Πρόκειται για τον 62χρονο Γιόχαν Βάντεφουλ, ειδικό σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, που επελέγη από τον υποψήφιο καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να διαδεχθεί την Πράσινη Ανναλένα Μπέρμποκ στη νέα κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών, με στόχο να ενισχύσει διπλωματικά τον ρόλο του Βερολίνου στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Ο Βάντεφουλ γεννήθηκε στο Χούζουμ, μια παραθαλάσσια πόλη κοντά στη Δανία, διάσημη για το λιμάνι της που είναι γεμάτο με πολύχρωμα σπίτια. Σπούδασε νομική στο Κίελο και στη συνέχεια εργάστηκε ως δικηγόρος με εξειδίκευση στο δίκαιο της υγειονομικής περίθαλψης και σε κοινωνικά ζητήματα. Είναι παντρεμένος, έχει τρία παιδιά και εξακολουθεί να ζει στη βόρεια Γερμανία, στη μικρή πόλη Μόλφζεε στις όχθες του ποταμού Άιντερ. Το 1982 κατατάχθηκε στις γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις και προήχθη στον βαθμό του έφεδρου αντισυνταγματάρχη.
Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το CDU στη Bundestag το 2009 και διετέλεσε αντισυνταγματάρχης στο σώμα των εφέδρων. Έγινε μέλος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του γερμανικού κοινοβουλίου το 2013 και έκτοτε έχει αναλάβει ποικίλες ανώτερες θέσεις με επίκεντρο την εξωτερική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής του στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΝΑΤΟ. Είναι ένθερμος υποστηρικτής της ενίσχυσης των γερμανικών και ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων.
Πολέμιος του Πούτιν
Εδώ και καιρό ήταν βασικός σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Μερτς και θεωρείται από τους πλέον «αντι-Ρώσους» πολιτικούς στη Γερμανία.
Ως βουλευτής του CDU, στο παρελθόν είχε ασκήσει πίεση ώστε να δοθεί στην Ουκρανία το δικαίωμα να μπορεί να πλήξει στόχους βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος, με οπλικά συστήματα που παρέχει η Δύση στο Κίεβο. Η σκληρή αντι-ρωσική στάση αυτή του Βάντεφουλ είχε προκαλέσει μάλιστα αντιδράσεις εντός του κόμματός του και όχι μόνο. Πρόσφατα δήλωσε στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung ότι ο ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν «είναι ανατρεπτικός και διψά για επίθεση».
Ο Βάντεφουλ επιβεβαίωσε την αλληλεγγύη του προς την Ουκρανία, τονίζοντας πως πρέπει να είναι «σαφές σε όλους, ειδικά στον Βλαντιμίρ Πούτιν, ότι θα σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας». Μιλώντας στη Deutsche Welle, σημείωσε μάλιστα ότι η Γερμανία «θα υποστηρίξει την Ουκρανία και θα της προσφέρει την ευκαιρία να είναι ισότιμη με τη Ρωσία».
Ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας αναφέρθηκε επίσης στη νέα πολιτική των ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Τραμπ: «Θέλουμε να καταστήσουμε σαφές στην κυβέρνηση Τραμπ ότι είναι προς το συμφέρον της να έχει μια ισχυρή Ουκρανία στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα», είπε. Η Γερμανία θα αναλάβει ηγετική θέση στο ΝΑΤΟ και η Ευρώπη πρέπει «να συμβάλει περισσότερο στην άμυνα από ό,τι πριν». Ωστόσο, οι ΗΠΑ θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν αυτές τις προσπάθειες.
Προειδοποίησε επίσης ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «μας αφορά όλους… Δεν πρόκειται για λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Ουκρανία, αλλά μάλλον για το θεμελιώδες ερώτημα, αν θα επιτρέψουμε έναν κλασικό κατακτητικό πόλεμο στην Ευρώπη».
Θύμα ρωσικής φάρσας
Στα τέλη του 2024, δύο γνωστοί ρώσοι κωμικοί, ο Βόβαν και ο Λέξους, έστησαν τηλεφωνική παγίδα στον Βάντεφουλ -όπως και σε άλλους γερμανούς πολιτικούς – εμφανιζόμενοι ως σύμβουλοι του ουκρανού προέδρου, Ζελένσκι. Στην 20λεπτη κλήση που δημοσιοποιήθηκε στη συνέχεια στο Telegram, ο Βάντεφουλ επέκρινε τις «αδύναμες και απολύτως λανθασμένες» πολιτικές του καγκελάριου του SPD, Όλαφ Σολτς, ο οποίος κάνει ελάχιστα για να αναγκάσει τη Ρωσία να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους όρους του Κιέβου. Κατά την άποψή του, «ο Πούτιν θα παραμείνει πάντα απειλή για την Ευρώπη».
Το γεγονός ότι ο Βάντεφουλ εξαπατήθηκε από τους δύο ρώσους κωμικούς, ορισμένα μέσα ενημέρωσης «έπαιξαν» με το επώνυμό του Wadephul (στα γερμανικά) και αποκάλεσαν «Wadefool», που σημαίνει ανόητος ή ηλίθιος στα αγγλικα. Ο ίδιος μίλησε βέβαια για «στοχευμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης» από το Κρεμλίνο.
Βαθιά Ατλαντιστής
Σε μια συνέντευξη στα μέσα ενημέρωσης το 2020, ο Βάντεφουλ τάχθηκε υπέρ της γαλλο-γερμανικής συνεργασίας στα πυρηνικά όπλα, υποδεικνύοντας ότι το Παρίσι θα πρέπει να θέσει το οπλοστάσιό του υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, ο Βάντεφουλ εξέφρασε πάντως την ελπίδα ότι οι διατλαντικοί δεσμοί θα αντέξουν στη δοκιμασία του χρόνου. «Η Αμερική θα καταλάβει τελικά ότι μπορεί να κερδίσει στην αντιπαράθεση εναντίον της Κίνας και της συμμάχου της Ρωσίας, μόνο συνεργαζόμενη με την Ευρώπη», τόνισε, μιλώντας στη FAZ . Όπως είπε, μεγάλωσε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, με συγγενείς στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία, γνώριζε τη «βαρβαρότητα» και την καταπίεση του καθεστώτος που υποστηριζόταν από τη Μόσχα. «Αυτό με έκανε εύκολο να επιλέξω να υπερασπιστώ την ελευθερία», είπε.
Με «μία φωνή» στην εξωτερική πολιτική
Γερμανοί διπλωμάτες τονίζουν πάντως ότι ο διορισμός του Βάντεφουλ ως υπουργού Εξωτερικών αντανακλά το δηλωμένο σχέδιο του καγκελάριου Μερτς να μιλά η κυβέρνηση με μία φωνή σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Και αυτό μετά από χρόνια κατά τα οποία η απερχόμενη υπουργός Εξωτερικών, Ανναλένα Μπέρμποκ, κατά καιρούς δεν δίσταζε να αντικρούει δημόσια τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ειδικά σε θέματα άμυνας.
Ήδη, πάντως, ο Βάντεφουλ, επισκέφθηκε πρόσφατα το Λονδίνο, τη Ρώμη, τη Βαρσοβία και το Παρίσι, όπου συναντήθηκε και με τους μελλοντικούς ομολόγους του. Αυτές ήταν σημαντικές πρώτες συναντήσεις την περασμένη εβδομάδα, επειδή η πίεση στην εξωτερική πολιτική για δράση είναι τεράστια.
«Όλες οι επιλογές πρέπει να βρίσκονται στο τραπέζι» και η Ρωσία δεν πρέπει «να ενημερώνεται εκ των προτέρων τι θα κάνει ή δεν θα κάνει η Γερμανία και πότε», δήλωσε ο Βάντεφουλ στην Tagesspiegel. «Δεν πρέπει να διστάσουμε ούτε δευτερόλεπτο. Όλος ο δισταγμός των τελευταίων ετών, τελικά μόνο ενθάρρυνε τον Πούτιν».
Πηγή: Ναυτεμπορική, Μιχάλης Ψύλος • [email protected]