Σε μια ιστορική εξέλιξη μετά από τέσσερις δεκαετίες αγώνα και αιματηρής σύγκρουσης, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) ανακοίνωσε τη Δευτέρα την απόφασή του να διαλυθεί και να εγκαταλείψει την ένοπλη δράση, στο πλαίσιο μιας νέας ειρηνευτικής πρωτοβουλίας με την Τουρκία.
Η ανακοίνωση έγινε μέσω του πρακτορείου Firat, που πρόσκειται στην κουρδική οργάνωση. Σύμφωνα με τη σχετική δήλωση, «το 12ο Συνέδριο του PKK αποφάσισε τη διάλυση της οργανωτικής δομής του κόμματος και τον τερματισμό της μεθόδου του ένοπλου αγώνα».
Επιπτώσεις πολύ πέραν των τουρκικών συνόρων
Η απόφαση του PKK αναμένεται να έχει εκτεταμένες πολιτικές και γεωστρατηγικές επιπτώσεις σε όλη την περιοχή, ιδίως στη γειτονική Συρία, όπου κουρδικές δυνάμεις παραμένουν σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών στο έδαφος. Η δυναμική αυτή ενδέχεται να μεταβληθεί ριζικά εφόσον η διάλυση της οργάνωσης συνοδευτεί και από αλλαγή στάσης των ένοπλων κουρδικών παρατάξεων σε άλλα μέτωπα.
Το Firat δημοσίευσε τη λεγόμενη τελική διακήρυξη του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο βόρειο Ιράκ. Η πρωτοβουλία για τη διάλυση φαίνεται να ανταποκρίνεται σε σχετικό κάλεσμα που είχε απευθύνει τον Φεβρουάριο ο ιστορικός ηγέτης του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος παραμένει έγκλειστος σε τουρκικές φυλακές από το 1999.
Η τουρκική προεδρία και το υπουργείο Εξωτερικών δεν προχώρησαν άμεσα σε κάποιο σχόλιο για την ανακοίνωση. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι η Τουρκία δεν θα σταματήσει τις επιχειρήσεις κατά της τρομοκρατίας μέχρι την «οριστική εξάλειψη» του PKK.
Το χρονικό
Το PKK, το οποίο έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, διεξάγει ένοπλο αγώνα κατά του τουρκικού κράτους από το 1984. Η σύγκρουση αυτή έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 40.000 ανθρώπους.
Η τελευταία ειρηνευτική διαδικασία κατέρρευσε πριν από μια δεκαετία, και έκτοτε η οργάνωση έχει πραγματοποιήσει επιθέσεις εντός της Τουρκίας, ενώ οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν εξαπολύσει αλλεπάλληλες επιχειρήσεις τόσο στη νοτιοανατολική Τουρκία όσο και σε περιοχές της Συρίας και του Ιράκ κατά των Κούρδων.
Ωστόσο, η προοπτική μιας συμφιλίωσης φάνηκε να επανέρχεται τους τελευταίους μήνες, όταν ο ηγέτης του υπερεθνικιστικού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) και στενός σύμμαχος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, απηύθυνε δημόσια πρόσκληση στον Οτσαλάν να βάλει τέλος στην εξέγερση του PKK, με αντάλλαγμα την αποφυλάκισή του.
Σε δήλωση που διαβάστηκε εξ ονόματός του από βουλευτές του φιλοκουρδικού κόμματος DEM, ο Οτσαλάν κάλεσε το PKK να προχωρήσει σε δύο καθοριστικά βήματα: να καταθέσει τα όπλα και να διαλυθεί. Τόνισε ότι η οργάνωση γεννήθηκε ως απάντηση στις πολιτικές καταπίεσης των Κούρδων από το τουρκικό κράτος, αλλά ότι οι ελευθερίες έχουν έκτοτε διευρυνθεί. «Το PKK έχει φτάσει στο τέλος του κύκλου ζωής του, και η διάλυσή του είναι αναγκαία», ανέφερε.
Στο ίδιο μήνυμα, ο Οτσαλάν χαρακτήρισε το PKK «προϊόν του 20ού αιώνα» και της ψυχροπολεμικής εποχής: «Γεννήθηκε στη βίαιη εποχή των παγκοσμίων πολέμων και υπό τη σκιά του υπαρκτού σοσιαλισμού και του Ψυχρού Πολέμου». Το μήνυμα μεταδόθηκε σε μεγάλες οθόνες σε πόλεις της νοτιοανατολικής Τουρκίας, υπογραμμίζοντας το πολιτικό του βάρος.
Η εξέλιξη αυτή θα μπορούσε να σημάνει την απαρχή ενός νέου κεφαλαίου στη νοτιοανατολική Τουρκία και πέρα από αυτή.
