Κώστας Μαυρίδης*
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) αποτελεί υποχρέωση των κρατών της ΕΕ, να αποτυπώσουν σε Χάρτη όλες τις θαλάσσιες ζώνες τους, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιμη αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων. Οι θαλάσσιες αυτές περιοχές καθορίζονται στο πλαίσιο της σχετικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2014) και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (σε ισχύ από 1994), με 169 συμβαλλόμενα κράτη και την ΕΕ. Η Ελλάδα όφειλε να καταθέσει τον ΘΧΣ μέχρι τον Μάρτιο 2021 κι όχι μόνο καθυστέρησε φοβούμενη … «τουρκική αντίδραση», αλλά καταδικάστηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ για την καθυστέρηση (Φεβρ. 2025). Ο ΘΧΣ δεν αποτελεί οριοθέτηση ΑΟΖ αλλά η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, μη έχοντας πλέον «διέξοδο», προχώρησε σε μια ουσιαστική και θετική ενέργεια, δεδομένου ότι Ελλάδα-Κύπρος εφάπτονται δυνητικά βάσει του Χάρτη για ΑΟΖ της ΕΕ (Χάρτης Σεβίλλης 1997).
Σε ευρύτερο επίπεδο, τα γεγονότα καταδεικνύουν πικρές αλήθειες. Ο τουρκικός επεκτατισμός, τώρα ως νεο-οθωμανισμός, παραμένει αναλλοίωτος και επιβεβαιώνεται το πλαίσιο δράσης του: οι τουρκικές επιδρομές επιχειρούνται σε περιπτώσεις συντριπτικής υπεροπλίας έναντι ενός αδύνατου θύματος, όπως Κύπρος, Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Κούρδοι … Εξού και το τουρκικό καθεστώς δεν προχωρά σε σύρραξη με την Ελλάδα, ενόσω δεν διαθέτει υπεροπλία και ενόσω μια γενική σύρραξη θα προκαλέσει απρόβλεπτες επιπτώσεις εντός Τουρκίας, κυρίως με το Κουρδικό. Εκείνο όμως που και τώρα προηγήθηκε ήταν ένας «πόλεμος» εκβιασμών και απειλών, διά του οποίου η Τουρκία αποτρέπει την άσκηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και κατάφερε να εμφυτεύσει ένα φοβικό σύνδρομο στην πολιτική ελίτ στην Αθήνα. Αυτή η εμμονική φοβία κι απραξία «έφερε» το Τουρκολιβυκό μνημόνιο στην Ανατ. Μεσόγειο και την Αθήνα να ενεργεί σήμερα κατόπιν εντολής του Δικαστηρίου της ΕΕ. Κι όσοι στην Αθήνα νόμιζαν ότι εγκαταλείποντας την Κύπρο θα χορτάσει το τουρκικό θηρίο και έχασαν τον ύπνο τους φοβούμενοι … πόλεμο, έχουν πάλι διαψευστεί.
Πάντως, με καθυστέρηση δεκαετιών, δικαιώνεται ο τότε Πρόεδρος Τ. Παπαδόπουλος ο οποίος επέμενε διορατικά για οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, αλλά στην Αθήνα, από τον Σημίτη τότε ως τον Μητσοτάκη σήμερα, «επένδυαν» στην πολιτική του κατευνασμού, η οποία τα τελευταία χρόνια επιφέρει ζημιές εν μέσω πρωτόγνωρων ευνοϊκών εξελίξεων. Χαρακτηριστικά, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη-Γεραπετρίτη πρωτοστατεί για Ευρωπαϊκή απάντηση σε απειλές κατά χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕ (π.χ. Ουκρανία), αλλά «ξεπλένει» την κατοχή της Κύπρου και την νεο-οθωμανική επιθετικότητα κατά Ελλάδας-Κύπρου μεταθέτοντας τις τουρκικές παρανομίες στο διμερές επίπεδο κι έξω από το Ευρωτουρκικό πλαίσιο, όπως για δεκαετίες επεδίωκε η Τουρκία! Έτσι, είχαμε το Σύμφωνο Φιλίας Αθήνας-Άγκυρας και τον Δεκέμβριο 2024, με την Αθήνα πρόθυμη, τερματίστηκαν οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην Τουρκία για τις παρανομίες της στην Ανατ. Μεσόγειο το 2019 κι άνοιξε πλέον ο διάλογος για συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας σε στρατηγικούς τομείς όπως εμπόριο, ενέργεια και άμυνα!
Η πρόσφατη ανακοίνωση για Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό αποτελεί ουσιαστικά ομολογία αποτυχίας μιας πολιτικής δεκαετιών και δικαίωσης όσων για χρόνια τεκμηριώνουμε την ανάγκη προάσπισης των εθνικών συμφερόντων στο πλαίσιο της Διεθνούς και Ευρωπαϊκής νομιμότητας και του ορθολογισμού της αποτρεπτικής ισχύος.
*Ευρωβουλευτής, ΔΗΚΟ – S&D
