H πλήρης και διαρκής στήριξη των Αρχηγών Κρατών της Κοινοπολιτείας στην κυριαρχία, την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και την ενότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και στην προσπάθεια επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, καταγράφεται σε Κοινή Διακήρυξη της Συνόδου των Αρχηγών Κρατών της Κοινοπολιτείας που πραγματοποιήθηκε στην πρωτεύουσα των Νησιών Σαμόα, Απία.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εσωτερικών, οι εργασίες της Συνόδου ολοκληρώθηκαν το Σάββατο, υπό τον Επικεφαλής της Κοινοπολιτείας, Βασιλιά Κάρολο Γ’ του Ηνωμένου Βασιλείου. Εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, στη Σύνοδο συμμετείχε ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου.
Μεταξύ άλλων, στην Κοινή Διακήρυξη εκφράζεται η στήριξη των Αρχηγών κρατών της Κοινοπολιτείας στην προσπάθεια που καταβάλλεται από την κυπριακή Κυβέρνηση και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, στη βάση της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας, όπως αυτή καταγράφεται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο. Οι ηγέτες της Κοινοπολιτείας υπογράμμισαν την ανάγκη η λύση να λαμβάνει υπόψη και να βασίζεται στις επιθυμίες όλων των νόμιμων κατοίκων της Κύπρου.
Κατά τη Σύνοδο, βασικό πυλώνα των συζητήσεων αποτέλεσε η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών μελών της Κοινοπολιτείας, ιδιαίτερα των μικρών και αναπτυσσόμενων νησιωτικών κρατών, σε σχέση με τους δημοκρατικούς θεσμούς, το περιβάλλον, την οικονομία και τις κοινωνικές δομές. Παράλληλα, οι εκπρόσωποι των χωρών της Κοινοπολιτείας είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για την κλιματική κρίση και το πώς αυτή αποτελεί απειλή για την ύπαρξη των νησιωτικών κρατών. Στο πλαίσιο αυτό, αναδείχθηκε η σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης για την ανθεκτικότητα των κρατών αυτών.
Στην Κοινή Διακήρυξη της Συνόδου, οι συμμετέχοντες επανέλαβαν τον στόχο για τριπλασιασμό της παγκόσμιας ικανότητας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έως το 2030 και δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν σε ένα κοινό πλαίσιο για την εθελοντική μεταφορά προσιτών τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών ρύπου στις αναπτυσσόμενες χώρες. Περαιτέρω, συμφώνησαν όπως εργαστούν εντατικά για την όσο το δυνατό συντομότερη μετάβαση σε ανθεκτικά, καθαρά και ανανεώσιμα ενεργειακά συστήματα, και σταδιακή κατάργηση των τεχνολογιών που δεν υποστηρίζουν τις προσπάθειες περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Στο περιθώριο της Συνόδου, ο Υπουργός Εσωτερικών είχε διμερή συνάντηση με την Υπουργό Περιβάλλοντος και Δασών των Νησιών Φίτζι, με την οποία συζητήθηκαν τρόποι ενίσχυσης της φωνής των χωρών της περιοχής στις σχετικές ομάδες της ΕΕ, όπου συζητούνται θέματα προστασίας των ωκεανών, κλιματικής αλλαγής, κλπ. Σε αυτό το πλαίσιο, συμφωνήθηκε η αξιοποίηση της παρουσίας της Κύπρου στην ΕΕ, ως φορέα προώθησης της συνεργασίας ΕΕ με τα νησιά του Ατλαντικού Ωκεανού στα διάφορα φόρα για την κλιματική αλλαγή, όπως αναφέρεται.
