Με την αλλαγή του χρόνου τρία γεγονότα έφεραν τα πάνω κάτω στην αγορά αερίου στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Την Πρωτοχρονιά ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς έδωσε το πράσινο φως για τον εφοδιασμό της χώρας του με ρωσικό αέριο, μέσω Βουλγαρίας και του αγωγού Balkan Stream, ένα παρακλάδι του Turkish Stream.
Λίγες ώρες νωρίτερα άρχισε να διοχετεύεται στη Βουλγαρία αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω του νέου Αδριατικού Αγωγού TAP. Ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόρις Μπορίσοφ έκανε μάλιστα λόγο για το τέλος του ρωσικού μονοπωλίου στην αγορά της Βουλγαρίας.
Το τρίτο γεγονός ήταν η έναρξη της λειτουργίας του νέου πλωτού τερματικού υγραερίου LNG κοντά στο κροατικό νησί Κρκ. Το αμερικανικό υγραέριο έφτασε εκεί με τάνκερ και στη συνέχεια διοχετεύθηκε στο κροατικό δίκτυο, το οποίο συνδέεται με το ευρωπαϊκό. Με την κίνηση αυτή η Κροατία όχι μόνο σχεδόν μηδενίζει την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο, αλλά και εξελίσσεται σε σημαντικό εξαγωγέα LNG σε Ουγγαρία και Ουκρανία.
Οι μεγαλύτεροι πελάτες της Gazprom στα Βαλκάνια ήταν το 2019 η Κροατία με 2,82 δισ. κυβικά μέτρα, η Ελλάδα με 2,41, η Βουλγαρία με 2,39 και η Σερβία με 2,13.
Η Gazprom δεν χάνει το μονοπώλιό της μόνο στον ανεφοδιασμό της Κροατίας. Με το πλωτό τερματικό στο Κρκ θα βρεθεί αντιμέτωπη με μεγαλύτερο ανταγωνισμό στην Ουγγαρία. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, λόγω του αποκαλούμενου Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου χάνει και τη μονοπωλιακή της θέση στη βουλγαρική αγορά, και αποκτά σημαντικό ανταγωνισμό τόσο στην Ελλάδα όσο και την Ιταλία. Εννοείται ότι οι αντίπαλοι της Gazprom στην αγορά δεν θα προμηθεύονται υγραέριο από το Κατάρ, την Αλγερία ή τις ΗΠΑ, αλλά πολύ φθηνότερο από το Αζερμπαϊτζάν.
Με ακόμα μεγαλύτερες απώλειες θα βρεθεί αντιμέτωπη η Gazprom στα Βαλκάνια. Ήδη από φέτος δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου θα φθάνουν από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω του TAP, σε Ελλάδα και Βουλγαρία. Υπολογίζεται ότι τα 2,4 δισ. κυβικά μέτρα που προμηθεύτηκαν το 2019 οι δύο χώρες από τη Ρωσία ενδέχεται να περιοριστούν κατά 40% με 45%. Κι αν μάλιστα ο χειμώνας είναι σχετικά θερμός ή συνεχιστεί επ΄ αόριστον το λοκντάουν, τότε η ζήτηση για αέριο της Gazprom δεν αποκλείεται να μειωθεί στο 50%.
