Ο στόχος; Η επανεκκίνηση του αγώνα για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, γεφυρώνοντας το χάσμα στην καινοτομία με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Το σχέδιο βασίζεται στις εκθέσεις του Μάριο Ντράγκι, αλλά και του Ενρίκο Λέττα: «Χωρίς επείγουσα αλλαγή ταχύτητας και προσέγγισης, κινδυνεύει το μέλλον της ΕΕ ως οικονομική δύναμη, προορισμός για οι επενδύσεις και το κέντρο παραγωγής».

Το σχέδιο της ΕΕ περιέχει μέτρα που θα πρέπει να εγκριθούν μεταξύ 2025 και 2026, τα οποία θα συμπληρωθούν με την «Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία», για την ενίσχυση της παραγωγής καθαρής ενέργειας στην ΕΕ, που θα ανακοινωθεί στα τέλη Φεβρουαρίου.

«Η παρουσίαση της Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας αντιπροσωπεύει την πρώτη προγραμματική πράξη της νέας Επιτροπής, η οποία όμως έρχεται κάπου  οκτώ μήνες μετά τις ευρωεκλογές, μια καθυστέρηση που από μόνη της αναδεικνύει τα προβλήματα της Ευρώπης στο τρέχον διεθνές πλαίσιο», τονίζουν στη Ναυτεμπορική, Ευρωπαίοι διπλωμάτες.

«Πήλινο βάζο»

«Ισως να χρειάστηκε η «επίθεση» του «τυφώνα» Τραμπ, για να τρέξει η Ευρώπη, να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις και να μην καταλήξει η ΕΕ να είναι ένα… πήλινο βάζο μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας», σημειώνουν οι ίδιες πηγές.

Η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» έρχεται για να επιταχύνει τις τεχνολογικές επενδύσεις στη Γηραιά Ηπειρο. Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ πρέπει να καθοδηγείται από την καινοτομία και όχι από παραδοσιακά μέτρα όπως η αύξηση της εισροής εργασίας ή ο περιορισμός των μισθών.

Ωστόσο, η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα περίπλοκο τοπίο: Ένα μεγάλο χάσμα καινοτομίας σε σύγκριση με ανταγωνιστές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, αλλά και υψηλό ενεργειακό κόστος και γεωπολιτική αστάθεια. Επιπλέον, η μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών άνθρακα πρέπει να αντιμετωπιστεί κατά τρόπο ώστε να μην διακυβεύεται η τεχνολογική και βιομηχανική ανταγωνιστικότητα.

Ίσως νωρίς να μιλάμε για αναθεώρηση της Πράσινης Συμφωνίας, αλλά μετά τη νέα ενεργειακή πολιτική που χαράσσει ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ για την αύξηση της εξόρυξης υδρογονανθράκων, η ΕΕ πρέπει αναγκαστικά να προσαρμοστεί. Όταν μάλιστα επικρέμεται ως «δαμόκλειος σπάθη» η επιβολή αμερικανικών δασμών, αν η ΕΕ δεν αγοράσει μαζικά, πετρέλαιο και LNG από τις ΗΠΑ, όπως έχει πει ο πρόεδρος Τραμπ.

Νέος ορισμός των «μικρομεσαίων»

Μεταξύ των προτεραιοτήτων που θέτει η «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» είναι επίσης η δραστική απλούστευση του ρυθμιστικού πλαισίου, με στόχο τη μείωση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων κατά 25% για τις  μεγάλες επιχειρήσεις και κατά 35% για τις μικρομεσαίες.

Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης έναν νέο ορισμό των «μικρομεσαίων επιχειρήσεων », εισάγοντας ειδική νομοθεσία για περίπου 31.000 εταιρείες.

Η «Πυξίδα» βασίζεται σε τρεις πυλώνες:

  • Τη γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας, με νέες στρατηγικές για νεοσύστατες επιχειρήσεις και μια σειρά πρωτοβουλιών για την ενίσχυση των προηγμένων τεχνολογιών.
  • Τη μείωση του ενεργειακού κόστους και προώθηση στοχευμένων επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς όπως η ενέργεια, η ψηφιακή μετάβαση και η τεχνολογία.
  • Την εφαρμογή ενός νόμου για την έρευνα, που θα εγκριθεί έως το 2026. Στόχος, η αύξηση των επενδύσεων στην έρευνα και ανάπτυξη, η δημιουργία εγκαταστάσεων τεχνητής νοημοσύνης, και μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τις κβαντικές τεχνολογίες. Τέλος, θα εισαχθεί ένας ευρωπαϊκός νόμος για τη βιοτεχνολογία για την ενθάρρυνση καινοτομιών στον τομέα των βιοεπιστημών.

Ενωση κεφαλαιαγορών

Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ πρέπει να καθοδηγείται από την καινοτομία και όχι από παραδοσιακά μέτρα όπως η αύξηση της εισροής εργασίας ή ο περιορισμός των μισθών.

Το ανακοινωθέν Ταμείο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ θα πρέπει επίσης να τεθεί σε εφαρμογή με τον νέο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ.

Βασικός στόχος είναι η Ενωση των κεφαλαιαγορών, που συζήτησαν χθες το βράδυ τη πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, στην Φρανκφούρτη. Πρόκειται για έναν στόχο κρίσιμης σημασίας, για την εξεύρεση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων σε επενδύσεις που απαιτούνται για την κάλυψη του κενού. Για την ιστορία, υπάρχουν κάπου 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε αποταμιεύσεις, που επενδύονται κάθε χρόνο, εκτός των συνόρων της ΕΕ.

Η Γαλλο-γερμανική αστάθεια

Σύμφωνα με την έκθεση Ντράγκι, μέχρι το 2030 θα χρειαστούν 750-800 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για τη στήριξη αυτών των πολιτικών αυτών. «Ωστόσο, το πρόβλημα είναι να πειστούν όλα τα κράτη μέλη να ξεπεράσουν τις διαφωνίες  για την ένωση των κεφαλαιαγορών, αλλά τις βιομηχανικές πολιτικές», τονίζουν διπλωμάτες στις Βρυξέλλες και προσθέτουν: «Σίγουρα όμως, δεν βοηθά η τρέχουσα πολιτική αστάθεια στη Γαλλία και τη Γερμανία, η οποία περιορίζει σημαντικά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Τους επόμενους μήνες θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις, όχι αφηρημένες μέσω της παράθεσης αρχών και μεγάλων συζητήσεων, και ο παράγοντας χρόνος θα είναι καθοριστικός. Προφανώς, το πολιτικό ζήτημα σχετικά με τη Γαλλία και τη Γερμανία πρέπει επίσης να επιλυθεί: εάν δεν βρεθεί ένα σημαντικό κέντρο βάρους λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το «τρένο της ΕΕ κινδυνεύει να μείνει από …καύσιμο».

Πηγή: Ναυτεμπορική, Μιχάλης Ψύλος [email protected]