Δέκα συνολικά μέτρα για μείωση κόστους ενέργειας και στήριξη της κοινωνίας, παρουσίασε σήμερα ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου ασκώντας κριτική στην Κυβέρνηση για τα ζητήματα ενέργειας και προειδοποιώντας ότι θα ζήσουμε «τριτοκοσμικές καταστάσεις» με διακοπές ρεύματος το ερχόμενο καλοκαίρι, εάν δεν ληφθούν μέτρα.
Σε διάσκεψη Τύπου στα κεντρικά γραφεία του ΑΚΕΛ, ο κ. Στεφάνου ανακοίνωσε τα 4 μέτρα για την μείωση του κόστους ενέργειας. Το πρώτο μέτρο, είπε, είναι η άμεση εισαγωγή Φυσικού Αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, λέγοντας ότι πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί το χερσαίο τερματικό στο Βασιλικό και δεύτερον να μελετηθεί αν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για τη μεταβατική περίοδο μέχρι να ολοκληρωθεί το έργο.
Ως δεύτερο μέτρο, αναφέρθηκε στην ταχεία ένταξη ΑΠΕ στο μείγμα παραγωγής της ΑΗΚ, σημειώνοντας ότι η ΑΗΚ έχει λάβει εξαιρέσεις αλλά χρειάζεται η υπόδειξη χώρων από το κράτος. Το ίδιο ισχύει, πρόσθεσε, και για την αποθήκευση. Επίσης, η ΑΗΚ δεν μπορεί να ευνοηθεί από το σχέδιο που εξαγγέλθηκε για δημιουργία κεντρικών συστημάτων αποθήκευσης, καθώς το σχέδιο αφορά πιο μικρά υβριδικά σχήματα, σημείωσε.
Το τρίτο μέτρο διαλαμβάνει τη μείωση ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα από 19% σε 9% οριζόντια, διότι το ρεύμα κοστίζει οριζόντια σε όλους και με ένα αλυσιδωτό τρόπο προστίθεται σε πολλά αγαθά και υπηρεσίες, ανέφερε ο κ. Στεφάνου. Εξάλλου, είπε, είναι μια πρακτική που εφάρμοσαν και συνεχίζουν να εφαρμόζουν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες
Ως τέταρτο μέτρο, ανέφερε την άμεση προκήρυξη μειοδοτικών διαγωνισμών για αγορά ενέργειας και αποθήκευση. «Όταν επί Κυβέρνησης Χριστόφια έγινε αυτό το πράγμα είχαμε καταφέρει να πάρουμε πολύ προσιτές τιμές ανά κιλοβατώρα» είπε. Η Κυβέρνηση Αναστασιάδη, συνέχισε, απέσυρε τα σχέδια για μειοδοτικό διαγωνισμό και μετά από μια συνάντηση που είχαμε στο Προεδρικό στην παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και της Υπουργού Ενέργειας τότε, τελικά καταφέραμε να πείσουμε την Κυβέρνηση, συμπλήρωσε.
Αναφέρθηκε ακολούθως σε 6 μέτρα για την στήριξη της κοινωνίας, με πρώτο τη φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών των εταιρειών ενέργειας και αξιοποίηση των εσόδων για καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.
Το δεύτερο αφορά την επέκταση προγραμμάτων χρηματοδότησης εγκατάστασης φωτοβολταϊκών για κατοικίες, δημόσια κτήρια και σχολεία. Χρειάζεται αύξηση κονδυλίων και διόρθωση αδυναμιών, όπως είπε φέροντας ως παράδειγμα ότι το κόστος εγκατάστασης ανέρχεται στις 6-7.000 ευρώ, ενώ η χρηματοδότηση είναι 4.000. Αυτό, είπε, δυσκολεύει ειδικά τις ευάλωτες και μικρομεσαίες οικογένειες να καλύψουν τη δαπάνη και να προχωρήσουν στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Το τρίτο μέτρο σχετίζεται με την προώθηση Ενεργειακών Κοινοτήτων. Οι ενεργειακές κοινότητες από τη μια θα διασφαλίζουν παραγωγή ηλεκτρισμού για να καλύπτει ανάγκες σε κοινότητες με μικρότερο κόστος για τον καταναλωτή και την ίδια ώρα θα προωθούν την ιδέα των ΑΠΕ, όπως είπε. Χρειάζεται διασφάλιση του τρόπου λειτουργίας τους από πλευράς κράτους, καθώς και ενίσχυση της ενημέρωσης και τεχνικής υποστήριξης προς τους ενδιαφερόμενους, αλλά και υπόδειξη χώρων προς τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τον κ. Στεφάνου.
Τέταρτον, για την ενίσχυση χρηματοδότησης μέτρων για αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας, ως πρώτο ο κ. Στεφάνου είπε ότι χρειάζεται διαφάνεια κατά πόσο χρησιμοποιούνται πόροι από το Ταμείο των Ρύπων γι’ αυτό το σκοπό. Σύμφωνα με Ευρωπαϊκή Οδηγία η οποία έχει εισαχθεί σε κυπριακή νομοθεσία, εξήγησε, το 50% από το Ταμείο των Ρύπων πρέπει να αξιοποιείται για την ενίσχυση της πρόσβασης των πολιτών προς την ενέργεια.
«Παρά τις αλλεπάλληλές προσπάθειες που κάναμε για να μας δώσουν στοιχεία γι’ αυτό το θέμα δεν είχαμε απάντηση. Χθες στη Βουλή η εκτελεστική εξουσία παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχει υπουργική απόφαση για αξιοποίηση των κονδυλιών για τους ρύπους» συμπλήρωσε.
Ως πέμπτο μέτρο, ο κ. Στεφάνου εισηγήθηκε την αναστολή της λήψης αποφάσεων σε ό,τι σχετίζεται με την επιβολή πράσινων φορολογιών, λέγοντας ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση δεσμεύτηκε με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για επιβολή πράσινων φορολογιών. Ζητήσαμε από τη νυν Κυβέρνηση να αναβάλει την εφαρμογή τους, γιατί θα αυξήσουν περαιτέρω το κόστος σε σχέση με την ενεργεία, είπε και περιμένουν απάντηση. «Εμείς θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για αναβολή, ώστε να μην φορτώσουμε κι άλλο τους καταναλωτές με φορολογίες» πρόσθεσε.
Το έκτο μέτρο αφορά στην αυτόματη ένταξη όλων των δικαιούχων στην Ειδική Διατίμηση Ηλεκτρικού Ρεύματος της ΑΗΚ. Με βάση στοιχεία που δόθηκαν στη Βουλή, είπε, τουλάχιστον οι μισοί δικαιούχοι δεν κάνουν αίτηση για ειδική διατίμηση, είτε γιατί είναι ηλικιωμένοι, είτε γιατί δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικά μέσα, είτε γιατί δεν είχαν ενημέρωση και στερούνται αυτού του δικαιώματος. Κυρίως είναι κόσμος που ανήκει στα μικρομεσαία στρώματα και έχει ανάγκη, δήλωσε ο κ. Στεφάνου λέγοντας ότι πρέπει να επιδειχθεί η απαραίτητη πολιτική βούληση για αυτόματη ένταξη όλων των δικαιούχων, γιατί ο κόσμος δυσπραγεί, δεν τα βγάζει πέρα και ένα μεγάλο μέρος του κόστους διαβίωσης που έχει είναι για ενέργεια.
Εξάλλου, ο Στέφανος Στεφάνου μίλησε για «εγκληματικές ευθύνες» τέως και νυν κυβερνώντων στα θέματα ενέργειας λέγοντας ότι πληρώνουμε από τα ακριβότερα κόστη ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη κι εξαρτόμαστε σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα, χωρίς να υπάρχουν επαρκείς και αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις.
«Την ίδια ώρα στην Κύπρο αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα ενεργειακής φτώχειας. Την πρόσβαση, δηλαδή, που έχουν τα νοικοκυριά και γενικά, οι πολίτες στην ενέργεια. Σύμφωνα με στατιστική έκθεση της ΕΕ, η Κύπρος είναι η χώρα με τα ψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ, με εξαίρεση τη Βουλγαρία, σε σχέση με την ενεργειακή φτώχεια, η οποία ανέρχεται στο 20% για την χώρα μας, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 10%. Δηλαδή, ένας στους πέντε συμπολίτες μας δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του σε ενέργεια, για κίνηση, θέρμανση, κλιματισμό κοκ» είπε.
Επιπλέον, συνέχισε, δυστυχώς κινδυνεύουμε το επόμενο διάστημα με σοβαρά προβλήματα επάρκειας στον ηλεκτρισμό που για να επιλυθούν πιθανόν να χρειαστούν εκατομμύρια ευρώ και γρήγορες διαδικασίες. «Αλλιώς, πιθανόν να ζήσουμε καταστάσεις τριτοκοσμικές με αποκοπές στην παροχή ρεύματος. Η κατάσταση στον τομέα της ενέργειας δεν είναι καθόλου καλή». Εδώ φτάσαμε ως αποτέλεσμα «αποτυχημένων και λανθασμένων πολιτικών, αλλά και αποφάσεων που όζουν σκανδάλων, διαπλοκής, διαφθοράς με πρωταγωνίστρια την προηγούμενη Κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ», είπε ο κ. Στεφάνου λέγοντας ότι τεράστιες είναι οι ευθύνες της, «εγκληματικές» σε βάρος του τόπου και του λαού μας ο οποίος «πληρώνει τα σπασμένα».
Μόνο για τους ρύπους, είπε, οι πολίτες πληρώνουν γύρω στα 300 – 400 εκ. ευρώ ετησίως. «Και είναι ευθύνη αυτής της Κυβέρνησης να ξεκαθαρίσει αυτά τα σκάνδαλα, τα οποία κοστίζουν στους Κύπριους φορολογούμενους τεράστια ποσά και την ίδια ώρα έχουν οδηγήσει την Κύπρο σε μια επικίνδυνη κατάσταση σε σχέση με τον στρατηγικό τομέα της ενέργειας» συνέχισε.
Ευθύνες έχει και η παρούσα Κυβέρνηση, δήλωσε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ. «Δυστυχώς, ούτε η σημερινή Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη έχει πείσει ότι μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα» ανέφερε. Πολλές δηλώσεις συχνά αντιφατικές και αλληλο-αναιρούμενες, είπε, πολύ λίγη πληροφόρηση, σχεδόν καθόλου διαφάνεια, σχεδόν μηδαμινό έργο, ιδίως στις μεγάλες επενδύσεις όπως έλευση ΦΑ, ολοκλήρωση υποδομών, ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, αποθήκευση, εκμετάλλευση κυπριακού ΦΑ.
Σε ό,τι αφορά τα δύο μεγάλα έργα – διασύνδεση και τερματικό ΦΑ στο Βασιλικό – δεν γνωρίζουμε τη χρονική περίοδο υλοποίησης αλλά και το τελικό κόστος, ανέφερε. Πριν διακοπεί το έργο με τους Κινέζους στο Βασιλικό, ανέφερε, η Κυβέρνηση έλεγε ότι είχε σχέδιο Β. «Όταν διακόπηκε το έργο ανακαλύψαμε ότι η Κυβέρνηση δεν είχε plan B» είπε.
Πολλά, συνέχισε, έχουν λεχθεί και για τον «Προμηθέα» και υπάρχουν ερωτηματικά τι γίνεται με αυτό το ζήτημα λέγοντας ότι και να έρθει «από τη στιγμή που δεν υπάρχουν υποδομές δεν μπορείς να τον αξιοποιήσεις. Και το πιο σημαντικό, δεν υπάρχει ακόμα ένας ολοκληρωμένος ενεργειακός σχεδιασμός».
Ερωτήματα
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ θέλησε, όπως είπε, ν’ απευθύνει συγκεκριμένα ερωτήματα προς την Κυβέρνηση, «που ελπίζω ότι αυτή τη φορά θα τύχουν απαντήσεων».
Ο κ. Στεφάνου έθεσε επτά ερωτήματα, ξεκινώντας με το ερώτημα για το πού βρισκόμαστε με το θέμα της ολοκλήρωσης του τερματικού στο Βασιλικό και τι γίνεται με τον Προμηθέα. Κατά δεύτερον, διερωτήθηκε τι γίνεται τελικά με τον GSI (Great Sea Interconnector) και γιατί δεν δίδεται η μελέτη του Οίκου στη Βουλή και στα κόμματα; Μήπως, αναρωτήθηκε, επειδή τα συμπεράσματά της είναι εξόχως αρνητικά για την προοπτική υλοποίησης του έργου; Είπε επ΄αυτού ότι απέστειλε σχετική επιστολή στον Πρόεδρο.
Ως τρίτο ερώτημα έθεσε το κατά πόσο θα έχουμε πρόβλημα επάρκειας ηλεκτρισμού το επόμενο διάστημα και πως θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα. Τέταρτον, διερωτήθηκε ποιο θα είναι τελικά το κόστος στον καταναλωτή από τα εκατομμύρια που ξοδεύονται καθημερινά για έργα που έπρεπε να γίνουν και δεν έχουν ακόμη γίνει.
Το πέμπτο ερώτημα κατα τον ΓΓ του ΑΚΕΛ είναι αν υπάρχουν υπερκέρδη στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ; Η Κυβέρνηση μας διαβεβαίωνε ότι έχει ετοιμάσει νομοσχέδιο για την φορολόγηση των υπερκερδών και ότι βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία, κι αυτός ήταν και ο λόγος που εμείς δεν είχαμε προχωρήσει όλο αυτό το διάστημα σε πρόταση νόμου, είπε.
Ωστόσο, συνέχισε, πρόσφατα μάθαμε ότι η Κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να καταθέσει στη Βουλή τέτοιο νομοσχέδιο. Γι’ αυτό και δηλώσαμε ότι θα προχωρήσουμε στην ετοιμασία πρότασης νόμου για την φορολόγηση των υπερκερδών στον χώρο των ΑΠΕ για να ενισχυθεί η δυνατότητα του κράτους να κάνει πολιτική υπέρ της κοινωνίας και της οικονομίας στον τομέα του ηλεκτρισμού, συμπλήρωσε.
Το έκτο ερώτημα που έθεσε ο κ. Στεφάνου είναι γιατί η ΑΗΚ δεν έχει εντάξει ακόμα στο μείγμα παραγωγής της σημαντικό αριθμό ΑΠΕ για να μειωθεί η τιμή του ρεύματος και τέλος, ως έβδομο ερώτημα, αναρωτήθηκε τι γίνεται με την αποθήκευση για σκοπούς συστήματος που έπρεπε να εγκαταστήσει η ΑΗΚ. Η έλλειψη διαφάνειας, οι στρεβλώσεις και οι πειραματισμοί πρέπει επιτέλους να τερματιστούν, είπε, λέγοντας πως αυτό είναι ευθύνη της Κυβέρνησης. Η κατάσταση που επικρατεί στον τομέα της ενέργειας κοστίζει στην κοινωνία και την οικονομία, κατέληξε.
