Η Αρχή κατά της Διαφθοράς απέρριψε ανώνυμη καταγγελία που κατατέθηκε ενώπιον της, κατά της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Υγείας, Χριστίνας Γιαννάκη. Οι καταγγελίες έκαναν λόγο ότι κατά τη διαδικασία πρόσληψής της στη δημόσια υπηρεσία είχε εσκεμμένα δηλώσει λανθασμένη ημερομηνία γεννήσεως με απώτερο στόχο να καθυστερήσει την ημερομηνία αφυπηρέτησής της και ότι, κατά την ίδια διαδικασία, είχε δηλώσει ότι κατέχει την Αγγλική γλώσσα ενώ, στην πραγματικότητα, δεν κατείχε αυτό το προσόν.
Αυτούσια η ανακοίνωση
Η Καταγγελία
1. Υπεβλήθη στην Αρχή, Ανώνυμη Καταγγελία η οποία αφορά στη Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας κα. Χριστίνα Γιαννάκη (“η Καταγγελλομένη”), στην οποία προβάλλονται 2 βασικοί ισχυρισμοί:
(α) ότι η Καταγγελλομένη κατά τη διαδικασία πρόσληψής της στη δημόσια υπηρεσία είχε εσκεμμένα δηλώσει λανθασμένη ημερομηνία γεννήσεως με απώτερο στόχο να καθυστερήσει την ημερομηνία αφυπηρέτησής της,
(β) ότι, κατά την ίδια διαδικασία, είχε δηλώσει ότι κατέχει την Αγγλική γλώσσα ενώ, στην πραγματικότητα, δεν κατείχε αυτό το προσόν.
2. Σε συνέχεια των πιο πάνω ισχυρισμών, επισημαίνονται οι συνέπειες, σε περίπτωση που αυτοί ευσταθούν.
3. Δεν αμφισβητείται το γεγονός ότι, σε περίπτωση που οι εν λόγω ισχυρισμοί αποδειχθούν, οδηγούν ενδεχομένως σε πράξη διαφθοράς, εφόσον η Καταγγελλομένη έχει καταχραστεί τη θέση της για αποκόμιση οφέλους για την ίδια, εις βάρος των άλλων ανθυποψηφίων της που διεκδικούσαν τις ίδιες θέσεις στο δημόσιο.
Η Μεθοδολογία που ακολούθησε η Αρχή
4. Δυνάμει του Κανονισμού 8, των περί της Σύστασης και Λειτουργίας της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς Κανονισμών του 2022, Κ.Δ.Π. 483/2022 (“Οι Κανονισμοί”), η Αρχή δέχεται, εκτός από επώνυμες, και ανώνυμες καταγγελίες.
5. Η Αρχή εξετάζει κάθε ανώνυμη καταγγελία με τη δέουσα επιμέλεια και με σχετική Απόφασή της, αναρτά το αποτέλεσμα οποιασδήποτε τέτοιας καταγγελίας στην ιστοσελίδα της, ανωνυμοποιημένο. Η Απόφαση αυτή στοχεύει στη διαφάνεια εφόσον σε περιπτώσεις ανώνυμων καταγγελιών, η Αρχή δεν έχει τρόπο να επικοινωνεί με τον καταγγέλλοντα, αφού δεν τον γνωρίζει.
6. Στην παρούσα περίπτωση, η Αρχή αποφάσισε τη διεξαγωγή Έρευνας η οποία διεξήχθη μέσω Μελών και Νομικών Συνεργατών της.
7. Παρά το γεγονός ότι, η Αρχή για όλες τις καταγγελίες που υποβάλλονται, τηρεί πλήρη εχεμύθεια, η εν λόγω Καταγγελία διέρρευσε από άγνωστα πρόσωπα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και το γεγονός αυτό, το πληροφορήθηκε η Καταγγελλομένη, προτού η Αρχή επικοινωνήσει μαζί της.
8. Τότε, τόσον η ίδια προσωπικά, όσο και μέσω του Δικηγόρου της επικοινώνησαν με την Αρχή παρέχοντας όλα τα στοιχεία τα οποία είχαν στην κατοχή τους. Άμεση ανταπόκριση υπήρξε εκ μέρους της και σε όσες πληροφορίες ζητήθηκαν από την Αρχή κατά τη διεξαγωγή της Έρευνας.
9. Επιπρόσθετα, η Καταγγελλομένη παρέσχε τη συγκατάθεσή της όπως κατά την τελική Έκθεση της Αρχής αναφερθεί ότι η Ανώνυμη Καταγγελία αφορούσε στο δικό της πρόσωπο.
Η Έρευνα
10. Η Έρευνα, η οποία όπως αναφέρεται πιο πάνω, διεξήχθη από την ίδια την Αρχή, επεκτάθηκε σε περισυλλογή στοιχείων και/ή πληροφοριών από τα ακόλουθα πρόσωπα και/ή θεσμούς:
(α) από τον Ανώνυμο Καταγγέλλοντα,
(β) από την ίδια την Καταγγελλομένη και από το Δικηγόρο της,
(γ) από την Πρεσβεία της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου,
(δ) από το Φάκελο της Καταγγελλομένης που διατηρείται στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας,
(ε) από Απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου.
11. Πληροφορίες από τον Ανώνυμο Καταγγέλλοντα: Είναι γεγονός ότι, στην Ανώνυμη Καταγγελία περιλαμβάνονται με σαφήνεια οι δύο πυλώνες που αυτή βασίζεται και οι οποίοι είναι η πραγματική ηλικία της Καταγγελλομένης και η γνώση της Αγγλικής γλώσσας εκ μέρους της. Οι αναφορές του Καταγγέλλοντος προέρχονται, όχι μόνο από αναρτήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης αλλά και από δημοσιεύματα στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, καθώς και από διάφορα έγγραφα του Υπουργείου Υγείας που είχαν περιέλθει στην κατοχή του από άγνωστη πηγή. Όλα τα σχετικά έγγραφα τα επισύναψε μαζί με την Καταγγελία.
12. Πληροφορίες από την Καταγγελλομένη και/ή από το Δικηγόρο της: Αμφότεροι εφοδίασαν την Αρχή με βασικά τα ίδια έγγραφα τα οποία θεωρούν ότι υποβοηθούσαν τους ισχυρισμούς της Καταγγελλομένης. Αναφορά σε όσα η Αρχή θεωρεί ως σημαντικά, θα γίνει πιο κάτω.
13. Η Αρχή δεν αρκέστηκε στα έγγραφα και πληροφορίες που δόθηκαν από τους πιο πάνω αλλά προχώρησε σε δική της έρευνα, περισυλλέγοντας τις πληροφορίες που καταγράφονται πιο κάτω.
14. Πληροφορίες από την Πρεσβεία της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου: Προς το σκοπόν επιβεβαίωσης κάποιων από τις πληροφορίες που αφορούσαν στην ημερομηνία γέννησης της Καταγγελλομένης, Νομικοί Συνεργάτες της Αρχής μετέβησαν στην εν λόγω Πρεσβεία για να διαπιστώσουν κατά πόσον υπήρχε τρόπος πρόσβασης σε ληξιαρχικές πληροφορίες αναφορικά με την Καταγγελλομένη, εφόσον δεν αμφισβητείται ότι αυτή είχε γεννηθεί στην Αίγυπτο. Δυστυχώς, τέτοιες πληροφορίες δεν δύνανται να εξασφαλιστούν μέσω της Πρεσβείας στην Κύπρο.
15. Πληροφορίες από το Φάκελο της Καταγγελλομένης που διατηρείται στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ): Κατόπιν σχετικού αιτήματος της Αρχής η ΕΔΥ παρέσχε πρόσβαση στο Φάκελο της Καταγγελλομένης και εξασφαλίστηκαν αντίγραφα όλων των εγγράφων που θεωρήθηκαν σημαντικά για τη διεξαγωγή της έρευνας, για κάποια από τα οποία θα γίνει αναφορά πιο κάτω.
16. Απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου: Ως σημαντική κρίθηκε και μία Απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου για την οποία επίσης αναφορά θα γίνει πιο κάτω.
Συμπεράσματα αναφορικά με την Ηλικία της Καταγγελλομένης
17. Όλα τα έγγραφα τα οποία έχει περισυλλέξει και μελετήσει η Αρχή στα πλαίσια της Έρευνάς της, συγκλίνουν προς το ίδιο αποτέλεσμα: ότι η ημερομηνία γέννησης την οποία είχε δηλώσει ευθύς εξαρχής η Καταγγελλομένη, είναι η ίδια. Σε κανένα απ’ αυτά δεν αναγράφεται οποιαδήποτε άλλη ημερομηνία γέννησης ή να αφήνεται να εννοηθεί οτιδήποτε που να υπονοεί κάτι το διαφορετικό.
18. Η θέση της Καταγγελλομένης ενισχύεται και από έγγραφα τα οποία εξασφάλισε η Αρχή στα πλαίσια της Έρευνάς της. Συγκεκριμένα:
(α) Ληξιαρχική Πράξη Γεννήσεως, εκδοθείσα 3 μέρες μετά την ημερομηνία γέννησης που δεικνύει ότι η Καταγγελλομένη γεννήθηκε στην πόλη Γκίζα της Αιγύπτου. Η μετάφραση στην Ελληνική γλώσσα όμως έγινε 23 έτη μετά.
(β) Πιστοποιητικόν Βαπτίσεως που δεικνύει ότι η Καταγγελλομένη βαπτίστηκε Χριστιανή Ορθόδοξη σε ηλικία 5 μηνών. Το εν λόγω Πιστοποιητικό εκδόθηκε 18 έτη αργότερα.
(γ) Πιστοποιητικόν Ιθαγένειας το οποίο εκδόθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία και το οποίο δεικνύει ότι έλαβε την Κυπριακή Ιθαγένεια σε ηλικία ενός έτους.
(δ) Απολυτήριο από την Αμπέτειο Σχολή του Καΐρου, το οποίο έλαβε σε ηλικία 17 ετών.
(ε) Πτυχίο Οδοντιατρικής από το Πανεπιστήμιο του Καΐρου, το οποίο έλαβε σε ηλικία 23 ετών.
(στ) Πιστοποιητικό Εγγραφής της ως Οδοντιάτρου στην Κυπριακή Δημοκρατία, το οποίο έλαβε σε ηλικία 23 ετών.
19. Όπως έχει αναφερθεί πιο πάνω, σε όλα τα πιο πάνω έγγραφα αναγράφεται η ίδια ημερομηνία γεννήσεως πλην του (ε) στο οποίο δεν αναγράφεται οποιαδήποτε ημερομηνία.
20. Κατά συνέπεια, η Αρχή αποδέχεται ότι η ημερομηνία γεννήσεως της Καταγγελλομένης είναι αυτή που η ίδια δήλωσε ευθύς εξαρχής, γι’ αυτό και το σκέλος της Καταγγελίας που αφορά στην ηλικία της Καταγγελλομένης απορρίπτεται.
Συμπεράσματα αναφορικά με τη Γνώση της Αγγλικής Γλώσσας της Καταγγελλομένης
21. Ο δεύτερος ισχυρισμός που προβάλλεται στην Καταγγελία είναι ότι η Καταγγελλομένη δεν κατέχει το προσόν της γνώσης της Αγγλικής γλώσσας.
22. Από τις πληροφορίες που έχει περισυλλέξει η Αρχή είναι και Πιστοποιητικό που εκδόθηκε από το Πανεπιστήμιο του Καΐρου, στο οποίο καταγράφεται ότι η γλώσσα διδαχής, καθώς και οι εξετάσεις του εν λόγω Πανεπιστημίου, γίνονται στην Αγγλική γλώσσα. Δεν διαφεύγει της Αρχής ότι το εν λόγω Πιστοποιητικό φέρει ως ημερομηνία έκδοσης τις 2/7/2015.
23. Καθοριστικής όμως σημασίας είναι η Απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου στις Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις αρ. 309/15, 371/15 και 443/15, Μαρκίδης κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ημερ. 4 Απριλίου, 2019. Με τις εν λόγω Προσφυγές, αμφισβητείτο ο διορισμός στη μόνιμη θέση του Γενικού Διευθυντή, Υπουργικό Συμβούλιο τόσο της Καταγγελλομένης, όσο και άλλων δύο προσώπων. Μεταξύ των σημείων που εγέρθηκαν είναι το προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας της Καταγγελλομένης. Επί του εν λόγω σημείου η Δικαστής του Διοικητικού Δικαστηρίου κ. Ε. Γαβριήλ, ανέφερε τα ακόλουθα:
“Πολύ καλή γνώση αγγλικής γλώσσας – Κοινός λόγος ακύρωσης στις υποθ. αρ. 309/15 και 443/15
Προβάλλουν οι αιτητές στις προσφυγές με αρ. 309/15 και 443/15, ότι η ΕΔΥ δεν προέβη σε έρευνα προκειμένου να διαπιστώσει την κατοχή εκ μέρους του ενδιαφερόμενου μέρους Χρ. Γιαννάκη, του απαιτούμενου εκ της παραγράφου 3(4) του Σχεδίου Υπηρεσίας προσόντος.
Στην παράγραφο 3(4) του Σχεδίου Υπηρεσίας, απαιτείται εκ μέρους των υποψηφίων «Άριστη γνώση της Ελληνικής και πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας».
Ανατρέχοντας στα πρακτικά συνεδρίας της ΕΔΥ ημερομηνίας 13.10.2014, κατά την αξιολόγηση των προσόντων των υποψηφίων, η Επιτροπή ανέφερε τα εξής εν σχέση με το ενδιαφερόμενο μέρος Γιαννάκη:-
«[…] Ικανοποιεί το προσόν της άριστης γνώσης της Ελληνικής γλώσσας, λόγω επιτυχίας στη γραπτή εξέταση για διαπίστωση του εν λόγω προσόντος που διεξήχθη από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας στις 14.4.05. Ικανοποιεί, επίσης, το προσόν της πολύ καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας κατά τεκμήριο, λόγω σπουδών σε αγγλόφωνο πανεπιστήμιο αλλά και γιατί το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης που κατέχει απαιτεί το ίδιο επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Ως εκ τούτου, κρίνεται προσοντούχα.»
Καταδεικνύεται εκ των ανωτέρω, ότι η ΕΔΥ προέβη σε έρευνα εν σχέση με το κατά πόσον το ενδιαφερόμενο μέρος Γιαννάκη πληρούσε το απαιτούμενο προσόν της πολύ καλής γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Ορθά, η ΕΔΥ έκρινε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος Γιαννάκη ικανοποιούσε κατά τεκμήριο την «πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας», γιατί «το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης που κατέχει απαιτεί το ίδιο επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας», ήτοι το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης Διευθύντριας Οδοντιατρικών Υπηρεσιών.
Όπως ορθά υπέδειξε και ο ευπαίδευτος συνήγορος του ενδιαφερόμενου μέρους Γιαννάκη, με αναφορά και σε σχετική νομολογία, οποιαδήποτε έρευνα από την Επιτροπή για την επίδικη απαίτηση του Σχεδίου Υπηρεσίας της επίδικης θέσης, θα απέληγε ουσιαστικά στην πράξη, σε αναψηλάφηση του διορισμού του ενδιαφερόμενου μέρους στην προηγούμενη του θέση, ήτοι τη θέση εν προκειμένω της Διευθύντριας Οδοντιατρικών Υπηρεσιών, πράγμα νομικά ανεπίτρεπτο.
Στην Δημοκρατία ν. Πογιατζή (1992) 3 Α.Α.Δ. 422, 428 η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αντιμετώπισε το ίδιο ζήτημα ως ακολούθως:-
«Είναι πραγματικό γεγονός ότι τα σχέδια υπηρεσίας της θέσης ειδικού ιατρού (παθολογία), που κατέχει ο προαχθείς από 1.3.84, προνοούσαν ακριβώς το ίδιο προσόν, πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, όπως δηλαδή απαιτείται και στα σχέδια υπηρεσίας της επίδικης θέσης, του ανώτερου ειδικού ιατρού.
Ως εκ τούτου η κοινή λογική αναντίρρητα επιβάλλει, και δεν χρειαζόταν οποιαδήποτε παραπέρα “έρευνα” από την ΕΔΥ, να κρίνει ως πραγματικό γεγονός ότι ο προαχθείς διέθετε το επίμαχο προσόν, που είναι το ίδιο με αυτό που απαιτείται για τη θέση, στην οποία διορίστηκε από 1.3.84. Το συμπέρασμα όμως αυτό δεν επιβάλλεται μόνο από την κοινή λογική, αλλά και παγιώνεται από την αρχή του διοικητικού δικαίου περί της νομιμότητας του διορισμού του ενδιαφερομένου προσώπου στην προηγούμενη θέση, που ουδέποτε προσεβλήθη. Οποιαδήποτε “έρευνα” από την ΕΔΥ για το επίμαχο προσόν, όπως την έχει εισηγηθεί στο πρωτόδικο Δικαστήριο και ενώπιόν μας ο δικηγόρος του εφεσιβλήτου, θα απέληγε στην πράξη σε αναψηλάφιση του διορισμού του προαχθέντος, που έγινε την 1.3.84 στη θέση ειδικού ιατρού, πράγμα νομικά ανεπίτρεπτο.»
Η ίδια θέση επαναλήφθηκε στην Δημοκρατία ν. Υψαρίδη κ.α. (Αρ. 2) (1993) 3 ΑΑΔ 347, στην Μάρκου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 213, αλλά και στην Δημοκρατία ν. Αντωνίου (2002) 3 ΑΑΔ 468 στην οποία έγινε αναφορά πλέον σε ύπαρξη αμάχητου τεκμηρίου.
Ομοίως κρίθηκε και στις Δημοκρατία ν. Χ’’ Βασιλείου κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ 200 και Ευσταθίου ν. Δημοκρατίας (2012) 3 Α.Α.Δ 20, σύμφωνα με τις οποίες, διορισμός σε θέση στο δημόσιο αποτελεί αφ’ εαυτού τεκμήριο για την κατοχή των προβλεπόμενων από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντων για διορισμό.
Συνεπώς, απορριπτέος κρίνεται και αυτός ο ισχυρισμός των αιτητών, αφού η διοίκηση δεν δύναται να αναμοχλεύει ζητήματα τα οποία αποτέλεσαν απαιτούμενο προσόν από το Σχέδιο Υπηρεσίας προηγούμενης θέσης που κατείχε ο υποψήφιος, προσόν που θεωρείται πλέον κατά αμάχητο τεκμήριο ότι πληροί.”
24. Η Αρχή θεωρεί ότι, εφόσον η πιο πάνω Απόφαση είναι τελεσίδικη και υπάρχει απόφανση επί του συγκεκριμένου σημείου, δεν έχει δικαίωμα αμφισβήτησης των εν λόγω ευρημάτων.
25. Ως εκ τούτου και επί του δεύτερου σημείου της, η Καταγγελία απορρίπτεται.
ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
26. Ως αποτέλεσμα όλων των πιο πάνω, η παρούσα Ανώνυμη Καταγγελία, απορρίπτεται στο σύνολό της.
