Ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε στο Συνέδριο Σεληνιακής και Πλανητικής Επιστήμης που διεξάγεται στο Τέξας την ανακάλυψη ενός γιγάντιου ανενεργού ηφαιστείου στον Άρη που είναι πλέον «σφραγισμένο» και έτσι δεν είχε επιτευχθεί μέχρι σήμερα ο εντοπισμός τους από τους δορυφόρους που χαρτογραφούν τον Κόκκινο Πλανήτη.
Το ηφαίστειο εντοπίστηκε στην περιοχή Noctis Labyrinthus (Λαβύρινθος της Νύχτας) που βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο του Valles Marineris (το μεγαλύτερο φαράγγι του Άρη και του ηλιακού μας συστήματος) και αποτελεί ένα τεράστιο δίκτυο με οροπέδια επίπεδων κορυφών και τάφρους. Το Noctis Labyrinthus έχει έκταση περίπου 1,200 χλμ.
Το ηφαίστειο έλαβε την ονομασία Noctis Mons και σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών έχει ύψος 9 χλμ. και πλάτος 450 χλμ.
Το γιγαντιαίο του μέγεθος και το σύνθετο ιστορικό γεωλογικών μεταβολών στην περιοχή δείχνουν ότι ήταν ενεργό για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Στο νοτιοανατολικό τμήμα του εντοπίζεται ηφαιστειακό υλικό όπου εκεί είναι πιθανό να έχει σχηματιστεί κάποιος παγετώνας.
Ο συνδυασμός της παρουσίας ενός ηφαιστείου και ενός παγετώνα στο ίδιο σημείο είναι πολύ σημαντική καθώς υποδεικνύει μια συναρπαστική νέα τοποθεσία για τη μελέτη της γεωλογικής εξέλιξης του Άρη στο χρόνο την αναζήτηση ζωής και την εξερεύνηση του από ρομπότ ή ακόμη και από επανδρωμένες αποστολές στο μέλλον.
«Εξετάζαμε τη γεωλογία μιας περιοχής όπου είχαμε βρει τα υπολείμματα ενός παγετώνα πέρυσι, όταν συνειδητοποιήσαμε ότι βρισκόμασταν μέσα σε ένα τεράστιο και βαθιά διαβρωμένο ηφαίστειο» αναφέρει ο Δρ. Πασκάλ Λι, πλανητολόγος του Ινστιτούτου SETI με έδρα το Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA. Αρκετές ενδείξεις, συλλεγμένες μαζί, δίνουν την ηφαιστειακή φύση του συνόλου των πολυεπίπεδων mesas και φαραγγιών σε αυτό το ανατολικό τμήμα του Noctis Labyrinthus.
Στο κέντρο της δομής υπάρχει ένα απομεινάρι καλντέρας, τα υπολείμματα δηλαδή ενός ηφαιστειακού κρατήρα που έχει καταρρεύσει και κάποτε φιλοξενούσε μια λίμνη λάβας. Ροές λάβας, πυροκλαστικά κοιτάσματα (από ηφαιστειακά σωματιδιακά υλικά όπως τέφρα, τέφρα, ελαφρόπετρα και τέφρα) και ενυδατωμένα κοιτάσματα ορυκτών εμφανίζονται σε αρκετές περιοχές εντός της περιμέτρου της δομής.
Προηγούμενες παρατηρήσεις στην περιοχή υποδείκνυαν ένα έντονο ηφαιστειακό παρελθόν εκεί και η παρουσία του τεράστιου ηφαιστείου επιβεβαιώνει τις υποψίες των ειδικών.
