Στα αποτελέσματα της επίσκεψής του σε Ελλάδα, Κύπρο και Βουλγαρία στα μέσα Οκτωβρίου, αναφέρθηκε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μέσω τηλεδιάσκεψης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών για στρατιωτικές υποθέσεις, Κλαρκ Κούπερ.
Σε σχέση με την Ελλάδα, πρώτο σταθμό της περιοδείας του, είπε παρέμεινε από τις 14-17 Οκτωβρίου και πως είχε διαβουλεύσεις με αριθμό ανωτέρων κυβερνητικών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας, Νίκο Δένδια και Νίκο Παναγιωτόπουλο, με τους οποίους εργάστηκε για τη διεύρυνση των διμερών και συμμαχικών προσπαθειών για την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, ενώ συζήτησαν ευκαιρίες για συναλλαγές αμυντικού εξοπλισμού.
Ο κ. Κούπερ επισκέφθηκε τη Βάση της Σούδας, καθώς και τις εγκαταστάσεις πυραυλικών δοκιμών, που χρησιμοποιείται για δοκιμές πυραύλων εδάφους – αέρος και αέρος – αέρος και εκπαιδεύονται νατοϊκοί σύμμαχοι και εταίροι εκτός ΝΑΤΟ.
Ο κ. Κλαρκ Κούπερ επισκέφθηκε στις 18 και 19 Οκτωβρίου της Λευκωσία, όπου όπως είπε, είχε πολύ παραγωγικές συνομιλίες, όχι μόνο με το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και το Άμυνας, που είναι και το καινούργιο στοιχείο.
«Συζητήσαμε σχέδια παροχής εκπαιδευτικών ευκαιριών στο στρατιωτικό προσωπικό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτό γίνεται μέσω του προγράμματος IMET, ή του Διεθνούς προγράμματος Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, και στη συνέχεια, φυσικά, μπήκαμε στην πρόσφατα ανακοινωθείσα επέκταση της πρόσβασης σε μη φονικά αμερικανικής προέλευσης αμυντικά συστήματα και υπηρεσίες που ελέγχονται στο πλαίσιο του ITAR».
Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως ενόσω ήταν στην Κύπρο, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
«Μετά την οικονομική κρίση του 2013, έγινε σημαντική δουλειά σε αυτόν τον τομέα. Ωστόσο, σημείωσα συγκεκριμένα ότι η Κύπρος δεν έχει ακόμη λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να αρνηθεί την πρόσβαση λιμένων σε ρωσικά πλοία. Αυτά και άλλα βήματα είναι σίγουρα απαραίτητα, αλλά αποτελούν επίσης μέρος της στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και του νόμου για την ενεργειακή εταιρική σχέση του 2019. Σίγουρα θέλουμε η Κυπριακή Δημοκρατία να συνεχίσει προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό θα μας επέτρεπε επίσης να συνεχίσουμε την πρόσβαση σε αμυντικά συστήματα που ελέγχονται από το ITAR».
Επίσης, είπε πως είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί το κοινό συντονιστικό κέντρο διάσωσης «Ζήνων», που καλύπτει όλο το 24ωρο επιχειρήσεις διάσωσης, ελέγχου των μεταναστευτικών ροών και παράνομης διακίνησης προσώπων.
Στο ερώτημα πως οραματίζεται τη Βάση της Σούδας, ο Αμερικανός επίσημος ανέφερε ότι αυτή παρέχει σημαντική υλικοτεχνική υποστήριξη, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι ένα μεγάλο αποτύπωμα.
«Φυσικά, είναι σημαντική για την υποστήριξη του εφοδιασμού και όχι μόνο για τα ναυτικά και αεροπορικά συμφέροντα των ΗΠΑ και της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα παρέχει υποστήριξη σε άλλα συμφέροντα του ΝΑΤΟ. Ναι, υπάρχει μια μακροπρόθεσμη επένδυση εκεί. Και πάλι, όχι ένα μεγάλο φυσικό αποτύπωμα, αλλά ένα πολύ υψηλής διακίνησης στο οποίο έχουμε δεσμευτεί και ένα στο οποίο επίσης έχουν δεσμευτεί οι Έλληνες ομόλογοί μας».
Στο ερώτημα για τις προοπτικές μελλοντικής πώλησης στην Ελλάδα αεροσκαφών F-35, ο κ. Κούπερ είπε ότι παρόμοια ζητήματα εξετάζονται και αντιμετωπίζονται σε συνεργασία με τους εταίρους στο πρόγραμμα.
Ειδικά σε σχέση με τις προοπτικές πώλησης των F-35 μέσω διακρατικής συμφωνίας (FMS), είπε πως είναι συνήθως προτιμότερη όταν μιλάμε για μια σημαντική πλατφόρμα ο F-35.
«Γιατί; Σίγουρα είναι χρήσιμο όταν μιλάμε για τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων, τις απαιτήσεις και τις ιδιαίτερες ανάγκες που μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν με έναν σύμμαχο ή έναν εταίρο. Σίγουρα δεν είναι δυνατή η προεπισκόπηση των εξελίξεων σε αυτόν τον χώρο, αλλά είναι ασφαλές να πούμε ότι σε οποιαδήποτε μεγάλη προμήθεια όπως το F-35, η διαδικασία FMS είναι σίγουρα προτιμώμενη».
Σε ερώτημα για την άρση του εμπάργκο και το θέμα του ελλιμενισμού ρωσικών πολεμικών σε κυπριακά λιμάνια, ο αμερικανός αξιωματούχος είπε πως η άρση ήταν περιορισμένης φύση.
«Αλλά, για να προχωρήσουμε περαιτέρω με την Κυπριακή Δημοκρατία, πρέπει να δούμε περαιτέρω διαβεβαιώσεις σχετικά με την ικανότητά τους να αρνούνται την πρόσβαση λιμένων σε ρωσικά ναυτικά πλοία. Αυτές είναι πολύ ειλικρινείς συνομιλίες. Εκτιμούμε σίγουρα την παραδοσιακή φύση αυτών των επισκέψεων, πού μπορεί να είχαν κάποιο ιστορικό οικονομικό ενδιαφέρον. Αλλά στην πορεία, καθώς η Κύπρος αναλαμβάνει μεγαλύτερο ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο και αναλαμβάνει μεγαλύτερες ευθύνες που υποστηρίζουν τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και του ΝΑΤΟ, πρέπει να είμαστε πιο διαλειτουργικοί μαζί τους, και αυτό απαιτεί την αντιμετώπιση του ελλιμενισμού».
Ο κ. Κούπερ ανέφερε ότι υπάρχει επιθυμία στις Ηνωμένες Πολιτείες να προχωρήσουν και γι’ αυτό κοιτάζοντας το νόμο για την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου η Κύπρος επηρεάζει αυτόν τον χώρο και θέλουμε να έχουμε στενότερη σχέση μαζί τους διμερώς και πολυμερώς.
Σε σχέση με την Τουρκία και τις προκλήσεις σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών είπε φυσικά οι ΗΠΑ θέλουμε να παραμείνει στη Δύση και ότι η Τουρκία έχει ρόλο στη συμμαχία.
«Αλλά επίσης δεν συναινούμε με καμία πρόκληση από την Άγκυρα προς συμμάχους και εταίρους. Σίγουρα έχουμε αποθαρρύνει οποιαδήποτε προκλητική συμπεριφορά. Έχουμε ενθαρρύνει για πολλούς λόγους την Τουρκία και την Ελλάδα, καθώς και την Τουρκία και την Κύπρο να μπορέσουν να αποκλιμακώσουν. Ο ένας, σε πρακτικό επίπεδο, γιατί θέλουμε να αποφύγουμε κάθε είδους ατύχημα που θα μπορούσε να συμβεί με τόση κίνηση και δυνητικό ρίσκο. Και έπειτα επίσης από τη σκοπιά του ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας τα κανάλια του ΝΑΤΟ να εργαστούμε για αποκλιμάκωση. Δεν είναι προς όφελος κανενός, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, να υπάρξει κλιμάκωση σε αυτόν τον χώρο».
Στο ερώτημα γιατί δεν συμπεριλήφθηκε η Άγκυρα στην επίσκεψη, ή το ψευδοκράτος, ο κ. Κούπερ είπε γίνονται επισκέψεις σε τακτική βάση. Πρόσφατα βρέθηκε στην Τουρκία ο υφυπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Ρίκερ, υπάρχει ένθερμες γραμμές επικοινωνίας με την Αγκυρα, μεταξύ άλλων και μέσω του αμερικανού πρέσβη Ντέιβιντ Σάτερφιλντ. Ο κ. Κούπερ απέφυγε να αναφερθεί στο ψευδοκράτος.
Στο ερώτημα για πιθανές κυρώσεις CAATSA στην Τουρκία, λόγω της αγοράς και ενεργοποίησης των ρωσικών πυραύλων S-400, ο κ. Κούπερ είπε ότι οι ΗΠΑ ήταν ξεκάθαρες με την Τουρκία, ότι η προμήθεια των πυραύλων είναι απαράδεκτη και διακινδυνεύουν κυρώσεις.
«Οι κυρώσεις, ήταν πάντα υπό σκέψη. Ένα πράγμα που πρέπει να θυμάστε όταν μιλάμε για τις πρόνοιες της CAATSA, δεν υπάρχει προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα ή ρολόι για την αναθεώρηση, την εξέταση ή την έκδοση κυρώσεων. Επομένως, κάτι που προσπαθήσαμε να αποφύγουμε λόγω της συμμαχίας της Τουρκίας με εμάς και με το ΝΑΤΟ, αλλά θα ήθελα απλώς να πω ότι το να υποθέσουμε ότι δεν είναι πλέον βιώσιμες δεν είναι επίσης ακριβές».
Πηγή: ΚΥΠΕ
