Συνέρχεται αύριο Πέμπτη στις 16:00 η Ολομέλεια της Βουλής για να ψηφίσει επί του αναθεωρημένου Κρατικού Προϋπολογισμού του 2021. Ο Προϋπολογισμός του 2021 καταψηφίστηκε από την Ολομέλεια του νομοθετικού σώματος στις 17 Δεκεμβρίου του 2020 και σε νέα Συνεδρία την ίδια ημέρα ενέκρινε το δωδεκατημόριο του Ιανουαρίου του 2021 με το οποίο και λειτουργεί η κρατική μηχανή και κατατέθηκε νέο νομοσχέδιο Προϋπολογισμού τη 14η Ιανουαρίου που συζητήθηκε από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών την 15η Ιανουαρίου.
Στην έκθεση που η Επιτροπή Οικονομικών υπέβαλε στην Ολομέλεια της Βουλής, αναφέρεται ότι ο Προϋπολογισμός υποβάλλεται στην Ολομέλεια για σκοπούς λήψης τελικής απόφασης σε σχέση με την έγκριση ή απόρριψη αυτού από το σώμα και σημειώνεται ότι οι τελικές θέσεις όλων των κοινοβουλευτικών πλευρών αναμένεται να διατυπωθούν κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού στην Ολομέλεια του σώματος.
Στην Έκθεση προστίθεται ότι η Επιτροπή Οικονομικών ταυτόχρονα, επιφυλάσσει το δικαίωμα των μελών της, όπως και των υπόλοιπων Βουλευτών για την υποβολή τροπολογιών στο στάδιο της κατά Κεφάλαιο και ομάδα/υποομάδα δαπανών ψήφισης σε νόμο.
Η Επιτροπή επιφυλάσσεται ως προς τα τελικά του μεγέθη, τα οποία ενδέχεται να διαφοροποιηθούν στη βάση περικοπών ειδικών κονδυλίων, όπως και της τελικής διαμόρφωσης των συνολικών δαπανών, υπό το φως της έγκρισης ή απόρριψης τροποποιήσεων σε αυτόν, οι οποίες κατατέθηκαν ή ενδέχεται να κατατεθούν εκ μέρους της κυβέρνησης ή/και βουλευτών.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι ο Κρατικός Προϋπολογισμός του 2021, όπως εκ νέου κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπει δαπάνες (τακτικές και αναπτυξιακές), ύψους €7.158.245.905 και παρουσιάζει αύξηση δαπανών κατά 2,5% σε σύγκριση με τις αρχικά προϋπολογισθείσες και εγκριθείσες δαπάνες του προϋπολογισμού του 2020 (μη περιλαμβανομένων των τεσσάρων συμπληρωματικών προϋπολογισμών του 2020).
Σημειώνεται ότι, μετά τις τροποποιήσεις που έχουν ενσωματωθεί σε αυτόν ως αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων που έλαβαν χώρα μετά την καταψήφιση του αρχικού προϋπολογισμού για το έτος 2021, ο νέος προϋπολογισμός παρουσιάζεται αυξημένος κατά €339.912.290. Τα έσοδα που προβλέπονται στον υπό αναφορά προϋπολογισμό (εξαιρουμένων των χρηματοοικονομικών ροών) ανέρχονται στα €6.480 εκατομ., σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €5.917 εκατομ. το 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 9,5%.
Στην Έκθεση αναφέρεται ότι στο πλαίσιο της συζήτησης, ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι μετά την καταψήφιση του Προϋπολογισμού, η Κυβέρνηση προχώρησε στη διεξαγωγή σειράς συναντήσεων με εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών κομμάτων και των πολιτικών παρατάξεων, ώστε να εξευρεθεί συναινετική λύση με σκοπό να καταστεί δυνατή η έγκριση του προϋπολογισμού και είπε ότι στις συναντήσεις συζητήθηκε εκτεταμένα αριθμός προτάσεων και εισηγήσεων, οι οποίες στην πλειοψηφία τους κρίνεται ότι δεν επηρεάζουν τον κρατικό προϋπολογισμό του 2021.
Προστίθεται ότι είπε πως προτάσεις που άπτονται θεμάτων σχετικών με τις εκποιήσεις, καθώς και εισηγήσεις που αφορούν το ΓΕΣΥ δεν δύναται να γίνουν αποδεκτές από την κυβέρνηση, καθότι αναμένεται να δημιουργήσουν σημαντικά προβλήματα αφενός στην κυπριακή οικονομία και αφετέρου στη φιλοσοφία του μονοασφαλιστικού σχεδίου υγείας.
Πρόσθεσε ότι στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας περιλαμβάνονται πιστώσεις ύψους €74.5 εκατομ. που αφορούν στην αναβάθμιση των υποδομών στον τομέα της υγείας, όπως είναι η επέκταση της αιματολογικής κλινικής και η προμήθεια εξοπλισμού τελευταίας τεχνολογίας, η επέκταση μονάδων ατυχημάτων και έκτακτης ανάγκης σε όλη την Κύπρο, η ενίσχυση του Μακάριου Νοσοκομείου, η κατασκευή ειδικής μονάδας COVID στο Νοσοκομείο Αμμοχώστου και η δημιουργία μονάδας μεταδοτικών ασθενειών στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού.
Σημειώνεται ότι, σε σχέση με το θέμα των εκποιήσεων, το Υπουργείο Οικονομικών διαμορφώνει νέο σχέδιο για στοχευμένη αναστολή δόσεων μέχρι την 30η Ιουνίου 2021, ενώ σε περίπτωση ύπαρξης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, είναι σε θέση να επαναφέρει το σχέδιο παραχώρησης κυβερνητικών εγγυήσεων συνολικού ύψους €1 δις σε επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία, για τη δανειοδότησή τους από τραπεζικά ιδρύματα.
Στην έκθεση αναφέρεται ακόμα ότι σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, η έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού από την Ολομέλεια της Βουλής κρίνεται ως υψίστης σημασίας για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του κράτους, τη στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, καθώς και την εφαρμογή των μέτρων για την υλοποίηση των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Σε αντίθετη περίπτωση, η εκ μέρους της Δημοκρατίας προσφυγή στις αγορές για την άντληση της αναγκαίας ρευστότητας θα καταστεί ανέφικτη, με αποτέλεσμα να παρουσιαστεί αδυναμία χρηματοδότησης των δράσεων που απαιτούνται για στήριξη της οικονομίας, είπε ο Υπουργός Οικονομικών.
Αναφορικά με τις τροποποιήσεις που επήλθαν στον κρατικό προϋπολογισμό του 2021, ο οποίος τέθηκε ενώπιον της επιτροπής, σε σχέση με τον καταψηφισθέντα προϋπολογισμό, ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως σε ό,τι αφορά τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19 περιλήφθηκαν πρόσθετες πιστώσεις ύψους περίπου €220 εκατομ. που αφορούν πιστώσεις ύψους €200 εκατομ., στο πλαίσιο της ανάγκης στήριξης των επιχειρήσεων και των αυτοτελώς εργαζομένων λόγω εφαρμογής μέτρων για αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 και πιστώσεων ύψους €200.000 για αγορά υπηρεσιών σε σχέση με την αντιμετώπιση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ), πιστώσεις ύψους €20 εκατομ. για την ευρύτερη τόνωση της οικονομίας, σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο, πιστώσεις ύψους €120.000 για αγορά υπηρεσιών για τη λειτουργία κέντρου τηλεφωνικής εξυπηρέτησης πολιτών για τις υπηρεσίες που παρέχονται από την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας και τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Στην Έκθεση διευκρινίζεται ότι κυβερνητικές τροποποιήσεις ύψους €136.709.555 που είχαν υποβληθεί κατά τη συζήτηση του καταψηφισθέντος προϋπολογισμού, έχουν ενσωματωθεί πλήρως στον εκ νέου κατατεθέντα προϋπολογισμό και ότι ταυτόχρονα ενσωματώθηκε σε αυτόν και ο προϋπολογισμός της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο οποίος είχε εγκριθεί με απόφαση του σώματος ημερομηνίας 3 Δεκεμβρίου 2020.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, στον νέο κρατικό προϋπολογισμό του 2021 περιλήφθηκαν περαιτέρω πρόσθετες πιστώσεις ύψους €4.257.000 που θα παραχωρηθούν ως ανθρωπιστική βοήθεια προς τον Λίβανο, συνεπεία της έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού. Διευκρινίζεται ότι το εν λόγω ποσό, παρόλο που περιλήφθηκε στον περί Συμπληρωματικού Προϋπολογισμού Νόμο (Αρ. 4) του 2020 δεν κατέστη εφικτό να παραχωρηθεί εντός του 2020 λόγω της συνεχιζόμενης πανδημίας.
Στον νέο Προϋπολογισμό περιλήφθηκε πρόνοια για συνολική απασχόληση είκοσι έξι (26) εργοδοτούμενων ορισμένου χρόνου στο Υπουργείο Εσωτερικών [οκτώ (8) στις Τεχνικές Υπηρεσίες – Διοίκηση και δεκαοκτώ (18) στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως] για την υλοποίηση του νέου πλαισίου έκδοσης πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών, έναντι αντίστοιχων κενών θέσεων.
Γίνεται επίσης μεταφορά μέρους του προϋπολογισμού προς υλοποίηση της Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για τη βελτιστοποίηση του θεσμικού και νομοθετικού πλαισίου για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και επιθεώρηση.
Ο Υπουργός Οικονομικών ενημέρωσε την Επιτροπή ότι από τις τροπολογίες που συγκέντρωσαν κοινοβουλευτική πλειοψηφία στον καταψηφισθέντα προϋπολογισμό ενσωματώθηκαν στον νέο αυτές που αφορούν στην αποκοπή ποσοστού ύψους δέκα τοις εκατό (10%) από τις ομάδες δαπανών που αφορούν σε συμβουλευτικές υπηρεσίες/έρευνες, λειτουργικές δαπάνες και εκπαίδευση προσωπικού/συνέδρια, σεμινάρια και άλλα γεγονότα. Οι εν λόγω αποκοπές επιφέρουν συνολική μείωση των πιστώσεων ύψους €21.374.265 και δεν επηρεάζουν τον προϋπολογισμό της Βουλής των Αντιπροσώπων, κατ’ επιταγήν της συνταγματικής διάταξης.
Αναφορικά τις εισηγήσεις που υποβλήθηκαν από τα κοινοβουλευτικά κόμματα και τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε στην Επιτροπή Οικονομικών ότι η Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την έναρξη κοινωνικού διαλόγου μέσα στο θεσμοθετημένο πλαίσιο, με στόχο την υιοθέτηση εθνικού κατώτατου μισθού στη βάση μελέτης που διεξήχθη από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, λαμβανομένων υπόψη των επικρατουσών συνθηκών στην αγορά εργασίας.
Ο Υπουργός είπε επίσης στην Επιτροπή ότι ο νόμος που ψηφίστηκε από τη Βουλή στις 17 Δεκεμβρίου 2020 για την αναστολή των εκποιήσεων μέχρι το τέλος Μαρτίου 2021 δεν αναπέμφθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ότι ετοιμάζεται νέο σχέδιο για κάλυψη των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων που παρά το γεγονός ότι υπέβαλαν αίτηση για ένταξή τους στο “Σχέδιο Εστία”, κρίνονται ως μη βιώσιμοι, με αποτέλεσμα να απειλούνται με απώλεια της οικογενειακής και επαγγελματικής τους στέγης.
Ο Υπουργός είπε ακόμα στην Επιτροπή ότι επιπροσθέτως, η Κυβέρνηση, κατέθεσε στη Βουλή νομοσχέδιο που διαλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την επίσπευση της διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου σε σχέση με τις καταχρηστικές ρήτρες σε δανειακές συμβάσεις τραπεζών και αφορούν στις αποφάσεις της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, που παρέχει τη δυνατότητα στην Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή να επιβάλλει αποτρεπτικά διοικητικά πρόστιμα.
Σε σχέση με την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για πάταξη της φοροδιαφυγής, ο Υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο για τροποποίηση του περί Βεβαιώσεως και Εισπράξεως Φόρων Νόμου, το οποίο προβλέπει για την ποινικοποίηση της μη καταβολής του φόρου χωρίς την ύπαρξη δόλου.
Όσον αφορά στις προαγωγές Συμβασιούχων Υπαξιωματικών (ΣΥΠ), ο Υπουργός είπε ότι προγραμματίζεται η διάθεση των απαραίτητων πιστώσεων για την προαγωγή 316 Λοχίων [Κλ. Α4 και Α6(ii)] ΣΥΠ σε Επιλοχίες [Κλ. Α7(ii)]. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός για θέματα άμυνας που κατατέθηκε στην Βουλή, ήταν αυξημένος κατά €70 εκατομ. σε σχέση με το 2020, ενώ με την ψήφιση του περί Συμπληρωματικού Προϋπολογισμού Νόμου (Αρ. 4) του 2020 Νόμου, έχουν παραχωρηθεί κατά τη διάρκεια του έτους 2020 πρόσθετες πιστώσεις ύψους €77 εκατομ..
Αναφορικά με το θέμα της φροντίδας των νηπίων και των παιδιών περιλαμβάνονται σημαντικές δράσεις, περιλαμβανομένης της επιχορήγησης για κάλυψη των διδάκτρων και δημιουργία πολυλειτουργικών κέντρων για παιδιά, με σκοπό τη διευκόλυνση συμμετοχής των εργαζόμενων μητέρων στην αγορά εργασίας.
Στην Έκθεση αναφέρεται ακόμα ότι η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανέφερε στην Επιτροπή ότι το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας πέραν των σχεδίων που υλοποιεί το Υπουργείο Οικονομικών, έχει προκηρύξει για το μήνα Ιανουάριο του 2021 σχέδια στήριξης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων ύψους €130 εκατομ., με στόχο τη συγκράτηση της ανεργίας.
Διεργασίες για επίτευξη πλειοψηφίας προς υπερψήφιση του Προϋπολογισμού
———
Στην ψηφοφορία της 17ης Δεκεμβρίου υπέρ ψήφισαν οι 18 Βουλευτές του ΔΗΣΥ, οι δύο της Αλληλεγγύης, δύο παρόντες Βουλευτές Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων και οι δύο Βουλευτές του ΕΛΑΜ. Εναντίον ψήφισαν συνολικά 29 Βουλευτές. Οι 16 Βουλευτές του ΑΚΕΛ, έξι παρόντες Βουλευτές του ΔΗΚΟ, οι τρεις Βουλευτές της ΕΔΕΚ, οι δύο Βουλευτές του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, ο Βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών και η Βουλευτής των «Ανεξάρτητων» Άννα Θεολόγου.
Της καταψήφισης που Προϋπολογισμού, που συνέβη πρώτη φορά από της Εγκαθιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, ακολούθησαν διεργασίες με αλλεπάλληλες επαφές του κυβερνώντος κόμματος, Υπουργών της Κυβέρνησης και του ιδίου του Προέδρου της Δημοκρατίας με επικέντρωση των προσπαθειών στην ηγεσία της ΕΔΕΚ καθώς οι ψήφοι των 3 Βουλευτών του Κινήματος θα καθορίσουν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας είτε υπέρ, είτε κατά του Προϋπολογισμού.
Μία παράμετρος η οποία επίσης λαμβάνεται υπόψη στις διεργασίες είναι οι ψήφοι των δύο Βουλευτών της Αλληλεγγύης. Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Βουλευτής του Κινήματος Μιχάλης Γιωργάλλας το Κίνημα αναμένει τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου τις οποίες θα θέσει ενώπιον της Πολιτικής Επιτροπής απόψε για να αποφασίσει πως θα τοποθετηθεί κατά την αυριανή ψηφοφορία επί του Προϋπολογισμού.
Μέχρι στιγμής ούτε η ΕΔΕΚ έχει ξεκαθαρίσει την πρόθεση της παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Μαρίνος Σιζόπουλος είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και μετά από αυτήν ο κ. Σιζόπουλος εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι εισηγήσεις της ΕΔΕΚ συνάντησαν κατανόηση από το Προεδρικό.