Αιχμηρή κριτική στην κυβέρνηση Τραμπ για τη στάση που είχε επιδείξει το προηγούμενο διάστημα επεφύλαξε ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ στην πρώτη του δημόσια τοποθέτηση μετά την προσωρινή ανακωχή στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ–Κίνας.
Παρόλα αυτά το Πεκίνο, σε μία κίνηση καλής θέλησης, ήρε το εμπάργκο που είχε επιβάλλει στις παραγγελίες αεροσκαφών Boeing. Σύμφωνα με το Bloomberg ενημέρωσε τις κινεζικές αεροπορικές εταιρείες ότι μπορούν και πάλι να αρχίσουν τις παραλαβές από τον αμερικανικό αεροναυπηγικό κολοσσό, ο οποίος είχε πληγωθεί αισθητά από τον εμπορικό πόλεμο.
«Μεγάλες αλλαγές που δεν έχουν ξανασυμβεί εδώ και έναν αιώνα επιταχύνονται. Η ενότητα και η συνεργασία ανάμεσα στα έθνη είναι πλέον απαραίτητες», δήλωσε ο Σι απευθυνόμενος σε ηγέτες και αξιωματούχους από χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής —ανάμεσά τους οι πρόεδροι της Βραζιλίας, της Κολομβίας και της Χιλής— κατά τη διάρκεια συνόδου στο Πεκίνο την Τρίτη.
«Στους εμπορικούς πολέμους και τους πολέμους δασμών δεν υπάρχουν νικητές. Ο εκφοβισμός ή ο ηγεμονισμός οδηγούν μόνο στην αυτοαπομόνωση», υπογράμμισε, επαναλαμβάνοντας μια φράση που έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα στη διάρκεια της αντιπαράθεσης με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Η ομιλία Σι ακολούθησε την αιφνιδιαστική ανακοίνωση της προηγούμενης ημέρας ότι Ουάσινγκτον και Πεκίνο συμφώνησαν στην προσωρινή άρση των δασμών μεταξύ τους για περίοδο 90 ημερών —μια σημαντική εξέλιξη που αποκλιμακώνει τη μέχρι πρότινος τιμωρητική εμπορική σύγκρουση και ενίσχυσε τις παγκόσμιες αγορές.
Και οι δύο πλευρές είδαν «νίκη»
Ο Λευκός Οίκος υποδέχτηκε τη συμφωνία ως νίκη για τις Ηνωμένες Πολιτείες και απόδειξη της «ασυναγώνιστης ικανότητας του Τραμπ να διασφαλίζει συμφωνίες προς όφελος του αμερικανικού λαού».
Από την πλευρά τους, Κινέζοι σχολιαστές και κρατικά ΜΜΕ παρουσίασαν την ανακωχή ως «μεγάλη νίκη» για την Κίνα και επιβεβαίωση της σκληρής γραμμής που ακολούθησε το Πεκίνο.
«Αποδεικνύεται ότι τα αποφασιστικά αντίμετρα της Κίνας ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικά», έγραψε ο λογαριασμός Yuyuan Tantian στο Weibo, ο οποίος συνδέεται με τον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό CCTV. «Οι αμερικανικές υποχωρήσεις δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι δασμοί της Κίνας είχαν σοβαρό αντίκτυπο».
Ενώ άλλες χώρες έσπευδαν να συνάψουν συμφωνίες με τον Τραμπ μετά την ανακοίνωση της 2ας Απριλίου περί «ανταποδοτικών δασμών», η Κίνα κράτησε σκληρή στάση, απαντώντας με δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα και πληθώρα άλλων αντίμετρων.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Για πάνω από έναν μήνα, οι δασμοί της δεύτερης θητείας Τραμπ στις κινεζικές εισαγωγές παρέμειναν στο 145%, ενώ η Κίνα διατηρούσε αντίστοιχους δασμούς 125% στα αμερικανικά προϊόντα — μια σύγκρουση που προκαλούσε ήδη οικονομικές απώλειες και στις δύο πλευρές.
Η συμφωνία του Σαββατοκύριακου προβλέπει προσωρινή μείωση των αμερικανικών δασμών στο 30% και των κινεζικών στο 10%. Ωστόσο, οι δασμοί 20% που έχει επιβάλει ο Τραμπ στα φάρμακα με βάση τη φαιντανύλη θα παραμείνουν, όπως και τα αντίμετρα της Κίνας για αυτά. Το Πεκίνο θα αναστείλει επίσης ή θα ακυρώσει μη δασμολογικά αντίποινα που είχε εφαρμόσει από τις 2 Απριλίου.
«Έτοιμοι να ενώσουμε δυνάμεις»
Παρά τη συμφωνία, η Κίνα δεν ρίχνει τους τόνους. Για εβδομάδες είχε προχωρήσει σε διπλωματική αντεπίθεση, παρουσιάζοντας εαυτόν ως υπερασπιστή του παγκόσμιου εμπορίου και καλώντας τρίτες χώρες να αντιταχθούν σε αυτό που αποκαλεί «αμερικανικό εκφοβισμό».
Ο Σι συνέχισε αυτή τη γραμμή και στην ομιλία του την Τρίτη, δεσμευόμενος να ενισχύσει τη «συνοχή» με τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική —μια περιοχή στην οποία ο Τραμπ επιχειρεί να ενισχύσει την αμερικανική επιρροή. Το διμερές εμπόριο Κίνας–Λατινικής Αμερικής ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 500 δισ. δολάρια πέρυσι, σύμφωνα με τον Σι.
Η ομιλία έγινε κατά την έναρξη της τέταρτης υπουργικής συνόδου του Φόρουμ Κίνας–CELAC, ενός θεσμού που ιδρύθηκε το 2014 με στόχο να ενισχύσει την κινεζική επιρροή στην περιοχή και να αμφισβητήσει την παραδοσιακή αμερικανική κυριαρχία. Η CELAC είναι η Κοινότητα Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής.
Συμμαχίες
«Η Κίνα και οι χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής είναι σημαντικά μέλη του Παγκόσμιου Νότου. Η ανεξαρτησία και η αυτονομία είναι ένδοξες παραδόσεις μας. Η ανάπτυξη και η αναζωογόνηση είναι δικαιώματά μας. Και η δικαιοσύνη είναι ο κοινός μας στόχος», τόνισε ο Σι.
«Μέσα στις γεωπολιτικές αναταράξεις και την επέλαση του μονομερισμού και του προστατευτισμού, η Κίνα είναι έτοιμη να ενώσει δυνάμεις με τους εταίρους της», πρόσθεσε.
Ο Σι ανακοίνωσε επίσης ότι η Κίνα θα χορηγήσει πιστωτικές γραμμές ύψους 66 δισ. γουάν (9,2 δισ. δολάρια) στις χώρες της CELAC, για την υποστήριξη της ανάπτυξής τους. Οι πιστώσεις θα είναι σε γουάν, στο πλαίσιο της στρατηγικής διεθνοποίησης του κινεζικού νομίσματος.
Η Λατινική Αμερική αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους του Πεκίνου. Πέρυσι, η Κίνα απορρόφησε πάνω από το 73% των εξαγωγών σόγιας της Βραζιλίας.
