Χιλιάδες ακίνητα τα οποία βρίσκονται στις κατεχόμενες περιοχές και τα οποία αντιστοιχούν περίπου στο 2% του συνόλου των περιουσιών, εξακολουθούν να είναι διαφιλονικούμενα, δηλαδή διεκδικούνται από πέραν του ενός ιδιοκτήτη.
Ειδικά στην Κερύνεια και στην Αμμόχωστο, όπου οι αξίες των ακινήτων είναι ψηλότερες, σε σχέση με άλλες κατεχόμενες περιοχές, το ποσοστό των διαφιλονικούμενων κυμαίνεται στο 4%, όπως ανέφερε ο διευθυντής του Τμήματος Κτηματολογίου κ. Νεοκλής Νεοκλέους. Σύμφωνα με τον διευθυντή Κτηματολογίου, ο οποίος μιλούσε εκ του προχείρου, τα διαφιλονικούμενα ακίνητα κυμαίνονται γύρω στις 6.000.
Σημειώνεται, ωστόσο, πως σε προηγούμενη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προσφύγων, λειτουργός του Τμήματος Κτηματολογίου, η οποία είχε τα ακριβή στοιχεία, είχε αναφέρει πως στην Κερύνεια τα διαφιλονικούμενα ακίνητα ανέρχονταν σε 3.138 ενώ στην Αμμόχωστο ανέρχονταν σε 5.275. Δηλαδή, ανέρχονται σε 8.413 μόνο στις δύο αυτές πόλεις.
Πέραν των διαφιλονικούμενων, υπάρχουν και τα ακίνητα τα οποία ουδέποτε δηλώθηκαν από οποιονδήποτε. Όπως είχε κατατεθεί σε προηγούμενη συνεδρία της Επιτροπής Προσφύγων από το Τμήμα Κτηματολογίου, το ποσοστό των αδηλώτων και στις δύο επαρχίες ανέρχεται στο 19,81% που αντιστοιχούν σε 91.200 ακίνητα. Σημειώνεται, πως όπως είχε υποδειχθεί αρμοδίως, κάποια από τα ακίνητα αυτά ίσως ανήκουν σε Τουρκοκύπριους οι οποίοι απλώς δεν ήρθαν στις ελεύθερες περιοχές για να τα δηλώσουν.
Όσον αφορά τα διαφιλονικούμενα, όπως προκύπτει από τις διαπιστώσεις κρατικών λειτουργών αλλά και βουλευτών, όποιος πρόλαβε και δήλωσε στο όνομά του οποιοδήποτε ακίνητο στο Τμήμα Κτηματολογίου και δεν προσκομίστηκαν στοιχεία ή μαρτυρίες ότι ανήκουν σε άλλα άτομα, του έχουν μείνει. Οι πραγματικοί ιδιοκτήτες θα ξεκαθαρίσουν μόνο εάν και εφόσον τα μητρώα (τα οποία βρίσκονται στα κατεχόμενα) περιέλθουν στην κατοχή του Τμήματος Κτηματολογίου.
Το θέμα, το οποίο είχε συζητηθεί και στο παρελθόν, αποκτά νέο ενδιαφέρον ύστερα από τη διαφοροποίηση των κριτηρίων στον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, μέσω του οποίου πλέον οι δικαιούχοι πρόσφυγες έχουν την ευχέρεια να διεκδικήσουν αυξημένη χρηματοδότηση. Ωστόσο, για να δικαιούται κάποιος να διεκδικήσει συμμετοχή στα προγράμματα του Φορέα, επιβάλλεται να διαθέτει ακίνητη περιουσία στα κατεχόμενα. Αν ένα τεμάχιο το οποίο κατέχει κάποιος είναι διαφιλονικούμενο, δεν δικαιούται να το αξιοποιήσει, οπόταν ουσιαστικά αποκλείεται από τη χρηματοδότηση/δανεισμό κοκ. Πάντως, όπως ελέχθη, οι περισσότεροι πρόσφυγες διέθεταν πέραν του ενός τεμαχίου/ακινήτου κοκ, οπόταν μπορούν να χρησιμοποιήσουν/δεσμεύσουν τα υπόλοιπα αντί το διαφιλονικούμενο.
Όπως ελέχθη, κάποιες από τις περιπτώσεις αφορούν τεμάχια τα οποία την περίοδο της τουρκικής εισβολής τελούσαν υπό διαχωρισμό, οπόταν δεν μεταβιβάστηκαν στους δικαιούχους με αποτέλεσμα το ιδιοκτησιακό καθεστώς να μην έχει ξεκαθαρίσει ακόμη.
Τα πιο πάνω τεμάχια/ακίνητα υπάρχει ενδεχόμενο να μην κατανεμηθούν (ενόσω υπάρχει κατοχή) αλλά όπως διαβεβαίωσε ο διευθυντής Κτηματολογίου, το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν διαφοροποιείται όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Σε παλαιότερη συνεδρία εκπρόσωπος των εκτοπισμένων κοινοτήτων Αμμοχώστου ανέφερε, πως κάποιες διαφιλονικούμενες περιπτώσεις ρυθμίστηκαν ενώ άλλες όχι, επειδή αφορούσαν εσκεμμένες ψευδείς δηλώσεις. Είπε επίσης, πως κάποιοι οι οποίοι πούλησαν ακίνητά τους πριν την εισβολή και μετανάστευσαν, όταν οι κληρονόμοι τους βρήκαν τους παλιούς τίτλους διεκδίκησαν τις περιουσίες, παρόλον ότι υπάρχουν καταθέσεις ότι πουλήθηκαν.
Εξάλλου, εκπρόσωπος των κοινοτήτων Κερύνειας, ανέφερε ότι οι παλαιότεροι φεύγουν και οι νέοι κοινοτάρχες δεν γνωρίζουν τα δεδομένα της τότε εποχής, οπόταν δεν μπορούν ή δεν δίνουν μαρτυρία για διαφιλονικούμενα.
