκαν περιπτώσεις προσώπων με εισφορές πέραν του ετήσιου επιτρεπόμενου ορίου των €50.000, ανά εισφορέα, που προνοείται στη σχετική νομοθεσία.
Συγκεκριμένα, στο ΑΚΕΛ εντοπίστηκαν 19 περιπτώσεις υπέρβασης του ορίου εισφορών από φυσικά πρόσωπα με τη συνολική υπέρβαση να ανέρχεται σε €184.946, ενώ στο ΔΗΚΟ εντοπίστηκε 1 περίπτωση υπέρβασης του ορίου εισφορών ύψους €12.500 από νομικό πρόσωπο.
Εισφορές από εταιρείες εκτός
Σε πέντε Κόμματα (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ, Κίνημα Οικολόγων), εντοπίστηκαν περιπτώσεις αποδοχής εισφορών από νομικά πρόσωπα, για τα οποία δεν κατέστη δυνατό να τεκμηριωθεί κατά πόσον ήταν εταιρείες εγγεγραμμένες στην Δημοκρατία, δυνάμει του περί Εταιρειών Νόμου, ως απαιτείται. Συγκεκριμένα, στον ΔΗΣΥ εντοπίστηκαν 9 περιπτώσεις συνολικού ύψους €107.520, στο ΑΚΕΛ 244 περιπτώσεις συνολικού ύψους πέραν των €80.000, στο ΔΗΚΟ 21 περιπτώσεις συνολικού ύψους €111.250, στην ΔΗΠΑ 4 περιπτώσεις συνολικού ύψους €6.500 και στο ΚΟΣΠ 3 περιπτώσεις συνολικού ύψους €180.
Τέσσερα Κόμματα (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ) έλαβαν εισφορές από εταιρείες, οι οποίες, κατά την ημέρα που κατέβαλαν τις εισφορές, δεν φαίνεται να είχαν τη μόνιμη εγκατάσταση τους στη Δημοκρατία, τουλάχιστον για τρία έτη, ως απαιτείται από το άρθρο 5(2)(στ) του περί Πολιτικών Κομμάτων Νόμου. Συγκεκριμένα, στον ΔΗΣΥ εντοπίστηκαν 22 περιπτώσεις συνολικού ύψους €403.000, στο ΑΚΕΛ 7 περιπτώσεις συνολικού ύψους €150.000, στο ΔΗΚΟ 9 περιπτώσεις συνολικού ύψους €210.000 και στην ΕΔΕΚ 1 περίπτωση ύψους €25.000.
Αποδείξεις μη σωστά συμπληρωμένες
Από τους δειγματοληπτικούς ελέγχους αποδείξεων είσπραξης εισφορών που διενήργησε η Ελεγκτική με χρήση μη στατιστικής μεθόδου δειγματοληψίας, εντόπισε περιπτώσεις έκδοσης αποδείξεων, για ομάδες εισφορέων, χωρίς να επισυνάπτεται σε αυτές αναλυτική ονομαστική κατάσταση (ΔΗΚΟ), καθώς καικαταχωρίσεις στα ειδικά μητρώα, αποδείξεων με λανθασμένους αύξοντες αριθμούς (ΔΗΣΥ). Επίσης εντόπισε εισφορές στα ειδικά μητρώα, για τις οποίες δεν εκδόθηκαν αποδείξεις είσπραξης (ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, Ε.ΛΑ.Μ., Κίνημα Οικολόγων), καθώς και περιπτώσεις όπου οι σχετικές αποδείξεις δεν εντοπίστηκαν στα υποβληθέντα στοιχεία (Ε.ΛΑ.Μ.). Επιπρόσθετα εντοπίστηκαν αποδείξεις που δεν ήταν ορθά συμπληρωμένες ή δεν είχαν καταχωριστεί στα ειδικά μητρώα εισφορών (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, Ε.ΛΑ.Μ., Κίνημα Οικολόγων). «Λόγω της μη χρήσης στατιστικής μεθόδου δειγματοληψίας στο συγκεκριμένο βήμα ελέγχου, τα αποτελέσματα δεν μπορούν να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά για το σύνολο των εισφορών», σχολιάζει η ΕΥ.
Αγνοούνται κομμάτια οικονομικών καταστάσεων
Σύμφωνα με τον έλεγχο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, δύο Κόμματα (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ), δεν περιέλαβαν στις υποβληθείσες στον Έφορο οικονομικές τους καταστάσεις, ως αναπόσπαστο μέρος αυτών, τα αποτελέσματα όλων των γραφείων, τμημάτων ή παραρτημάτων τους και ως εκ τούτου, οι οικονομικές τους καταστάσεις, δεν είχαν καταρτιστεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Έξι Κόμματα (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, Ε.ΛΑ.Μ., ΕΔΕΚ, ΚΟΣΠ) καθυστέρησαν να υποβάλουν τις ελεγμένες, από ιδιώτες ελεγκτές, οικονομικές τους καταστάσεις στον Έφορο Τήρησης του Μητρώου Πολιτικών Κομμάτων, για το έτος 2016, ενώ ένα Κόμμα (ΔΗΠΑ) για το έτος 2018. «Δεν παρατηρήσαμε καθυστέρηση στην υποβολή των οικονομικών καταστάσεων των Κομμάτων, για τα υπόλοιπα έτη», σχολιάζει η ΕΥ στην ειδική της έκθεση.
Το καταστατικό δύο κομμάτων (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ) δεν περιλαμβάνει πρόνοια για την ετοιμασία ετήσιων οικονομικών καταστάσεων, ούτε αναφέρεται σε αυτό, ποιο όργανο είναι υπεύθυνο για την έγκριση τους, ενώ στην περίπτωση τριών Κομμάτων (ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ, ΚΟΣΠ), παρατηρήσαμε ότι οι υποβληθείσες στον Έφορο οικονομικές καταστάσεις τους εγκρίθηκαν από σώματα διαφορετικά από αυτά που ορίζονται στα καταστατικά τους.
Περαιτέρω, οι υποβληθείσες στον Έφορο οικονομικές καταστάσεις δύο Κομμάτων (ΔΗΣΥ, ΔΗΠΑ), για τα έτη 2017 και 2019, αντίστοιχα, υποβλήθηκαν στον Έφορο χωρίς να φέρουν υπογραφή από τα αρμόδια πρόσωπα των Κομμάτων. Σημειώνουμε ότι οι οικονομικές καταστάσεις του ΔΗΣΥ αφορούσαν μόνο στα επαρχιακά γραφεία Λάρνακας και Κερύνειας και δεν έφεραν υπογραφή ούτε και οι αντίστοιχες εκθέσεις των Ιδιωτών Ελεγκτών που περιλαμβάνονταν σε αυτές.
Σωματείο και όχι κόμμα το ΔΗΚΟ
Όπως είδε η Ελεγκτική Υπηρεσία στον έλεγχό της, στις υποβληθείσες στον Έφορο οικονομικές καταστάσεις του ΔΗΚΟ, καθώς και στις αντίστοιχες Εκθέσεις του Ανεξάρτητου Ελεγκτή, που περιλαμβάνονται σε αυτές, το Κόμμα αναφέρεται ως σωματείο, παρόλο που δεν πληροί τον ορισμό του σωματείου, σύμφωνα με τον Περί Σωματείων και Ιδρυμάτων και για Άλλα Συναφή Θέματα Νόμο. Το Κόμμα αυτό, στις οικονομικές καταστάσεις του θα έπρεπε να αναφέρεται ως πολιτικό κόμμα, σύμφωνα με τον Περί Πολιτικών Κομμάτων Νόμο.
Παράλληλα, η ΕΥ παρατήρησε ότι, οι υποβληθείσες στον Έφορο οικονομικές καταστάσεις του Ε.ΛΑ.Μ., για τα έτη 2020 και 2021, δεν έτυχαν ανεξάρτητου ελέγχου, αλλά επισκόπησης από τον λογιστή του Κόμματος, γεγονός που δεν συνάδει με τις πρόνοιες του περί Πολιτικών Κομμάτων Νόμου.
Όσον αφορά στα ειδικά μητρώα εισφορών του ΑΚΕΛ εντοπίσαμε ιδιωτική εισφορά ύψους €50.000 από τον ιδιώτη ελεγκτή του, ο οποίος κατά τον χρόνο της εισφοράς και έως σήμερα, διατηρεί την ιδιότητα του Ελεγκτή του Κόμματος, γεγονός που –όπως σχολιάζει η ΕΥ- «εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την ανεξαρτησία του». Σημειώνει η ΕΥ ωστόσο, ότι, είναι η μόνη περίπτωση ιδιώτη ελεγκτή που στις εκθέσεις του, για όλα τα έτη, έχει διατυπώσει γνώμη με επιφύλαξη.
Αδυναμίες και κόμματα
Πρόσθετα, εντοπίστηκαν αδυναμίες όσον αφορά στην τήρηση των ειδικών μητρώων εισφορών όλων των κομμάτων. Μεταξύ άλλων, παρατηρήθηκε απουσία των απαραίτητων στοιχείων ταυτοποίησης των εισφορέων, την καταγραφή ανώνυμων εισφορών, την μη συμπερίληψη των εισφορών όλων των τμημάτων των Κομμάτων στο ειδικό μητρώο, καθώς και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την μη καταχώριση εισφορών κάτω των €500, στα ειδικά μητρώα εισφορών.
Σε έξι περιπτώσεις ελεγχόμενων Κομμάτων, διαπιστώθηκαν διαφορές ανάμεσα στα συνολικά ποσά των εισφορών, όπως αυτά καταχωρίστηκαν στα ειδικά μητρώα εισφορών τους και στα συνολικά ποσά των εισφορών, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις τους. Συγκεκριμένα, για τα υπό εξέταση έτη, οι συνολικές διαφορές που παρατηρήθηκε από την Ελεγκτική ότι ήταν: €592.113 για τον ΔΗΣΥ, €853.262 για το ΑΚΕΛ, €17.310 για το Ε.ΛΑ.Μ., €43.588 για την ΕΔΕΚ, €30.677 για τη ΔΗΠΑ και €6.518 για το Κίνημα Οικολόγων.
Εισφορά από εταιρεία με υπόθεση διαφθοράς
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως, εντόπισε η ΕΥ, για το έτος 2019, εισφορά προς το ΔΗΚΟ, από νομικό πρόσωπο, το οποίο είχε καταδικαστεί σε υπόθεση διαφθοράς. Ο περί Πολιτικών Κομμάτων Νόμος ορίζει ότι επιτρέπονται εισφορές προς τα πολιτικά κόμματα, νοουμένου ότι αυτές προέρχονται από πρόσωπα των οποίων οι δραστηριότητες είναι νόμιμες.
Στο πλαίσιο των ευρημάτων του ελέγχου για τα επτά κοινοβουλευτικά πολιτικά κόμματα, σημειώνεται ότι, η ΔΗΠΑ εγγράφηκε στο Μητρώο Πολιτικών Κομμάτων, στις 20 Απριλίου 2018 και ως εκ τούτου, ο έλεγχος που διενεργήσαμε για το εν λόγω πολιτικό κόμμα κάλυψε την περίοδο 2018-2021. Για τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα, ο έλεγχος κάλυψε ολόκληρη την υπό εξέταση περίοδο (2016-2021).
