Του Ανδρέα Β. Παπαχαραλάμπους*
Υπογράφηκε στις 28 Μαρτίου 2024 Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και των Δημάρχων/Προέδρων Κοινοτικών Συμβουλίων για την παγκύπρια υλοποίηση του προγράμματος «Κοινωνικού Λειτουργού της Γειτονιάς». Ευκαιρίας δοθείσης, αξίζει να μνημονεύσουμε για άλλη μια φορά την αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου και την κληρονομιά που μας άφησε, καθώς επί υπουργίας της εντάχθηκε το συγκεκριμένο πρόγραμμα στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027», με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πιλοτική φάση του εν λόγω προγράμματος εγκαινιάστηκε τον Απρίλιο του 2023. Τα δείγματα ήταν θετικά και η ανταπόκριση του κοινού θερμή, όπως διαφάνηκε και εκ του αποτελέσματος. Στους Δήμους και στις κοινότητες που εφαρμόστηκε δοκιμαστικά, αντιμετωπίστηκαν κοινωνικά προβλήματα όπως παραβατικότητα και κοινωνικός αποκλεισμός, ενώ παρασχέθηκε η απαιτούμενη στήριξη σε οικογένειες και άτομα που ήταν αντιμέτωποι, άλλοι με απλά και άλλοι με πιο σύνθετα ζητήματα. Κατά συνέπεια, η απόφαση για υλοποίηση του προγράμματος σε παγκύπρια βάση είναι γεγονός ευχάριστο και ελπιδοφόρο.
Ως Δήμος Στροβόλου ταχθήκαμε εξαρχής και αναφανδόν υπέρ της υλοποίησής του, κρίνοντάς το ως άκρως σημαντικό. Εμπειρικά διαπιστώσαμε τα διάφορα και ποικίλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνδημότες μας και προβήκαμε σε εισηγήσεις για υιοθέτηση κοινωνικών μέτρων αυτού του είδους. Στο παρελθόν, μάλιστα, είχαμε εφαρμόσει με το Πολυδύναμο Δημοτικό Κέντρο Στροβόλου παρόμοιας υφής πρόγραμμα, οργανώνοντας δράσεις σε συνεργασία με διάφορους οργανωμένους φορείς («Κοινωνικό Πρόγραμμα στον Δρόμο»).
Στόχος του προγράμματος «Κοινωνικού Λειτουργού της Γειτονιάς» είναι η δημιουργία ομάδων επαγγελματιών Κοινωνικών Λειτουργών οι οποίοι, συνεργαζόμενοι με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, θα εξετάζουν και θα αντιμετωπίζουν τα προβλήματα κυρίως των ευάλωτων ατόμων. Ειδικότερα, οι Λειτουργοί (μεταξύ άλλων) θα μεσολαβούν για την ψυχοκοινωνική στήριξη ατόμων και ομάδων, θα φροντίζουν για τη διασύνδεση με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας και με άλλες κρατικές αρμόδιες υπηρεσίες, θα παρέχουν συμβουλευτική καθοδήγηση και θα προβαίνουν σε ανάλυση της κατάστασης σε σχέση με το κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο των κατά τόπους περιοχών, εντοπίζοντας ομάδες υψηλού κινδύνου.
Η λογική και η προωθούμενη δομή του προγράμματος θα έχουν πολλαπλά οφέλη, τόσο σε επίπεδο θεσμών όσο και για την ίδια τη βάση της κοινωνίας. Κατ’ αρχάς προωθείται η συνεργασία κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσω της αξιοποίησης των εμπειριών και της πληρέστερης γνώσης που καθηκόντως έχουν οι τοπικές Αρχές (ως οι εγγύτεροι προς τους πολίτες θεσμοί) σε σχέση με τα προβλήματα των κοινοτήτων. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα ενισχύει την κοινωνική παρέμβαση των Δήμων και των Κοινοτήτων, ενώ την ίδια ώρα στηρίζεται και προάγει την ενεργό εμπλοκή των κοινοτήτων (μέσω οργανωμένων συνόλων, σωματείων, σχολείων, αλλά και ιδιωτών) στα ζητήματα που τις απασχολούν και απαιτούν άνωθεν παρέμβαση.
Βασικά πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου προγράμματος είναι ο έγκαιρος εντοπισμός και η επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες σε κάθε γειτονιά, καθώς και η αποκέντρωση υπηρεσιών, γεγονός που προσδίδει ταχύτητα και αμεσότητα στην εξυπηρέτηση του κοινού. Παράλληλα, είναι εξίσου σημαντική η ενίσχυση του κοινοτικού αισθήματος και του δεσμού μεταξύ των πολιτών μέσω της αλληλοβοήθειας, στοιχείων που διαχρονικά αποδείχτηκαν βασικά συστατικά της ταυτότητας του λαού μας ενώ στις μέρες μας τείνουν να εκλείψουν.
Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στην Κυβέρνηση, στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας για την προώθηση ενός προγράμματος καίριας σημασίας για τη βάση της κοινωνίας μας και ιδίως για τους συμπολίτες μας που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες. Εξάλλου, θεωρώ πως έχουμε πλέον ωριμάσει ως πολιτεία και κοινωνία για να μπορούμε να αντιληφθούμε ότι το σύνολο δεν μπορεί να ευημερήσει χωρίς την επιμέρους ευμάρεια.
*Δημάρχου Στροβόλου
